بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت شهروندان در مناطق پنجگانه شهر رشت
الموضوعات :شهاب نوبخت حقیقی 1 , حسین علی قنبری 2
1 - استادیارگروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
2 - استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: "عوامل مشارکت", " مشارکت شهروندان", " رشت", " مناطق پنجگانه شهر رشت",
ملخص المقالة :
در این پژوهش که از نوع پیمایشی و بر اساس هدف،کاربردی و به روش توصیفی–تحلیلی است عوامل مؤثّر بر مشارکت شهروندان در مناطق پنجگانة شهر رشت مورد تحلیل و مقایسه قرارگرفته است. جامعة آماری شامل ۶۷۹۹۹۵ نفر جمعیّت شهر رشت و حجم نمونه (کوکران با ۵درصدخطا) ۳۸۴ نفر افراد بالای ۲۵ سال تعیین گردید. باتوجه به مقادیرکمتر از ۰۵/۰ در آزمون کولموگروف-اسمیرنوف. کلیّه داده‌ها غیرنرمال درنظر گرفته شدند. برای بررسی رابطه بین متغیّرها براساس غیرنرمال و کیفی بودن از آزمون اسپیرمن استفاده شد. نتایج نشان می‌دهد که از بین عوامل فردی، سطح تحصیلات با مقدار ۲۶/۰ و از بین عوامل اجتماعی، متغیرهای مسئولیت اجتماعی، انسجام اجتماعی، اعتماد به مسئولین و رضایت اجتماعی و از میان عوامل مدیریتی و سیاسی متغیّرهای شفافیت، پاسخگویی مدیران شهری، باور مسئولین به توانایی مردم و فراهم‌سازی زمینة مشارکت مردم توسط مدیران با مقدار صفر با متغیّر جلب مشارکت شهروندان دارای رابطه معنی‌دار هستند. سپس از آزمون ناپارامتریک فریدمن برای رتبه‌بندی عوامل و متغیرها استفاده شد. نتایج آزمون نشان داد عوامل مدیریتی و سیاسی با مقدار۱۳/۲رتبه اول، عوامل اجتماعی با۹۶/۱رتبه دوم و عوامل فردی با ۹۲/۲در رتبه سوم قرار دارند همچنین سطح تحصیلات با ۶۸/۲رتبه نخست عوامل فردی، رضایت اجتماعی با ۶۷/۲ رتبه نخست عوامل اجتماعی و فراهم‌سازی زمینة مشارکت مردم توسط مدیران با ۵۷/۲ در رتبه نخست عوامل مدیریتی و سیاسی قرار دارند. برای بررسی تفاوت دیدگاه‌ها از آزمون ناپارامتریک کروسکال والیس استفاده گردید باتوجه به مقدار بالای ۰۵/۰ برای تمامی متغیّرها، هیچگونه تفاوت معناداری در بین دیدگاه‌های پاسخگویان درمناطق مختلف شهر رشت مشاهده نشد.
انصاری، ابراهیم و تاج‌الدین، حمید. (1393). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر میزان مشارکت شهروندان در امور شهری (مطالعه موردی: منطقه 13 شهراصفهان ). مطالعات جامعه شناختی شهری، 4(12)، 178-161.
تقوایی، مسعود؛ رسول بابانسب و چمران موسوی. (1388) تحلیلی برسنجش عوامل مؤثربرمشارکت شهروندان در مدیریت شهری مطالعه موردی منطقه 4 شهر تبریز. مطالعات وپژوهش‌های شهری و منطقهای، 1(2)، 36-19
حسین زاده، علی حسین و حمید فدایی ده چشمه. (1391). بررسی عوامل اجتماعی مؤثربرمشارکت شهروندان در امور شهری (مطالعه موردی: شهرشهرکرد). مطالعات جامعه شناختی شهری، 2(5)، 82-59
زالی، نادر؛ مهدی، علی طورانی و معصومه مهدیان بهنمیری. (1392). تحلیلی برعملکرد مدیریت شهری شهرمهاباد ازمنظرمشارکت ورضایتمندی شهروندی. دوفصلنامه علمی – پژوهشی پژوهش‌های بوم‌شناسی شهری، 4(8)، 44- 27.
زاهد زاهدانی، سید سعید و سیدمحسن زهری بیدگلی. (1391). مدیریت شهری وتبیین مشارکت اجتماعی شهروندان در شهرداری. فصلنامه مطالعات جامعه شناختی شهری، 2(5)، 120-83.
سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان گیلان. (1395). نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن، معاونت آمار و اطلاعات، قابل دسترسی در https://www.amar.org.ir
شیانی، ملیحه؛ بهراد رضوی الهاشم، و کامل دلپسند. (1391). بررسی عوامل اجتماعی مؤثربرمشارکت شهروندان در مدیریت امور شهری تهران. مطالعات شهری، 2(4)، ۲۴۰-۲۱۵.
صادقی، مجتبی و محمدرحیم رهنما. (1392). تبیین ساختاری – کارکردی مدیریت مشارکتی شهری (مطالعه موردی : شهرمشهد). پژوهش های جغرافیای انسانی، 45(1)، 184-169.
طرح توسعه محلات شهر رشت. (1395). شهرداری رشت.
علیزاده، کتایون؛ مرتضی رضوینژاد، و رادفر، مینا. (1392). بررسی نقش ومشارکت مردم در ادارة امور شهری (نمونه موردی منطقه ۱۰ شهرداری مشهد. فصلنامه مطالعات برنامهریزی شهری، 1(1)، ۸۱ - 67.
علیزاده ، یوسف. (1393). بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت شهروندان در مدیریت شهری (مطالعه موردی : شهراردبیل). اولین کنگره تخصصی مدیریت شهری وشوراهای شهر
علیزاده اصل، جبار؛ باقری ، کیوان؛ بابانسب، رسول و بالیده، امین‌الله. (1392). تحلیلی برعوامل مؤثربرمشارکت اجتماعی شهروندان در مدیریت وبرنامهریزی شهری (مطالعه موردی : شهرمریوان). نخستین همایش ملی مدیریت یکپارچه شهری ونقش آن در توسعه پایدار.
علیزاده اقدم، محمدباقر؛ عباس زاده، محمد؛ کوهی، کمال و مختاری، داود. (1392). نهادهای شهری ومشارکت شهروندان در ادارة امور شهری (مطالعه موردی : شهراصفهان ). فصلنامه جغرافیای انسانی، 45(2)، 214-195.
غفاری، غلامرضا و ابراهیم جمشیدزاده. (1390). مشارکت‌های مردمی وامور شهری (بررسی موانع ، مشکلات وراهکارهای توسعه مشارکت‌های مردمی. معاونت اموراجتماعی وفرهنگی شهرداری تهران. چاپ اول، اداره کل مطالعات اجتماعی وفرهنگی شهرداری تهران.
قلی‌پور، سیاوش؛ مصطفی پور، کامبیز؛ فلاحی گیلان، روح‌الله و احمدزاده، مریم. (1391). بررسی مشارکت شهروندان در امور شهری. مرکزمطالعات وبرنامهریزی شهر تهران، انتشارات مدیریت فناوری اطلاعات و مرکزاسناد..
محسنی، منوچهر و جاراللهی، عذرا؛ (1384). مشارکت اجتماعی در ایران. تهران: انتشارات آرون.
مرکز آمار ایران . (1395). نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395.
موسایی، میثم؛ الهاشم و بهراد رضوی. (1390). بررسی (SWOT) مشارکت شهروندان در امور شهری. فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی ، 11(41)، 159-123.
Dunstan, K. (2007). Creating an Indicator of Livability: The Neighborhood Livability Assessment Survey (NLAS). Paper Prepared for European Urban Research Association (EURA) conference, 12-14 September, Glasgow, Scotland.
Evans, P. (ed.), (2002). Livable Cities? Urban Struggles for Livelihood and Sustainability University of California Press Ltd, USA, pp: 2-30.
Lang, M .(1987). citizen participation in urban planning: planning attudes. Geojournal, 14(2), 228-235.
Newton, P. (2012). Livable and Sustainable? Socio-Technical Challenges for Twenty-First-Century Cities. Journal of Urban Technology, Vol.19, 81-102.
Pacione, M. (2003). Urban environmental quality and human wellbeing – a social geographical perspective. Landscape and Urban Planning, 65(1), 19-30.
Prez Delhoyo, R., Delores, M., & Mora, H .(2018). Citizen participation in urban planning – management process, smart greens. 7 international conferences on smart cities.
Radcliff, B. (2001). Politics, markets and life satisfaction: The Political economy of human happiness. American Political Science Review, 95(4), 932-952.
Wilson, A., Tawder, M., & Comber, R .(2017). Urban planning, public participation and digital technology. environment and planning B: urban analytics and city sciences, 46(2), 286-303.
_||_
