اهمیت قدرت نرم در روابط بین‌الملل؛ از صادرات فرهنگی چین در خاورمیانه تا فرصتهای فرهنگی قرارداد ایران و چین
الموضوعات : فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللیسید حسن میرفخرائی 1 , فرهاد فراهانی 2
1 - دانشیار گروه روابط بین الملل دانشگاه علامه طباطبائی
2 - کارشناس ارشد روابط بین الملل دانشگاه علامه طباطبائی
الکلمات المفتاحية: قدرت نرم, روابط بین‌الملل, فرهنگ, چین, ایران, توافقنامۀ همکاری,
ملخص المقالة :
عرصۀ روابط بین‌الملل، به‌شدت تحت تأثیر عوامل فرهنگی و هویتی قرار دارد. ازاین‌رو کسب وجهه و اعتبار بین‌المللی و نفوذ در افکار عمومی و به عبارتی دسترسی به قدرت نرم، ازجمله اهداف مهم و درعین‌حال، تصریح نشدة دیپلماسی کشورها در حوزه سیاست بین‌الملل است. در همین راستا قدرت نوظهور چین سعی درصدور صنایع فرهنگی خود ونفوذ هرچه عمیق تر خود در منطقۀ خاورمیانه دارد تا قدرت نرم خود را نیز به موازات سایر ابعاد قدرتش، تقویت کند. اهمیت این استراتژی چین در سند همکاری 25ساله با ایران قابل مشاهده است. در عین حال، فرصتهای هویتی و فرهنگی موجود در این توافقنامه، پتانسیل گسترش قدرت نرم ایران را در نظام بین‌الملل به همراه دارند. لذا هدف از این پژوهش این است که با روش توصیفی_تبیینی و با استفاده از متون کتابخانه‌ای و داده‌های موجود، به این پرسش اصلی پاسخ دهیم که صادرات فرهنگی چین در خاورمیانه و فرصتهای فرهنگی پیمان همکاری ایران و چین، چگونه نقش قدرت نرم در روابط بین‌الملل را برجسته می‌کند؟ این فرضیه در پاسخ به این پرسش مطرح می‌شود: سرمایه‌گذاری چین بر توزیع محصولات هویتی در خاورمیانه و فرصتهای فرهنگی ناشی از پیمان همکاری 25ساله برای ایران، ضرورت توجه دولت‌ها به مفهوم قدرت نرم را بیان می‌کند.
_افضلی، رسول و یاشار ذکی و محمدحسین دشتی(1397)، مؤلفه های قدرت نرم نظام جمهوری اسلامی ایران و ظرفیت های آن در عرصه بین¬الملل از دید کارشناسان، فصلنامه پژوهش های سیاسی جهان اسلام، سال هشتم، شماره دوم.
_ التیامی¬نیا، رضا و علی تقوائی¬نیا (1395)، تبیین نقش و جایگاه قدرت نرم در تحقق اهداف سیاست داخلی وخارجی،فصلنامۀ پژوهش های سیاسی جهان اسلام، شماره سوم، 167-196.
_ بیات، عبدالرسول (1381)، فرهنگ واژه‌ها، قم: موسسه اندیشه و فرهنگ دینی.
_جمشیدی، محمدحسین و فرزانه نقدی (1396)، فرهنگ به مثابه قدرت در روابط بین الملل قدرت فرهنگ در برابر فرهنگ قدرت، سیاست جهانی، شماره اول، 7-41.
_خراسانی، رضا (1387)،جایگاه و نقش قدرت فرهنگی در سیاست خارجی و تاثیر آن بر روند تحولات جهانی، علوم سیاسى، شماره 41، 47-72.
_سازمند، بهاره و رحیم بایزیدی(1391)، قدرت نرم و خیزش مسالمت آمیز چین در جنوب شرق آسیا، فصلنامه مطالعات سیاسی، دوره 2، شماره54.
_مایلی، محمدرضا و محمد سعید بهمنی (1391)، جنگ سرد نوین و رقابت بین قدرت های جهانی در فضای سایبری، پژوهشنامۀ روابط بین الملل، 134-162.
_مشیرزاده، حمیرا (1396)، تحول در نظریه های روابط بین الملل. انتشارات سمت: تهران.
_میرفخرایی، سیدحسین و مجید فیروزمند بند پی (1396)، دیپلماسی فرهنگی ایران در آسیای مرکزی و قفقاز؛فرصت ها و چالش ها، مطالعات اوراسیای مرکزی، دورۀ 10، شماره6.
_نای، جوزف (1382)، کاربرد قدرت نرم، ترجمۀ سید رضا میرطاهر. تهران: نشر قومس.
_نریمانی، گلناز و مسعود اخوان کاظمی و سید شمس¬الدین صادقی(1397)، تحلیلی یر راهبردها و ابزارهای تحکیم و گسترش قدرت نرم چین، فصلنامه مطالعات روابط بین الملل، سال یازدهم، شماره 34 ،پاییز1431، صص 115 -222.
Abisellan, E. (2012). Centcom’s China Challenge: Anti-access and Area Denial in the Middle East. Washington, DC: Foreign Policy at Brookings.
Almond. Gabriel., and Sidney verba. (1980). the civil culture Revisited. Boston: Available: http://www.clingendael.nl/cli/publ/diplomacy/pdf/issue81.pdf.
Alterman, J. (2009). “China’s Soft Power in the Middle East.” In Competition and Cooperation in the Developing World, edited by C. McGiffert, and J. Bean, 63–76. Washington, DC: Centre for Strategic and International Studies.
Antonios, V. (2015). Soft power, global governance of cultural industries and rising powers: the case of China, International Journal of Cultural Policy, Available: http://dx.doi.org/10.1080/10286632.2014.1002487
Chen, J. 2011. The Emergence of China in the Middle East. Washington, DC: Institute for National Strategic Studies.
Ding, Sheng. (2014). “Chinese Soft Power and Public Diplomacy: An Analysis of China’s New Diaspora Engagement Policies in the Xi Era”. The East Asia Institute, Jung-gu, Seoul, no 43, p 9.
Feng, C. (2015). Embracing Interdependence: The Dynamics of China and the Middle East. Washington, DC: Brookings Institution.
Gill, B., & Y. Huang. (2006). “Sources and Limits of Chinese Soft Power.” Survival: Global Politics and Strategy, 48 (2): 17–36.
Hongyi, L. (2006). “China’s Cultural Diplomacy: Going for Sofft Power”. EAI Background Brief, No: 308.
Kazemi, A., & Chen, S. (2014). “China and the Middle East: More than Oil.” The European Financial Review. February-March, 40–44.
Kristin, H. (2004). ‘What’s Gender Got to Do with It? Gender History as Foreign Relations History’, in Explaining the History of American Foreign Relations, 2nd ed., eds., Michael J. Hogan and Thomas G. Paterson (New York: Cambridge University Press, 2004), 304–322.
Mattern, J. B. (2005). “Why ‘Soft Power’ Isn’t So Soft: Representational Force and the Sociolinguistic Construction of Attraction in World Politics”. Millennium - Journal of International Studies, 33(3). P. 586
Ming, J. (2010). “Iranian Ambassador Sees Great Potential for Iran-China Co-op,”, available: http://www.webcitation.org/5xRsLJ9BQ
Oluwaseun, T. (2016). Wielding soft power in strategic regions: an analysis of China’s power of attraction in Africa and the Middle East, Africa Review, Available: http://dx.doi.org/10.1080/09744053.2016.1186868
Shibley, T. (2010). “Arab Public Opinion Poll: Results of Arab Opinion Survey Conducted June 29–July 20, 2010”. Available: http://www.webcitation.org/5xRsacJim
Wendt, A. (1999). Social Theory of International Politics. Cambridge.
Yetiv, S., and C. Lu. 2007. “China, Global Energy, and the Middle East.” Middle East Journal 61 (2): 199– 218.
