توسعه مدل دراستیک اصلاح شده برای تعیین آسیب‌پذیری آبخوان‌های ساحلی
محورهای موضوعی : مدیریت آب در مزرعه با هدف بهبود شاخص های مدیریتی آبیاری
نیلوفر خوشدوز ماسوله
1
(1) دانش آموخته کارشناسی ارشد؛ دانشگاه آزاد اسلامی؛ واحد علوم وتحقیقات تهران؛ دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی؛ گروه مهندسی آب؛ تهران؛ ایران)
حسین بابازاده
2
(استادیار؛ دانشگاه آزاد اسلامی؛ واحد علوم و تحقیقات تهران؛ دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی؛ گروه مهندسی آب؛ تهران؛ ایران)
سیدحسن طباطبایی
3
(دانشیار؛ گروه مهندسی آب؛ دانشکده کشاورزی؛ دانشگاه شهرکرد؛ شهرکرد؛ ایران)
مهدی نادری
4
(3) استادیار؛ گروه خاکشناسی؛ دانشکده کشاورزی؛ دانشگاه شهرکرد؛ شهرکرد؛ ایران)
کلید واژه: آبخوان ساحلی, آسیب‌پذیری آبخوان, مدل دراستیک اصلاح شده,
چکیده مقاله :
در آبخوان‌های ساحلی، خطر نفوذ آب شور دریا به منابع آب زیرزمینی وجود دارد و از این نظر بررسی آسیب پذیری منابع آب زیرزمینی می تواند در تعیین نقاط آسیب پذیر و حساس آبخوان بسیار موثر باشد. هدف از این پژوهش، بررسی آسیب پذیری سفره آب زیرزمینی جزیره کیش با استفاده از مدل دراستیک و نیز اصلاح آن برای شرایط این سفره ساحلی است. دو پارامتر اختلاف تراز آب دریا با سطح ایستابی آب و فاصله نقطه تا دریا به پارامترهای مدل اضافه و مدل دراستیک اصلاح شده توسعه یافت. برای ارزیابی نتایج مدل، نقشه های آسیب پذیری تولید شده با نقشه های پهنه بندی پارامترهای هدایت الکتریکی و کل جامدات محلول مقایسه شد. این نقشه ها با استفاده از داده های ثبت و نمونه‌برداری شده کیفیت آب چاه های جزیره در محیط (GIS) تهیه گردید. مقایسه نتایج مدل دراستیک و دراستیک اصلاح شده با نقشه های هدایت الکتریکی و کل جامدات محلول جزیره نشان داد که میانگین اختلاف ها برای مدل دراستیک به ترتیب با 41/17 و 24/10 و مدل دراستیک اصلاح شده به ترتیب با 69/0 و 55/0 می باشد که حاکی از مطابقت بیشتر با داده های مشاهده ای دارد. نتایج مدل دراستیک اصلاح شده نشان داد که 1/34 درصد از مساحت منطقه مورد مطالعه دارای پتانسیل آسیب‌پذیری خیلی زیاد، 1/48 درصد دارای پتانسیل آسیب‌پذیری زیاد و 8/17 درصد نیز دارای پتانسیل آسیب‌پذیری متوسط می‌باشد.
Coastal aquifers have a high potential for contamination by seawater intrusion. Thus, the vulnerability of groundwater resources can be very effective in identifying vulnerabilities and sensitive groundwater aquifers. This study was conducted to evaluate Kish island aquifer vulnerability. The DRASTIC model was employed and modified based on the coastal aquifer conditions. Two additional parameters were included to the model which describes the balance between seawater and aquifer water level. The vulnerability maps were produced by DRASTIC and M-DRASTIC models. The comparison of these maps was performed using EC and TDS as the main indicators. The required data were collected from the existing reports as well as some extra direct water sample measurements. The overlaying of the vulnerability map was obtained by the DRASTIC method. Comparison of M-DRASTIC with EC and TDS maps showed that the mean differences for DRASTIC map with EC map is 17.41 and 10.24, respectively and for M-DRASTIC is 0.69 and 0.55, respectively. This indicates that the M-DRASTIC model is more adapted to coastal zones. The vulnerability index in DRASTIC method is generally lower than M-DRASTIC range. Based on the M-DRASTIC vulnerability analysis, it was found that 17.8, 48.1 and 34.1 percents of Kish island area is under average, high and very high risk of groundwater contamination, respectively.