بررسی فعالیت های سازمان تامین اجتماعی و نقش آن بر رفاه اقتصادی ایران از دیدگاه شهروندان تحت پوشش سازمان تامین اجتماعی در استان آذربایجان غربی

محورهای موضوعی : جامعه شناسی توسعه

محمد آشینه ^{1 *} , طه عبدالله پور مقدم ²

1 - استادیار جامعه شناسی دانشگاه پیام نور هرمزگان
2 - دکتری جامعه شناسی گرایش اقتصادی و توسعه، پژوهشگر، کارشناس مالی مرکز جراحی محدود و سرپائی تامین اجتماعی مهاباد

تاریخ دریافت : 1404/04/29 تاریخ پذیرش : 1404/05/30 تاریخ انتشار : 1404/05/31

کلید واژه: رفاه , سازمان تامین اجتماعی, رفاه اقتصادی, رفاه اجتماعی,

چکیده مقاله :

هدف مطالعه حاضر شناسایی نقش فعالیت های سازمان تامین اجتماعی در رفاه اقتصادی ایران می‌باشد. روش تحقیق این مطالعه به لحاظ هدف کاربردی و از نوع توصیفی پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر در مرحله اول شامل خبرگان و اعضای هیئت علمی دانشگاه و در مرحله دوم کلیه شهروندان استان آذربایجان غربی بود که در مرحله اول تعداد 12 نفر از خبرگان و اعضای هیئت علمی دانشگاه به روش نمونه گیری هدفمند از نوع گلوله برفی و در مرحله دوم تعداد 384 نفر مطابق فرمول کوکران و به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. در مرحله نخست، مهمترین عوامل شکل دهنده فعالیت‌های سازمان تأمین اجتماعی و رفاه اقتصادی استخراج گردید. در مرحله دوم با استفاده از روش دلفی و مراجعه به خبرگان در طی دو دور، ضرورت هر یک از شاخص های استخراج شده بررسی گردید. بطوریکه پس از حذف 7 شاخص، شاخص های باقی مانده با ضریب کندال 642/0 مورد توافق صاحبنظران قرار گرفت. در مرحله سوم نیز  اعضای گروه کانونی پس از بحث و تبادل نظر با هم، شاخص‌های مورد قضاوت اعضای پانل را به 2 بُعد و 5 مؤلفه تقسیم بندی کردند. ابزار تحقیق پرسشنامه نهایی شده حاصل از نظرات گروه دلفی در قالب 22 گویه بود. نتایج یافته‌ها بیانگر آن بود که فعالیت‌های سازمان تأمین اجتماعی بر رفاه اقتصادی (05/0>P) شهروندان استان آذربایجان غربی تأثیر مثبت و معنی داری دارند. لذا می‌توان نتیجه گرفت که عملکرد سازمان تأمین اجتماعی می‌تواند نقش مؤثری در تحقق سیاست­های اقتصادی دولت داشته باشد.

چکیده انگلیسی:

. The statistical population of the present research in the first stage included experts and academic faculty members of the university and in the second stage all the citizens of West Azarbaijan Province, in the first stage the number of experts and academic faculty members of the university was 12 people using the purposeful snowball sampling method and in the stage Second, 384 people were selected according to Cochran's formula and by cluster sampling method. In the first stage, the most important factors shaping the activities of the social security and economic welfare organization were extracted. In the second step, using the Delphi method and referring to experts during two rounds, the necessity of each of the extracted indicators was checked. So that after removing 7 indicators, the remaining indicators were agreed by the experts with the Kendall coefficient of 0.642. In the third stage, after discussing and exchanging opinions, the members of the focus group divided the indicators judged by the panel members into 2 dimensions and 5 components. The research tool was the finalized questionnaire resulting from the opinions of the Delphi group in the form of 22 items. The results of the findings indicated that the activities of the social security organization have a positive and significant effect on the economic well-being (P<0.05) of the citizens of West Azarbaijan province. Therefore, it can be concluded that the performance of the social security organization can play an effective role in realizing the government's economic policies.

 

منابع و مأخذ:

- آقابخشی، حبیب و رشیدیان میبدي، مریم. (1392). برنامه هاي کاهش بیکاري در برنامه سوم توسعه اقتصادي، اجتماعی و فرهنگی و جایگاه مددکاري اجتماعی در تأمین رفاه. فصلنامۀ پژوهش اجتماعی، سال پنجم، شماره بیستم.
- اخوان بهبهانی، علی و مسعودی اصل، ایروان. (1396). اصول و مبانی بیمه‌های اجتماعی. تهران: موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی.
- امین رشتی، نارسیس و قربانی ولیک چالی، عاطفه. (1392). نقش نظام تأمین اجتماعی بر توسعه انسانی در ایران. 7(23)، 81-110. - بختیاری، صادق ؛ رنجبر، همایون ؛ قربانی، سمیه .(1391).شاخص ترکیبی رفاه اقتصادی و اندازه گیری آن برای منتخبی از کشورهای توسعه . فصلنامه پژوهش های رشد و توسعه اقتصادی ، زمستان 1391 ، شماره 9.
- شريف زادگان، محمدحسين. (1386). راهبردهاي توسعه اقتصادي و عدالت اجتماعي. فصلنامه رفاه اجتماعي، دوره 6، شماره 24، از صفحه 9 تا صفحه 29 .
- دادگر، یدالله. (1392). اقتصاد بخش عمومی، قم: انتشارات مفید، چاپ سوم.
- زارع،بیژن و اسدی، زاهد. (1390). رابطه تامین اجتماعی با توسعه اقتصادی - اجتماعی در ایران. فصلنامه رفاه اجتماعی، 11(42).
- زاهدی اصل، محمد. (1389). مبانی رفاه اجتماعی. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
- زاهدی اصل، محمد. (1390). مفاهیم رفاه و تامین اجتماعی (مجموعه مقالات سیمنار جامعه شناسی و توسعه)، تهران: انتشارات سمت.
- رمضانی فرخد، احمد. (1391). تأمین اجتماعی اهرم تحقق عدالت. فصلنامه تأمین اجتماعی، 10(32 و 33).
- فرهمند، شکوفه؛ طیبی، سید کمیل؛ کریمی، محسن. (1392). اثر تولید و رشد بخشی بر فقر و رفاه اجتماعی در استان های ایران (86-1379)، جامعه شناسی کاربردی، سال بیست و چهارم، شماره پیایی (50)، شماره دوم.
- کریم پور، عیسی، عابدینی، صمد و عزیزخانی، اقباله (1400). مطالعه نقش کیفیت حکمرانی خوب در رفاه عمومی (مورد مطالعه کشورهای سازمان همکاری السامی و سازمان همکاری اقتصادی و توسعه. مطالعه جامعه شناسی، سال سیزدهم، شماره51،27-47
- موسوی، میرطاهر و محمدی، محمد علی. (1388). مفاهیم و نظریه‌های رفاه اجتماعی، تهران: انتشارات دانژه.
- هزار جریبی، جعفر و صفری شالی، رضا. (1391). آناتومی رفاه اجتماعی. تهران : انتشارات جامعه و فرهنگ .
- Adams, Richard H., (2015), “Se lf-targeted Subsidies, the Distributional Impact of Egyptian Food Subsidies”, World Bank. - Becker, Gary S. Thomas, J.P & Rodrigo R.S. (2015), The Quantity and Quality of Life and the Evolution of World Inequality, The American Economic Review, Vol. 95, No. 1, pp. 277-291. Chin W. (1988). The partial least squares approach to structural equation modeling. In G.A. Marcoulides, editor. Modern methods for business research. Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.295-303
. - Galenson, (1968). A quantitative approach to social security and econpmic development
- Osberg Lars & Andrew Sharpe. (1998). An Index of Economic Well-Being for Canada. Research Paper, Applied research Branch, Human Resources Development Canada (posted at www.csls.ca).
- Osberg, L and Sharpe, A. (2001). ʻʻThe Index Of Economic Well – being: Overview ̛̛ ̛ , Revised version of a paper presented at the National Conference on Sustainable Development Indicators organized by the National Round Table Environment and the Economy.
- Osberg, L & Sharpe, A. (2003). “Human Well-Being and Economic WellBeing:What Values Are Implicit in Current Indices?”, CSLS Research Report, 2003-04. - Son, Hyun H. (2013), “Is Tha iland’s Fiscal System Pro-Poor? Looking from Income and Expenditure Components”, the World Bank.
- Yamamura, Eiji (2012). Social CAPITAL, household income, and preferences for income redistribution; European Journal of political Economy, 28, 498: 511.