بررسی و تحلیل رویکرد سعدی در رهایی انسان از درد و رنج (با تکیه بر قصاید و بوستان)

الموضوعات :

ثوراله نوروزی داودخانی ¹

1 - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور

تاريخ الإرسال : 19 الخميس , محرم, 1438 تاريخ التأكيد : 19 الخميس , محرم, 1438 تاريخ الإصدار : 29 الخميس , ذو القعدة, 1437

الکلمات المفتاحية: شعر فارسی, سعدی, درد و رنج, قصاید و بوستان,

ملخص المقالة :

سعدی چون روانشناسی اجتماعی با تأمل در روح و روان جامعه همواره تلاش می‌کند با برجسته سازی امور خوب و نیک و طرد کردن امور بد، پایه‌های جامعه سالم و آرمانی‌اش را بنا نهد و اغلب با امور و پدیده‌های عالم مواجهه ایجابی دارد. وی با مثبت نشان دادن و ارزشمند دانستن خدمت به خلق بر آن است که اعضای جامعه به‌ویژه حاکمان قدرت را به‌سوی خدمت رسانی به خلق تشویق کند و بدین سان بخشی از آلام و دردهای بشری را درمان کند. سعدی برای رهایی انسان‌ها از درد و رنج، از یک سوی همیاری و همدردی انسان‌ها به همنوعشان را به یاری می‌طلبد و از سوی دیگر با استفاده از گفتمان‌های مختلف اخلاقی، دینی، عقلانی و برجسته کردن امور نیک، تلاش می‌کند بسترهای لازم را برای ایجاد جامعه سالم و متوازن فراهم کند و در مناسبات اجتماعی و ارتباط افراد با یکدیگر پیوندی سالم، متعادل و توأم با عشق و مهرورزی به همدیگر برقرار کرده، از رهگذر آن، آسایش و آرامش روحی را به جامعه بازگرداند. در یک نگاه ساختاری و جامع به دیدگاه سعدی در قصاید و بوستان می‌توان گفت که سعدی با پدیده درد و رنج، مواجهة اخلاقی و انسانی دارد و درد و رنج مطرح شده در شعر او متعلق به کل جامعه انسانی است و به قشر یا جامعه خاصی تعلق ندارد بلکه مربوط به کل انسان‌هایی است که چون عضو یک پیکره انسانی با هم در ارتباطند.

المصادر:

- حسین زاده، آذین. (1387). ادبیات اخلاق‌گرای ایران و فرانسه، باوراندن یا مجاب کردن؟ روایت شناسی گفتمان استدلالی در متون اخلاقی. پژوهش‌نامه علوم انسانی، ش. 57، ص.ص. 2-1.

2- ساعی، علی. (1386). روش تحقیق در علوم اجتماعی (با رهیافت عقلانیت انتقادی). تهران: سمت.

3- سعدی، مصلح الدین. (1363). کلیات سعدی. تصحیح محمد علی فروغی. تهران: امیرکبیر.

4- -------------- .(1368). بوستان. تصحیح غلامحسین یوسفی. تهران: خوارزمی.

5- --------------. (1372). گلستان. تصحیح غلامحسین یوسفی. تهران: خوارزمی.

6- شعیری، حمیدرضا. (1389). تجزیه و تحلیل نشانه – معنا شناختی گفتمان. تهران: سمت.

7- صادقی، مریم. (1385). آفاق صباحت. تهران: دانشگاه آزاد اسلامی.

8- عبادیان، محمود. (1372). تکوین غزل و نقش سعدی. تهران: هوش و ابتکار.

9- عطاری، لطیف. (1382). ابلاغ و القای معانی در زبان و ادبیات (رهیافتی نشانه شناختی). رساله دکتری رشته زبان شناسی همگانی. دانشگاه تربیت مدرس تهران.

10- فروم، اریک. (1385). جامعه سالم. ترجمه اکبر تبریزی. تهران: بهجت.

11- کمیسیون ملی یونسکو- ایران و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (1369) ذکر جمیل سعدی. تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

1. Hussein Zadeh, Azin. (1387). The Moralist Literature of Iran and France; Make believe or Persuade? Narratology of the discursive discourse in ethical texts. Humanities, 57, pp.1-2.


2. Sa'ee, Ali. (1386). Research Method in Social Sciences (Based on Critical Rationality). Tehran: SAMT.


3. Sa'di. (1363). Collection of Sa'di. Tehran. Doostan. 


4. Sa'di. (1368). Boostan. Tehran: Khwarazmi. 


5. Sa'di. (1372). Golestan. Tehran: Khwarazmi.


6. Shaeeri, Hamid Reza. (1392). Analysis of Discursive Sign Semantics. Tehran: SAMT.


7. Sadeqi, Maryam. (1385). Aspects of Beauty. Tehran: Azad Islamic University.


8. Ebadian, Mahmood. (1372). Formation of Sonnet and the Role of Sa'di. Tehran: Hoosh& Ibtekar.


9. Attari, Latif. (1382). Convey of Meanings in Language and Literature. Dissertation for the degree of Linguistics. Tarbiat Modarres University.


10. Fromm, Erich. (1385). The Healthy Society. Tehran: Bahjat.


11.  National Commission of IONESCO- Iran, and Ministry of Culture (1369). Beautiful Words of Sa'di. Tehran: Publications of Ministry of Culture.