تاثیر سطوح مختلف شوری بر جوانه‌زنی و بازیابی بذر سه گونه مرتعی استان مرکزی (Salsola rigida, Kochia prostrata, Eurotia ceratoides)

محورهای موضوعی : تکنولوژی بذر

معصومه سبزی ¹ , حمیدرضا ناصری ² , حسین آذرنیوند ³ , محمد جعفری ⁴

1 - دانشجوی دکتری بیابان زدایی،دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی، گرگان، ایران.
2 - استادیار مرکز تحقیقات بین اللملی بیابان، دانشگاه تهران،ایران.
3 - استاد،مرکز تحقیقات بین اللملی بیابان، دانشگاه تهران،ایران.
4 - استاد، مرکز تحقیقات بین اللملی بیابان، دانشگاه تهران،ایران.

تاریخ دریافت : 1392/12/12 تاریخ پذیرش : 1393/02/01 تاریخ انتشار : 1393/01/01

کلید واژه: شاهد, شوری, تیمار, کلرید‌سدیم,

چکیده مقاله :

این تحقیق جهت ارزیابی گونه‌های Eurotia ceratoides, Salsola rigida, Kochia prostrata از نظر جوانه‌زنی و بازیابی نسبت به تنش شوری و تعیین مقاوم‌ترین گونه انجام شد. بررسی به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و در سه تکرار صورت گرفت، تیمارهای آزمایشی شامل سه گونه مرتعی ذکر شده در بالا، هفت سطح مختلف محلول آب شور محتوی کلرید‌سدیم خالص، با غلظت‌های (صفر، ۵۰، 1۰۰، 200، ۴۰۰، 800 و 1600 میلی‌مولار) بود. نتایج نشان دادکه سه گونه مورد بررسی دارای مقاومت بالایی نسبت به تنش‌های اعمال ‌شده هستند اما گونه K. prostrata در مقایسه با دو گونه دیگر نسبت به تنش شوری محیط، مقاومت بیشتری دارد. هرچند تفاوت معنی‌داری بین جوانه‌زنی این گونه با گونه S. rigida مشاهده نشد و حساس‌ترین گونه نسبت به شوری E. ceratoidesاست. به‌طوری‌که در گونه K. prostrata بیشترین درصد جوانه‌زنی (66/96 درصد) در تیمار شاهد (صفر میلی‌مولار)، در گونه E. ceratoides، بیشترین درصد جوانه‌زنی (75 درصد) در تیمار 400 میلی‌مولار و در گونه S. rigida، بیشترین درصد جوانه‌زنی (95 درصد) در تیمارهای (تیمار شاهد و200 میلی مولار نمک کلرید‌سدیم) اتفاق افتاد. نتایج تجزیه واریانس بازیابی جوانه‌زنی نشان داد که اختلاف بین تیمار شاهد با سایر تیمارها معنی‌دار می‌باشد. افزایش بازیابی جوانه‌زنی با افزایش شوری حاصل از نمک کلرید‌سدیم بسیار مشهود بود و تیمار شاهد با بیشترین میزان جوانه‌زنی در یک کلاس جداگانه قرار گرفت.