سنجش عوامل موثر بر تاب‌آوری اقلیمی در شهر زابل
محورهای موضوعی : فصلنامه آینده پژوهی شهریحسنیه سعیدی 1 , ملیحه ذاکریان 2
1 - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان ، ایران.
2 - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد میبد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران
کلید واژه: تاب‌آوری, تغییر اقلیم, شهر زابل, تاب‌آوری اقلیمی,
چکیده مقاله :
شهر زابل در شمال استان سیستان و بلوچستان از کانون های پرخطر از نظر تغییرات اقلیمی در ایران است. این مسئله، ضرورت پژوهش راجع به تاب آوری اقلیمی را در این شهر مهم و دوچندان نموده است. پژوهش از نوع مطالعات کاربردی بوده و به روش توصیفی-تحلیلی انجام گرفته است. بنابراین، مبتنی بر مطالعات اسنادی و بررسی های میدانی است. پرسشنامه، متناسب با موضوع و بر مبنای طیف پنج گزینه ای لیکرت، برای شهروندان شهر زابل با تعداد 314 نفر تنظیم و توزیع شد. از روش های آماری مثل تی تک نمونه ای و مدلسازی معادلات ساختاریAmos استفاده شده است. براساس نتایج به دست آمده مشخص شد که وضعیت شاخص های اقتصادی، کالبدی، اجتماعی و نهادی در وضعیتی پایین تر از سطح نرمال یا نامطلوب و شاخص محیطی در وضعیت نسبتاً نامطلوب قرار دارد. شاخص کالبدی (10/18-)، اقتصادی (8/53-)، اجتماعی (6/54-) و نهادی (11/17-) و مقدار شاخص محیطی برابر 1/56- به دست آمد. همچنین، بر اساس نتایج عامل محیطی دارای بیشترین تأثیر بر تاب آوری اقلیمی در شهر زابل با ضریب بتا 0/46 در سطح معناداری 0/007 بود. پس از آن، عامل نهادی (0/049 =P، 0/37=β) و عامل اجتماعی با ضریب بتا 0/34 و سطح معناداری 0/005 دارای تاثیر مستقیم و معنادار بر تاب آوری اقلیمی در شهر زابل بودند. هم چنین عامل های کالبدی (0/205 =P، 0/20=β) و اقتصادی (0/461 =P، 0/09=β) فاقد اثر معنادار بودند.
The city of Zabol in the north of Sistan and Baluchestan province is one of the most dangerous centers in terms of climate change in Iran. This issue has doubled the need for research on climate resilience in this city. The research is an applied study and has been done by descriptive-analytical method. Therefore, it is based on documentary studies and field studies. The questionnaire was prepared and distributed to the citizens of Zabol city with 314 people according to the subject and based on the Likert five-choice spectrum. Statistical methods such as T-sample and structural equation modeling (Amos) are used in SPSS software. Based on the results, it was found that the status of economic, physical, social and institutional indicators is in a situation below the normal or unfavorable level and the environmental index is in a relatively unfavorable situation. Physical index (-10.18), economic index (8-53), social index (6-54) and institutional index (-11.17) and the value of environmental index were equal to -1.56. Also, based on the results, the environmental factor had the greatest impact on climate resilience in Zabol city with a beta coefficient of 0.46 at a significant level of 0.007. After that, the institutional factor (P = 0.049, β = 0.37) and the social factor with a beta coefficient of 0.34 and a significance level of 0.005 had a direct and significant effect on climatic resilience in Zabol. Also, physical (P = 0.205, β = 0.20) and economic (P = 0.461, β = 0.09) factors had no significant effect.
_||_