ماهیت سیاست مالی در ایران با استفاده از رهیافت تصحیح خطای برداری با متغیرهای برون زا (VECMX)

الموضوعات : فصلنامه اقتصاد محاسباتی

ژاله زارعی ¹ ( عضو هیأت علمی پژوهشکده پولی و بانکی )
مریم همتی ² ( استادیار گروه مطالعات پولی و ارزی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی )
ایلناز ابراهیمی ³ ( استادیار گروه مطالعات پولی و ارزی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی )

تاريخ الإرسال : 04 الأحد , ذو الحجة, 1443 تاريخ التأكيد : 22 الأحد , صفر, 1444 تاريخ الإصدار : 25 الثلاثاء , محرم, 1444

الکلمات المفتاحية: سیاست مالی, چرخه‌های تجاری, مخارج مصرفی بخش خصوصی,

ملخص المقالة :

در این تحقیق ماهیت سیاست مالی ایران در چرخه‌های تجاری در دوره زمانی ۱۳۷۰-۱۳۹۹ با تواتر فصلی ارزیابی گردیده است. برای این منظور، از الگوی تصریح شده هریستوف (۲۰۱۳) استفاده شده که با توجه به وابستگی اقتصاد ایران به درآمدهای نفتی، تعدیلاتی در آن اعمال شده و سری زمانی درآمدقابل‌تصرف و مخارج مصرفی بخش خصوصی از داده‌های بودجه خانوار که توسط مرکز آمار ایران منتشر می‌شود، استخراج شده است. همچنین برای محاسبه تکانه‌ مخارج، درآمدهای مالیاتی و نفتی، از رویکرد VECMX استفاده شده است. نتایج نشان داد که مخارج دولت در دوره‌های رونق و رکود اقتصادی اثر مثبت و معنی‌داری بر رشد مخارج مصرفی بخش خصوصی دارند به‌عبارتی سیاست مالی در ایران ماهیت کینزی دارد. اما شدت اثرات تکانه‌های مخارج دولت بر رشد مخارج مصرفی بخش خصوصی در دوره‌های رونق بیشتر از دوره‌های رکود می‌باشد. همچنین تعداد وقفه‌های اثرگذاری تکانه‌های مخارج دولت بر رشد مخارج مصرفی بخش خصوصی در دوره رونق و رکود متفاوت بوده و این میزان در دوره رکود بیشتر است. علاوه بر این، ارزیابی سایر متغیرهای سیاست مالی گویای آن است که تکانه‌های درآمدهای مالیاتی بر رشد مخارج مصرفی بخش خصوصی در چرخه‌های تجاری معنی‌دار نبوده است و تکانه‌های درآمدهای نفتی نیز با چهار وقفه فقط در دوره رونق مثبت و معنی‌دار می‌باشد.