مطالعه جامعه شناختی نقش شبکه‌های اجتماعی بر بی‌تفاوتی اجتماعی مطالعه موردی: (شهروندان منطقه 1و 2 شهر تهران در سال 1398)

الموضوعات : مطالعات جامعه شناختی شهری

احسان جمشیدزاده ¹ , مجید کفاشی ² , خلیل میرزایی ³

1 - گروه جامعه شناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران.
2 - دانشیار گروه جامعه شناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران (نویسنده مسؤول)
3 - دانشیار گروه جامعه شناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران.

تاريخ الإرسال : 28 الأربعاء , شوال, 1442 تاريخ التأكيد : 28 الأربعاء , شوال, 1442 تاريخ الإصدار : 15 الإثنين , محرم, 1443

الکلمات المفتاحية: رفتار مدنی, بی‌تفاوتی اجتماعی, نگرش نوع دوستانه, رفتار نوع دوستانه, نگرش مدنی,

ملخص المقالة :

بی‌تفاوتی اجتماعی وضعیتی است که طی آن، افراد با بی‌اعتنایی به واقعیت‌های پیرامون از انجام مشارکت اجتماعی- سیاسی، مسئولیت‌های اجتماعی، فعالیت‌های دگرخواهانه و درگیری فعال و مدنی در مسائل اجتماعی اجتناب می‌کنند. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین شبکه‌های اجتماعی و بی‌تفاوتی اجتماعی انجام شده است. متغیرهای تحقیق حاضر؛ شبکه‌های اجتماعی (میزان و تنوع استفاده)، نگرش و رفتار نوع دوستانه، نگرش و رفتار مدنی و بی‌تفاوتی اجتماعی بوده است. جامعه آماری تحقیق، شهروندان مناطق 1و 2 تهرانی بوده که به عنوان افراد نمونه با استفاده از نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند. در چارچوب نظری تحقیق جهت تبیین رابطه بین بی‌تفاوتی اجتماعی و شبکه‌های اجتماعی از نظریه‌های خوش بینانه، بدبینانه و میانه و نظریات نظریه‌پردازانی همچون: مارکس و وبر و مرتون استفاده شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که میزان بی‌تفاوتی در حد متوسط رو به بالاست و بین متغیرهای نگرش نوع دوستانه، رفتار نوع دوستانه، نگرش مدنی، رفتار مدنی، تنوع استفاده از شبکه‌های اجتماعی، میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی، متغیرهای زمینه‌ای (سن، جنس، پایگاه اجتماعی- اقتصادی)، همبستگی اجتماعی و بی‌تفاوتی اجتماعی رابطه وجود دارد. در این میان، همبستگی اجتماعی به عنوان متغیر واسط، بیشترین اهمیت را در تبیین بی‌تفاوتی اجتماعی داشته است.

المصادر:

- اسلامی، مروارید (1390 ).بررسی شبکه‌های اجتماعی و تاثیرات آن‌ها بر ابعاد مختلف زندگی،پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.

- اطهری، اسدالله،یغموری، مریم(1395). تاثیر شبکه‌های اجتماعی بر تعاملات اجتماعی نوجوانان دختر مدارس غیر انتفاعی آموزش و پورش منطقه یک تهران، دوفصلنامه علمی- پژوهشی اسلام و علوم اسلامی، س8،ش 15.

- آرون،ریمون(1382).مراحل اساسی سیر اندیشه در جامعه‌شناسی،ترجمه باقر پرهان، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.

- بیمن، ویلیام(1381).ربان،منزلت و قدرت در ایران،ترجمه: رضا ذوالقدر، تهران: نشر نی.

- ریتزر، جورج(1384). نظریه‌های جامعه‌شناسی در دوران معاصر، ترجمه: محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی.

- ساروخانی،باقر(1387). روش تحقیق در علوم اجتماعی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.

- سروش، مریم(1391). احساس مسئولیت فردی و اجتماعی، دیگر خواهی و اعتماد اجتماعی، مطالعه‌ی نوجوانان شیراز. نشریه‌ی جامعه‌شناسی کاربردی، سال 23، شماره‌ی پیاپی 46، شماره دوم.

- شکوری،علی(1384). رفتارهای حمایتی و دلایل بروز آن‌ها، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال پنجم، شماره 18.

- صداقتی فرد، مجتبی (1392). بی‌تفاوتی اجتماعی (معنا کاوری، بنیان نظری، سبب شناسی)، اصفهان، بهتا پژوهش.

- عنبری، موسی،غلامیان،سارا(1395).تبیین جامعه‌شناختی عوامل مرتبط بی‌تفاوتی اجتماعی، بررسی مسائل اجتماعی ایران، دوره هفتم، شماره 2، پاییز و زمستان.

- فکوهی، ناصر(1384و 1391). انسان‌شناسی شهری، تهران: انتشارات نی.

- قاضی زاده، هورامان، کیانپور،مسعود(1393). بررسی میزان بی‌تفاوتی اجتماعی در بین دانشجویان (مورد مطالعه: دانشگاه اصفهان)،پژوهش‌های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی، سال چهارم، پیاپی 9، شماره اول.

- کلانتری،صمد، ادیبی، مهدی، ربانی، رسول، احمدی، سیروس(1386). بررسی بی‌تفاوتی و نوع دوستی در جامعه شهری ایران و عوامل موثر بر آن. دو ماهنامه شاهد، سال چهاردهم، دوره جدید، شماره 22، 36-27.

- گیدنز،آنتونی(1387). پیامدهای مدرنیته، ترجمه: محسن ثلاثی، تهران: نشر مرکز.

- محسنی تبریزی،علیرضا،صداقتی فرد،مجتبی(1390). پژوهشی درباره بی‌تفاوتی اجتماعی در ایران (مورد پژوهش: شهروندان تهرانی)،جامعه‌شناسی کاربردی، سال بیست و دوم، شماره پیاپی(43)شماره سوم، پاییز.

- مسعودنیا، ابراهیم(1380). تبیین جامعه‌شناختی بی‌تفاوتی شهروندان در حیات اجتماعی سیاسی، اطلاعات سیاسی- اقتصادی، شماره 168-167، 165-152.

- میرزاپوری، جابر(1395). بی‌تفاوتی اجتماعی در ایران، تهران: انتشارات زمزم هدایت.

- نبوی، عبدالحسین، نواح، عبدالرضا، امیر شیرزاد، نرگس(1393). بررسی عوامل موثر بر بی‌تفاوتی اجتماعی(مورد مطالعه: شهروندان 18 سال به بالای شهر دزفول)، مجله جامعه‌شناسی ایران، دوره پانزدهم، شماره 3، پاییز.

- نوابخش، مهرداد، میرزاپوری، جابر(1394).تحلیل جامعه‌شناختی تاثیر بی‌هنجاری بر بی‌تفاوتی اجتماعی (مورد مطالعه: شهروندان شهر بابل)، مجله توسعه اجتماعی ایران، سال هفتم، شماره سوم.

- وثوقی، منصور، میرزایی، حسین(1387). فردگرایی؛ تاملی در ابعاد و شاخص‌ها، نشریه‌ی مطالعات جامعه شناختی، شماره‌ی 34.

- Crow, Graham.(2002) social solidarities: Theories.Identities and social change. Open University press Buckingham, Phiadelphia.

- Miller,H(2005). The presentation of self in the Electronic life, Nottingham. Trent University.

- Romando,J(2008).the perceived effects of Social Alienation on college students enrolled at a caucasion southem university.College student Journal.Vol 32.

- Piliavin,Jane Allyn&Charge Hong-Wen(2010). Alturism: A Review of Recent Theory and Research.Annual Rewiew of Sociology. Vol16,pp.27-65.

- Turkle,s(2005). Life on Screen: Identity in the Age of Internet New York:Simon and Schuster.