ارزیابی توان اکولوژیک تالاب بامدژ خوزستان با تأکید بر جنبه های حفاظتی

الموضوعات :

سید علی جوزی ¹ (دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال)
نسرین مرادی مجد ² (گروه محیط زیست،دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات خوزستان)

تاريخ الإرسال : 11 الأربعاء , ذو الحجة, 1431 تاريخ التأكيد : 29 الأحد , ذو الحجة, 1431 تاريخ الإصدار : 14 السبت , ربيع الثاني, 1432

الکلمات المفتاحية: ارزش حفاظتی, ارزش اکولوژیکی, ارزیابی سریع, روش topsis, تالاب بامدژ خوزستان,

ملخص المقالة :

تالاب بامدژ در 40 کیلومتری شمال با مساحت 4000 هکتار واقع شده است. تالاب بامدژ تالابی طبیعی واجد ارزش های فراوان اکولوژیک، علمی، تفرجی و اقتصادی است که در صورت حفظ و احیاء آن می تواند به صورت مجموعه ای خود تنظیم تمام ارزش های خود را به منصه ظهور رساند. در ابتدا محدوده مطالعاتی مشخص شد. پس ازآن انتخاب گردید و نمونه برداری به صورت تصادفی انجام پذیرفت. طی آزمایشاتی BOD5 ،COD، نیترات، فسفات، pH، هدایت الکتریکی، کدورت، دما، DO، شوری،TSS و TDS آب تالاب اندازه گیری شد. ارزیابی کیفیت آب ایستگاه ها برپایه نظام شاخص کیفیت آب صورت پذیرفت. ارزیابی اکولوژیک منطقه با استفاده از روش تلفیقی ارزیابی سریع و TOPSIS انجام گرفت. در این روش منابع پایه به13 گروه شامل: وسعت تالاب، پوشش گیاهی اطراف تالاب، پهنای بافر، وضعیت خاک، اتصال با سایر منابع آبی، عمق تالاب، منبع تأمین آب تالاب، زمان آبدار بودن تالاب، اختلالات طبیعی، توسعه زیستگاه، نوع تالاب، پوشش تالاب و تنوع زیستی گیاهان تالاب تقسیم گردیدند. از مقایسه شاخص کیفیت سالانه هر ایستگاه با جدول شاخص کیفیت آب چنین نتیجه گیری شد که ایستگاه سوم در گروه سوم دارد و ایستگا ه های اول، دوم و چهارم در گروه چهارم طبقه بندی نظام شاخص کیفیت آب قرار دارد. در نهایت تالاب بامدژ 59 امتیاز از 85 امتیاز ممکن روش ارزیابی سریع را کسب نمود. این امر مبین آن است که تالاب دارای ارزش حفاظتی مطلوب (درجه2)است. جهت تجزیه و تحلیل مهمترین عوامل اکولوژیکی از روش TOPSISاستفاده شد. نتایج این بررسی نیز مؤید آن بود که زمان آب دار بودن تالاب با وزن 483/1 به عنوان مهم ترین معیار ارزشی تالاب شناخته می شود.