بررسی ظرفیّت های فیلم نامه نویسی نفثة المصدور
الموضوعات : مطالعات نقد ادبیمحمد علی خزانه دار لو 1 , فخری رسولی گروی 2
1 - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان
2 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان
الکلمات المفتاحية: پیرنگ, نفثة المصدور, فیلمنامه, گفت و گو,
ملخص المقالة :
نفثة المصدور از جمله متونی است که به خاطر استفاده از شگردهای ادبی، علاوه بر تاریخی مستند، به متنی خلّاق بدل شده است؛ لذا می تواند یکی از منابع مهم در مبحث اقتباس به شمار آید. این پژوهش در پی آن است که با روش توصیفی ـ تحلیلی و رویکرد میان رشته ای، اثبات کند متونی مانند نفثةالمصدور هم، با وجود داشتن مختصّاتی مانند پریشان بودن نوع جمله بندی آن و تک گو بودن متن، می توانند خاصیّت سینمایی شدنداشته باشند؛ از ویژگی های این کتاب، که می توان آن را امتیازی برای یک فیلمنامة خوب به حساب آورد، همین تک گویی های درونی است که غالباً زیدری آن ها را به صورت تصویری، به مخاطب عرضه داشته و همین امر، امتیازی برای فیلمنامه نویس است که بتواند امور ذهنی را به بهترین وجهی، عینی نماید.گفت و گو هم عنصر مهمی در بحث فیلمنامه است که کتاب حاضر از آن محروم است؛ لذا این عنصر، از مواردی است که نویسندة فیلمنامه باید با تخیّل آفرینشگر خویش و با سرنخ هایی که زیدری از نحوة رفتار شخصیّت ها به دست داده، آن را به شکلی مطلوب تنظیم نماید.
انوشیروانی، علیرضا.(1389). ضرورت ادبیات تطبیقی در ایران، نشریة ادبیات تطبیقی: ویژهنامة نامة فرهنگستان، شمارة اوّل، 6ـ 38.
بوردول، دیوید.(1373). روایت در فیلم داستانی، جلد اوّل، ترجمة سیّد علاالدّین طباطبایی، تهران: بنیاد سینمایی فارابی.
بوردول، دیوید و کریستین تامسون.(1392). هنر سینما. ترجمهی فتّاح محمّدی، تهران: مرکز.
پورنامداریان، تقی و حیاتی، زهرا.(1388). نسبت بیان سینمایی با تمثیلهای ادبی در اشعار مولانا، پژوهشهای ادبی، شمارة 26، 53ـ 76.
پورشبانان، علیرضا و بزرگ بیگدلی، سعید.(1390). بررسی ظرفیّتهای نمایشی نفثةالمصدور، پژوهشهای ادبی، شمارة 33، 35ـ 56.
حاجتی، سمیّه و رضی، احمد.(1391). کارکرد کنشهای ارتباطی برون زبانی در داستانهای مصطفی مستور،کاوشنامه، شمارة 25، 165ـ 196.
حیاتی، زهرا.(1383). تطبیق ساختار داستان شیخ صنعان با الگوی فیلمنامه، پژوهشهای ادبی، شمارة 3، 45ـ 64.
خرندزی زیدری نسوی، شهابالدّین محمّد.(1370). نفثةالمصدور، تصحیح امیرحسن یزدگردی، چاپ دوم، تهران: ویراستار.
رضی، احمد و حاجتی، سمیّه.(1390). تحلیل نشانههای ارتباط غیر کلامی در داستان دو دوست، مطالعات ادبیات کودک، شمارة اوّل، 91ـ 114.
شهبازی، شاهپور.(1392). تئوریهای فیلمنامه در ادبیات داستانی، تهران: زاوش.
فیلد، سید.(1379). تلما و لوئیز، ترجمة عبّاس اکبری، تهران: فرهنگ کاوش.
همو.(1392).کتاب دستور کار فیلمنامهنویسان، ترجمة حمیدرضا گرشاسبی، تهران: بنیاد سینمایی فارابی.
گلیزاده، پروین و یاری، علی.(1388). بررسی قابلیّتهای نمایشی داستان حسنک وزیر در تاریخ بیهقی، جستارهای ادبی، شمارة 166، 69ـ 86.
مککی، رابرت.(1392). داستان، ساختار، سبک و اصول فیلمنامهنویسی، ترجمة محمّد گذرآبادی، چاپ چهاردهم، تهران: هرمس.
میرصادقی، جمال.(1385). عناصر داستان، چاپ پنجم، تهران: سخن.
نوبل، ویلیام.(1385). راهنمای نگارش گفتگو، ترجمة عبّاس اکبری، چاپ دوم، تهران: سروش.
