دراسة نقدیة لحیاة العطار ومنظوماته الشعریة

محورهای موضوعی : النقد الادبي

عبدالحمید أحمدی ¹

1 - عضو هیئة التدریس بجامعة زابل – أستاذ مساعد.

تاریخ دریافت : 1390/04/12 تاریخ پذیرش : 1390/05/23 تاریخ انتشار : 1390/05/23

کلید واژه:

چکیده مقاله :

یعدّ فرید الدین العطار النیشابوری من أبرز شعراء إیران القدامی، وقد کرّس جلّ اهتماماته فی سبیل نشر الثقافة الصوفیة من خلال آثاره الأدبیة، فجمیع نتاجات الشاعر دون استثناء تتضمّن تفسیرا لبعض المفاهیم العرفانیة، وتصویرا لمسعی السالک وعنائه فی سبیل الوصول إلی الحقیقة التی تتخیّلها الصوفیة. وعلی الرغم من کثرة کتب التذاکر التی تناولته بالذکر إلا أن حیاته احتجبت تحت رکام من الغموض، أضف إلی ذلک کثرة الانتحال والوضع علیه حیث نسبوا إلیه کثیرا من المنظومات العلیلة التی لا تمتّ إلیه بصلة؛ فجاء هذا المقال لیظهر حقیقة ما انتجته قریحة العطار الشعریة ویقوم بتبیین هویته من خلالها ویدرس الفکرة الرئیسة التی اعتمد علیها الشاعر فی جمیع نتاجاته الشعریة.

چکیده انگلیسی:

Farid-o-din  Attar Neishabouri is deemed amongst the most renowned  men in the history of mysticism and Iranian literature. He devotes a faithful consideration to the permeation of  mystical thoughts. Relying on divergent allegories and theosophical fables, he depicts the mystic's journey to achieve truth. However, among the masters of Persian poetry the life of no poet has been as obscure as that of Attar. Furthermore, there has been some irrelevant verse attributed to him, with which he has no concern. The present paper is an attempt to portray Attar's true personality through the investigation of his works and to trace the very essence of his mystic thoughts in his verse.

منابع و مأخذ:

القرآن الکریم.

 الحموی، یاقوت. ۱۹۹۰م. معجم البلدان. بیروت: دار الکتب العلمیّة.

زرّین کوب، عبدالحسین. ۱۳۸۳ش. حکایت همچنان باقی. طهران: دار سخن للنشر.

زرین کوب، عبدالحسین. ۱۳۸۴ش. سیری در شعر پارسی. طهران: دار سخن للنشر.

زرّین کوب، عبدالحسین. ۱۳۸۳ش. صدای بال سیمرغ (درباره زندگی واندیشه عطّار). طهران: دار سخن للنشر. سجّادی، سید ضیاء الدین. ۱۳۸۷ش. مقدّمه ای بر مبانی عرفان وتصوّف. طهران: مؤسسة سمت.

 السمرقندی، دولتشاه.۱۳۸۲ش. تذکرة الشعراء. تحقیق: إدوارد براون. طهران: دار أساطیر للنشر.

 شفیعی کدکنی، محمد رضا. ۱۳۷۸ش. زبور پارسی (نگاهی به زندگی وغزل های عطار). طهران: دار آگاه للنشر.

 صفا، ذبیح الله. ۱۳۸۵ش. تاریخ ادبیات ایران (خلاصه جلد أوّل ودوّم). طهران: دار ققنوس للنشر.

 صفا، ذبیح الله. ۱۳۸۵ش. مختصری درتاریخ تحول نظم ونثر پارسی. طهران: دار ققنوس للنشر.

 العطار النیشابوری، فرید الدین. ۱۳۸۴ش. اسرار نامه. دراسة وتحقیق: سید صادق گوهرین. طهران: دار زوّار للنشر.

 العطار النیشابوری، فرید الدین.۱۳۴۶ش. تذکرة الأولیاء. دراسة وتحقیق: محمد قزوینی. طهران: المکتبة المرکزیة.

 العطار النیشابوری، فرید الدین. ۱۳۷۷ش. الدیوان. دراسة وتحقیق: محمود علمی. طهران: دار جاویدان للنشر.

العطار النیشابوری، فرید الدین. ۱۳۸۷ش. إلهی نامه. دراسة وتحقیق: محمد رضا الشفیعی الکدکنی. طهران: دار سخن للنشر.

العطار النیشابوری، فرید الدین. ۱۳۸۶ش. مختارنامه. دراسة وتحقیق: محمد رضا الشفیعی الکدکنی. طهران: دار سخن للنشر.

العطار النیشابوری، فرید الدین. ۱۳۸۵ش. مصیبت نامه. تصحیح: نورانی وصال. طهران: دار زوّار للنشر.

العطار النیشابوری، فرید الدین.۱۳۸۳ش. منطق الطیر. دراسة وتحقیق: محمد رضا الشفیعی الکدکنی. طهران: دار سخن للنشر.

العوفی، سدید الدین محمّد. ۱۳۳۵ش. لباب الألباب. دارسة وتحقیق: سعید نفیسی. طهران: منشورات مکتبة ابن سینا.

فروزانفر، بدیع الزمان. ۱۳۵۳ش. شرح احوال ونقد وتحلیل آثار شیخ فریدالدین محمّد عطّار نیشابوری. طهران: دار دهخدا للنشر.

نفیسی، سعید.۱۳۸۳ش. زندگینامه فرید الدین عطّار نیشابوری. طهران: دار إقبال للنشر.