اثر عصارههای آبی و الکلی شاخسارهای رویشی و زایشی Ajuga Chamaecistus و Ajuga austro-iranica (Lamiaceae) بر رشد برخی باکتریها و قارچها
محورهای موضوعی : میکروب شناسی
فرخنده رضانژاد
1
(استاد، گروه زیستشناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران)
صدیقه مهرابیان
2
(استاد، گروه زیستشناسی، دانشگاه تربیت معلم، تهران، ایران.)
کلید واژه: شاخسارهای رویشی و زایشی, قارچها, آژوگا, گرم منفی, باکتریها, گرم مثبت,
چکیده مقاله :
هدف: هدف پژوهش حاضر مطالعه و مقایسه اثرات ضد میکروبی عصاره آبی و متانولی ساختارهای رویشی و زایشی دو گونهA. Chamaecistusو A. austro-iranica روی چندین گونۀ قارچ و باکتری است. مواد و روشها:در این پژوهش عصارههای آبی و متانولی دو گونه آژوگا (Ajuga Chamaecistusو (A. austro-iranica از تیره نعناع در برابر باکتری گرم مثبت (Satphyloccocus aureou)، گرم منفی Pseudomonas aeroginosa) و (Proteus vulgarisو قارچها (Aspergillus nigerوFusarium solani) بررسی شد. نوشاخههای رویشی و زایشی گیاه مورد بررسی، پودر و استریل شدند و عصارههای آبی و متانولی آنها تهیه شد. برای بررسی اثرات ضد میکروبی و تعیین غلظت مهاری حداقل، غلظتهای 50، 100 و 200 میلیگرم در میلیلیتر عصارهها تهیه گردید. همه آزمایشها سه بار تکرار شدند. مطالعه فعالیت ضد باکتریایی با روش چاهک (cup-plate) و فعالیت ضد قارچی با روش چاهک و pour plate انجام شد. یافتهها:بررسی اثر ضد باکتریایی عصارههای آبی روی میکروبهای مورد مطالعه نشان داد که فقط عصاره برگی (نوشاخه رویشی) A. chamaecistus روی S. aureus مؤثر است. این نتایج بیانگر این است که در باکتریهای گرم منفی، وجود دیوارۀ لیپوپلی ساکاریدی سبب مقاومت بیشتر میشود. عصارههای متانولی هر دو گونه نسبت به عصارههای آبی فعالتر بودند و روی همۀ باکتریهای مورد آزمایش و نیز قارچ A. niger اثر میکروبکشی داشتند. در هر دو گونه، عصارههای بخش زایشی، اثر ضدقارچی قویتری نشان دادند. در گونههای مختلف این سرده، وجود ترکیبات فنلی، تاننها و ترپنوئیدها که دارای خواص ضد میکروبی هستند، خاصیت ضد میکروبی این گیاه را تائید میکند. به هرحال، میزان اثر، به گونه و سویه گیاه و میکروب، بخش مورد آزمایش (بخش زایشی یا رویشی (ساقه، ریشه و برگ)) غلظت عصارهها، فصل نمونهبرداری گیاه مورد آزمایش یا به عبارتی سن نمونه و نوع خاک بستگی دارد.
Objectives: Study of antimicrobial effects of aqueous and methanolic extracts of vegetative and reproductive structures of A. Chamaecistus and A. austro-iranica on several fungi and bacteria Materials and Methods: Aquatic and methanolic extracts prepared from Ajuga Chamaecistus, A. austro-iranica were tested for antibacterial activity against gram positive (Satphyloccocus aureous and Streptococus pyogenes) and gram negative (Pseudomonas aeroginosa and Proteus vulgaris) bacteria and Aspergillus niger and fusarium solani. The vegetative and generative shoots of plants were powdered, sterilized, and extracted at 4°C with methanol and water. The concentrations of 50, 100 and 200 mgml-1 of methanolic and aquatic extracts were used to detect the minimum inhibitory concentration (MIC). All experiments were tested three times. The antibacterial effects were evaluated using the cup-plate and antifugal activity using cup-plate and pour plate Results: The antibacterial effect of aqueous extracts showed that only the leaf extract (vegetative extract) of A. chamaecistus is effective on S. aureus showing that in gram-negative bacteria, the presence of a lipopolysaccharide wall causes greater resistance. Methanolic extracts of both species were more active than aqueous extracts and had antimicrobial effects on all tested bacteria as well as A. niger. In both species, the extracts of the generative parts showed a stronger antifungal effect. In different species of this genus, the presence of phenolic compounds, tannins and terpenoids that have antimicrobial properties confirms the antimicrobial properties of this species. However, the amount of their effect depends on plant and microbe species, the tested parts (plant organs), the extracts concentration, the sampling season, the sample age and soil type.
medicinal plants from Baja California Sur (Mexico). Pharmaceutical biology. 1998; 36(1): 33-43.
14, 15-dihydroajugapitin and 8-o-acetylharpagide isolated from Ajuga bracteosa
Wall ex. Benth against human pathogenic bacteria. Microbial pathogenesis. 2017; 103: 114-118.
199-203.
alloxan-induced diabetic mice. BMC complementary and alternative medicine. 2017; 17(1): 1-9.
_||_