بررسی تأثیرات تنش رطوبتی (کمبود آب) بر ویژگیهای مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی پنج رقم ریحان
الموضوعات :آتوسا کشاورزی 1 , مهدی رحیمی 2 , امین باقی زاده 3
1 - گروه بیوتکنولوژی، پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته، کرمان، ایران.
2 - گروه بیوتکنولوژی، پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته، کرمان، ایران.
3 - گروه بیوتکنولوژی، پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته، کرمان، ایران.
الکلمات المفتاحية: همبستگی, پرولین, کلروفیل, اثر متقابل, دارویی,
ملخص المقالة :
ریحان یک گیاه دارویی و همچنین یک سبزی است و اهمیت اقتصادی آن به دلیل استفاده در صنایع بهداشتی و دارویی است. همچنین تنش رطوبتی (کمبود آب) یکی از عوامل محیطی منجر به کاهش عملکرد هر گیاه است. در این مطالعه، اثر تنش رطوبتی بر صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک گیاه دارویی ریحان بصورت آزمایش اسپلیت پلات بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه ارزیابی شد. فاکتور اصلی تنش رطوبتی (دو سطح) و فاکتور فرعی ژنوتیپ (پنج سطح) بود. نتایج تجزیه واریانس اختلاف معنیداری را در سطح احتمال یک درصد برای اثر تنش رطوبتی و همچنین اثر ژنوتیپ نشان داد. اثر متقابل تنش رطوبتی× ژنوتیپ برای تمامی صفات معنیدار بود و بدین معنی است که ژنوتیپها واکنشهای متفاوتی تحت تنش رطوبتی نشان دادند. تنش رطوبتی یا کمبود آب باعث کاهش معنیدار محتوای کلروفیل a و b، عملکرد برگ، عرض و طول برگ، تعداد برگ و محتوای کارتنوئید شد در حالی که باعث افزایش میزان پرولین برگ گردید. بیشترین انباشت پرولین با میانگین 0041/0 میلی گرم در گرم وزن تر مربوط به رقم ریحان قرمز آتشین در شرایط بدون تنش و سپس رقم ریحان سبز با میانگین 0029/0 میلی گرم در گرم وزن تر در شرایط تنش متوسط رطوبتی بود. حداکثر میزان خصوصیات رشدی (طول برگ، تعداد برگ، عملکرد برگ و وزن اندام هوایی) مربوط به رقم ریحان بنفش ایرانی در شرایط بدون تنش رطوبتی بود. همچنین ژنوتیپ ریحان سبز میتواند به دلیل تحمل بیشتر تنش رطوبتی در برنامههای بهنژادی آینده مورد بررسی بیشتر قرار گیرد.
_||_