بررسی اثر تعامل روش آبیاری،آرایش کاشت و رقم در شدت بیماری لکه موجی سیب زمینی

محورهای موضوعی : دو فصلنامه تحقیقات بیماریهای گیاهی

محمد علی کریمخواه ¹ , مهدی نصراصفهانی ² , امیر محمدی نژاد ³

1 - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران
2 - دانشیار پژوهش، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان، اصفهان، ایران.
3 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1393/06/04 تاریخ پذیرش : 1393/06/04 تاریخ انتشار : 1393/03/01

کلید واژه: رقم, بیماری لکه موجی, Alternaria alternata, سیب زمینی, روش آبیاری, آرایش کاشت,

چکیده مقاله :

بیماری لکه‌موجی سیب زمینی در اثر دو گونه‌ی Alternaria. alternata و  A. solaniبا گونه‌ی غالب A .alternata از بیماری‌های مهم مزارع سیب‌زمینی کاری کشور است که هر ساله به طور همه‌گیر خسارات جبران ناپذیری وارد می‌سازد. لذا، تحقیقاتی در بررسی اثر رقم، نوع آبیاری و آرایش کاشت به طور جداگانه و در تراکنش با یکدیگر روی این بیماری در دو سال زراعی انجام گردید. تیمارهای مورد آزمون شامل: سه نوع روش آبیاری (بارانی، قطره‌ای و نشتی)، آرایش کاشت (کشت یک ردیفه و دو ردیفه) و رقم (دو رقم سیب زمینی آگریا و مارفونا) بود که در قالب طرح اسپلیت اسپلیت پلات در دو سالزراعی (89-88) در منطقه‌ی فریدن اصفهان به اجرا در آمد. شدت بیماری در دو مرحله‌ی قبل و پس از گلدهی بررسی گردید. تفکیک شدت بیماری در شش شاخص صفر، 10، 25، 50، 75 و 100 ارزیابی شد. نتایج حاصله نشان داد که، دو رقم مارفونا و آگریا به ترتیب با میانگین شدت آلودگی 99/12 و 31/28 درصد و با اثر معنی دار قابل تفکیک بودند. هم‌چنین، روش آبیاری شامل بارانی و قطره‌ای به ترتیب با میانگین 48/14 و 59/16 درصد نسبت به نشتی با 21/30 درصد اثر معنی‌دار در کاهش بیماری داشتند. تیمار آرایش کشت شامل کشت یک ردیفه و دو ردیفه به ترتیب با میانگین 61/20 و 71/20 درصد اثر قابل توجهی در شدت بیماری نداشتند. اثر متقابل رقم در آبیاری و نیز ردیف در آبیاری به ترتیب با 74/25 و 62/5 درصد و سال با 53/13 درصد اثر معنی‌داری در شدت بیماری داشتند. میانگین عملکرد در رقم آگریا 03/24 تن در هکتار و رقم مارفونا 13/23 تن در هکتار بود. نتایج این تحقیق نشان داد که شدت و توسعه‌ی بیماری در آبیاری نشتی نسبت به بارانی و قطره‌ای بیش­تر می­باشد. استفاده از ارقام مقاوم می‌تواند اثر به سزایی در کاهش شدت و توسعه‌ی بیماری داشته باشد. ولی، آرایش کاشت یک ردیفه و دو ردیفه اثر قابل توجهی در کاهش بیماری نداشت.

چکیده انگلیسی:

The early blight disease caused by Alternaria alternata and A. solani with dominancy of
A. alternata is one of the important diseases in the potato growing areas of Iran causing
economic losses every year. Experiments were conducted during 2008-2009 to study the
interactions of potato varieties, irrigation and planting types on the incidence and the severity
of disease in Freidan area, Isfahan province, in a split split plot design on a susceptible potato
variety, Agria. The severity of the early blight disease was assessed in 6 classes of infections
and/or scoring scales: 0, 10, 25, 50, 75 and 100 at two growth stages; before and after
flowering. The infection severity percentages and scoring scale of the disease were
determined. The results indicated that, almost all the three factors had a very highly
significant effect on the incidence and the severity of the early blight disease. The tested
varieties showed significantly different reactions to the disease where disease severity in
varieties Marfona and Agria was 12.99 and 28.31%, respectively. Also, Sprinkler and tip
irrigation with 14.48 and 16.59% disease severity were significantly different general
irrigation (30.21%). No significant effect was observed between planting types since disease
severity was 20.61 and 20.71% in single row and double row planting, respectively. The
interactions of variety × irrigation, planting types × irrigation, and year had significant effect
in disease severity (25.74, 5.62 and 13.53% respectively). The interactions of the above
factors also showed a very highly significant effect. The average yield of Agria and Marfona
was 24.03 and 23.13 t/ha, respectively. Our results indicated that the severity and
development of disease was more in general irrigation than in sprinkler and tip irrigation. The
results indicate that resistant varieties can significantly reduce disease development and
severity. However, a single-row and double-row planting had no significant effect on disease
reduction.

منابع و مأخذ:

1. Anguiz RJ and Medoza HA. 1995. Correlation between seedling and adult potato plants for resistance to early blight (Alternaria solani Sorauer). Fitopatologia Brasileira 30: 100–106.


2. Anonymous. 1985. Diseases Assessment Manual for Crop Variety Trials. National Institute of Agricultural Botany. Cambridge: Cambridge University Press.


3. Brune SDC, Melo PE and Mirtes MF. 1994. Resistencia a Alternaria solani, caracteristicas agronomicas e qualidade de frituraem clones de batataimunes a PVY e PVX. Horticultura Brasileira 12: 125–130.


4. Christ BJ, Haynes KG and Vinyard BT. 2002. Inheritance of early blight resistance from open-pollinated 4x-2x potato hybrids. American Journal of Potato Research 79: 403–410.


5. Davis RM and Nunez J. 2004. UC Pest management guidelines for early blight on potato. Agriculture and Natural Resources. Davis: University of California Press.


6. Dita MA, Brommonschenkel SH, Matsuoka K and Mizubuti ESG. 2007. Histopathological study of the Alternaria solani infection process in potato cultivars with different levels of early blight resistance. Phytopathology 155: 462–469.


7. Farshi AA, Shariati MR, Jarallahi R, Shahabi far M and Tavallaee M. 1997. Estimating Crop Water Requirements of Crop and Horticultural Plants Country. Vol. I, crops. Soil and Water Research Institute. Karaj: Dissemination of Agricultural Education (in Persian).


8. Holley JD, Hall R and Hofstra G. 1985. Effect of cultivar resistance, leaf wetness duration, and temperature on rate of development of potato early blight. Canadian Journal of Plant Science 65: 179–184.


9. Holm AL. 2004. Early Blight. Department of Plant Pathology, North Dakota State University. Fact sheet. pp. 1–3


10. Keshavarz A and Heidari N. 2003. A view of national water resources waste in agricultural production and consumption. Paper presented at: 1st National Agricultural Products Wastes Conference; 20 Nov; Tarbiat Modares University; Tehran, Iran.


11. Pscheidt JW and Stevenson WR. 1988. The critical period for control of early blight by (Alternaria solani) of potato. American Journal of Potato Research 65: 425–438.


12. Randall CR, Sally AM and Richard MR. 2004. Early blight of potato and tomato. Ohio State University Extension Fact sheet. pp. 1–3.


13. Shtienberg D, Bergeron SN, Nicholson AG, Fry WE and Ewing EE. 1990. Development and evaluation of a general model for yield loss assessment in potatoes. Phytopathology 80: 466–472.


14. Shtienberg D, Blachinsky D, Ben-Hador G and Dinoor A. 1996. Effects of growing season and fungicide type on the development of Alternaria solani and on potato yield. Plant Disease 80: 994–998.


15. Soleimani Pour A, Bagheri A and Vaseghi E. 2011. Economic Evaluation of Irrigation methods on yield of potato varieties in Isfahan province. Journal of Agricultural Economics Research 3: 143–164.


16. Soltani H, Jahedi A and Malmir A. 2006. Effect of sprinkler and furrow irrigations on sucking pests, black dot disease and phenology of potato cultivars. Iranian Journal of Agricultural Science 37: 553–560 (in Persian).


17. Wharton PS and Kirk WW. 2007. Early Blight. Michigan Potato Diseases Series. Extension bulletin E-2991. [Internet]. Ann Arbor (Michigan): Michigan State University Publishing; [cited 2013 March 12]. Available from: http://www.potatodiseases.org/earlyblight.html.


18. Zare Abyaneh H, Kozazi M, Zafari D and Zamani P. 2007. Effects of irrigation methods on black dot, secondary growth of tubers and yield of potato in Hamedan region. Agricultural Research 7: 31–38.