معنا شناسی عصیان در قرآن کریم
الموضوعات : نامه الهیاتطیبه اکبری راد 1 , طاهره جباروند 2
1 - استادیار گروه علوم قرآن و حدیث. واحد تهران شمال. دانشگاه آزاد اسلامی. تهران. ایران
2 - دانشآموختة کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث. واحد تهران شمال. دانشگاه آزاد اسلامی. تهران. ایران
الکلمات المفتاحية: عصیان, تولی, اعراض, طغیان, تعدی,
ملخص المقالة :
مفهوم عصیان با توجه به واژه مقابلش ، اطاعت ، سرپیچی و نافرمانی معنا می شود. قرآن کریم عوامل پیدایش آن را اعم از: دنیازدگی،ضعف ایمانی ، تعصب کورکورانه ، انکار معاد ،تکبر و خودبینی ، و دوستی با دشمنان خدا معرفی میکند و مهم ترین عواقب آن را محرومیت از موهبت الهی ، مبتلا شدن به قهر و غضب الهی و هبوط مکانی و شانی بیان می فرماید. . راز موفقیت انسان برای رهایی از عصیان پیروی از آموزه های وحیانی، ایمان به جهان آخرت، تسلیم در برابر خداوند، توجه به خلقت و آفرینش، امر به معروف و نهی از منکر، توبه، درک حضور خدا، تقوی، صبر، تزکیه و اعتصام به حبل الله است. عصیان با واژگانی همچون طغیان، تولی، اعراض، تعدی را با عتو در یک حوزه معنایی قرار دارند. عصیان تمامی معاصی کبیره، صغیره، فردی و اجتماعی و حتی ترک اولی را نیز شامل می شود اما طغیان ایستادن در مقابل پروردگار با تکبرورزیست. تولی روی گرداندن از آیات الهیست. اعراض روی برگرداندن از آیات الهی بطور قلبی و زبانی است. عتو نیز سرپیچی از فرامین و ارتکاب محرمات و پروا نداشتن از عذاب الهیست. ابی برای نافرمانی شیطان و فرعون بکار رفته است. صد عن سبیل الله ممانعت دیگران از پیمودن راه راست و از جمله مصادیق آن خیانت در امانت از سوی علمای اهل کتاب می باشد. در آخر واژه تعدی که زیر پا گذاشتن حقوق افراد و احکام وضع شده الهی است.
_||_