نقد و بررسی مبانی عصمت انبیا و ائمه علیهم‌السلام از دیدگاه ابن‌تیمیه با تکیه بر کتاب «منهاج السنة»
علی عباس آبادی
1
(
مدرس
)
محسن قمی
2
(
دانشیار و عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم، قم، ایران
)
الکلمات المفتاحية: عصمت, مبانی, ابن‌تیمیه, منهاج السنة, علامه حلیرحمةاﷲعلیه,
ملخص المقالة :
ابن‌تیمیه تاثیر گذارترین شخصیت در تاریخ سلفی گری است که در حوزه های گوناگون اعتقادی اظهار رای نموده و نظرات او مورد توجه و تبعیت پیروانش قرار گرفته است. از جمله درباره اندیشه عصمت به مثابه یکی از ارکان مساله نبوت و امامت گفتگو نموده و این آموزه را زیر سوال برده است. او تقریباً در تمام مبانی و ادله‌ی عصمت خدشه می‌کند و در نهایت، هیچ‌گونه عصمت مطلقی را برای انبیا و ائمهعلیهم‌السلام نمی‌پذیرد. در مقابل سعی می‌کند با طرح و اثبات نظریه‌ی عصمت مجموعی امت جایگزینی برای عصمت اولیای الاهی بیابد. او سه مبنای مهمِ: تعریف و شؤون امامت، قاعده‌ی لطف، و افضلیت ائمهعلیهم‌السلام را زیر سؤال می‌برد تا بدین‌وسیله، ادله‌ی مفید عصمت را از کار بیندازد. اما هیچ‌کدام از اشکالات او به این سه مبنا وارد نیست و به تک‌تک آن‌ها پاسخ‌های دقیق و اقناع‌کننده‌ای داده می‌شود. نظریه‌ی عصمت مجموعی او نیز دلیل مستحکمی ندارد و نمی‌تواند اثبات شود و مبانی و ادله‌ی عصمت اولیای الاهی را زیر سؤال ببرد.
