جداسازی، شناسایی و الگوهای مقاومت آنتی‌بیوتیکی اشرشیاکلی های جدا شده از جوجه های گوشتی مبتلا به کلی‌باسیلوز نسبت به پانزده آنتی‌بیوتیک رایج در صنعت طیور ایران

محورهای موضوعی : باکتری شناسی

سیده ام البنین قاسمیان ¹ , حمید محمودی پور ²

1 - استادیارگروه دامپزشکی، واحد بهبهان، دانشگاه آزاد اسلامی، بهبهان، ایران.
2 - استادیار گروه پرستاری مامایی، واحد بهبهان، دانشگاه آزاد اسلامی، بهبهان، ایران

تاریخ دریافت : 1402/03/07 تاریخ پذیرش : 1402/07/16 تاریخ انتشار : 1403/05/29

کلید واژه: کلی‌باسیلوز, جوجه های گوشتی, اشرشیاکلی, مقاومت آنتی‌بیوتیکی,

چکیده مقاله :

اشریشیا کلی جز فلور طبیعی روده انسان، پستانداران و پرندگان است که یکی از شایع ترین عوامل بیماری کلی‌باسیلوز در طیور به شمار می‌رود. عفونت های حاصل از اشریشیا کلی، صدمات اقتصادی قابل توجهی را سالیانه به صنعت طیور تحمیل می کنند. عوامل ضد میکروبی مختلفی به منظور کاهش ضررهای ناشی از این عفونت استفاده می شود. اما در طی دهه های اخیر، افزایش مصرف بی رویه آنتی‌بیوتیک ها سبب گسترش ژنهای مقاومت و در نتیجه افزایش مقاومت آنتی‌بیوتیکی باکتریها گردیده است که منجر به کاهش کارایی داروها شده است. هدف از این تحقیق شناسایی و جداسازی سویه های اشریشیا کلی مقاوم به آنتی‌بیوتیک و تعیین الگوی مقاومت آنتی‌بیوتیکی در30 جدایه اشریشیا کلی جدا شده از جوجه های گوشتی مبتلا به کلی‌باسیلوز در شهرستان بهبهان می باشد. الگوی مقاومت آنتی‌بیوتیکی تمامی جدایه‌ها نسبت به 15 آنتی‌بیوتیک مهم و رایج در صنعت طیور ایران با استفاده از روش انتشار از دیسک تعیین گردید. درصد مقاومت نسبت به دیفلوکساسین، انروفلوکساسین، تریمتوپریم، کلرتتراسایکلین، اریترومایسین، تیلوسین، تیامولین، داکسی سایکلین، فلورفنیکل، لینکومایسین، دانوفلوکساسین، نئومایسین، کلیستین، آمیکاسین و جنتامایسین به ترتیب 100، 100، 100، 6/96، 6/96، 6/96، 90، 66/76، 6/66، 33/63، 60، 33/53، 66/26، 10 و 0 مشاهده شد. 17 الگوی مقاومت دارویی در بین 30 جدایه اشریشیاکلی نسبت به 15 آنتی‌بیوتیک پر مصرف در صنعت طیور شناسایی گردید که 26 جدایه (67/86%) به بیش از یک الگو تعلق داشتند، در حالیکه 4 جدایه دیگر(33/13%) هر کدام فقط به یک الگو تعلق داشتند. نتایج این بررسی نشان داد که مقاومت جدایه‌ها نسبت به اکثریت داروهای با مصرف رایج در صنعت طیور ایران بالا میباشد که لزوم اجرای قوی طرح پایش ملی برای مقاومت ضد میکروبی و مصرف اصولی آنتی‌بیوتیک ها ضروری به نظر می رسد.

متن کامل:



 

Isolation, identification, and antibiotic resistance patterns of Escherichia coli isolated from broiler chickens with colibacillosis against 15 common antibiotics in the Iranian poultry industry

  Seyedeh Ommolbanin Ghasemian1, Hamid Mahmoodipour2*

1- Assistant Professor, Department of Veterinary, Behbahan Branch, Islamic Azad University, Behbahan, Iran

2- Assistant Professor, Department of Nursing and Midwifery, Behbahan Branch, Islamic Azad University, Behbahan, Iran

*Corresponding Author: Email: [e-mail] Tel/Fax: [phone]

Abstract 

The purpose of this research is to identify and isolate antibiotic-resistant Escherichia coli strains and determine the antibiotic resistance pattern in 30 Escherichia coli isolates isolated from broiler chickens with colibacillosis in Behbahan city. The antibiotic resistance pattern of all isolates was determined against 15 important and common antibiotics in Iran's poultry industry using the disk diffusion method. The percentage of resistance to difloxacin, enrofloxacin, trimethoprim, chlortetracycline, erythromycin, tylosin, tiamulin, doxycycline, florfenicol, lincomycin, danofloxacin, neomycin, colistin, amikacin and gentamicin is 100, 100, 100, 96/6, 96/6, respectively. 96/6, 90, 76/66, 66/6, 63/33, 60, 53/33, 26/66, 10 and 0 were observed. 17 drug resistance patterns were identified among 30 Escherichia coli isolates to 15 commonly used antibiotics in the poultry industry, of which 26 isolates (86.67%) belonged to more than one pattern, while the other 4 isolates (13.33%) each They belonged to only one pattern. The results of this study showed that the resistance of the isolates to the majority of commonly used drugs in Iran's poultry industry is high, which makes it necessary to implement a strong national monitoring plan for antimicrobial resistance and the principled use of antibiotics.

Keywords: antibiotic resistance, Escherichia coli, broilers, colibacillosis

 

جداسازی، شناسایی و الگوهاي مقاومت آنتی‌بیوتیکی اشریشیاکلی هاي جدا شده از جوجه هاي گوشتی مبتلا به کلی‌باسیلوز نسبت به پانزده آنتی‌بیوتیک رایج در صنعت طیور ایران

سیده ام البنین قاسمیان1، حمید محمودی پور*2

1 استادیارگروه دامپزشکی، واحد بهبهان، دانشگاه آزاد اسلامی، بهبهان، ایران.

*2 استادیارگروه پرستاری و مامایی، واحد بهبهان، دانشگاه آزاد اسلامی، بهبهان، ایران

 

ایمیل نویسنده مسئول: [e-mail]

چکیده

هدف از این تحقیق شناسایی و جداسازی سویه های اشریشیا کلی مقاوم به  آنتی‌بیوتیک و تعیین الگوی مقاومت آنتی‌بیوتیکی در30 جدایه اشریشیا کلی جدا شده از جوجه­های گوشتی مبتلا به کلی‌باسیلوز در شهرستان بهبهان می­باشد. الگوي مقاومت آنتی‌بیوتیکی تمامی جدایه‌ها نسبت به 15  آنتی‌بیوتیک رایج در صنعت طیور ایران با استفاده از روش انتشار از دیسک تعیین گردید. درصد مقاومت نسبت به دیفلوکساسین، انروفلوکساسین، تریمتوپریم، کلرتتراسایکلین، اریترومایسین، تیلوسین، تیامولین، داکسی سایکلین، فلورفنیکل، لینکومایسین، دانوفلوکساسین، نئومایسین، کلیستین، آمیکاسین  و جنتامایسین  به ترتیب 100، 100، 100، 6/96، 6/96، 6/96، 90، 66/76، 6/66، 33/63، 60، 33/53، 66/26، 10 و 0 گزارش شد. 17 الگوي مقاومت دارویی در بین 30 جدایه اشریشیاکلی نسبت به 15 آنتی‌بیوتیک پر مصرف در صنعت طیور شناسایی گردید که 26 جدایه (67/86%) به بیش از یک الگو تعلق داشتند، در حالیکه 4 جدایه دیگر (33/13%) هر کدام فقط به یک الگو تعلق داشتند. نتایج این بررسی نشان داد که مقاومت جدایه‌ها نسبت به اکثریت داروهاي رایج در صنعت طیور ایران بالاست که بر لزوم اجراي طرح پایش ملی براي مقاومت ضد میکروبی و مصرف اصولی آنتی‌بیوتیک­ها تاکید می­کند.

کلید واژه‎ها: مقاومت آنتی‌بیوتیکی، اشریشیا کلی، جوجه هاي گوشتی، کلی‌باسیلوز

 

مقدمه

اشریشیاکلی یکی از شایع­ترین پاتوژن­های مسئول کلی‌باسیلوز موضعی یا سیستمیک در طیور است (1). این پاتوژن در طیور باعث بیماری مزمن تنفسی، امفالیت، سینوویت، کولی گرانولوماتوز و سالپنژیت می شود که همگی به عنوان بیماری های ناشی از اشریشیاکلی بیماری زای پرندگان طبقه بندی می­گردد (2)(3).

بسیاری از داروهای ضد میکروبی در صنعت تولید طیور به منظور کاهش عوارض و مرگ و میر ناشی از کلی‌باسیلوز استفاده می­شود، با این حال، استفاده بیش از حد از این آنتی­بیوتیک­ها به عنوان عوامل پیشگیری کننده و درمانی عفونت و همچنین تقویت­کننده رشد در طیور، منجر به ظهور و انتقال ژن­های مقاومت شده است (4).

فاکتورهای چسبندگی، سموم، فاکتورهای اکتساب آهن، لیپوپلی ساکاریدها، کپسول پلی ساکاریدی و عوامل دخیل در تهاجم، تنها تعدادی از عوامل بیماری زای موجود در اشریشیاکلی هستند (5). وجود برخی از عوامل ویرولانس اشریشیاکلی برای بیماری­زایی آنها ضروری است. این عوامل ویرولانس به آنها قدرت ایجاد بیماری در پرندگان را می­دهد (6)  ثابت شده است که بسیاری از عوامل ویرولانس تأثیر مهمی در بیماری زایی اشریشیاکلی دارند (7). تشخیص بیماری را می­توان با ترکیبی از علائم بالینی، ویژگی­های پاتولوژیک و همچنین جداسازی و شناسایی عامل ایجاد کننده انجام داد (8).

کلی‌باسیلوز به عنوان یکی از شایع­ترین بیماری های تشخیص داده شده در صنعت تولید طیور، یکی از مشکلات کلیدی برای بهره وری صنعت تولید طیور می­باشد. صنعت تولید طیور شهرستان بهبهان اخیرا تمهیداتی را در جهت توسعه سریع تجارت مرغ محلی، با توجه به نگرانی در خصوص بیماری­های عفونی طیور مانند کلی‌باسیلوز، اندیشیده است. در همین راستا مطالعه حاضر تعیین شیوع، مقاومت باکتریولوژیکی و ضد میکروبی کلی‌باسیلوز در جوجه های گوشتی شهرستان بهبهان می­باشد.

 

 

مواد و روش ها 

جمع آوری نمونه

این مطالعه تجربی- آزمایشگاهی از مهرماه 1401 الی اسفندماه 1401 در آزمایشگاه میکروب شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهبهان انجام شد. در این تحقیق، 30 جدایه اشریشیاکلی از 35 گله جوجه گوشتی با سنین 6-2 هفتگی از نقاط مختلف شهرستان بهبهان جداسازي شدند. نمونه­گیری براساس جدول گرجسی مورگان صورت گرفت. از هر گله با علایم بالینی و جراحات کالبدگشایی مشکوك به بیماري به طور تصادفی تعداد 5 جوجه انتخاب و بعد از کالبدگشایی و تشخیص اولیه بیماري، از کبد و قلب نمونه برداري به عمل آمد.

جداسازی و تشخیص باکتری اشریشیاکلی

برای جداسازی و تشخیص باکتری اشرشیا کلی از روش کشت خطی از روش چهار مرحله‌ای (Quadrant Streak Pattern ) استفاده شد. از هر پلیت مک‌کانکی، بیش از سه کلنی صاف لاکتوز مثبت اشریشیا کلي برداشته شد، سپس این تک کلنی به منظور ایجاد کشت خالص دوباره بر روی محیط مک‌کانکی کشت خطی داده شد و به مدت 24 ساعت در داخل انکوباتور 37 درجه سانتیگراد قرار گرفت. برای جداسازی باکتری اشریشیاکلی، جدایه‌ها از نظر مورفولوژی کلنی، رنگ­آمیزی گرم، تست­های بیوشیمیایی (تولید اندول، تخمیر گلوگز، تولید سولفید هیدروژن، مصرف سیترات، دکربوکسیلاسیون اورنیتین، دکربوکسیلاسیون لیزین، تولید اوره و واکنش ووگس-پروسکوئر) بررسي شدند (14).

مخلوط واکنش و سیکل­های PCR

واکنش PCR در حجم 25 ميکروليتر حاوی 5/12 ميکروليتر مستر میکس شامل بافر PCR(X1)، MgCl2 (2/1 میلی مول)، dNTPs (08/0 میلی مول)، Taq DNA Polymerase (U1)، 1 میکرولیتر پرایمر رفت (20 پیکومول)، 1 میکرولیتر پرایمر برگشت (20 پیکومول)، 1 میکرولیتر از DNA الگو (150 نانوگرم) و 5/9 ميکروليتر آب مقطر استریل انجام شد. چرخه های حرارتی در PCR در سه مرحله واسرشت، طویل شدن و طویل شدن نهایی صورت گرفت.

تشخیص مولکولی اشریشیاکلی توسط PCR

در این مرحله، یک کلنی خالص باکتری با 100 میکرولیتر آب مقطر مخلوط شد. سپس به مدت 10 دقیقه جوشانده و بلافاصله برای شوک سرمایی بر روی یخ قرار گرفت. سپس، با سرعت 10000 دور در دقیقه به مدت 10 دقیقه سانتریفیوژ انجام شد. مایع رویی جمع­آوری و به عنوان الگوی DNA برای PCR استفاده گردید (شکل 1) یک PCR اختصاصی ژن برای تکثیر16SrRNA  با استفاده از پرایمرهای منتشر شده قبلی انجام شد (15). لیست پرایمر در جدول 1 ارائه شده است. جدول 2 شرایط دمایی PCR برای آمپلیفیکیشن ژن 16S rRNA را نشان می­دهد (9). همچنین، تایید شناسایی اشرشیا کلی­های جدا شده از جوجه­هاي گوشتی مبتلا به کلی‌باسیلوز بر اساس توالی یابی ژن 16S rRNA در جدول 3 نمایش داده شده است.

جدول 1. پرایمرهای PCR  به همراه توالی های مربوطه

پرایمر	توالی	اندازه -  (bp)
E. coli 16S (F)	5’- AATTGAAGAGTTTGATCATG-3’	1506
E. coli 16S (R)	5’- CTCTACGCATTTCACCGCTAC-3’

F=Forward, R=Reverse, bp=Base pair, PCR=Polymerase chain reaction

 

 

جدول 2. شرایط دمایی PCR برای آمپلیفیکیشن ژن 16S rRNA

	دما(درجه سانتی گراد)	زمان(ثانیه)
واسرشت اولیه	96	60
واسرشت	96	15
هم سرشت	58	60
طویل شدن	72	45
طویل سازی نهایی	72	60

 

 

شکل 1. ژل الکتروفورز جهت مشاهده ژن 16S rRNA  اشرشیا کلی های جداشده از نمونه­ها: ستون اول سمت چپ مارکر 100 جفت بازی یکتا تجهیز ژن. ستون C- نمونه کنترل منفی، ستون 1 نمونه استاندارد (اشریشیا کلی) همراه با کد ATCC 25922  به اندازه ی 1506 جفت باز  و ستون های با شماره  2 تا 19 نمونه های جداشده  می باشد.

جدول 3. تایید شناسایی اشریشیا کلی های جدا شده از ازجوجه هاي گوشتی مبتلا به کلی‌باسیلوز بر اساس توالی یابی ژن 16S rRNA

نتیجه توالی	کد دسترسي	نتیجه توالی	کد دسترسي
E.coli strain BDUMS-3 16S	KY617770.1	E.coli strain EC1515	CP021844.1
E.coli strain BDUMS-3 16S	KY617770.1	E.coli strain EGE 104574-76...	MF067514.1
E.coli strain EC1515	CP021844.1	E.coli strain Z247	CP021207.1
E.coli strain HB-COLI0	CP020933.1	E.coli strain EC1515	CP021844.1
E.coli strain BDUMS-3 16S	KY617770.1	E.coli strain BDUMS-3 16S	KY617770.1
E.coli strain EC1515	CP021844.1	E.coli strain EC1515	CP021844.1
E.coli strain EC1515	CP021844.1	E.coli strain EC1515	CP021844.1
E.coli strain BDUMS-3 16S	KY617770.1	E.coli strain EC1515	CP021844.1
E.coli strain EC1515	CP021844.1	E.coli strain EC1515	CP021844.1
E.coli strain EC1515	CP021844.1	E. coli strain EGE 104574-76...	MF067514.1
E.coli strain BDUMS-3 16S	KY617770.1	E.coli strain EC1515	CP021844.1
E.coli strain BDUMS-3 16S	KY617770.1	E.coli strain EC1515	CP021844.1
E. coli strain EGE 104574-76...	MF067514.1	E. coli strain EGE 104574-76...	MF067514.1
E. coli strain EGE 104574-76...	MF067514.1	E.coli strain Z247	CP021207.1
E.coli strain Z247	CP021207.1	E. coli strain EGE 104574-76...	MF067514.1

 

آزمون آنتی بیوگرام 

براي تعیین الگوي مقاومت آنتی‌بیوتیکی 30 جدایه نسبت به  15 داروي پر مصرف در صنعت طیور ایران از روش کیفی انتشار از دیسک  (Disk diffusion test) و به روش کربی­بائر(Kirby-Bauer)، بر طبق دستورالعمل موسسه استانداردهاي آزمایشگاهی و بالینی (CLSI) سال 2006 استفاده گردید (10). جهت انجام این تحقیق دیسکهاي  آنتی‌بیوتیک  (غلظت بر حسب میکروگرم) کلیستین (10)، دیفلوکساسین (10)، دانوفلوکساسین (10)، جنتامایسین (10) و تیلوسین (10)، انروفلوکساسین (5)، متوپریم (5)، لینکومايسین (15/200)، تری کلرتتراسیکلین (30)، اریترومایسین (15)، فلورفنیکل (30)، داکسی‌سیکلین (30)، آمیکاسین (30)، تیامولین (30) و نئومایسین (30) از شرکت پادتن طب ایران تهیه شد. براي انجام آزمایش انتشار از دیسک، هر جدایه باکتري از فریزر 70- درجه سانتیگراد خارج و بر روي محیط کشت مک‌کانکی آگار به مدت 24 ساعت در دماي 37 درجه سانتیگراد کشت داده شدند. سپس 4 تا 5 پرگنه از محیط کشت مک‌کانکی آگار به لوله آزمایش حاوي تریپتیک سوی براث (TSB) با کدورت 5/0 مک‌فارلند انکوبه شدند. پس از آن با سواب استریل از سوسپانسیون باکتریایی نیم مک‌فارلند روي محیط کشت مولرهینتون آگار کشت سفره­ای داده شد. پس از گذشت تقریبا 10 دقیقه، دیسک­هاي آنتی‌بیوتیکی بر روي محیط مولرهینتون تلقیح شده قرار داده شدند و پلیت‌ها به مدت 18 ساعت در دماي 35 درجه سانتی گراد انکوبه گردیدند (2, 11).  سپس قطر هاله عدم رشد هر دیسک به وسیله کولیس اندازه­گیري و در نهایت میزان مقاومت و حساسیت هر جدایه با مقایسه با استاندارد جهانی CLSI  قرائت شد (شکل 1).

 

شکل 1. بررسی مقاومت آنتی‌بیوتیکی با استفاده از روش کربی­بائر

تحلیل آماري

داده­هاي بدست آمده وارد نرم افزار SPSS نسخه 21 گردید و با استفاده از آزمون مربع کاي 2 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. داده­ها در سطح 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد.

نتایج

میزان مقاومت آنتی بیوتیکی در جدول 4 نمایش اده شده است.

 

جدول 4. تعداد و درصد جدایه های اشریشیا کلی حساس، حدواسط و مقاوم جدا شده ازجوجه هاي گوشتی مبتلا به کلی‌باسیلوز، نسبت به 15 آنتی بیوتیک رایج در صنعت طیور ایران

آنتی بیوتیک	حساس تعداد(درصد)	حد واسط تعداد(درصد)	مقاوم تعداد (درصد)
کلیستین	22(33/73)	0(0)	8(66/26)
دیفلوکساسین	0(0)	0(0)	30(100)
انروفلوکساسین	0(0)	0(0)	30(100)
لینکومايسین	11(67/36)	0(0)	19(33/63)
تریمتوپریم	0(0)	0(0)	30(100)
کلرتتراسیکلین	1(33/3)	0(0)	29(67/96)
اریترومایسین	1(33/3)	0(0)	29(67/96)
فلورفنیکل	10(33/33)	0(0)	20(67/66)
دانوفلوکساسین	4(33/13)	8(67/26)	18(60)
داکسی سیکلین	2(67/6)	5(66/16)	23(67/76)
آمیکاسین	23(67/76)	4(33/13)	3(10)
تیامولین	0(0)	3(10)	27(90)
نئومایسین	12(40)	2(67/6)	16(33/53)
جنتامایسین	28(33/93)	2(67/6)	0(0)
تیلوسین	0(0)	1(33/3)	29(67/96)

 

نتایج آزمایش انتشار از دیسک جدایه‌هاي اشریشیاکلی جدا شده از جوجه‌های گوشتی مبتلا به کلی‌باسیلوزیس در نمودار شماره 1 و 2 آورده شده است. آزمون مربع کاي نشان داد که تفاوت در میزان مقاومت و حساسیت جدایه‌ها نسبت به داروهاي مورد بررسی معنی‌دار بود (05/0>P). بیشترین میزان مقاومت آنتی‌بیوتیکی به ترتیب در برابر دیفلوکساسین، انروفلوکساسین، تریمتوپریم، کلرتتراسایکلین، اریترومایسین، تیلوسین و تیومالین بود. کمترین میزان مقاومت آنتی‌بیوتیکی در برابر جنتامایسین، آمیکاسین و کلیستین گزارش شد. در این نمودارها مشخص می­شود که جدایه‌هاي اشریشیاکلی مورد بررسی، نسبت به سه  آنتی‌بیوتیک دیفلوکساسین، انروفلوکساسین و تری متوپریم مقاومت دارویی بسیار بالایی (100%) را نشان دادند، در حالی که مقاومت این جدایه‌ها نسبت به 12 ترکیب آنتی‌بیوتیک دیگر بین صفر تا 6/96 درصد متغیر بود (نمودار 1 و 2).

 

 

نمودار 1. نمای مقاومت آنتی‏بیوتیکی ایزوله های ‏اشریشیاکلی جداشده از  نمونه های جوجه های گوشتی (30n=). کلیستین (Cl)، دیفلوکساسین (DF)، انروفلوکساسین (NFX)، لینکومايسین (LS)، تریمتوپریم (TMP)، کلرتتراسیکلین (CTE)، اریترومایسین E))، فلورفنیکل (FF)، دانوفلوکساسین (DFX)، داکسی سیکلین (D) ،آمیکاسین (AM)، تیامولین (TM)، نئومایسین (N)، جنتامایسین (GM) و تیلوسین (TY).

 

 

 نمودار 2. نمای مقاومت آنتی‏بیوتیکی ایزوله های ‏اشریشیاکلی جداشده از  نمونه های جوجه های گوشتی (30n=). کلیستین (Cl)، دیفلوکساسین (DF)، انروفلوکساسین (NFX)، لینکومايسین (LS)، تریمتوپریم (TMP)، کلرتتراسیکلین (CTE)، اریترومایسینE))، فلورفنیکل (FF)، دانوفلوکساسین (DFX)، داکسی سیکلین (D) ،آمیکاسین (AM)، تیامولین (TM)، نئومایسین (N)، جنتامایسین (GM) و تیلوسین (TY).

 

بررسی فراوانی الگوي مقاومت آنتی‌بیوتیکی بین 30 جدایه اشریشیا‌کلی از موارد کلی‌باسیلوز جوجه­های گوشتی، نسبت به 15 آنتی‌بیوتیک  با مصرف رایج در صنعت طیور ایران نشان دهنده­ي 17 الگوی مقاومت آنتی‌بیوتیکی بود. بطوري که 26 جدایه (67/86درصد) به 13 الگوي مقاومت آنتی‌بیوتیکی (بیش از یک اشریشیاکلی در هر الگو) و 4 جدایه دیگر(33/13 درصد) به 4 الگوي مقاومت آنتی‌بیوتیکی (یک اشریشیاکلی در هر الگو) تعلق داشتند. تفاوت از نظر فراوانی الگوي مقاومت آنتی‌بیوتیکی در بین دو گروه (جدایه‌هاي بیش از یک اشریشیاکلی در هر الگو و جدایه‌هاي یک اشریشیاکلی در هر الگو) با یکدیگر معنی دار بود (05/0>P). در بین 13 الگوي مقاومت آنتی‌بیوتیکی، 3/13 درصد جدایه‌ها در الگوي مشترك شماره یک، 10 درصد جدایه‌ها در الگوي مشترك شماره دو، 10 درصد جدایه‌ها در الگوي مشترك شماره هفت، 7/6 درصد جدایه‌ها در الگوي مشترك شماره سه، 7/6 درصد جدایه‌ها در الگوي مشترك شماره چهار، 7/6 درصد جدایه‌ها در الگوي مشترك شماره شش، 7/6 درصد جدایه‌ها در الگوي مشترك شماره نه، 7/6 درصد جدایه‌ها در الگوي مشترك شماره دوازده و 7/6 درصد جدایه‌ها در الگوي مشترك شماره سیزده بودند. مابقی جدایه‌ها در الگوهای مشترک شماره پنج، هشت، ده و یازده قرار گرفتند. بیشترین و کمترین فراوانی الگوي مقاومت آنتی‌بیوتیکی  جدایه‌ها به ترتیب 3/13درصد و 3/3 درصد دیده شد که این اختلاف از لحاظ آماري معنی­دار بود (05/0>P). (جدول شماره 5).

 

جدول5. الگوي مقاومت آنتی‌بیوتیکی 30 جدایه اشریشیاکلی  جدا شده از جوجه های گوشتی نسبت به 15 آنتی‌بیوتیک رایج در صنعت طیور ایران

شماره الگوی مقاومت  آنتی‌بیوتیک ی	تعداد ترکیبات ضد  میکروبی در  هرالگو	مقاوم به ترکیبات ضد میکروبی	تعداد   جدایه‌های اشریشیاکلی متعلق به  هر الگو(درصد)	شاخص مقاومت آنتی‌بیوتیکی چند گانه (MAR Index)	درصد
1	10	AM, CTE, CL, D, DFX, DF, E, FF, NFX, TMP	4(3/13)	67/0	67/86
2	10	AM, CTE, CL, D, DFX, DF, E, FF, NFX, TY	3(10)	67/0
3	9	CL, D, DFX, DF, E, FF, LS, NFX, TY	2(7/6)	6/0
4	8	AM, CTE, CL, D, DFX, DF,LS, TM	2(7/6)	53/0
5	7	CL, D, DFX, DF,LS, TM, TMP	1(3/3)	5/0
6	7	AM, CTE, CL, D, DF, TM, TMP	2(7/6)	5/0
7	6	AM, CTE, CL, D, DFX, DF	3(10)	43/0
8	6	AM, CTE, DFX, DF,LS, TMP	1(3/3)	43/0
9	5	AM, CTE, D, DFX, DF	2(7/6)	36/0
10	5	CL, E, FF, NFX, TY	1(3/3)	36/0
11	4	AM, DF, NFX, TMP	1(3/3)	29/0
12	4	LS, N, TM, TMP	2(7/6)	29/0
13	3	DFX, NFX, TMP	2(7/6)	21/0
14-17	متغییر	الگوهاي انفرادي متنوع	4(3/13)	-	33/13
کلیستین (Cl)، دیفلوکساسین (DF)، انروفلوکساسین (NFX)، لینکومايسین (LS)، تریمتوپریم (TMP)، کلرتتراسیکلین (CTE)، اریترومایسین E))، فلورفنیکل (FF)، دانوفلوکساسین (DFX)، داکسی سیکلین (D) ،آمیکاسین (AM)، تیامولین (TM)، نئومایسین (N)، جنتامایسین (GM) و تیلوسین (TY)

 

بحث

این مطالعه به منظور ارزیابی برخی از خصوصیات مهم سویه­های پاتوژن اشریشیاکلي در یکی از مناطق مهم پرورش صنعتی طیور گوشتی در ایران یعنی بهبهان انجام شد. روش کار به گونه­اي برنامه­ریزی شد تا بتوان از نتایج بدست آمده برای مطالعات اپیدمیولوژیك و بررسی های تکمیلی سرولوژیکی و ژنوتیپی در آینده استفاده گردد تا بتوان سیاست پیشگیری و درمانی مناسبی در منطقه اتخاذ نمود.

گزارشات در رابطه با افزایش مقاومت سویه های پاتوژن اشریشیاکلي نسبت به ترکیبات آنتی باکتریال در حال افزایش است و الگوی مقاومت آنتی‌بیوتیکی نواحی مختلف جغرافیایی نیز متنوع و در حال تغییر مي­باشد (12, 13). مقایسه بین تفاوت مقاومت آنتی‌بیوتیکی در شهر های مختلف شاید مقایسه‌ی مناسبی برای مصرف آنتی‌بیوتیک برای درمان این بیماری در یک منطقه نباشد. با استفاده از نتایج  این تحقیق در کنار تحقیقات گذشته در یک منطقه، می­توان روش درمانی مناسب برای درمان بیماری کلی‌باسیلوز با این  آنتی‌بیوتیک­ها جایگزین گردد. گزارشات در رابطه با افزایش مقاومت سویه های پاتوژن اشریشیاكلي نسبت به ترکیبات آنتی باکتریال در حال افزایش است و الگوی مقاومت آنتی‌بیوتیکی نواحی مختلف جغرافیایی نیز متنوع و در حال تغییر مي­باشد (12). در ایران در مطالعاتی که بر روی جدایه‌‌های اشریشیاكلي از نمونه های جوجه های گوشتی بیمار، در شیراز  و تهران و دیگر شهرها به عمل آمده مشخص شده که میزان مقاومت جدایه‌ها به ترکیبات آنتی باکتریال، گسترده و بالا مي­باشد (14-16).

در این مطالعه فراوانی مقاومت نسبتا بالایی علیه آنتی‌بیوتیک های دیفلوکساسین، انروفلوکساسین، تریمتوپریم، کلرتتراسایکلین، اریترومایسین، تیلوسین و تیومالین برای جدایه‌های طیور تعیین شد که می­تواند ناشی از مصرف بی رویه  آنتی‌بیوتیک در طیور باشد (17).  زهرایی صالحی و همکاران، در سال 2006 در بررسی بر روی طیور مبتلا به کلی سپتیسمی، به این نتیجه رسیدند که جدایه‌ها مقاومت بیش از 94 درصد را علیه تتراسیکلین نشان دادند. در حالیکه هیچ مقاومتی نسبت به جنتامایسین دیده نشد و مقاومت به سفالوسپورین ها بسیار نادر بود، اما در این تحقیق حد واسطی از مقاومت نسبت به جنتامایسین (63/6 درصد) مشاهده گردید. بنابراین، ممکن است در آینده ی نه چندان دور مقاومتی نسبت به این  آنتی‌بیوتیک  ایجاد گردد (18). همچنین، ذاکری و کاشفی در سال 2012 بیان کردند که ایزوله های APEC اشریشیاکلی جدا شده از طیور آلوده در تبریز میزان حساسیت بالایی نسبت به انروفلوکساسین (77 درصد) داشتند. (23). 

در گزارشات مختلف، تفاوت­هایی در الگوي مقاومت آنتی‌بیوتیکی اشریشیاکلی­هاي پاتوژن طیور در برابر ترکیبات ضد میکروبی دیده شده است (19, 20). در مطالعه حاضر نیز، بررسی فراوانی الگوي مقاومت آنتی‌بیوتیکی 30 جدایه مورد بررسی، نسبت به 15 ترکیب آنتی‌بیوتیک پر مصرف در صنعت طیور ایران، نشان دهنده 17 الگو بود که  33/13 درصد جدایه‌ها از اشریشیاکلی های جدا شده، هر کدام تنها به یک الگو و 67/86 درصد جدایه‌ها از اشریشیاکلی های جدا شده، به بیش از یک الگو تعلق داشتند. یافته­هاي بدست آمده از مطالعه حاضر در خصوص وجود 17 الگوي مقاومت آنتی‌بیوتیکی در بین جدایه‌هاي مورد بررسی، از برخی گزارش‌هاي پیشین کمتر است (11, 20). این موضوع بیانگر آن است که فراوانی الگوي مقاومت آنتی‌بیوتیکی در نواحی مختلف جعرافیایی و مقاطع زمانی متفاوت حتی در یک منطقه ممکن است متفاوت باشد. لذا استفاده از ترکیبات ضد میکروبی با توجه به الگوي مقاومت دارویی سایر مناطق و یا کشورها بدلیل قابل تغییر بودن مکان و زمان این الگوها امکان پذیر نیست. بنابراین آزمون حساسیت ضد میکروبی (آنتی بیوگرام) بایستی مستقلا براي هر منطقه و یا حتی هر مرغداري قبل از تجویز آنتی‌بیوتیک ها انجام گردد.

 

 

منابع

 

1.        Jassim WG, M Shareef A. Antibiotic Resistance Patterns of Escherichia coli Isolated From Broiler Chickens with Colibacillosis in Duhok Province. Egyptian Journal of Veterinary Sciences. 2023;54:137-48.

2.        Nolan LK, Barnes HJ, Vaillancourt J-P, Abdul-Aziz T, Logue CM. Colibacillosis. Diseases of Poultry. 2013;2:751-805.

3.        Panth Y. Colibacillosis in poultry: A review. Journal of Agriculture and Natural Resources. 2019;2:301-11.

4.        Sciberras M, Pipová M, Regecová I, Jevinová P, Demjanová S. Antibiotic resistance of Escherichia coli isolated from broiler chickens. Folia Microbiologica. 2019;63:1-8.

5.        Sarowska J, Futoma-Koloch B, Jama-Kmiecik A, Frej-Madrzak M, Ksiazczyk M, Bugla-Ploskonska G, et al. Virulence factors, prevalence and potential transmission of extraintestinal pathogenic Escherichia coli isolated from different sources: recent reports. Gut Pathogens. 2019;11:1-16.

6.        Oliveira E, Cardozo M, Borzi MM, Borges C, Guastalli E, Ávila F. Highly pathogenic and multidrug resistant avian pathogenic Escherichia coli in free-range chickens from Brazil. Brazilian Journal of Poultry Science. 2019;9:21.

7.        Rueter C, Bielaszewska M. Secretion and delivery of intestinal pathogenic Escherichia coli virulence factors via outer membrane vesicles. Frontiers in Cellular and Infection Microbiology. 2020;10:91.

8.        Abalaka S, Sani N, Idoko I, Tenuche O, Oyelowo F, Ejeh S, et al. Pathological changes associated with an outbreak of colibacillosis in a commercial broiler flock. Sokoto Journal of Veterinary Sciences. 2017;15:95-102.

9.        Moawad AA, Hotzel H, Hafez HM, Ramadan H, Tomaso H, Braun SD, et al. Occurrence, phenotypic and molecular characteristics of extended-spectrum beta-lactamase-producing Escherichia coli in healthy turkeys in Northern Egypt. Antibiotics. 2022;11:1075.

10.        Ma W. Methods for dilution antimicrobial susceptibility tests for bacteria that grow aerobically: approved standard. Journal of Infection and Chemotherapy. 2006;26:M7-A.

11.        Seifi S, Khoshbakht R, Atabak A. Antibiotic susceptibility, serotyping and pathogenicity evaluation of avian Escherichia coli isolated from broilers in northern Iran. Bulgarian Journal of Veterinary Medicine. 2015;18:2.

12.        Lambie N, Ngeleka M, Brown G, Ryan J. Retrospective study on Escherichia coli infection in broilers subjected to postmortem examination and antibiotic resistance of isolates in Trinidad. Avian Diseases. 2000;44:155-60.

13.        Salmon SA, Watts JL. Minimum inhibitory concentration determinations for various antimicrobial agents against 1570 bacterial isolates from turkey poults. Avian Diseases. 2000;44:85-98.

14.        Jahantigh M, Samadi K, Dizaji RE, Salari S. Antimicrobial resistance and prevalence of tetracycline resistance genes in Escherichia coli isolated from lesions of colibacillosis in broiler chickens in Sistan, Iran. BMC Veterinary Research. 2020;16:1-6.

15.        Farhoumand P, Hassanzadazar H, Soltanpour MS, Aminzare M, Abbasi Z. Prevalence, genotyping and antibiotic resistance of Listeria monocytogenes and Escherichia coli in fresh beef and chicken meats marketed in Zanjan, Iran. Iranian Journal of Microbiology. 2020;12:537.

16.        Rajaeian H, Firouzi R, Jalaei J, Heydari DF. Antibiotic resistance of several common bacterial species isolated from chickens in Shiraz area. Iranian Journal of Veterinary Medicine. 2003;58:223-226.

17.        Sanchez HM, Whitener VA, Thulsiraj V, Amundson A, Collins C, Duran-Gonzalez M, et al. Antibiotic resistance of Escherichia coli isolated from conventional, no antibiotics, and humane family owned retail broiler chicken meat. Animals. 2020;10:2217.

18.        Salehi TZ, Bonab SF. Antibiotics susceptibility pattern of Escherichia coli strains isolated from chickens with colisepticemia in Tabriz province, Iran. International Journal of Poultry Science. 2006;5:677-84.

19.        Mohammadi V, Ghaniei A, Sepehrnia P. Antimicrobial resistance profile and prevalence of tetracycline resistance genes in Escherichia coli isolates from broiler chickens, Northwestern Iran. Bulgarian Journal of Veterinary Medicine. 2018;21:169-75.

20.        Rafiei TR, Nasirian A. Isolation, Identificationand Antimicrobial Resistance Patternsof E. Coli Lsolated From Chicken Flocks. Iranian Journal of Pharmacology & Therapeutics. 2003;2:20-23.

 

2

 

---