بررسی فرصتها و موانع پیش روی توسعه در مناطق مرزی کشور ایران با استفاده از مدل SWOT مطالعه موردی: مرز ایران با اقلیم کردستان عراق
علی محسنی
1
(
استادیار و عضو هیت علمی دانشگاه ازاد اسلامی واحد قم
)
رضا فکری بارکوسرایی
2
(
دانشجوی دکترای جامعه شناسی اقتصاد و توسعه قم
)
کلید واژه: توسعه, ایران, منطقه ی مرزی, اقلیم کردستان عراق, مدل راهبردی SWOT,
چکیده مقاله :
چکیدهمنطقه ی مرزی کشور ایران و عراق تا قبل از سقوط رژیم بعثی، یک منطقه ی کم رونق و با کارکرد صرف امنیتی بود. در این دوره وضعیت اقتصادی مناطق مرزی دو کشور از توسعه ی مناسبی برخوردار نبود. اما از سال 2003 میلادی و پس از سقوط رژیم بعثی و حاکمیت دموکراسی در عراق، مرزهای مشترک دو کشور از حالت صرف امنیتی خارج شدند و وارد برهه ی جدیدی شدند این امر سبب ارتباط مستقیم و مستقل این اقلیم خودمختار با کشورهای همجوار و بویژه ایران شد. این امر سبب رشد و توسعه ی سریع برخی از شهرهای مرزی ایران از جمله بانه، سردشت، پیرانشهر، مریوان، جوانرود و غیره در این منطقه شد. این توسعه ی نوین در منطقه ی مرزی مذکور ناشی از خاصیت و پتانسیل های این منطقه ی مرزی است. اما موانع و چالش هایی نیز پیش روی توسعه ی این منطقه وجود دارد. از این رو در این مقاله تلاش بر این است تا با بهره گیری از مدل راهبردی SWOT به بررسی فرصت ها و موانع پیش روی توسعه در این منطقه پرداخته شود و راهبردهایی نیز برای تقویت توسعه در این منطقه ارئه گردد. در این راستا سوالات اصلی مقاله بدین شکل طرح شده است که: ضعف ها، قوت ها، تهدیدها و فرصت های پیش روی توسعه در منطقه ی مرزی ایران با اقلیم کردستان عراق کدامند؟ چه راهبردهایی جهت بهبود وضعیت توسعه در این مناطق قابل ارائه است؟ شایان ذکر است که این پژوهش به شیوه ای تحلیلی- توصیفی نگاشته شده است. داده های این مقاله نیز به شیوه ای کتابخانه ای و پیمایش و پرسشنامه بدست آمده اند و روش تجزیه و تحلیل نیز از طریق مدل SWOT صورت پذیرفته است.واژگان کلیدی: توسعه، منطقه ی مرزی، ایران، اقلیم کردستان عراق، مدل راهبردی SWOT.
چکیده انگلیسی :
AbstractBefore and after the fall of the Ba'ath regime, the border region of Iran and Iraq was a low-security, security-rich region. In the course of this period, the economic situation in the border regions of the two countries was not well developed. But since 2003, after the collapse of the Ba'athist regime and the rule of democracy in Iraq, the common borders of the two countries came out of a state of emergency and entered a new era, the most important feature of which is the economic prosperity of the border region of the two countries. A common border area between Iran and Iraq is the common border between Iran and the Kurdistan region of Iraq. Within the framework of democratic Iraq, the Kurdish region of Iraq became an autonomous entity in various fields, including economics. This has directly and independently linked this autonomous climate with neighboring countries, especially Iran. This has led to the rapid development of some of the border towns in Iran, egion. Therefore, this paper attempts to explore the opportunities and obstacles facing development in this region by using the SWOT model and present strategies for strengthening development in this region. In this regard, the main questions of the paper are as follows: What are the weaknesses, strengths, threats and opportunities facing the development of the border region of Iran with the Kurdistan region of Iraq? What strategies can be developed to improve the development situation in these areas? It is worth noting that this research was written in an analytical-descriptive manner. The data of this paper were obtained in a library and survey method and a questionnaire, and the analysis method was also performed through the SWOT model.Keywords: Development, Border Region, Iran, Iraqi Kurdistan Region, Strategic SWOT Model.