نقش کتابخانه‌های آموزشگاهی در تأمین نیازهای پژوهشی دانش‌آموزان دبیرستان‌های سمای تهران
الموضوعات : دانش شناسی
1 - استادیار دانشگاه پیام نور قم، ایران
2 - دانش‌آموختۀ کارشناسی‌ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران
الکلمات المفتاحية: کتابخانه‌های آموزشگاهی, پژوهش دانش‌آموزی, نیاز پژوهشی, تفکر پژوهشی, دبیرستان‌های سمای تهران,
ملخص المقالة :
هدف: پژوهش حاضر، با هدف پرداختن به اهمیت و نقش کتابخانه های مدارس غیرانتفاعی دخترانه و پسرانه سما دوره متوسطه شهر تهران در جهت تأمین نیازهای پژوهشی انجام پذیرفته است و بررسی میزان پاسخ‌گویی کتابخانه های مدارس سما به نیازهای پژوهشی دانش آموزان خود، از مباحث مورد بررسی است. روش پژوهش: در این پژوهش از روش پیمایشی – کاربردی استفاده شده است. جامعه آماری 1400 نفر دانش آموزان دبیرستان های سمای تهران می باشد و ابزار گردآوری اطلاعات پرسش‌نامه است. با بررسی پژوهش ها و منابع و پرسش‌نامه های موجود، پرسش‌نامه اولیه ای تهیه و جهت تعیین روایی صوری و محتوایی در بین 8 نفر از اساتید دانشگاه و متخصصان در رشته کتابداری توزیع و گردآوری گردید و برای برآورد پایایی نیز از فرمول آلفای کرونباخ (0.89 a=) استفاده گردید. برای سنجش داده ها از آمار توصیفی و در بخش آمار استنباطی از ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد. یافته ها: طبق جدول مورگان، نمونه آماری جامعه مذکور 302 نفر است که به منظور صحت داده ها، 360 پرسش‌نامه خود ساخته 34 سؤالی طراحی شده که به نظر اعتبار در پاسخ‌گویی 350 عدد آن قابل استناد است. پس از مطالعه و تحلیل داده ها مشخص شد که 1/35% بر این باور هستند که کتابخانه ها خیلی کم پاسخ‌گوی نیازهای پژوهشی دانش آموزان خود هستند، 40% معتقدند که این پاسخ‌گویی راکم، 9/14% آن را متوسط و 10% دیگر نیز پاسخ‌گویی کتابخانه ها را زیاد ارزیابی کردند. نتیجه گیری: با توجه به پرسش مطرح شده و دیدگاه پاسخ دهندگان، میانگین نمرات 99/1 می باشد که از مقدار متوسط طیف لیکرت 5 ارزشی که 3 می باشد نیز پایین تر است و در نتیجه‌گیری این نظر سنجی نشان می‌دهد که کتابخانه های مدارس سما پاسخ‌گوی نیازهای پژوهشی دانش آموزان نمی باشند.
احمدی فصیح، صدیقه (1385). ایجاد و گسترش کتابخانه‌های آموزشگاهی و نقش کتابخانه مدرسه در ایجاد عادت مطالعه در دانش‌آموزان. تهران: چاپار.
آژده، ف. (1388). ارائه خدمات اطلاعاتی در کتابخانه‌های آموزشگاهی دبیرستان شهر همدان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاداسلامی واحد همدان.
آقایاری، خ. (1372). آشنایی با کتابخانه‌های آموزشگاهی. تهران: تربیت.
باب‌الحوائجی، ف. (1378). نقش و اهمیت کتابخانه‌های آموزشگاهی و رهنمودهایی برای کتابخانه کودکان. تهران: پژوهشکده تعلیم و تربیت.
بهمن‌آبادی، ع. (1371). جایگاه کتابخانه‌های آموزشگاهی در نظام آموزش و پرورش. فصلنامه کتاب،41.3، 27.
پریرُخ، م. (1388). کتابخانه‌های آموزشگاهی پویاسازی نظام آموزشی و مشارکت در فرآیند یاددهی – یادگیری. تهران: نشر کتاب.
خیابانی، ن. (1385). پژوهش مدرسه‌ای و دانش‌آموزی. تهران: شلاک.
رئوف، ع. (1388). پژوهش در کلاس درس. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
سعادت، ر. (1388). موانع اطلاع جویی در کتابخانه‌های آموزشگاهی و بررسی راه‌کارها. پیام کتابخانه، 54، 25.
قربانی، و. (1379). بررسی نیازهای اطلاعاتی دانش‌آموزان دبیرستان‌های شهر مشهد و ارزیابی مجموعه کتابخانه‌ها در برآوردن این نیازها. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، کتابداری و اطلاع رسانی، دانشگاه فردوسی.
مجیدی، م. (1388). راهنمای ایجاد و گسترش کتابخانه‌های آموزشگاهی. تهران: مدرسه.
نشاط، ن.؛ حرّی ع. (1383). کتابخانه‌های آموزشگاهی و نقش آن در ایجاد عادت مطالعه. تهران: شبکه کتاب.
American Association of school librarians and American library association.(2007) .standard for the 21st century learners.Retrieved2009-02-12 from:http://www.assl.org/ala/mgrrps/divs/aaslproftools/learningstandards/AASL_Learningstandards
Clarke, P. (1977). Working Together: Co-operation between Teachers and Librarians in the Field of School Libraries. The school librarian.4, 319-327.
Hinds, Mary A. (2003). The role of school Librarians in promoting and sustaining Information literacy. New York: IASL Newsletter
Ifla / Unessco. The School Library manifesto: school Library in teaching and learning for all.IFLA,2000 Retrieved2009-02-06-From:http//www.ifla org/VII/s11/pubs/guide02.pdf
Mary Ann Hindes.(2003). The Role of school Librarians in Promoting and sustaining Information Literacy. IASL Nesletter.
