تبیین اندیشه‌های عقلانی وحیانی آیت الله جوادی آملی درباره تحریف ناپذیری قرآن
محورهای موضوعی : فصلنامه مطالعات قرآنیعلیرضا خنشا 1 , محمد جواد سامی 2
1 - کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران
2 - استادیار دانشگاه هنر شیراز
کلید واژه:
چکیده مقاله :
موضوع تحریف در قرآن بسیار مورد توجه اندیشمندان و علمای اسلام به ویژه بزرگان شیعه قرار گرفته است و از قرون اولیه اسلام تا کنون همواره مورد بحث و مناقشه بوده و تا کنون کتاب‌های فراوان در این باره به رشته تحریر در آمده است. از میان اهل سنت، حشویه و در شیعیان، غلات و عده‌ای کمی از اخباریان(مثل سید نعمت الله جزایری و محدث نوری) قائل به تحریف در قرآن(تحریف به نقیصه) گردیده‌اند. اما اکثریت علمای شیعه و اهل سنت(فریقین) قائل به تحریف ناپذیری قرآن می‌باشند. استاد آیت الله جوادی آملی در آثارشان با نگاهی عقلانی وحیانی و بیانی ژرف و قلمی زیبا و عمیق به این موضوع پرداخته‌اند که در این پژوهش با استفاده از روش کتابخانه‌ای با شیوه تحلیلی- مقایسه‌ای به تبیین آن پرداخته شده است.
The distortion issue in Qur'an has been highly paid attention by Islamic intellectuals and scholars especially Shiite elders and has always been debated since the early centuries of Islam; many books on the mentioned subject have been written. Hashwiyah in Sunnite and Ghulāt in Shiite, and a few Akhbaris (such as Sayyid Nematullah Jazayeri and Muhaddith Nouri) have considered Qur'an to be distorted (distorted into shortcomings). But the majority of Shiite and Sunni scholars believe in infallability of Qur'an. Professor Ayatollah Javadi Amoli has dealt with this issue with a revelatory rational viewpoint and studies the mentioned subject with a deep, effective and stunning expression which the present paper surveys it by applying comparative – analytical librarian method.
قرآن کریم.
ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید. 1419ق، شرح نهج البلاغه، بیروت: مؤسسه علمی.
ابن بابویه(صدوق)، محمد بن علی. 1414ق، الاعتقادات،بیروت: دار الکتب العلمیه.
آلوسی، محمد. 1415ق، روح المعانی، بیروت: دار الکتب الاسلامیه.
بلاغی، محمد جواد. بی تا، آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن، بیروت: دار احیاء التراث.
جوادی آملی، عبدالله. 1375ش، قرآن در قرآن، قم: اسراء.
جوادی آملی، عبدالله. 1381ش، سروش هدایت، قم: اسراء.
جوادی آملی، عبدالله. 1382ش، قرآن کریم از منظر امام رضا(ع)، قم: اسراء.
جوادی آملی، عبدالله. 1382ش، نزاهت قرآن از تحریف، قم: اسراء.
جوادی آملی، عبدالله. 1384ش، شریعت در آینه معرفت، قم: اسراء.
جوادی آملی، عبدالله. 1388ش، نسیم اندیشه، قم: اسراء.
جوادی آملی، عبدالله. 1389ش، همتایی قرآن و اهل بیت، قم: اسراء.
جوادی آملی، عبدالله. 1390ش، ادب فنای مقربان، ج4، قم: اسراء.
جوادی آملی، عبدالله. 1391ش، مهر استاد، قم: اسراء.
جوادی آملی، عبدالله. 1392ش، تفسیر تسنیم، جلد1،14،17،19، قم: اسراء.
جوادی آملی، عبدالله. 1392ش، منزلت عقل در هندسه معرفت دینی، قم: اسراء.
جوادی آملی، عبدالله. 1393ش، شمس الوحی تبریزی، قم: اسراء.
خویی، سید ابوالقاسم. 1430ق، بیان در علوم و مسائل کلی قرآن، قم: مؤسسه احیاء آثار الامام الخویی.
زرکشی، بدرالدین محمد. 1410ق، البرهان فی علوم القرآن، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
سیوطی، جلال الدین. 1404ق، الدر المنثور، قم: کتابخانه آیت الله مرعشی.
صالح، صبحی. 1372ش، مباحث فی علوم قرآن، قم: منشورات رضوی.
طباطبایی، محمد حسین. 1417ق، المیزان، قم: جامعه مدرسین.
طبرسی، فضل بن حسن. 1372ش، مجمع البیان، تهران: ناصرخسرو.
طبری، محمد بن جریر. 1356ش، تفسیر طبری، تهران: توس.
طوسی، محمد بن حسن. 1409ق، التبیان، قم: مکتب اعلام الاسلامیه.
غزالی، محمد بن محمد. 1417ق، احیاء العلوم، تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
فخر رازی، محمد بن عمر. 1420ق، مفاتیح الغیب، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
قرطبی، محمد بن احمد. 1405ق، تفسیر قرطبی، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
قمی، میرزا ابوالقاسم. 1374ش، قوانین الاصول، تهران: کتابفروشی اسلامی.
مالک بن انس. 1425ق، موطأ مالک، ابوظبی: مؤسسه زاید بن سلطان.
معرفت، محمد هادی. 1379ش، صیانة القرآن من التحریف، تهران: وزارت امور خارجه.
معرفت، محمد هادی. 1387ش، تاریخ قرآن، تهران: سمت.
معرفت، محمد هادی. 1387ش، علوم قرآنی، قم: مؤسسه فرهنگی تمهید.
معرفت، محمد هادی. 1416ق، التمهید فی علوم القرآن، قم: جامعه مدرسین.
_||_
Bibliography
Holy Quran
Aloosi, Mohammad (1995). Roh-Al-maani. Beirut: Dar-Al-kotob-Al-eslamie.
Ebn-abi-Al-hadid, Abd-Al-hamid (1999). Description of Nahj-Ol-balaghe. Beirut: Scientific Institute.
Ebn Babouie (Sodough), Mohammad-ebn-ali. (1994). Al-eteghadat. Beirut: Dar-ol-kotob-elmi.
Balaghi, Mohammadjavad. (Bita), Ala-arrahman In the commentary of Quran. Beirut: Dar-al-ahya-El-teras.
Khouei, Seyed Abolghasem. (2009). Expression in science and general issues of the Quran. Qom: Rehabilitation Institute of Emam-Al-khouei works.
Zarkeshi, Badr-Al-din Mohammad. (1990). Al-borhan in the science of Quran. Beirut: Dar-Al-teras.
Seyvati, Jalal-Al-din. (1984). Al-dor-al-mansour. Qom: Library of Ayat-allah Marashi.
Saleh, Sobhi saleh (1993). Topics in Quran science. Qom: Razavi Publication.
Tabatabaei, Mohammadhossein. (1997). Al-mizan. Qom: Teachers community.
Tabaresi, Faz-ebn-hassan. (1993). Majma-Ol-bayan. Tehran: Naser-khosro.
Toosi, Mohammad-ebn-hassan. (1989). Al-tebyan. Qom: Maktab-Ol-elam-Al-eslami.
Tabari, Mohammad-ebn-jarir. (1977). Tabari Interpretation. Tehran: Toos.
Qazali, Mohammad-ebn-mohammad. (1997). Ehya-El-olom. Tehran: Scientific Cultural Publishing.
Fakhr raazi, Mohammad-ebn-omar. (2000). Mafatih-Ol-gheyb. Beirut: Dar-ol-Ehya.
Qortebi, Mohammad-ebn-ahmad. (1985). Interpretation of Qortebi. Beirut: Dar-ol-Ehya.
Qomi, Mirza Abolghasem. (1995). Ghavanin-ol-osoul. Tehran: Islami Bookstore.
Malek-ebn-ons. (2005). Motamalek. Abu Dhabi: Zayed-ebn-soltan Institute.
Javadi amoli, Abdullah. (2012). Adab Fanaye Mogharaban. Vol4. Qom: Asra.
Javadi amoli, Abdullah. (2014). Tafsir tasnim. Vol:1,14,17,19. Qom: Asra.
Javadi amoli, Abdullah. (2002). Soroush hedayat. Qom: Asra.
Javadi amoli, Abdullah. (2005). Shariat In the mirror of knowledge. Qom: Asra.
Javadi amoli, Abdullah. (2015). Shams-Ol-vahy Tabrizi. Qom: Asra.
Javadi amoli, Abdullah. (1996). Quran in Quran. Qom: Asra.
Javadi amoli, Abdullah. (2003). Quran in the view of Emam Reza. Qom: Asra.
Javadi amoli, Abdullah. (2003). Desperate of Distortion in Qur'an. Qom: Asra.
Javadi amoli, Abdullah. (2014). Geometry dignity of reason in religious knowledge. Qom: Asra.
Javadi amoli, Abdullah. (2013). Mohr Ostad. Qom: Asra.
Javadi amoli, Abdullah. (2009). Nasim Andisheh. Qom: Asra.
Javadi amoli, Abdullah. ( 2010). The Qur'an and Ahl al-Bayt counterpart. Qom: Asra.
Marefat, Mohammadhadi. (1994). Al-tahmid in the Quran Science. Qom: Teacher's community.
Marefat, Mohammadhadi. (2008). Quran history. Tehran: Samt Publication.
Marefat, Mohammadhadi. (2008). Quran Science. Qom: Tamhid Cultural Institute.
Marefat, Mohammadhadi. (2000). Desperate of Distortion in Qur'an. Tehran: Ministry of Foreign Affairs.