تبیین جامعه‌شناختی سیاست گذاری های ﺗﻮﺳﻌﻪای دولت در بخش مسکن اقشار آسیب پذیر جامعۀ شهری و روستایی استان اردبیل

الموضوعات : مطالعات جامعه شناختی شهری

اکبر صفاری ¹ (دانشجوی دکتری گروه علوم اجتماعی، واحد خلخال، دانشگاه آزاد اسلامی، خلخال، ایران)
مهرداد محمدیان ² (استادیار گروه علوم اجتماعی، واحد خلخال، دانشگاه آزاد اسلامی، خلخال، ایران(نویسنده مسئول))
صمد رسول زاده اقدم ³ (دانشیار گروه مطالعات خانواده، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران)

تاريخ الإرسال : 26 الجمعة , رجب, 1444 تاريخ التأكيد : 22 الأحد , ذو القعدة, 1444 تاريخ الإصدار : 07 الأربعاء , صفر, 1445

الکلمات المفتاحية: مسکن اجتماعی, سیاست‌گذاری مسکن,   توسعه مسکن,   اقشار آسیب‌پذیر,

ملخص المقالة :

هدف پژوهش حاضر تبیین جامعه‌شناختی سیاست‌گذاری‌های توسعه‌ای دولت در بخش مسکن اقشار آسیب‌پذیر جامعۀ شهری و روستایی در استان اردبیل است. پژوهش از نوع پژوهش‌های کیفی و از نوع نظریه میدانی است. جامعۀ مورد مطالعه شامل مدیران، کارشناسان و صاحب‌نظران حوزۀ مسکن در استان اردبیل است که به صورت نمونه‌گیری هدفمند صورت گرفته است. تحلیل اطلاعات، در سه مرحلۀ کدگذاری (باز، محوری و گزینشی) با استفاده از نرم‌افزار (مکس کیو دی‌ای) انجام‌شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که شرایط علی تحقیق سیاست‌گذاری‌های موفق در حوزۀ مسکن اجتماعی شامل مدیریت مقرون‌به‌صرفگی، مکان‌یابی با محوریت برابری اجتماعی و بهره‌مندی عمومی، بهسازی شهری همراه با جلب مشارکت مدنی، سازگاری با شرایط اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و اقلیمی منطقه، رعایت استانداردهای علمی مقولۀ محوری شامل ایجاد هماهنگی با برنامه‌های توسعه شهری و روستایی، توجه به فرهنگ اقلیم و اقتصاد مناطق، مخاطب شناسی، توجه به مسائل فرهنگی، اعتمادسازی قبل از اجرا، بستر و زمینه شامل مدیریت بهینه اراضی و تأکید بر بهره‌وری، انبوه‌سازی، ارتقای فنی، ایجاد حس تعلق به مکان هست. شرایط مداخله‌گر شامل ساخت خودیار و تدریجی، حمایت از تعاونی مسکن، سیستم تضمین کیفیت و ایجاد اطمینان است. راهبردها شامل کنترل شکاف عرضه و تقاضا، توجه به نمادهای فرهنگی و نشانه‌های اجتماعی، توجه به نمادهای فرهنگی و نشانه‌های اجتماعی، توجه به فرهنگ اقلیم و اقتصاد مناطق، کنترل قیمت اجاره و پیامدها شامل تعادل بازار، کاهش استهلاک، ارتقای شاخص‌های بهسازی مسکن روستایی، ایجاد حس تعلق به مکان با سبک‌های معماری نوین، واگذاری امور به مردم در اجرای طرح است.

المصادر:

 

- اطهاری، کمال. (1395)، میزگرد مسکن کم‌درآمدها و اسکان غیررسمی در ایران، www.isa.org.ir، انجمن جامعه‌شناسی ایران.

- بابیو، نوربرتو.(1384). چپ و راست؛ اهمیت یک تفکیک سیاسی، ترجمۀ علی‌اصغر سعیدی، تهران: علم و ادب.

- بلیک‌مور، کن. (1385). مقدمه‌ای بر سیاست‌گذاری اجتماعی، ترجمۀ علی‌اصغر سعیدی و سعید صادقی جقه، تهران: مؤسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی.

- حریری، نجلا. (1385). اصول و روش‌های پژوهش کیفی، تهران، دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات.

-زیاری، کرامت­الله؛ پوراحمد، احمد؛ حاتمی نژاد، حسین و اکبر، محمدی. (1395). برنامه ریزی مسکن گروه های کم درآمد شهری با تأکید بر توانمندی مالی و خط فقر مسکن (جمعیت شهری استان کردستان). پژوهش های جغرافیای انسانی، دوره 48، شماره 2، صص 211-226.

ارزیابی مسکن گروه­های درآمدی و ارائه برنامه تأمین مسکن اقشار کم‌درآمد، پژوهش­های جغرافیای انسانی،74، صص 1-21.

-روستایی، شهریور و شری­زاده، عادل.(1399). آینده نگاری برنامه‌ریزی مسکن اقشار کم‌درآمد شهری با رویکرد سناریونویسی (مطالعۀ موردی: کلانشهر تبریز). پژوهش‌های جغرافیایی برنامه‌ریزی شهری، دوره ۸، شماره ۴، 833 – 859.

-شیرعلی، ابراهیم. (1392). مطالعۀ تحولات سیاست‌های مسکن در ایران بعد از انقلاب اسلامی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته برنامه‌ریزی رفاه اجتماعی، دانشگاه تهران.

-ملکی، سعید؛ حسینی، سیدرضا؛ ویسی، الهام و مختاری، صادق (1394). سنجش رضایتمندی شهروندان از کیفیت سکونتی طرح مسکن مهر (مطالعۀ موردی؛ شیرین شهر اهواز)، پژوهش و برنامه­ریزی شهری، سال ششم، شماره 23، صص155-168.

- August. Martine (2016). “It's all about power and you have none:” The marginalization of tenant resistance to mixed-income social housing redevelopment in Toronto, Canada, Resistance to social housing transformation. Volume 57, September 2016, Pages 25–32.

- Copiello. Sergio (2016). Leveraging energy efficiency to finance public-private social housing projects. Energy Policy. Volume 96, September 2016, Pages 217–230.

- Mu, Szumien (2016). Community Building in Social-mix Public Housing: Participatory Planning of Ankang Redevelopment Plan. Procedia - Social and Behavioral Sciences. Volume 222, 23 June 2016, Pages 755–762.

- Mu, Szumien (2016). Community Building in Social-mix Public Housing: Participatory Planning of Ankang Redevelopment Plan. Procedia - Social and Behavioral Sciences. Volume 222, 23 June 2016, Pages 755–762.

- Thompson, C (2017) “I don't know how I'm still standing” a Bakhtinian analysis of social housing and health narratives in East London, Social Science & Medicine, Volume 177, March, Pages 27–34.

- Wonga, Tai-Chee. Goldblumb, Charles (2016). Social housing in France: A permanent and multifaceted challenge for public policies. Land Use Policy.Volume 54, July 2016, Pages 95–102.