کد مقاله : soc-1126730 بازدید : 293 صفحه: 29 - 51

نوع مقاله: پژوهشی

ارزیابی مدل بهزیستی روانشناختی بر اساس خود تنظیمی هیجانی، ذهن‌آگاهی و خودانسجامی با نقش میانجیگری سرمایه‌های روان‌شناختی

محورهای موضوعی : در این فصلنامه موضوعات جامعه شناختی در اولویت چاپ هستند و موضوعات نزدیک به جامعه شناسی در اولویتهای بعد قرار می گیرند

تاریخ دریافت : 1402/09/27 تاریخ پذیرش : 1403/04/10 تاریخ انتشار : 1403/04/29

کلید واژه: خود انسجامی, خودتنظیمی هیجانی, و ذهن‌آگاهی, بهزیستی روان‌شناختی, سرمایه‌های روان‌شناختی,

چکیده مقاله :

تحقیق حاضر با هدف ارزیابی مدل بهزیستی روانشناختی بر اساس خود تنظیمی هیجانی، ذهن‌آگاهی و خودانسجامی با نقش میانجیگری سرمایه‌های روان‌شناختی طراحی و اجرا گردید. پژوهش حاضر یک تحقیق توصیفی زمینه یابی (پیمایشی) به صورت مقطعی می‌باشد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و نحوه ی گردآوری اطلاعات مورد نیاز برای بررسی فرضیه‌ها از طریق پرسشنامه و به شکل میدانی جمع‌آوری می‌شود. به دلیل بررسي رابطه بين متغيرها این نوع تحقیق از نوع همبستگي است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه زنان سرپرست شهر شیراز است که، با توجه به حجم نمونه کوکران در شرایط نامشخص تعداد 384 نفر در نظر گرفته‌شدکه، به روش تصادفی ساده بین نمونه آماری پخش گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌های تحقیق حاضر از روش معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزارهایی SPSS و AMOS انجام شد. نتایج نشان داد که سرمایه‌های روان‌شناختی قادر به ایفای نقش واسطه‌ای در رابطه بین خود انسجامی و خودتنظیمی هیجانی و ذهن‌آگاهی با بهزیستی روان‌شناختی است. سطح معناداري متغیرهای خود انسجامی، خود تنظیمی هیجانی و ذهن آگاهی بسيار نزديك به صفر و کمتر از مقدار سطح معناداري 05/0=α است (p<0.05). در نتيجه از نظر آماری بين این متغیرها و بهزیستی روان‌شناختی زنان سرپرست خانوار رابطه معناداری وجود دارد. به لحاظ اثبات رابطه مثبت بین آن‌ها می‌توان گفت با افزایش یک واحد میزان خود انسجامی، خود تنظیمی هیجانی و ذهن آگاهی، میزان بهزیستی روان‌شناختی به صورت مستقیم به ترتیب به اندازه 5/12 درصد، 9/21 درصد و 5/32 درصد افزایش خواهند یافت. همچنین با افزایش یک واحد میزان خود انسجامی، خود تنظیمی هیجانی و ذهن آگاهی، با توجه به نقش واسطه‌ای سرمایه‌های روان‌شناختی به صورت غیر مستقیم میزان بهزیستی روان‌شناختی به صورت غیرمستقیم به ترتیب به اندازه 3/4 درصد، 8/4 درصد و 7/7 درصد افزایش خواهند یافت.

چکیده انگلیسی:

The current research was designed and implemented to evaluate the psychological well-being model based on emotional self-regulation, mindfulness, and self-coherence with the role of psychological capital. This research is a cross-sectional descriptive survey. In terms of purpose, application, and the method of collecting the information needed to examine the hypotheses, this research is collected through a questionnaire and in the field. Due to the investigation of the relationship between variables, this type of research is of the correlation type. The statistical population of the present study includes all the female guardians of Shiraz city, which was considered to be 384 people according to the sample size of Kochran in uncertain conditions, which was spread among the statistical sample by a simple random method. We use the structural equation method to analyze the data using SPSS and AMOS software. The results showed that psychological capital can mediate the relationship between self-coherence, emotional self-regulation, and mindfulness with psychological well-being. The significance level of self-coherence, emotional self-regulation, and mindfulness variables is close to zero and less than the significance level of α=0.05 (p<0.05). As a result, statistically, there is a significant relationship between these variables and the psychological well-being of women heads of households. In proving a positive relationship between them, by increasing one unit of self-coherence, emotional self-regulation, and mindfulness, psychological well-being will increase by 12.5%, 21.9%, and 32.5%, respectively. Found. Also, by increasing one unit of self-coherence, emotional self-regulation, and mindfulness due to the mediating role of psychological capital, the amount of psychological well-being indirectly increases by 4.3%, 4.8%, and 7.7%, respectively. The percentage will increase.

منابع و مأخذ:

اکبری، مصطفی(۱۴۰۱). شناسایی میزان تاثیر سرمایه روانشناختی مدیران بر عملکرد ایمنی کارکنان از طریق قابلیت عاطفی سازمان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه پیام نور استان مرکزی، مرکز پیام نور دلیجان
بهادری‌، ز؛ امانی‌، م؛، و مودی‌، م. (١٣٩٧). بررسی‌ اثربخشی‌ آموزش مهارتهای‌ تنظیم‌ هیجانی‌ بر راهبردهای‌ تنظیم‌ هیجانی‌ و کیفیت‌ زندگی‌ بانوان سرپرست‌ خانواده. فصلنامه‌ علمی‌-پژوهشی‌ زن و جامعه‌, ٩(٣٤)، ١٨-١.
بهرامی، نوشین(۱۴۰۲). ارزیابی نقش میانجی ذهن‌ آگاهی در رابطه بین سبک ‌های رفتاری خودنظم جوئی هیجانی و الگوهای فکری ارتباطی با فرسودگی زناشویی در زوجین، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان تهران، مرکز پیام نور پاکدشت
تازیکی، ط.، مؤمنی، م.، کرمی، ج.، غلامعلی، ا. (۲۰۲۲). تأثیر مداخله مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر کیفیت زندگی و بهزیستی روان‌شناختی مادران دانش-آموزان کمتوان ذهنی. روانشناسی افراد استثنایی, 12(45), 1-26.‎
تدینی, عباس, آقامحمدیان شعرباف, حمید رضا, معینی زاده, مجید. (۱۴۰۰). اثربخشی بهزیستی‌درمانی گروهی بر بهزیستی روان‌شناختی، تنظیم شناختی هیجان، نگرانی و تاب‌آوری زنان سرپرست خانوار. فصلنامه زن و جامعه، 12(47)، 84-67.
جعفری‌، خ. (١٣٩٤). مقایسه‌ی‌ سرمایه‌ روانشناختی‌ و سبک‌ مقابله‌ای‌ و سلامت‌ روان در زنان سرپرست‌ خانوار و عادی‌ (غیر سرپرست‌ خانوار) شهر شیراز، پایان نامه‌ جهت‌ دریافت‌ مدرك کارشناسی‌ ارشد، دانشکده علوم تربیتی‌ و روانشناسی‌، دانشگاه آزاد اسلامی‌ واحد مرودشت‌.
جعفری‌شالکوهی، ع.،, اسدی‌مجرد، س.، اکبری، ب. (۲۰۲۰). تأثیر آموزش ذهن‌آگاهی بر تاب‌آوری و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان زنان باردار. دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی, 80(21), 43-53.‎
جوادیان، ر.،, میرزایی فتح آباد، ه.، افراسیابی، ح. (۲۰۱۹). مطالعۀ کیفی دلایل و زمینه‌های مشارکت‌نکردن زنان سرپرست خانوار در برنامه‌های توانمندسازی. پژوهش‌های راهبردی مسائل اجتماعی ایران, 8(2), 65-86.‎
حسن زاده، سمیه(۱۴۰۲). مقایسه تنظیم شناختی هیجان، تحمل ناکامی، صبر و تاب آوری در زنان بی سرپرست و با سرپرست در شهر کنگان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی
حسینی طبقدهی, لیلا. (۱۴۰۱). اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر خود تاب‎آوری و حمایت اجتماعی ادراک شده زنان سرپرست خانوار. زن و مطالعات خانواده 15. (57) 153-
قمصری، هما(۱۴۰۲). تعیین رابطه ی راهبردهای یادگیری خودتنظیمی و ذهن‌آگاهی بر اهمال کاری تحصیلی با نقش واسطه ای انگیزه ی پیشرفت در دانش آموزان دختر پایه ششم ابتدایی شهرستان کاشان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان اصفهان، مرکز پیام نور نطنز
حسنی، منصوره(۱۴۰۲).اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی کودک محور بر تاب آوری و سرزندگی تحصیلی دانش آموزان با اختلال یادگیری ویژه ، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی
دراهکی, احمد, نوبخت. (۲۰۲۱). بررسی وضعیت اقتصادی و اجتماعی زنان سرپرست خانوار ایرانی: یک آنالیز ثانویه. پایش، 20(4), 427-437.
رئیسی، حمیرا؛ شریفی، طیبه، غضنفری، احمد و چرامی، مریم (۱۳۹۹). مقایسه اثربخشی درمان خودشفقت‌ ورزی و آموزش سرمایه روان‌شناختی بر تحمل پریشانی و خودتنظیمی هیجانی. مجله تحقیقات علوم رفتاری، 18(4)، 492-481.‎
سلاجقه, سوزان, امامی پور, سوزان, نعمت الله زاده ماهانی, کاظم. (۱۳۹۶). تبیین مدل ساختاری روابط بین خود انسجامی و بهزیستی روان‌شناختی بر اساس راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در زنان مبتلا به سرطان پستان. اندیشه و رفتار در روان شناسی بالینی, 12(46), 67-76.
سواعدی، هاجر(۱۴۰۲). بررسی وضعیت اقتصادی-اجتماعی زنان بی سرپرست زیر 50 سال خانوار کمیته امداد شهرستان حمیدیه، پایان نامه کارشی ارشد، دانشگاه پیام نور استان بوشهر، مرکز پیام نور بوشهر
خانجانی، م.، سهرابی، ف.، اعظمی، ی. (۲۰۱۸). بررسی تأثیر برنامه ارتقای تاب‌آوری و مدیریت استرس بر بهزیستی روان‌شناختی، معنای زندگی، خوش‌بینی و رضایت از زندگی زنان بی‌سرپرست. نشریه روان پرستاری, 6(2), 1-11.‎
عابدین طیبه، قدسی پروانه، تقی لو صادق، دوایی مهدی. رابطه علّی خودشناسی انسجامی و نیازهای بنیادین روان‌شناختی با بهزیستی روان‌شناختی: با توجه به نقش میانجی‌ ذهن‌آگاهی در دانش‌آموزان مطالعات روان‌شناختی نوجوان و جوان ۱۴۰۱; ۳ (۲): ۲۲۶-۲۱۳
قربانی، رقیه، و فولادچنگ، محبوبه. (۱۳۹۴). ارتباط خودتنظیمی و تسلط جمعی با بهزیستی روان‌شناختی. پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 2(8)، 31-42.
مصطفی پور، و.، حسین ثابت، ف.، برجعلی، ا. (۲۰۱۹). اثربخشی آموزش مثبت نگری به شیوه‌ی گروهی برافزایش شادکامی و کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار. زن و مطالعات خانواده, 12(45), 62-78.‎
مهدی پور، فاطمه(۱۴۰۲). مقایسه اثربخشی آموزش مبتنی بر ذهن‌آگاهی و بازی درمانی بر مهارت‌های رشد، خلاقیت وخود پنداره دانش آموزان ابتدایی، پایا نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان گیلان، مرکز پیام نور آستارا
Asif, S., Mudassar, A., Shahzad, T. Z., Raouf, M., & Pervaiz, T. (2020). Frequency of depression, anxiety and stress among university students. Pakistan journal of medical sciences, 36(5), 971.
Auerbach, R. P., Mortier, P., Bruffaerts, R., Alonso, J., Benjet, C., Cuijpers, P., ... & Kessler, R. C. (2018). WHO world mental health surveys international college student project: prevalence and distribution of mental disorders. Journal of abnormal psychology, 127(7), 623.
Ardi, M. N., Tulab, T., Yurista, D. Y., Sariroh, A. (2022). Determinants of Family Resilience in Female-Headed Families on the North Coast of Java. Jurnal Ilmiah Al-Syir'ah, 20(2), 237-250.
Baidun, A., Shaleh, A., Miftahuddin, M., Luzvinda, L., & Muhtar, D. (2020, March). Effect of psychological capital and gratitude on subjective well-being young mother of hijrah communities in Jakarta. In Proceedings of the 1st International Conference on Religion and Mental Health, ICRMH 2019, 18-19 September 2019, Jakarta, Indonesia.
Bowie, S. L., Banks, S., Dopwell, D. M., Martin, K. B. (2022). A differential analysis of depressed mood symptomology among welfare-reliant African American and Latinx women heads of household. Journal of Poverty, 26(7), 606-621.
Dello Russo, S. & Stoykova, P. (2015). Psychological capital intervention (PCI): A replication and extension. Human Resource Development Quarterly, 26(3). 329-347.
Duyan, M., Ilkim, M., Çelik, T. (2022). The Effect of Social Appearance Anxiety on Psychological Well-Being: A Study on Women Doing Regular Pilates Activities. Pakistan Journal of Medical & Health Sciences, 16(02), 797-797.
Elliot, A. J., Gallegos, A. M., Moynihan, J. A., & Chapman, B. P. (2019). Associations of mindfulness with depressive symptoms and well-being in older adults: the moderating role of neuroticism. Aging & mental health, 23(4), 455-460.
Goudarzi S, Jalali Farahani M, Saberi A. The Effect of Authentic Leadership Style on the Psychological Well-being of the Employees of the Ministry of Sports and Youth with the Intermediate role of Psychological Capital. Scientific Journal of Organizational Behavior Management in Sport Studies. 2019; 6(3): 37–48.
Kwon, M., & Kim, H. (2020). Psychological Well-Being of Female-Headed Households Based on Age Stratification: A Nationwide Cross-Sectional Study in South Korea. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(18). 2- 11. MDPI AG.
Zhou, E., Carmona, R. K., Nwosisi, E., Waldron, E. M., & Burnett-Zeigler, I. (2024). Analysis of factor structure of the 42-item Ryff Psychological Well-Being Scale in a sample of African American women in a community health center. Journal of Human Behavior in the Social Environment, 1-11. Basterra-Gortari, V., Gil-Conesa, M., Sayón-Orea, C., Lahortiga-Ramos, F., De la Fuente-Arrillaga, C., Martínez-González, M. A., & Bes-Rastrollo, M. (2024). Daily time spent on screens and psychological well-being: Cross-sectional association within the SUN cohort. Preventive Medicine, 107912. Meliala, A. K., & Ahman, A. (2024). Systematic Literature Review: Validitas Konstruk Skala Psychological Well-Being Ryff. Ideguru: Jurnal Karya Ilmiah Guru, 9(2), 950-955. Bradson, M. L., & Strober, L. B. (2024). Coping and Psychological Well-Being Among Persons with Relapsing-Remitting Multiple Sclerosis: The Role of Perceived Self-Efficacy. Multiple Sclerosis and Related Disorders, 105495.
Krok, D. (2015). The mediating role of optimism in the relations between sense of coherence, subjective and psychological well-being among late adolescents. Personality and Individual Differences, 85, 134-139.
Lengua, L. J., Thompson, S. F., Calhoun, R., Long, R. B., Price, C., Kantrowitz-Gordon, I., Moini, N. (2023). Preliminary Evaluation of the Effectiveness of Perinatal Mindfulness-Based Well-Being and Parenting Programs for Low-Income New Mothers. Mindfulness, 14(4), 933-952.
Lipson, S. K., Lattie, E. G., & Eisenberg, D. (2019). Increased rates of mental health service utilization by US college students: 10-year population-level trends (2007–2017). Psychiatric services, 70(1), 60-63.
Lahiri-Dutt, K., Pattnaik, I. (2022). Women Headed Households in Agriculture: Report from West Bengal, India. Ecology, Economy and Society–the INSEE Journal, 5(1), 223-229.
Luthans, B. C.; Luthans, K. W. & Avey, J. B. (2014). Building the leaders of tomorrow: The development of academic psychological capital. Journal of Leadership & Organizational Studies. 21(2), 191-199.
Moksnes, U. K., & Lazarewicz, M. (2016). The association between self-esteem and sense of coherence in adolescents aged 13–18 years: The role of sex and age differences. Personality and Individual Differences, 90, 150-154
Rahimi, S., Hajloo, N., & Basharpoor, S. (2019). The prediction of psychological well-being among students of mohaghegh ardebili university in 2018 based on the perspective of time dimensions (the mediator role of life expectancy): A Descriptive Study. Journal of Rafsanjan University of Medical Sciences, 18(7), 657-674.
Seligman, M. E. (2019). Positive psychology: A personal history. Annual review of clinical psychology, 15, 1-23.
Sapranaviciute-Zabazlajeva, L., Sileikiene, L., Luksiene, D., Tamosiunas, A., Radisauskas, R., Milvidaite, I., Bobak, M. (2022). Lifestyle factors and psychological well-being: 10-year follow-up study in Lithuanian urban population. BMC Public Health, 22(1), 1011.
Stivers, L. (2022). Empowerment of Female-Headed Households: A Christian Ethical Response. Journal of the Society of Christian Ethics, 42(1), 169-187.
Vo, D. H., Ho, C. M. (2023). Determinants of wealth outcomes in female-headed households in Vietnam. Feminist Economics, 29(2), 154-191.
Yalir Agha, A., & Sharif, N. (2011). Correlation between psychological well-being and sense of coherence in the students of Islamic Azad University-Central Tehran Branch. Researcher Bulletin of Medical Sciences, 15(6), 273-279.

متن کامل:

پژوهش‌های جامعه شناختی، سال هجدهم/شماره یکم / بهار ۱۴۰۳

ارزیابی مدل بهزیستی روانشناختی بر اساس خود تنظیمی هیجانی، ذهن‌آگاهی و خودانسجامی با نقش میانجیگری سرمایه‌های روان‌شناختی

فتانه محمودی

دانشجو دکتری، روانشناسی تربیتی، ، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران

مریم زرنقاش¹

استادیار گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران

نادره سهرابی

دانشیار روانشناسی عمومی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران

مجید برزگر

استادیار روانشناسی تربیتی ، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران

تاریخ ارسال: ۲۷/۹/۱۴۰۲ تاریخ پذیرش: ۱۰/۴/۱۴۰۳

چکیده

کلمات کلیدی: خود انسجامی، خودتنظیمی هیجانی، و ذهن‌آگاهی، بهزیستی روان‌شناختی، سرمایه‌های روان‌شناختی

investigating the impact of self-coherence, emotional self-regulation and psychological well-being mindfulness with the role of psychological capitals

Fataneh Mahmoudi

Ph.D. Candidate of psychology, Marovdasht Branch, Islamic Azad University, Morovdasht, Iran

Maryam Zarnaghash²

Assistant Professor of Psychology, Marodasht Branch, Islamic Azad University, Marovdasht, Iran

Nadereh Sohrabi

Associate Professor of Psychology, Marovdasht Branch, Islamic Azad University, Morovdasht, Iran

Majid Barzegar

Assistant Professor of Psychology, Marovdasht Branch, Islamic Azad University, Maroodasht, Iran

Abstract

The current research was designed and implemented to evaluate the psychological well-being model based on emotional self-regulation, mindfulness, and self-coherence with the role of psychological capital. This research is a cross-sectional descriptive survey. In terms of purpose, application, and the method of collecting the information needed to examine the hypotheses, this research is collected through a questionnaire and in the field. Due to the investigation of the relationship between variables, this type of research is of the correlation type. The statistical population of the present study includes all the female guardians of Shiraz city, which was considered to be 384 people according to the sample size of Kochran in uncertain conditions, which was spread among the statistical sample by a simple random method. We use the structural equation method to analyze the data using SPSS and AMOS software. The results showed that psychological capital can mediate the relationship between self-coherence, emotional self-regulation, and mindfulness with psychological well-being. The significance level of self-coherence, emotional self-regulation, and mindfulness variables is close to zero and less than the significance level of α=0.05 (p<0.05). As a result, statistically, there is a significant relationship between these variables and the psychological well-being of women heads of households. In proving a positive relationship between them, by increasing one unit of self-coherence, emotional self-regulation, and mindfulness, psychological well-being will increase by 12.5%, 21.9%, and 32.5%, respectively. Found. Also, by increasing one unit of self-coherence, emotional self-regulation, and mindfulness due to the mediating role of psychological capital, the amount of psychological well-being indirectly increases by 4.3%, 4.8%, and 7.7%, respectively. The percentage will increase.

Keywords: self-coherence, emotional self-regulation, and mindfulness, psychological well-being, psychological capitals

مقدمه

خانواده یک نظام اجتماعی کوچک و یکی از مهم‌ترین نهادهای جامعه انسانی است که باوجود تحولات گوناگونی که در طی گذشت قرن‌ها رخ‌داده است همچنان کارکردهای مهمی بر عهده دارد. اﻣﺎ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺘﻌﺪدي ازجمله ﺟﻨﮓ، ﺷﻬﺮﻧﺸﻴﻨﻲ، ﻃﻼق، اﻋﺘﻴﺎد و ﻣﺮگ ﻫﻤﺴﺮ و ﻧﻈﺎﻳﺮ آن ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺳﺎﺧﺘﺎر وکارکرد ﺧﺎﻧﻮاده ﺷﺪه‌اﺳﺖکه، یکی از آن‌ها اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻌﺪاد خانواده‌های ﺗﻚ واﻟﺪی ﺑﺎ ﺳﺮﭘﺮﺳتی ﻣﺎدران در ﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن اﺳﺖ. زنان سرپرست خانوار به کسانی اطلاق می‌شود که به دلایل متفاوتی مسئولیت تمام‌عیار اداره خانواده اعم از نگهداری و تربیت فرزندان، تأمین وضعیت اقتصادی و عاطفی خانواده را به عهده‌دارند. این مسئولیت از زمانی به‌صورت کامل متوجه آن‌ها خواهد شد که یا به‌صورت دائم به علت مرگ همسر تنها شده‌اند یا اینکه همسرانشان به علت بیماری صعب‌العلاج یا اعتیاد، توانایی کار کردن ندارند و یا این‌که به علت جرائم سنگین برای مدت طولانی (حبس ابد) در زندان به‌سر می‌برند و همچنین زنانی که مردان آن‌ها جهت یافتن کار مهاجرت نموده‌اند را نیز شامل می‌شود. تربیت فرزندان، تأمین وضعیت اقتصادی خانواده و اداره و مدیریت خانه به علت عدم حضور پدر، به مادر منتقل می‌شود(ایران دوست، ۱۴۰۰). البته این انتقال بدون هیچ‌گونه آمادگی عاطفی، اقتصادی و اجتماعی رخ می‌دهد و او خلأ عاطفی سنگین و تنهایی زیادی را احساس و تجربه می‌کند زیرا، همسر و شریک زندگی خود را ازدست‌داده‌است و با حجم بزرگی از مسائل اقتصادی و اجتماعی روبرو است، علاوه بر این هیچ‌گونه حمایتی اعم از اجتماعی، اقتصادی و عاطفی دریافت نمی‌کنند(سوعادی، ۱۴۰۲).

این‌یک واقعیت است که زنان سرپرست خانواده در جامعه فشارهای زیادی تحمل می‌کنند، این فشارها بر سلامت روانی زنان و بالطبع فرزندان آن‌ها و کارکرد اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی خانواده و در چشم‌انداز وسیع‌تر بر سلامت جامعه تأثیر می‌گذارد که افت کیفیت زندگی و عدم رضایت از آن در آن‌ها قابل‌مشاهده‌است. این مسئولیت اگرچه نقاط اشتراکی در بین این قشر از زنان دارد اما، برای هر کس می‌تواند تجربه‌ای متفاوت از دیگری باشد به این معنا که پارامترهایی نظیر تفاوت‌های فردی، پایگاه اقتصادی و اجتماعی فرد، سن، باورهای اعتقادی و امثال آن، در کیفیت و کمیت این تجربه تأثیر می‌گذارد. مشکلات بی‌سرپرستی زنان نیز می‌تواند باعث ایجاد انواع اختلالات روانی و رفتاری در آن‌ها ازجمله اختلالاتی نظیر پرخاشگری و ناسازگاری با محیط و خانواده و فرزندان، بزهکاری و روسپیگری و اعتیاد و افسردگی و سرانجام ناتوانی آن‌ها در اداره زندگی شود. این امکان وجود دارد که زنان سرپرست خانوار هم ازنظر مادی و هم عاطفی و روانی، دارای مشکل شوند و اضطراب و استرس بیش‌تر و درنتیجه نوسانات خلقی زیادی را تجربه کنند. این امر می‌تواند باورشان را در مورد توانمندی‌های خویش تحت تأثیر قرار داده و احساس لذت از زندگی را کاهش دهد(حسن زاده، ۱۴۰۲). بهزیستی روان‌شناختی؛ از مفاهیم موردتوجه روان شناسی مثبت است که به معنای عملکرد بهینه تعریف می‌شود و فرد را به مقابله با فشارهای مختلف زندگی و تنظیم آن‌ها به یک روش قابل‌قبول توانمندمی‌کند(باستررا³، ۲۰۲۴).

ریف (۱۹۸۹) بهزیستی روان‌شناختی را تلاش برای کمال در جهت تحقق توانایی‏های بالقوه واقعی فرد می‏داند که شامل شش مؤلفه‏ی استقلال، رشد شخصی، داشتن ارتباط مثبت با دیگران، هدفمندی در زندگی، پذیرش خود و تسلط بر محیط است(ژو⁴، ۲۰۲۴). بنابراین ارتقا بهزیستی روان‌شناختی یکی از مهم‌ترین مداخلات پیش‎گیری جهت بروز مشکلات روانی است اما، قبل از ایجاد مداخلات پیشگیری، باید به‌طور کامل روابط بین بهزیستی روان‌شناختی و متغیرهای مرتبط را درک کرد(برادسون⁵، ۲۰۲۴).

یکی از متغیرهای خودشناسی‌ یک‌ فرایند خود نظم‌دهنده‌است‌ و باعث‌ ارتقای‌ بهزیستی‌ انسان می‌شود. ازاین‌رو انتظار می‌رود با افزایش‌ خودشناسی‌، میزان خود انتقادگری‌ و دیگر آسیب‌های‌ روان‌شناختی‌ همراه با آن کاهش‌ یابد. خودشناسی‌ فرایندی‌‌ پویشی‌، انطباقی‌ و انسجامی‌ است‌ که‌ به‌ شکل‌ نظام‌مند عمل‌ می‌کند. علاوه بر آن، خودشناسی‌ برقراری‌ ارتباط با خود، باهدف تجربه‌ی‌ انسجام و وحدت است‌. انسجام، درنوردیدن مرزهای‌ مصنوعی‌ ذهن‌ انسان را گریزناپذیر می‌کند. این‌ همان حرکتی‌ است‌ که‌ به‌ تجربه‌ی‌ وحدت می‌انجامد و باکمال و صفا همراه است‌. ارتباط، گفتگو، آشنایی‌، شناخت‌، صمیمیت‌، انسجام، هویت‌، تمایز، تعارض، مصالحه‌ و شناخت‌ فرایند و آداب آن‌ها، جنبشی‌ است‌ که‌ اگر درون و برون آدم‌ها را فراگیرد زندگی‌ را دل‌نشین‌تر می‌کند. خودشناسی‌ فرایندی‌ انسجام بخش‌ و انطباق پذیر است‌، زیرا فرد تجارب و صفات خود را در جدالی‌ معنادار وحدت می‌بخشد و به‌واسطه‌ خود نظم‌دهی‌ می‌تواند به‌ بهزیستی‌ خویش‌ یاری‌ رساند(حسنی، ۱۴۰۲). ظرفیت‌ فهم‌ فرایندها و تجربه‌های‌ درونی‌ به‌ شکلی‌ نظام‌مند و ساختاریافته‌، به‌منظور سازمان دادن به‌ خود، خودشناسی‌ انسجامی‌ نامیده می‌شود(مهدی پور، ۱۴۰۲).

ذهن‌آگاهی، به طورکلی به فرایندهایی شناختی اطلاق می‌شود که طی آن‌ها فرد ذهن‌آگاه، تمرکزخود را روی تجربه احساسات و اتفاقی که در لحظه حال، در خود یا اطرافش رخ می‌دهد، متمرکز می‌سازد. ذهن‌آگاهی، تمرکز و توجه فرد به صورت عدم قضاوت یا پذیرش تجربه‌ای است که در زمان حاضر رخ می‌دهد. ذهن‌آگاهی به عنوان حالت توجه برانگیخته و آگاهی از آنچه در لحظه کنونی اتفاق می‌افتد تعریف شده‌است(بهرامی، ۱۴۰۲). اگرچه‌ تنظیم‌ هیجانات قابلیتی‌ است‌که،‌ همه‌ افراد از آن برخوردارند ولی‌ تفاوت‌های‌ فردی‌ در افکار و شناخت‌ها، موجب‌ تفاوت در تنظیم‌ هیجان و پاسخ‌ به‌ تجربه‌های‌ استرس زای‌ زندگی‌ می‌شود. بنابراین‌ تنظیم‌ شناختی‌ هیجان می‌تواند نقش‌ بسیار مهمی‌ در سلامت‌ روانی‌ انسان‌ها ایفا کند. همچنین‌ می‌توان تنظیم‌ هیجان را، معادل مقابله‌ شناختی‌ نیز در نظر گرفت‌ که‌، در آن افراد توسط‌ فرآیندهای‌ شناختی‌ و بر مبنای‌ داده‌های‌ هیجانی‌ به‌ مدیریت‌ احساسات، عواطف‌ و هیجانات خود می‌پردازند. فرآیندهای‌ شناختی‌ به‌ افراد کمک‌ می‌کنند تا راحت‌تر مدیریت‌ عواطف‌ و احساسات خود را برعهده‌ بگیرند. این‌ فرآیندها باعث‌ می‌شوند تا افراد بعد از حوادث استرس‌زا و تنش‌ آور، مدیریت‌ هیجان‌ها و احساسات خود را به‌خوبی‌ کنترل کنند(قمصری، ۱۴۰۲).

سرمایه روان‌شناختی حالت روانی مثبت، واقع‌نگر و انعطاف‌پذیر نسبت به وقایع زندگی است و شامل چهار مؤلفه امید⁶، تاب‌آوری⁷، خوش‌بینی ⁸ و خودکارآمدی⁹ است. درواقع می‌توان بیان کرد سرمایه روان‌شناختی عاملی است که بستری را فراهم می‌کند تا منجر به افزایش بهزیستی روان‌شناختی شود(اکبری، ۱۴۰۱).

علاوه بر سرمایه‌های روان‌شناختی، چندین مطالعه نشان داده‌اند که بهزیستی روان با ذهن آگاهی مرتبط است. ذهن آگاهی یک فرآیند روان‌شناختی مربوط به آگاهی و توجه به افکار و احساسات در لحظه حال بوده که اثرات مخرب احساس تنهایی بر بهزیستی روان‌شناختی را کاهش می‌دهد. نتایج پژوهش‌ها بیانگر ارتباط مستقیم و معنادار بین بهزیستی روان‌شناختی و ذهن آگاهی است(عظیمی، ۱۴۰۲). نتایج پژوهش‌ها بیانگر ارتباط مستقیم و معنادار بین بهزیستی روان‌شناختی و ذهن آگاهی است (جوادیان و همکاران، ۲۰۱۹). مطالعه کشمیری و همکاران (۲۰۱۹)، نشان داد که ذهن آگاهی نقش تعدیل‌کننده در بهزیستی روان‌شناختی دارد و مداخله مبتنی بر آن منجر به ارتقا بهزیستی روان‌شناختی می‌شود. در مطالعه دیگری که توسط لنگوا¹⁰ و همکاران (۲۰۲۳)، انجام شد، نتایج بیانگر ارتباط مستقیم ذهن‌آگاهی با بهزیستی روان‌شناختی بود. بایدون و همکاران (۲۰۲۰) به مقایسۀ اثربخشی آموزش سرمایه روان‌شناختی و قدردانی، بر بهزیستی روانی مادران دارای فرزند با اختلال رشد، پرداخته شد و نتایج آن نشان داد، سرمایه روان‌شناختی نسبت به قدردانی، بیشترین تأثیر را در بهزیستی روان‌شناختی مادران دارد. در مطالعۀ دیگری که توسط الیوت و همکاران (۲۰۱۹) انجام شد، نتایج بیانگر رابطۀ مستقیم ذهن‌آگاهی با بهزیستی روان‌شناختی بود. حسینی طبق دهی و همکاران (۱۴۰۱)، مطالعه‌ای باهدف اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی بر خود تاب‌آوری و حمایت اجتماعی ادراک‌شده زنان سرپرست خانوار انجام دادند. روش این پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش‎آزمون- پس‎آزمون و پیگیری‎ با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه زنان سرپرست خانوار شهرستان چمستان نور در سال ۱۳۹۹ به تعداد ۴۸۳ نفربر اساس آمار اداره ثبت و احوال بودند. با استفاده از پرسش‎نامه خودتاب آوری کلاهنن (۱۹۹۶) و حمایت اجتماعی ادراک‌شده زیمت و همکاران (۱۹۸۸)، غربال‎گری اولیه انجام شد و ۳۰ نفر به‌عنوان نمونه به‌طور تصادفی ساده در دو گروه آزمایش (۱۵ نفر) و کنترل (۱۵ نفر) قرارگرفتند. آزمودنی‎های گروه آزمایش و کنترل در سه مرحله پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون و پیگیری به پرسش‌نامه‌های خودتاب آوری و حمایت اجتماعی ادراک‌شده پاسخ دادند و گروه آزمایش در ۸ جلسه ۹۰ دقیقه‌ای تحت آموزش ذهن‌آگاهی قرارگرفتند و گروه کنترل هیچ مداخله‌ای دریافت نکردند. داده‎ها توسط آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی تحلیل شدند. نتایج نشان داد که آموزش ذهن‌آگاهی بر خودتاب آوری و حمایت اجتماعی ادراک‌شده زنان سرپرست خانوار مؤثر است. تدینی و همکاران (۱۴۰۰)، مطالعه‌ای باهدف بررسی اثربخشی بهزیستی‌درمانی بر بهزیستی روان‌شناختی، تنظیم شناختی هیجان، نگرانی و تاب‌آوری زنان سرپرست خانوار شهر شیروان انجام دادند. جامعه آماری شامل کلیه زنان سرپرست خانوار شهر شیروان بود که در دامنه سنی ۲۰ تا ۴۹ سال قرار داشتند. نمونه این پژوهش شامل ۳۰ نفر بود که با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرارگرفتند. مداخله به شیوه گروهی بود، بدین‌صورت که صرفاً برای گروه آزمایش ۸ جلسه هفتگی بهزیستی‌درمانی انجام شد. ابزار پژوهش عبارت بود از پرسش‌نامه‌های تاب‌آوری کانر و دیویدسون، نگرانی پنسیلوانیا، تنظیم شناختی هیجانی گارنفسکی و بهزیستی روان‌شناختی ریف. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که بهزیستی‌درمانی باعث افزایش میزان تاب‌آوری، راهبردهای سازگار تنظیم شناختی هیجان، بهزیستی روان‌شناختی و کاهش نگرانی گروه آزمایش‌شده است هرچند کاهش معنادار راهبردهای ناسازگار تنظیم شناختی هیجانی را در پی نداشته است. در کنار مداخلات مبتنی بر سرمایه‌های روان‌شناختی و ذهن آگاهی تمرکز بر دو مداخله درمانی مبتنی بر خودتنظیمی و خود انسجامی نیز در ارتقا بهزیستی روان‌شناختی زنان سرپرست خانوار مهم است که در مطالعات کمی به آن پرداخته‌شده است. مداخله مبتنی بر خودتنظیمی هیجانی فرآیندی‌ است‌ که‌، افراد در مدیریت‌ هیجانات خود از این‌ شیوه استفاده می‌کنند. این‌ شیوه به‌ افراد کمک‌ می‌کند تا به‌گونه‌ای‌ متعادل با شرایط‌ استرس‌زا روبه‌رو شوند. در پژوهشی‌ مشخص‌شده‌است‌ که‌ سبک‌ مقابله‌ای‌ زنان سرپرست‌ خانوار در برخورد با شرایط‌ استرس‌زای‌ زندگی‌ هیجان مدار است؛ به‌گونه‌ای‌ که‌ این‌ سبک‌ موجب‌ کاهش‌ سلامت‌ روانی‌ آنان و افزایش‌ استرس و اضطراب و اختلال در عملکرد اجتماعی‌ می‌شود. بنابراین‌ لازم است‌ تا آموزش‌های‌ لازم برای‌ افزایش‌ استفاده از سبک‌ مقابله‌ای‌ صحیح‌ (مسئله‌ مدار) به‌ این‌ گروه ارائه‌ شود(شهابی، ۱۳۹۸).

از سوی‌ دیگر نتایج‌ پژوهشی‌ دیگر که‌ بر روی‌ زنان سرپرست‌ خانوار اجراشده‌است‌ نشان‌دهنده این‌ است‌ که‌ زنانی‌ که‌ از مهارت‌های‌ تنظیم‌ هیجان برخوردار هستند، شادی‌ بیشتری‌ را تجربه‌ می‌کنند و عملکرد بهتری‌ را در موقعیت‌های‌ هیجانی‌ از خود نشان می‌دهند(خسروی کیا، ۱۳۹۹). همچنین‌ در پژوهشی‌ دیگر آموزش مهارت‌های‌ تنظیم‌ هیجان موجب‌ افزایش‌ سلامت‌ روان، افزایش‌ استفاده از راهبردهای‌ مثبت‌ تنظیم‌ هیجان و کاهش‌ استفاده از راهبردهای‌ منفی‌ تنظیم‌ هیجان در زنان سرپرست‌ خانوار شده است‌(کامکار، ۱۳۹۷).

زنان سرپرست‌ خانوار سلامت‌ روانی‌ پایین‌تری‌ دارند و دو برابر بیشتر از زنان دارای‌ همسر افسردگی‌ را تجربه‌ می‌کنند که‌، دراین‌ارتباط وضعیت‌ اقتصادی‌ نقش‌ مهمی‌ را ایفا می‌کند. با حذف وضعیت‌ اقتصادی‌ از مدل، ارتباط بین‌ سلامت‌ روانی‌ پایین‌تر و سرپرست‌ بودن مادر کاهش‌ می‌یابد ولی‌ همچنان معنادار باقی‌ می‌ماند. به این دلیل که زنان پس از بی‌سرپرست شدن، معمولاً در برابر مشکلاتی قرار می‌گیرند مانند تأمین و مراقبت از کودک (اگر فرزندی داشته باشند)، یافتن سرپناهی مناسب، تأمین معیشت خانواده و دشواری‌های ناشی از این‌که او تنها بزرگ‌سال خانواده است و باید نقش مادر و پدر را یکجا بازی کند. شرایط این زنان موجب شده آن‌ها از آسیب‌پذیرترین اقشار جامعه در برابر آسیب‌های اجتماعی باشند و عمدتاً یکی از علائم بیماری‌های روانی مانند افسردگی، اضطراب، وسواس و پرخاشگری در آن‌ها دیده می‌شود. این گروه بدون حضور منظم یا حمایت یک مرد بزرگ‌سال سرپرستی خانواده را بر عهده‌دارند. آن‌ها علاوه بر تعلیم و تربیت فرزندان خود، مسئولیت‌های مراقبتی و نگهداری از خانواده را نیز بر عهده‌دارند. درنتیجه، در معرض آسیب‌های جسمی، روانی، و اجتماعی بیشتری قرار دارند و تعداد آن‌ها به دلیل بالا رفتن میزان طلاق، کاهش میزان ازدواج، مهاجرت ناشی از بحران‌های اقتصادی و سیاسی و تغییر الگوهای فرهنگی رو به افزایش است. زنان سرپرست خانوار ازنظر روانی، اجتماعی و اقتصادی آسیب‌پذیرتر از دیگر زنان اند و مشکلات روان‌شناختی بیشتری را تجربه می‌کنند. نگرش منفی افراد جامعه به این زنان باعث می‌شود در معرض خطرپذیری اجتماعی و روانی بیشتری قرارگیرند. ازجمله عوامل پیش‌بینی کننده مشکلات روانی و به‌خصوص افسردگی درزنان سرپرست خانوار را می‌توان عبارت از سابقه ابتلا به افسردگی یا سایر بیماری‌های روانی، بیماری‌های جسمی، حمایت اجتماعی پایین، عملکرد ضعیف نقشی، بیکاری و فشارهای اقتصادی دانست. بر اساس آنچه گفته شد، انواع فشارهای روانی بر زندگی زنان سرپرست خانوار سایه افکنده و در چنین شرایطی ممکن است بهزیستی روان‌شناختی آنان کاهش یابد، بنابراین ارتقا سطح بهزیستی روان‌شناختی در این گروه در روان شناسی مثبت نگر جایگاه ویژه ای پیداکرده است و بر این اساس مطالعه حاضر باهدف ارزیابی مدل و تدوین بسته آموزشی بهزیستی روان‌شناختی بر اساس خود انسجامی، خودتنظیمی هیجانی و ذهن آگاهی با نقش واسطه‌ای سرمایه‌های روان‌شناختی و اثربخشی آن در بین زنان سرپرست خانوار طراحی و اجرا شد. و قصد پاسخگویی به این سوال را دارد که مدل و تدوین بسته آموزشی بهزیستی روان‌شناختی بر اساس خود انسجامی، خودتنظیمی هیجانی و ذهن آگاهی با نقش واسطه‌ای سرمایه‌های روان‌شناختی و اثربخشی چگونه می باشد؟

روش شناسی

هدف اصلي از انجام اين پژوهش بررسی تاثیر خود انسجامی، خودتنظیمی هیجانی و ذهن‌آگاهی بابهزیستی روان‌شناختی با نقش میانجیگری سرمایه‌های روان‌شناختی می باشد. با توجه به اینکه تحقیق حاضر سعی در آزمون یک مدل دارد، لذا می توان چنین اعلام داشت که در حیطه تحقیقات کاربردی است. با توجه به اين‌كه در اين پژوهش از روش‌هاي مطالعه كتابخانه‌اي و نيز روش‌هاي ميداني نظير پرسشنامه استفاده شده‌است، مي‌توان بيان كرد، پژوهش حاضر بر اساس ماهيت و روش، يک پژوهش توصيفي-پيمايشي است که در آن متغیرهای تحقیق در همان شرایطی که است، مورد بررسی قرار گرفت و ابعادی به آن اضافه نگردید. همچنین با توجه به این‌که در تحقیق حاضر از اعداد و روش های آماری برای آزمودن فرضیه ها استفاده شد، می توان چنین اعلام داشت که، تحقیق حاضر از جهت گردآوری داده کمّی است. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل کلیه زنان سرپرست شهر شیراز است که، با توجه به حجم نمونه کوکران در شرایط نامشخص تعداد ۳۸۴ نفر در نظر گرفته شد و به روش تصادفی ساده بین نمونه آماری پخش گردید. ابزار جمع آوری در این تحقیق پرسش‌نامه بهزیستی روان‌شناختی ریف، پرسش‌نامه سرمایه روان‌شناختی لوتاز، پرسشنامه خود انسجامی قربانی و همکاران و پرسشنامه ذهن آگاهی بائر و همکاران و پرسشنامه خودتنظیمی هیجانی هافمن و كاشدان بود. پرسشنامه خودتنظيمي هيجاني هافمن و كاشدان (۲۰۱۰) شامل ۲۰ سوال، پرسش‌نامه خودشناسی انسجامی توسط قربانی و همکاران (۲۰۰۸) شامل ۱۲ گویه بود. روایی و پایایی پرسش‌نامه مورد تایید قرارگرفت. در پژوهش حاضر، داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی مورد ارزیابی قرار گرفت. از آمار توصیفی برای توصیف، طبقه بندی، تنظیم نمرات خام از طریق محاسبه میانگین و انحراف معیار جهت رسم جداول و نمودار استفاده‎شد. به همین منظور از روش‌های آماری آلفای کرونباخ جهت محاسبه ضرایب پایایی و کلوموگروف اسمیرونف برای نرمال بودن داده‌ها، تحلیل عامل اکتشافی و تحلیل مسیر برای آزمون فرضیه‌ها استفاده شده‌است. عملیات آماری با استفاده از نرم افزارspss نسخه۲۶ و همچنین نرم افزار amos نسخه ۲۶ انجام شد، برای رسم نمودارها از نرم افزار excel نسخه ۲۰۱۰ استفاده‌شد و جداول در نرم افزارword نسخه ۲۰۱۰ترسیم شدند.

یافته ها

برای بررسی فرضیه مدل تحقیق از رویکرد مدلسازی معادله ساختاری استفاده‌شد، برآوردهای مربوط به شاخصهای ارزیابی کلیت مدل معادله ساختاری و پارامترهای اصلی این مدل در شکل و جداول زیر گزارش شده است:

همخطی چندگانه: جهت بررسی همخطی چندگانه بین متغیرهای پیشبین در مدلها معادله ساختاری از مقادیر مربوط به دو شاخص (VIF) و (Tolerance) استفاده گردید: ‬‬‬‬

جدول 1:برآورد شاخصهای همخطی چندگانه مدل معادله ساختاری‬‬‬‬

متغیر	Tolerance	VIF
خود انسجامی	801/0	890/1
خودتنظیمی هیجانی	654/0	543/1
ذهن‌آگاهی	589/0	001/2
سرمایه‌های روان‌شناختی	705/0	780/1

بر حسب مقادیر برآورد شده در جدول بالا (مقدار شاخص Tolerance بالاتر از 40/0 و مقدار شاخص VIF پایینتراز 5/2) میتوان‌گفت که همخطی چندگانه مربوط به متغیرهای مستقل پژوهش در وضعیت نامطلوبی قرار ندارد. بنابراین پیشفرض عدم همخطی چندگانه در خصوص این متغیرها برقرار است.

شکل 1: خروجی نرم افزار amosمدل مدل و تدوین بهزیستی روان‌شناختی بر اساس خود انسجامی، خودتنظیمی هیجانی و ذهن‌آگاهی با نقش واسطه‌ای سرمایه‌های روان‌شناختی و اثربخشی آن در بین زنان سرپرست خانوار

جدول2: مقادير برازش شده پارامترهاي مدل پیش‏بینی بهزیستی روانشناختی بر اساس خود انسجامی، خودتنظیمی هیجانی و ذهن آگاهی با نقش واسطه‌ای سرمایه‌های روان‌شناختی

مسيرهاي مدل			ضریب	‌ضریب استاندارد	سطح‌معناداری p-value	نتیجه
			B	β
خود انسجامی	<---	سرمایه‌ روان‌شناختی	743/0	253/0	***	معنادار
خودتنظیمی هیجانی	<---	سرمایه‌ روان‌شناختی	334/0	281/0	***	معنادار
ذهن‌آگاهی	<---	سرمایه‌ روان‌شناختی	514/0	450/0	***	معنادار
سرمایه‌ روان‌شناختی	<---	بهزیستی روانشناختی	049/0	170/0	***	معنادار
خود انسجامی	<---	بهزیستی روانشناختی	105/0	125/0	***	معنادار
خودتنظیمی هیجانی	<---	بهزیستی روانشناختی	074/0	219/0	***	معنادار
ذهن‌آگاهی	<---	بهزیستی روانشناختی	106/0	325/0	***	معنادار

P < 0.001***

مقادير برازش شده پارامترهاي مدل كه در جدول 2 گزارش شده مربوط به مقدار برآورد استاندارد پارامترهاي مدل است كه در شكل ۱ نيز به صورت شهودي ارائه شده است. نتايج جدول سطح معناداري را براي متغیرهای پژوهش کمتر از مقدار سطح معناداري 05/0=α (p<0.05) و بسيار نزديك به صفر گزارش می‌دهد و مي‌توان نتيجه گرفت كه روابط بين آن‌ها معنادار است.

جدول3: شاخص‌های برازش مدل پیش‏بینی بهزیستی روانشناختی بر اساس خود انسجامی، خودتنظیمی هیجانی و

ذهن آگاهی با نقش واسطه‌ای سرمایه‌های روان‌شناختی

شاخص‌های برازش		میزان		ملاك		تفسير نتیجه
مطلق	CMIN=c2(آماره آزمون) (درجه آزادي)		476/160 (135)		df بالاتر همراه با c2 كمتر		برازش مطلوب
	p-value(سطح‌معناداري)		066/0		بيشتر از 05/0		برازش مطلوب
	GFI(شاخص نيكويي برازش)		962/0		بيشتر از 90/0		برازش مطلوب
	AGFI(شاخص نيكويي برازش اصلاح ‌شده)		935/0		بيشتر از 90/0		برازش مطلوب
	RMR(ريشه دوم ميانگين مربعات خطاي باقي‌مانده)		515/0		كمتر از قدرمطلق چهار		برازش مطلوب
تطبيقي	TLI(شاخص توكر-لويس)		997/0		بيشتر از 90/0		برازش مطلوب
	RFI(شاخص برازش نسبی)		978/0		بيشتر از 90/0		برازش مطلوب
	CFI(شاخص برازش تطبيقي)		998/0		بيشتر از 90/0		برازش مطلوب
	NFI(شاخص برازش هنجار شده بنتلر-بونت)		986/0		بيشتر از 90/0		برازش مطلوب
	IFI(شاخص برازش افزایشی)		998/0		بيشتر از 90/0		برازش مطلوب
مقتصد	RMSEA(ريشه دوم ميانگين مربعات خطاي برآورد)		022/0		كمتر از 05/0		برازش مطلوب
	PNFI(شاخص برازش مقتصد هنجار شده)		634/0		بيشتر از 5/0		برازش مطلوب

بر مبناي نتايج ارائه شده در جدول2 سطح معناداري مدل (066/0) بيشتر از مقدار سطح معناداري 05/0=α است (p>0.05). در نتيجه بين مدل اندازه‌گيري شده و داده‌هاي تجربي تفاوت معناداري وجود ندارند و مدل برازشي براي داده‌ها مناسب است. حاصل تقسيم آماره آزمون بر درجه آزادي برابر با 189/1 (كمتر از ۳ مطلوب) است. همچنين مقدار كوچك گزارش شده براي RMR و RMSEA مناسب بودن مدل پیش‏بینی بهزیستی روانشناختی بر اساس خود انسجامی، خودتنظیمی هیجانی و ذهن‌آگاهی با نقش واسطه‌ای سرمایه‌های روان‌شناختی با ۹۵ درصد اطمینان تایید میشود. شاخص GFI،AGFI ، TLI، NFI، IFI، PNFI و CFI نيز بيشتر از 9/0 گزارش شده است كه همگي تاييدي ديگري براي خوبي برازش مدلی است كه در شكل زیر ارائه شده است.

جدول4: : نتایج آزمون بوت استرپ مربوط به اثرات غیرمستقیم در مدل پیش‏بینی بهزیستی روانشناختی بر اساس خود انسجامی، خودتنظیمی هیجانی و ذهن‌آگاهی با نقش واسطه‌ای سرمایه‌های روان‌شناختی

نقش واسطه‌ای سرمایه‌های روان‌شناختی		خودتنظیمی هیجانی	خود انسجامی	ذهن آگاهی
بهزیستی روانشناختی	غیراستاندارد	016/0	036/0	025/0
بهزیستی روانشناختی	استاندارد	048/0	043/0	077/0

نتایج حاصل از جدول ۴ نشان داد اثر غیرمستقيم خود انسجامی بر بهزیستی روان‌شناختی برابر با 043/0 گزارش شده و به لحاظ اثبات رابطه مثبت بین آن‌ها؛ می‌توان گفت با افزایش یک واحد میزان خود انسجامی، با توجه به نقش واسطه‌ای سرمایه‌های روان‌شناختی به صورت غیر مستقیم میزان بهزیستی روان‌شناختی زنان سرپرست خانوار به اندازه 3/4 درصد افزایش خواهد یافت. همچنین اثر غیرمستقيم خود تنظیمی هیجانی بر بهزیستی روان‌شناختی برابر با 048/0 گزارش شده و به لحاظ اثبات رابطه مثبت بین آن‌ها؛ می‌توان گفت با افزایش یک واحد میزان خود تنظیمی هیجانی، با توجه به نقش واسطه‌ای سرمایه‌های روان‌شناختی به صورت غیر مستقیم میزان بهزیستی روان‌شناختی زنان سرپرست خانوار به اندازه 8/4 درصد افزایش خواهد یافت. اثر غیرمستقيم ذهن‌آگاهی بر بهزیستی روان‌شناختی برابر با 077/0 گزارش شده و به لحاظ اثبات رابطه مثبت بین آن‌ها؛ می‌توان گفت با افزایش یک واحد میزان ذهن آگاهی، با توجه به نقش واسطه‌ای سرمایه‌های روان‌شناختی به صورت غیر مستقیم میزان بهزیستی روان‌شناختی زنان سرپرست خانوار به اندازه 7/7 درصد افزایش خواهد یافت. همچنین برای پی بردن به نقش میانجیگر سرمایه‌های روان‌شناختی از آزمون سوبل استفاده شد. براي آزمون فرضيه فوق با استفاده از فرمول زير، آماره سوبل¹¹ محاسبه گرديد:

که در فرمول بالا Aضريب رگرسيوني رابطه ميان متغير مستقل و ميانجي، B ضريب رگرسيوني رابطه ميان متغير ميانجي و وابسته، Sa خطاي استاندارد رابطه ميان متغير مستقل و ميانجي، Sb خطاي استاندارد رابطه ميان متغير ميانجي و وابسته مي‌باشد.

برای محاسبه اثر میانجی، ابتدا باید تأثیر متغیر پیش‌بین (خود انسجامی، خودتنظیمی هیجانی و ذهن آگاهی) بر متغیر ملاک (بهزیستی روان‌شناختی) معنی‌دار باشد که در آزمون مشخص شد که این تأثیر معنی‌دار است. سپس با استفاده از آزمون سوبل، معنی‌داری اثر میانجی را اندازه گرفت.

خلاصه نتایج آزمون سوبل

نتیجه	آماره سوبل	Med--dv se	iv--med se	med--dv beta	iv--med beta	direct w/ med	direct no med	متغییر میانجی	متغییر مستقل	متغیر مستقل
تایید	6.032	0.058	0.041	0.397	0.566	0.79	0.63			خودانسجامی
تایید	2.066	0.065	0.035	0.458	0.634	0.96	0.11	سرمایه‌های روان‌شناختی	بهزیستی روانی	خودتنظیمی
تایید	0.099	0.069	0.034	0.382	0.683	0.79	0.01			ذهن‌آگاهی

با استفاده از سامانه‌های آنلاین، آماره سوبل محاسبه شده است که مقدار به دست آمده 68/2 است که از قدرمطلق 96/1 بزرگتر بوده و بر اساس P-Value گزارش شده، در سطح کمتر از 01/0 معنی‌دار است. بنابراین، فرضيه فرعی مبني بر اينکه: سرمایه‌های روان‌شناختی در ارتباط بین خود انسجامی، خودتنظیمی هیجانی و ذهن آگاهی با بهزیستی روان‌شناختی، نقش میانجی دارد، تأييد مي‌شود.

بحث و نتیجه گیری

این بافته با نتایج پژوهش‌های عابدین و همکاران (۱۴۰۱) و سلاجقه و همکاران (۱۳۹۶)، یار آقایی و همکاران (۲۰۱۱)، کروک و همکاران (۲۰۱۵) و موکسنس و لاوازیر و همکاران (۲۰۱۶) همسو بود. نتایج تحقیقات نشان داده‌اند که خود انسجامی، به‌عنوان نوعی از خودآگاهی، موجب تسریع فرایند خودتنظیمی می‌شود به این صورت که خود انسجامی منجر به افزایش توانایی ادراک فرد از خود می‌شود و می‌تواند به‌صورت سازنده افکار و احساسات شخص را تنظیم کند و منجر شود شخص به نتیجه‌ای مطلوب برسد (عابدین و همکاران،۱۴۰۱).

علاوه بر این خودشناسی انسجامی موجب می‌شود افراد ظرفیت بالاتری برای مواجه با شرایط استرس‌زا داشته باشند و از طریق خودتنظیمی و بازگشت تعادل به فرد، موجب مقابله کارآمد با عوامل استرس‌آور و کاهش تنش ادراک‌شده می‌شود، از طرف دیگر به نظر می‌رسد که احساس انسجام روانی با بهزیستی روانی در ارتباط است، چراکه افرادی که از احساس انسجام قوی برخوردارند در خودتنظیم‌گری خویش نیز موفق‌تر عمل می‌کنند و درنهایت خودتنظیم‌گری منجر به بهبود بهزیستی روان‌شناختی می‌شود (عابدین و همکاران،۱۴۰۱).

درواقع حس انسجام روان یک ‌جهت‌گیری کلی است که، بیان می‌کند فرد تا چه حد دارای احساس اطمینان فراگیر، باثبات و پویا است و محرک‌های درونی و بیرونی در طول زندگی را ساختاریافته، قابل پیش‌بینی و شفاف می‌داند. همچنان که افراد با احساس انسجام قوی، در رویدادهای استرس‌زا منعطف‌ترند، به این معنا که در مورد احساسات و هیجانات، خودآگاهی بیش‌تری دارند و کمتر استرس آن‌ها را تهدید می‌کند (عابدین و همکاران،۱۴۰۱). از طرف دیگر خودتنظیمی به معناي گرفتن تصمیمات شخصی، داشتن استقلال و خودکارآمدي است و در کنار آن، تسلط جمعی با کمک گرفتن از دیگران در مواقع لزوم و استفاده از راهبردهاي مقابله‌ای اجتماعی مناسب، همراه است. بر این اساس شاید بتوان گفت که یادگیرنده خودتنظیم واقعی، می‌داند به‌تنهایی قادر به انجام چه کارها و حل چه مسائلی است؛ بنابراین در پیش‌نگری خودتنظیمی، برنامه‌ریزی می‌کند و در مرحله عملکرد به تلاش و اجراي اهداف خود می‌پردازد و در مرحله بازنگري، به ارزیابی آنچه انجام داده است اقدام می‌کند و نواقص خود را رفع می‌نماید و چه چیزهایی را با کمک دیگران بهتر می‌تواند انجام دهد (فولاد چنگ و همکاران ۱۳۹۴).

همین‌طور در تبیین این یافته می‌توان خاطرنشان کرد: یکی‌ از راهبردهای‌ سازگار تنظیم‌ شناختی‌ هیجان، دیدگاه وسیع‌ داشتن‌ است که‌ این‌ راهبرد را به‌وضوح می‌توان در برنامه‌ بهزیستی‌درمانی‌ مشاهده کرد. در خودتنظیمی هیجانی، افراد به‌جای‌ تمرکز بر مسائل‌ منفی‌ و افکار مخل‌ بهزیستی‌ روان‌شناختی، گزینه‌های‌ دیگر را نیز در نظر می‌گیرند درنتیجه،‌ نسبت‌ به‌ مسائل‌ مختلف‌ انعطاف‌پذیری‌ بیشتری‌ دارند. چنین‌ توجهی‌ موجب‌ می‌شود، آنان نسبت‌ به‌ بسیاری‌ از مشکلات زندگی‌ دیدگاه وسیع‌تری‌ داشته‌ باشند. علاوه بر این‌، یکی‌ دیگر از راهبردهای‌ سازگار تنظیم‌ شناختی‌ هیجان، پذیرش است که‌ می‌توان آن را هم‌تراز یکی‌ از ابعاد بهزیستی‌ روان‌شناختی،‌ یعنی‌ پذیرش خود دانست (فولاد چنگ و همکاران ۱۳۹۴). در سرمایه روان‌شناختی لوتاز تمام مؤلفه‌های سرمایه روان‌شناختی موردتوجه است. برای مؤلفه امیدواری از نظریه اشنایدر استفاده‌شده است و برنامه‌هایی بر اساس هدف‌گزینی درست و مفید ارائه‌شده است (لوتاز و همکاران، ۲۰۱۴). در مؤلفه خوش‌بینی بر اساس نظریه خود لوتاز برنامه‌هایی به‌منظور تشخیص و تفکیک خوش‌بینی واقعی از غیرواقعی و افزایش استانداردهای مثبت، ارائه‌شده است (لوتاز و همکاران، ۲۰۱۴). در مؤلفه خودکارآمدی، با در نظر گرفتن نظریه بندرو (۲۰۰۶)، زمینه مناسب جهت کسب تجربه موفق و افزایش خودکارآمدی ارائه‌شده است (آخوندی، ۱۳۹۷) و درنهایت در مبحث تاب‌آوری اقداماتی درزمینه تقویت روحیه استقامت، تقویت باورهای فردی و توانایی تأثیرگذاری فرد بر نتایج رویدادها صورت می‌گیرد (دولورسو و استوکوا¹²، ۲۰۱۵). در مطالعۀ بایدون و همکاران (۲۰۲۰) به مقایسۀ اثربخشی آموزش سرمایه روان‌شناختی و قدردانی بر بهزیستی روانی مادران دارای فرزند با اختلال رشد پرداخته‌شد و نتایج آن نشان داد، سرمایه روان‌شناختی نسبت به قدردانی، بیشترین تأثیر را در بهزیستی روان‌شناختی مادران دارد.

در مطالعۀ دیگر که توسط رئیسی و همکاران (۱۳۹۹) انجام شد، اثربخشی درمان‌های خودشفقت‌ورزی و آموزش سرمایه‌های روان‌شناختی بر تحمل پریشانی و خودتنظیمی هیجانی مادران دارای فرزند مبتلابه فلج مغزی را باهم مقایسه کردند. نتایج این پژوهش بیانگر آن بود که آموزش خود شفقت ورزی و سرمایه‌های روان‌شناختی به‌طور یکسان برافزایش تحمل پریشانی مادران اثر داشته است و از بین دو شیوه آموزشی، فقط سرمایه‌های روان‌شناختی، منجر به بهبود خودتنظیمی هیجانی مادران شده است.

درواقع، سرمایه‌های اجتماعی، شبکه‌ای از روابط و پیوندهای مبتنی بر اعتماد اجتماعی بین فردی و گروهی، تعاملات افراد بین نهادها، سازمان‌ها و گروه‌های اجتماعی است که منجر به افزایش همبستگی و انسجام اجتماعی، برخورداری افراد از حمایت اجتماعی می‌شود و انرژی لازم را برای آسان‌سازی کنش‌ها در ایجاد و تحقق اهداف فراهم می‌سازد. از آنجایی که تحقق بهزیستی روان‌شناختی، بدون توجه به عوامل اجتماعی و تعاملات بین فردی و گروهی امکان‌پذیر نیست، می‌توان نتیجه گرفت که مداخلات آموزشی مبتنی بر سرمایه‌ روان‌شناختی می‌تواند تأثیر مستقیمی بر بهزیستی روان‌شناختی داشته باشد (کاون و همکاران، ۲۰۲۰). با توجه به مطالب فوق و نتیجه پژوهش حاضر می‌توان آموزش ذهن‌آگاهی را به‌عنوان تسهیل‌کننده در بهبود بهزیستی روان‌شناختی برای سایر زنان و گروه‌های پرخطر پیشنهاد داد. با توجه به مطالب فوق و نتیجه پژوهش حاضر می‌توان آموزش خود انسجامی را به‌عنوان تسهیل‌کننده در بهبود بهزیستی روان‌شناختی برای سایر زنان و گروه‌های پرخطر پیشنهاد داد. با توجه به مطالب فوق و نتیجه پژوهش حاضر می‌توان آموزش خودتنظیمی را به‌عنوان تسهیل‌کننده در بهبود بهزیستی روان‌شناختی برای سایر زنان و گروه‌های پرخطر پیشنهاد داد. پیشنهاد میگردد آموزش درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی، خود انسجامی و خودتنظیمی در مهارت‌های آموزش داده‌شده به زنان سرپرست خانوار توسط مدارس و بهزیستی گنجانده شود.

منابع

اکبری، مصطفی(۱۴۰۱). شناسایی میزان تاثیر سرمایه روانشناختی مدیران بر عملکرد ایمنی کارکنان از طریق قابلیت عاطفی سازمان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه پیام نور استان مرکزی، مرکز پیام نور دلیجان

بهادری‌، ز؛ امانی‌، م؛، و مودی‌، م. (١٣٩٧). بررسی‌ اثربخشی‌ آموزش مهارتهای‌ تنظیم‌ هیجانی‌ بر راهبردهای‌ تنظیم‌ هیجانی‌ و کیفیت‌ زندگی‌ بانوان سرپرست‌ خانواده. فصلنامه‌ علمی‌-پژوهشی‌ زن و جامعه‌, ٩(٣٤)، ١٨-١.

بهرامی، نوشین(۱۴۰۲). ارزیابی نقش میانجی ذهن‌ آگاهی در رابطه بین سبک ‌های رفتاری خودنظم جوئی هیجانی و الگوهای فکری ارتباطی با فرسودگی زناشویی در زوجین، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان تهران، مرکز پیام نور پاکدشت

تازیکی، ط.، مؤمنی، م.، کرمی، ج.، غلامعلی، ا. (۲۰۲۲). تأثیر مداخله مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر کیفیت زندگی و بهزیستی روان‌شناختی مادران دانش-آموزان کمتوان ذهنی. روانشناسی افراد استثنایی, 12(45), 1-26.‎

تدینی, عباس, آقامحمدیان شعرباف, حمید رضا, معینی زاده, مجید. (۱۴۰۰). اثربخشی بهزیستی‌درمانی گروهی بر بهزیستی روان‌شناختی، تنظیم شناختی هیجان، نگرانی و تاب‌آوری زنان سرپرست خانوار. فصلنامه زن و جامعه، 12(47)، 84-67.

جعفری‌، خ. (١٣٩٤). مقایسه‌ی‌ سرمایه‌ روانشناختی‌ و سبک‌ مقابله‌ای‌ و سلامت‌ روان در زنان سرپرست‌ خانوار و عادی‌ (غیر سرپرست‌ خانوار) شهر شیراز، پایان نامه‌ جهت‌ دریافت‌ مدرك کارشناسی‌ ارشد، دانشکده علوم تربیتی‌ و روانشناسی‌، دانشگاه آزاد اسلامی‌ واحد مرودشت‌.

جعفری‌شالکوهی، ع.،, اسدی‌مجرد، س.، اکبری، ب. (۲۰۲۰). تأثیر آموزش ذهن‌آگاهی بر تاب‌آوری و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان زنان باردار. دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی, 80(21), 43-53.‎

جوادیان، ر.،, میرزایی فتح آباد، ه.، افراسیابی، ح. (۲۰۱۹). مطالعۀ کیفی دلایل و زمینه‌های مشارکت‌نکردن زنان سرپرست خانوار در برنامه‌های توانمندسازی. پژوهش‌های راهبردی مسائل اجتماعی ایران, 8(2), 65-86.‎

حسن زاده، سمیه(۱۴۰۲). مقایسه تنظیم شناختی هیجان، تحمل ناکامی، صبر و تاب آوری در زنان بی سرپرست و با سرپرست در شهر کنگان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی

حسینی طبقدهی, لیلا. (۱۴۰۱). اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر خود تاب‎آوری و حمایت اجتماعی ادراک شده زنان سرپرست خانوار. زن و مطالعات خانواده 15. (57) 153-

قمصری، هما(۱۴۰۲). تعیین رابطه ی راهبردهای یادگیری خودتنظیمی و ذهن‌آگاهی بر اهمال کاری تحصیلی با نقش واسطه ای انگیزه ی پیشرفت در دانش آموزان دختر پایه ششم ابتدایی شهرستان کاشان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان اصفهان، مرکز پیام نور نطنز

حسنی، منصوره(۱۴۰۲).اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی کودک محور بر تاب آوری و سرزندگی تحصیلی دانش آموزان با اختلال یادگیری ویژه ، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی

دراهکی, احمد, نوبخت. (۲۰۲۱). بررسی وضعیت اقتصادی و اجتماعی زنان سرپرست خانوار ایرانی: یک آنالیز ثانویه. پایش، 20(4), 427-437.

رئیسی، حمیرا؛ شریفی، طیبه، غضنفری، احمد و چرامی، مریم (۱۳۹۹). مقایسه اثربخشی درمان خودشفقت‌ ورزی و آموزش سرمایه روان‌شناختی بر تحمل پریشانی و خودتنظیمی هیجانی. مجله تحقیقات علوم رفتاری، 18(4)، 492-481.‎

سلاجقه, سوزان, امامی پور, سوزان, نعمت الله زاده ماهانی, کاظم. (۱۳۹۶). تبیین مدل ساختاری روابط بین خود انسجامی و بهزیستی روان‌شناختی بر اساس راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در زنان مبتلا به سرطان پستان. اندیشه و رفتار در روان شناسی بالینی, 12(46), 67-76.

سواعدی، هاجر(۱۴۰۲). بررسی وضعیت اقتصادی-اجتماعی زنان بی سرپرست زیر 50 سال خانوار کمیته امداد شهرستان حمیدیه، پایان نامه کارشی ارشد، دانشگاه پیام نور استان بوشهر، مرکز پیام نور بوشهر

خانجانی، م.، سهرابی، ف.، اعظمی، ی. (۲۰۱۸). بررسی تأثیر برنامه ارتقای تاب‌آوری و مدیریت استرس بر بهزیستی روان‌شناختی، معنای زندگی، خوش‌بینی و رضایت از زندگی زنان بی‌سرپرست. نشریه روان پرستاری, 6(2), 1-11.‎

عابدین طیبه، قدسی پروانه، تقی لو صادق، دوایی مهدی. رابطه علّی خودشناسی انسجامی و نیازهای بنیادین روان‌شناختی با بهزیستی روان‌شناختی: با توجه به نقش میانجی‌ ذهن‌آگاهی در دانش‌آموزان مطالعات روان‌شناختی نوجوان و جوان ۱۴۰۱; ۳ (۲): ۲۲۶-۲۱۳

قربانی، رقیه، و فولادچنگ، محبوبه. (۱۳۹۴). ارتباط خودتنظیمی و تسلط جمعی با بهزیستی روان‌شناختی. پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 2(8)، 31-42.

مصطفی پور، و.، حسین ثابت، ف.، برجعلی، ا. (۲۰۱۹). اثربخشی آموزش مثبت نگری به شیوه‌ی گروهی برافزایش شادکامی و کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار. زن و مطالعات خانواده, 12(45), 62-78.‎

مهدی پور، فاطمه(۱۴۰۲). مقایسه اثربخشی آموزش مبتنی بر ذهن‌آگاهی و بازی درمانی بر مهارت‌های رشد، خلاقیت وخود پنداره دانش آموزان ابتدایی، پایا نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان گیلان، مرکز پیام نور آستارا

Asif, S., Mudassar, A., Shahzad, T. Z., Raouf, M., & Pervaiz, T. (2020). Frequency of depression, anxiety and stress among university students. Pakistan journal of medical sciences, 36(5), 971.

Auerbach, R. P., Mortier, P., Bruffaerts, R., Alonso, J., Benjet, C., Cuijpers, P., ... & Kessler, R. C. (2018). WHO world mental health surveys international college student project: prevalence and distribution of mental disorders. Journal of abnormal psychology, 127(7), 623.

Ardi, M. N., Tulab, T., Yurista, D. Y., Sariroh, A. (2022). Determinants of Family Resilience in Female-Headed Families on the North Coast of Java. Jurnal Ilmiah Al-Syir'ah, 20(2), 237-250.

Baidun, A., Shaleh, A., Miftahuddin, M., Luzvinda, L., & Muhtar, D. (2020, March). Effect of psychological capital and gratitude on subjective well-being young mother of hijrah communities in Jakarta. In Proceedings of the 1st International Conference on Religion and Mental Health, ICRMH 2019, 18-19 September 2019, Jakarta, Indonesia.

Bowie, S. L., Banks, S., Dopwell, D. M., Martin, K. B. (2022). A differential analysis of depressed mood symptomology among welfare-reliant African American and Latinx women heads of household. Journal of Poverty, 26(7), 606-621.

Dello Russo, S. & Stoykova, P. (2015). Psychological capital intervention (PCI): A replication and extension. Human Resource Development Quarterly, 26(3). 329-347.

Duyan, M., Ilkim, M., Çelik, T. (2022). The Effect of Social Appearance Anxiety on Psychological Well-Being: A Study on Women Doing Regular Pilates Activities. Pakistan Journal of Medical & Health Sciences, 16(02), 797-797.

Elliot, A. J., Gallegos, A. M., Moynihan, J. A., & Chapman, B. P. (2019). Associations of mindfulness with depressive symptoms and well-being in older adults: the moderating role of neuroticism. Aging & mental health, 23(4), 455-460.

Goudarzi S, Jalali Farahani M, Saberi A. The Effect of Authentic Leadership Style on the Psychological Well-being of the Employees of the Ministry of Sports and Youth with the Intermediate role of Psychological Capital. Scientific Journal of Organizational Behavior Management in Sport Studies. 2019; 6(3): 37–48.

Kwon, M., & Kim, H. (2020). Psychological Well-Being of Female-Headed Households Based on Age Stratification: A Nationwide Cross-Sectional Study in South Korea. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(18). 2- 11. MDPI AG.

Zhou, E., Carmona, R. K., Nwosisi, E., Waldron, E. M., & Burnett-Zeigler, I. (2024). Analysis of factor structure of the 42-item Ryff Psychological Well-Being Scale in a sample of African American women in a community health center. Journal of Human Behavior in the Social Environment, 1-11.
Basterra-Gortari, V., Gil-Conesa, M., Sayón-Orea, C., Lahortiga-Ramos, F., De la Fuente-Arrillaga, C., Martínez-González, M. A., & Bes-Rastrollo, M. (2024). Daily time spent on screens and psychological well-being: Cross-sectional association within the SUN cohort. Preventive Medicine, 107912.
Meliala, A. K., & Ahman, A. (2024). Systematic Literature Review: Validitas Konstruk Skala Psychological Well-Being Ryff. Ideguru: Jurnal Karya Ilmiah Guru, 9(2), 950-955.
Bradson, M. L., & Strober, L. B. (2024). Coping and Psychological Well-Being Among Persons with Relapsing-Remitting Multiple Sclerosis: The Role of Perceived Self-Efficacy. Multiple Sclerosis and Related Disorders, 105495.

Krok, D. (2015). The mediating role of optimism in the relations between sense of coherence, subjective and psychological well-being among late adolescents. Personality and Individual Differences, 85, 134-139.

Lengua, L. J., Thompson, S. F., Calhoun, R., Long, R. B., Price, C., Kantrowitz-Gordon, I., Moini, N. (2023). Preliminary Evaluation of the Effectiveness of Perinatal Mindfulness-Based Well-Being and Parenting Programs for Low-Income New Mothers. Mindfulness, 14(4), 933-952.

Lipson, S. K., Lattie, E. G., & Eisenberg, D. (2019). Increased rates of mental health service utilization by US college students: 10-year population-level trends (2007–2017). Psychiatric services, 70(1), 60-63.

Lahiri-Dutt, K., Pattnaik, I. (2022). Women Headed Households in Agriculture: Report from West Bengal, India. Ecology, Economy and Society–the INSEE Journal, 5(1), 223-229.

Luthans, B. C.; Luthans, K. W. & Avey, J. B. (2014). Building the leaders of tomorrow: The development of academic psychological capital. Journal of Leadership & Organizational Studies. 21(2), 191-199.

Moksnes, U. K., & Lazarewicz, M. (2016). The association between self-esteem and sense of coherence in adolescents aged 13–18 years: The role of sex and age differences. Personality and Individual Differences, 90, 150-154

Rahimi, S., Hajloo, N., & Basharpoor, S. (2019). The prediction of psychological well-being among students of mohaghegh ardebili university in 2018 based on the perspective of time dimensions (the mediator role of life expectancy): A Descriptive Study. Journal of Rafsanjan University of Medical Sciences, 18(7), 657-674.

Seligman, M. E. (2019). Positive psychology: A personal history. Annual review of clinical psychology, 15, 1-23.

Sapranaviciute-Zabazlajeva, L., Sileikiene, L., Luksiene, D., Tamosiunas, A., Radisauskas, R., Milvidaite, I., Bobak, M. (2022). Lifestyle factors and psychological well-being: 10-year follow-up study in Lithuanian urban population. BMC Public Health, 22(1), 1011.

Stivers, L. (2022). Empowerment of Female-Headed Households: A Christian Ethical Response. Journal of the Society of Christian Ethics, 42(1), 169-187.

Vo, D. H., Ho, C. M. (2023). Determinants of wealth outcomes in female-headed households in Vietnam. Feminist Economics, 29(2), 154-191.

Yalir Agha, A., & Sharif, N. (2011). Correlation between psychological well-being and sense of coherence in the students of Islamic Azad University-Central Tehran Branch. Researcher Bulletin of Medical Sciences, 15(6), 273-279.

[1] نویسنده مسئول: Mzarnaghash@iau.ac.ir

[2] Corresponding Author: Mzarnaghash@iau.ac.ir

[3] Basterra

[4] Zhou

[5] Bradson

[6] Hope

[7] Resilience

[8] Optimism

[9] Efficacy

[10] Lengua

[11] Sobel

[12] Dello Russo

مقالات مرتبط

ارائه مدلی برای نظام حکمرانی اقتصادی در سازمان های ورزشی به استناد عوامل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی
تاریخ چاپ : 1403/04/11
تحلیل الگوی عدالت ادراک شده منابع انسانی با رویکرد فرهنگ های سازمانی (مورد مطالعه سازمان های دولتی )
تاریخ چاپ : 1403/03/13
واکاوی عوامل موثر بر خشونت علیه زنان متاهل شهر اهواز: (یک پژوهش کیفی)
تاریخ چاپ : 1397/06/01
رابطه بین سرمایه اجتماعی و سرمایه فکری در دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری
تاریخ چاپ : 1397/06/01
تحلیل ابعاد الگوی فرهنگ معنویت دینی و اخلاق حرفه‌ای سرمایه انسانی با رویکرد توسعه فرهنگ سازمانی معنویی در سازمان (مورد مطالعه سازمان شهر داری تهران)
تاریخ چاپ : 1403/03/26
بررسی موانع اقتصادی توسعه یافتگی در استان ایلام باروش نظریه ی زمینه ای
تاریخ چاپ : 1397/06/01

اشتراک گذاری

آدرس مقاله

ارزیابی مدل بهزیستی روانشناختی بر اساس خود تنظیمی هیجانی، ذهن‌آگاهی و خودانسجامی با نقش میانجیگری سرمایه‌های روان‌شناختی