فهرست مقالات

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - رابطه بین نحوه گذران اوقات فراغت و هویت ملی جوانان شهر تهران
  باقر ساروخانی محمد میرزایی ملکیان
  هدف این مقاله، بررسی رابطه بین نحوه گذران اوقات فراغت و هویت ملی جوانـان شـهر تهـران اسـت. چـارچوب نظری این پژوهش، تئوری کنش متقابل نمادین و نظریه گیدنز است. جامعه مورد مطالعه، کلیه جوانان 15 تا 29 ساله شهر تهران بوده که تعداد 407 نفر بعنوان حجم نمونه انتخاب شـده اسـت. چکیده کامل

  هدف این مقاله، بررسی رابطه بین نحوه گذران اوقات فراغت و هویت ملی جوانـان شـهر تهـران اسـت. چـارچوب نظری این پژوهش، تئوری کنش متقابل نمادین و نظریه گیدنز است. جامعه مورد مطالعه، کلیه جوانان 15 تا 29 ساله شهر تهران بوده که تعداد 407 نفر بعنوان حجم نمونه انتخاب شـده اسـت. از روش نمونـه گیـری خوشـه ای چنـد مرحله ای استفاده شده و پس از بررسی اعتبار و روایی پرسشنامه، با روش پیمایشـی، اطلاعـات لازم جمـع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. تعداد هفت فرضیه مورد بررسی قرار گرفته و نتایج بـدین شـرح بـه دسـت آمـد: فراغت مجازی، فراغت ورزشی و فراغت ماهواره محور، در هویت ملی تاثیر منفی و معکوسی داشته اسـت. فراغـت مذهبی در هویت ملی تاثیر مثبت و مستقیم داشته است. فراغت فرهنگی، فراغت عامیانه، تحصیلات و سن در هویت ملی، تاثیری ندارد. جنسیت، وضعیت تاهل، منطقه سکونت و شغل در هویت ملی تـاثیر دارد. مجمـوع ایـن متغیرهـا 51/5 درصد از تغییرات هویت ملی جوانان را تبیین می کنند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - تاثیر ساختار قدرت در خانواده بر مشارکت سیاسی و اجتماعی زنان (مطالعه موردی زنان 29-15 سال منطقه 2 و 18 شهر تهران)
  سید محمد ثقفی نژاد مریم پورکسمایی روح االله فلاحی گیلان
  مقاله حاضر بر اساس پژوهشی تنظیم شده که در صدد پاسخ به این پرسش بر آمده است کـه کـدام نـوع از سـاختار قدرت در خانواده بر کاهش مشارکت سیاسی و اجتماعی تاثیر دارد؟ ساختار قدرت در خانواده بـه سـه بعـد تقسـیم شده است؛ تقسیم کار جنسی، ایدئولوژی سنتی خانواده، الگـوی تصـمیمگیـری چکیده کامل

  مقاله حاضر بر اساس پژوهشی تنظیم شده که در صدد پاسخ به این پرسش بر آمده است کـه کـدام نـوع از سـاختار قدرت در خانواده بر کاهش مشارکت سیاسی و اجتماعی تاثیر دارد؟ ساختار قدرت در خانواده بـه سـه بعـد تقسـیم شده است؛ تقسیم کار جنسی، ایدئولوژی سنتی خانواده، الگـوی تصـمیمگیـری در خـانواده. بعـلاوه بـرای سـنجش اطاعتپذیری فرزندان در برابر خانواده از مقیاس فاشیسم استفاده شده است. به این منظور در اینجا از پـنج فرضـیه آزمونپذیر استفاده شده است. جامعه آماری مورد بررسی این پژوهش زنان جوان بین 15-29 ساله در دو منطقه 2 و 18 شهرستان تهران میباشد. روش نمونـهگیـری اتخـاذ شـده بـرای ایـن بخـش پـژوهش، نمونـهگیـری خوشـهای چندمرحلهای و حجم نمونه با فرمول کوکران برابر با 384 نفر برآورد شد. نتایج نشان مـیدهـد بـیش از 50 درصـد پاسخگویان تمایل به مشارکت اجتماعی – سیاسی کمی دارند. همچنین اکثریت پاسخگویان در خانوادههای سنتی و با الگوی غیر دموکراتیک زندگی میکنند. در این مقاله تمامی فرضیهها مورد تایید قرار گرفته است. به عبارتی هرچـه تقسیمکار جنسی در خانواده سنتیتر باشد، سلطه جوی در خانواده بیشتر باشد، الگوی تصمیمگیری در خـانواده غیـر دموکراتیکتر باشد و ایدئولوژی خانواده سنتیتر باشد، مشارکت سیاسی و اجتماعی کمتر میشود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - سرمایه اجتماعی خانواده و عوامل مؤثر بر آن (مطالعه موردی شهر قم)
  رضا فاضل مجید سلیمانی رکن الدین رشیدی آل هاشم
  پژوهش حاضر باهدف بررسی جامعه شناختی علل فراز و فرود سرمایةاجتماعی در خانوادههای ساکن در شهر قـم انجـام شـده است. تحقیق ازنوع کاربردی است کهبهروش اسنادی و پیمایشی انجام شده است. جامعةآماری، خانوادههای ساکن قم بهتعـداد 160565 خانوار بوده است. حجم نمونةانتخابی بر اساس فرمو چکیده کامل

  پژوهش حاضر باهدف بررسی جامعه شناختی علل فراز و فرود سرمایةاجتماعی در خانوادههای ساکن در شهر قـم انجـام شـده است. تحقیق ازنوع کاربردی است کهبهروش اسنادی و پیمایشی انجام شده است. جامعةآماری، خانوادههای ساکن قم بهتعـداد 160565 خانوار بوده است. حجم نمونةانتخابی بر اساس فرمول کوکران 376 خانوار بهدست آمده کهدر نهایت 400نفـر لحـاظ گردید، کهبا استفاده ازروش خوشهای از چهارمنطقة شهر قم انتخاب شده است. اطلاعات موردنیازاین پژوهش بـا اسـتفاده از پرسشنامه و مصاحبة حضوری، جمعآوری شده است. میزان آلفای کل سؤالات پرسشنامه 75. (کهنشـان دهنـدة ثبـات و قابلیـت اعتماد آن است) و نتایج آزمون 68 ،kmo. و معنیداری کرویت بارتلت نشان دهندةهمبستهبودن سؤالات شاخصهای تشـکیل دهندة سرمایةاجتماعی، و درنتیجه، اعتبارآن بوده است. نتایج تحقیق نشان دادکه سرمایةاجتماعی 65,5 درصد از خانوادهها بـالا، 33 درصد متوسط و 5. درصد پایین بوده است. متغیرهای مستقل، دیـنداری، مقبولیـت اجتمـاعی، خشـونت خـانوادگی،روابـط استبدادی والدین، نظارت شدید خانوادگی، پایگاه اجتماعی_اقتصادی در سرمایةاجتماعی خـانوادهدارای تـأثیر مشـاهده شـد. بـر اساس نتایج تحلیل مسیر، متغیرهای مقبولیت اجتماعی، پایگاه اجتماعی _اقتصادی و دینداری بـه صـورت افزاینـده، و متغیرهـای خشونت خانوادگی، روابط استبدادی والدین و نظارت شدید خانوادگی به صورت کاهنده، بر سرمایة اجتماعی خانواده مؤثر بوده- اند. فراز و فرود سرمایةاجتماعی در خانواده بیشتر متأثر ازعوامل برونخانوادگی و اجتماعی است؛ چرا که تغییـرات اجتمـاعی و محیطی بر ساختهای کوچکتر، از جمله خانواده مؤثر بودهاند. برای جلوگیری ازکاهش سرمایةاجتماعی خـانواده، نقـش مراکـز و نهادهای آموزشی و فرهنگی، حمایتی و رفاهی، امنیتی و بهزیستی مؤثر بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - عوامل موثر درپای بندی دینی جوانان(مطالعه موردی دانش‌آموزان مقطع پیش دانشگاهی شهرستان گرمسار)
  منیژه نویدنیا معصومه عابدینی
  مقاله حاضر بر اساس پژوهشی که با عنوان " بررسی عوامل موثر درمیزان پای بندی دینـی جوانـان (دانـش آمـوزان مقطع پیش دانشگاهی شهرستان گرمسار)" درسال تحصیلی 88-89 انجام شده تهیه شده است. دین یکـی ازقـدیمی ترین نهادهایی است که توجه جامعه شناسان رابه خود جلب کرده است، درجامعه ا چکیده کامل

  مقاله حاضر بر اساس پژوهشی که با عنوان " بررسی عوامل موثر درمیزان پای بندی دینـی جوانـان (دانـش آمـوزان مقطع پیش دانشگاهی شهرستان گرمسار)" درسال تحصیلی 88-89 انجام شده تهیه شده است. دین یکـی ازقـدیمی ترین نهادهایی است که توجه جامعه شناسان رابه خود جلب کرده است، درجامعه ایران نیز به علت بافت مذهبی آن، دین ازجایگاه والایی برخورداراست، به این جهت مقاله با استفاده ازتئوری اینگلهارت و برگر به تحلیل عوامل موثر بر پای بندی دینی مبادرت نموده است. جهت انجام این پژوهش از روش پیمایش استفاده شده است و حجم نمونـه 270 نفر برآورد شد و ابزار جمع آوری اطلاعات را پرسشنامه محقق ساخته تشـکیل داده اسـت. متغیرهـای مسـتقل شامل تحصیلات والدین، شغل والدین،درآمد خانواده،ارتباط با اجتماع مذهبی بوده است. یافته های پـژوهش نشـان داد به غیراز متغیر شغل والدین، سایر متغیرها با پای بندی دینی رابطه معناداری را نشان می دهند پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - تاثیر سرمایه‌اجتماعی بر نحوه انتخاب منابع‌خبری
  محمدرضا رسولی فاطمه ناظمی یگانه
  سرمایه اجتماعی دربرگیرندهی ارزشها و هنجارهای مشترک لازم برای رفتار اجتماعی است که در روابط شخصی افراد، در اعتمـاد آنان به یکدیگر و در حس مشترک مسئولیتهای مدنی منعکس شده است. امری که جامعه را چیزی بیشتر و فراتـر از جمـع افـراد میسازد.در حوزهی ارتباطات، انتخاب یک منبع خبر چکیده کامل

  سرمایه اجتماعی دربرگیرندهی ارزشها و هنجارهای مشترک لازم برای رفتار اجتماعی است که در روابط شخصی افراد، در اعتمـاد آنان به یکدیگر و در حس مشترک مسئولیتهای مدنی منعکس شده است. امری که جامعه را چیزی بیشتر و فراتـر از جمـع افـراد میسازد.در حوزهی ارتباطات، انتخاب یک منبع خبری از سوی مردم در میان انبوهی از منابع که امروزه در دسترس افراد جامعه قرار گرفته است و چرایی آن، یکی از مسائل پیشروی دستاندرکاران خبر و خبررسانی است. بدیهی است که مجموعهای از مولفههای اجتماعی و انسانی بر مخاطب و شخصیت اجتماعی وی تاثیر میگذارد و این خود باعث تغییر نگرش فرد نسبت به یک منبع خبری و انتخاب آن در میان سایرین میشود. گمان میرود سرمایهاجتماعی یکی از این عوامل در شکلگیری نگرش افراد نسبت بـه منـابع خبری باشد. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر سرمایهاجتماعی بر نحـوه انتخـاب منـابعخبـری، بـا اسـتفاده از روش پیمایشی و نمونه گیری(تصادفی) خوشه ای چند مرحله ای انجام شده است. حجم نمونه این پژوهش نیز شامل386 نفر از افراد 15 سال به بالای ساکن در مناطق بیست ودوگانهی شهر تهران است. و نتـایج حـاکی از آن اسـت کـه، بـا افـزایش سـرمایهاجتمـاعی، سرمایهفرهنگی افراد بالا میرود و با کاهش آن سرمایهفرهنگی نیز پائین میآید و بالعکس، بین سرمایهاقتصـادی و سـرمایهاجتمـاعی همبستگی معناداری وجود ندارد در حالی که بین سرمایهفرهنگی و سرمایهاقتصادی رابطهای معنادار و مسـتقیم وجـود دارد بـه ایـن شکل که با افزایش هر یک از آنها بر میزان دیگری نیز افزوده میشود و بالعکس. همچنین میزان سرمایهاجتماعی بـر نحـوه انتخـاب منابعخبری موثر است ودرنتیجه میتوان ادعا نمود افرادی که از رسانههای خاصی استفاده میکنند از مقادیر بـالاتر یـا پـایینتـری از سرمایهاجتماعی برخوردار هستند و بررسی ها نشان می دهد که میانگین سرمایهاجتماعی استفادهکنندگان از روزنامه برای کسب اخبار به طرز معناداری بیش از استفادهکنندگان از ماهواره است. اما در مورد سـایر منـابعخبـری تفـاوتی از نظـر میـزان سـرمایهاجتمـاعی استفادهکنندگان مشاهده نشد. نتایج حاکی از آن است که تفاوت معناداری در سرمایهفرهنگی استفادهکنندگان از منابع خبـری وجـود دارد و همبستگی بین سرمایهفرهنگی و استفاده از روزنامه، سایتهای اینترنتی و ایمیل مستقیم بوده است. به عبارت بهتـر بـا افـزایش میزان سرمایهفرهنگی میزان استفاده از این منـابع خبـری نیـز افـزایش مـییابـد و بـالعکس. همچنـین میـزان برخـورداری افـراد از سرمایهاقتصادی بر حسب استفاده آنان از منابع مختلف خبری به طرز معناداری متفاوت است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - سیاست‌گذای و برنامه‌ریزی اجتماعی برای توسعه فعالیت‌های اقتصادی بخش فرهنگ:ارزیابی طرح‌های کلانِ رونق بخشی به بازار هنر ایران در دهه 1380
  محمد رضا مریدی معصومه تقی زادگان
  هدف این مقاله بررسی آسیبشناختیِ راهکارهای رونقبخشی به اقتصاد بخش فرهنگ است. از این رو به ارزیابی طرح- هایی پرداخته شد که در سیاستگذاریهای برنامه سوم و چهارم توسعه مورد توجه برنامهریزیهای دولتی بود. در ایـن مقاله با روش تحلیل اسنادی و تکنیک روند پژوهی به تحلیلِ نتایج حاص چکیده کامل

  هدف این مقاله بررسی آسیبشناختیِ راهکارهای رونقبخشی به اقتصاد بخش فرهنگ است. از این رو به ارزیابی طرح- هایی پرداخته شد که در سیاستگذاریهای برنامه سوم و چهارم توسعه مورد توجه برنامهریزیهای دولتی بود. در ایـن مقاله با روش تحلیل اسنادی و تکنیک روند پژوهی به تحلیلِ نتایج حاصل از اجرایِ طـرح آمـایش فرهنگـی سـرزمین، طرحِ تعاونیهای فرهنگی، طرحِ برنامه جامع اشـتغال در حـوزه فرهنـگ، طـرح اعطـای تسـهیلات بـانکی بـه مشـاغل فرهنگی، طرح معافیتهای مالیاتی بخش فرهنگ، طرح صندوق حمایـت از نویسـندگان، روزنامـهنگـاران و هنرمنـدان پرداخته شد. در پایان با جمعبندی از دلایل ناکارامدی طرحهای به اجرا درآمده، راهکارهای تازه ارائه گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  7 - ابعاد جامعه شناختی سالخوردگی جمعیت و چالش سالمندی فعال درایران
  نادر مطیع حق شناس
  با توجه به اینکه در حال حاضر، تعداد سالمندان سهم کمتری از جمعیت کشور را به خود اختصاص داده اسـت، امـا فزونی سرعت رشد جمعیت سالمند در مقایسه با رشـد جمعیـت کـل کشـور و پـیشبینـی افـزایش تعـداد و سـهم سالخوردگان (جمعیت 60 ساله و بیشتر) در سالهای آتی، لزوم برنامهریزی آینده چکیده کامل

  با توجه به اینکه در حال حاضر، تعداد سالمندان سهم کمتری از جمعیت کشور را به خود اختصاص داده اسـت، امـا فزونی سرعت رشد جمعیت سالمند در مقایسه با رشـد جمعیـت کـل کشـور و پـیشبینـی افـزایش تعـداد و سـهم سالخوردگان (جمعیت 60 ساله و بیشتر) در سالهای آتی، لزوم برنامهریزی آیندهنگر برای کنترل مسـائل مربـوط بـه این گروه از جمعیت شامل نیازهای دارویی، نگهداری و مراقبت از آنها و... را توجیه میکند. بررسی رونـد تغییـرات شاخصهای سالخوردگی جمعیت ایران در گذشته، حـال و آینـدة احتمـالی آن در فاصـله سـالهـای 2000-2050، شناخت دیدگاهها و نظرات اساتید، صاحبنظران و مسؤلین سازمانهای دولتی در مورد مسائل سالمندان و تطبیق آن با رویکردهای بین نسلی و جامعه محور برنامة سلامت و سالخوردگی سازمان بهداشت جهـانی در مـورد سـالمندی فعال، اهداف اصلی مقاله را تشکیل میدهند. منبع اصلی اطلاعات مقالـه را دادههـای سرشـماری عمـومی نفـوس و مسکن مرکز آمار ایران برای کل کشور طی سالهای 1335-85 و برآوردهای جمعیتی بخش جمعیـت سـازمان ملـل متحد در سال2006 تشکیل داد. نتایج نشان داد در سال 1375 شاخص کلی سالخوردگی جمعیـت کشـور در حـدود 11/4 درصد بوده که بر اساس نتایج سرشماری سال 1385 به حدود 20/7 درصد رسیده و این به آن معناست که در سال 1385، در مقابل هر 100 نفر جمعیت زیر 15 سال، حدود 21 نفر جمعیت بالای 60 سال داریم که این تعداد در سال 2050 به 102 نفر جمعیت سالخورده در مقابل هر 100 نفر جمعیت زیر 15 سال خواهد رسـید. نتـایج مباحثـه گروهی نشان داد که چتر حمایتی خانواده از سالمندان رو به جمع شدن اسـت و بـه مـوازات ایـن تغییـر سـاختار و کارکرد خانواده، باید نقش سازمانهای دولتی و غیر دولتی به طور روزافزون تقویت شود و نیاز به شبکههای حمایتی است. رشد جمعیت سالمند در کشور، وضع سیاستها و برنامههای اجرایی جدیدی را در این زمینه طلب میکند پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  8 - انطباق اجتماعی مهاجران روستایی با زندگی شهری(مطالعه موردی منطقه 16تهران بزرگ)
  امیر مسعود امیر مظاهری
  زندگی شهری تفاوتهای بنیادین با زندگی در اجتماعات روستایی و عشایری دارد، تجلی این تفاوت ها را در بسیاری از کنش های انسانی همچون تعاون، ستیز، رقابت، رفتارهای انحرافی،سازگاری و انطباق اجتماعی می تـوان مشـاهده کرد. هر نظام اجتماعی،الگوهای ارزشی، هنجاری، کنشی و ارتباطی خاص خ چکیده کامل

  زندگی شهری تفاوتهای بنیادین با زندگی در اجتماعات روستایی و عشایری دارد، تجلی این تفاوت ها را در بسیاری از کنش های انسانی همچون تعاون، ستیز، رقابت، رفتارهای انحرافی،سازگاری و انطباق اجتماعی می تـوان مشـاهده کرد. هر نظام اجتماعی،الگوهای ارزشی، هنجاری، کنشی و ارتباطی خاص خود را تولید می کند و انطبـاق اجتمـاعی بین کنشگران از این طریق انجام می شود و همین مسئله انطباق اجتماعی مهاجران و تازه واردان به زندگی شهری را به مراتب دشوارتر و پیچیده تر کرده و گونه های مختلف انطباق اجتماعی (همنوایی،همسازی،فرهنگ پذیری ذهنـی و عینی)را در زندگی شهری پدید می آورد. در ایـن پـژوهش بـا اسـتفاده از روش هـای پیمایش،اسـنادی و میـدانی درصـدد بررسـی وضـعیت انطبـاق اجتمـاعی مهـاجران بـا زنـدگی شـهری برآمـده ایم.پرسشنامه،مصاحبه،مشـاهده منظم،تحلیل اسنادی و فیش برداری ازجمله ابزارهای جمع آوری اطلاعات در این بررسی بوده است.یافته های نهایی پـژوهش نشـان داد هـر چقـدر مهـاجران وابستگی،دلبسـتگی و پیونـدهای اجتمـاعی عمیـق تـری بـا مبـدأ داشـته باشند،همنوایی،همرنگی،همسازی،فرهنگ پذیری ذهنی و عینی کمتری با تجلیات ومقتضـیات زنـدگی شـهری را در زندگی روزمره به نمایش خواهند گذاشت. پرونده مقاله