رویکرد قرآن کریم به امر سلطه‌گری و سلطه‌پذیری
محورهای موضوعی : فصلنامه مطالعات قرآنی
یوسف مقدسی
1
,
جمال طالبی قره‌قشلاقی
2
,
عسگر بابازاده اقدم
3
1 - استادیار الهیات، دانشگاه فرهنگیان، تهران
2 - استادیار گروه زبان و ادبیات عرب، دانشگاه فرهنگیان، تهران
3 - استادیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم
کلید واژه:
چکیده مقاله :
در تمام عمر انسان بر روی کره خاکی، انسان از واژه مظلومیت و بهره کشی متنفر بوده است و آن را به عنوان قبح عقلی و شرعی مد نظر داشته است. فطرت پاک خداوندی به عنوان ابزار بسیار حرکت بخش مانع از سلطه پذیری او بوده است و لیکن هر جامعه‌ای که زمینه فرهنگی سلطه پذیری و استضعاف را داشته باشد به مستکبر و استعمارگر در خود برتر بینی‌اش کمک کرده است. اشاره آیات شریف قرآن در لا تَظلِمونَ و لا تُظلَمون مبین چنین معنایی است.هدف این مقاله نمایاندن چهره استکبار در جامعه انسانی امروز است. کیفیت استکبار ستیزی از منظر قرآن و تبیین شیوه‌های مبارزه با استکبار با ارائه آیات شریفه موجبات طمأنینه؛ و آرامش و عزت نفس خواهد بود این بررسی با شیوه توصیفی و فلسفی و از نوع تحلیلی و مطالعات کتابخانه‌ای است.
Throughout human life on earth, man has hated the word oppression and exploitation and has considered it as an intellectual and religious ugliness. The pure nature of God as a very moving tool has prevented his domination, but any society that has a cultural background of domination and oppression has helped the arrogant and colonialist in his "superior self-vision". The reference to the noble verses of the Qur'an in "Wrong not, and ye shall not be wronged." indicates such a meaning. The purpose of this article is to show the face of arrogance in today's human society. The quality of anti-arrogance from the perspective of the Qur'an and the explanation of the methods of fighting arrogance by presenting noble verses are reassuring; And it will be peace and self-esteem. This study is descriptive and philosophical and analytical and library studies.
قرآن مجید.
نهج البلاغه، ترجمه و شرح فشرده از ناصر مکارم شیرازی و دیگران.
ابن بابویه، علی بن الحسین(معروف به شیخ صدوق). 1361ش، اعتقادات با حواشی شیخ مفید، تهران: دار الکتب الإسلامیة.
ابن سینا. 1363ش، اشارات و تنبیهات، ترجمه و شرح از دکتر حسن ملکشاهی، تهران: سروش.
آشوری، داریوش. 1394ش، دانشنامه سیاسی، چاپ 24، تهران: انتشارات مروارید.
امام خمینی. 1370ش، صحیفه نور، تهران: مرکز مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی.
برانت، ویلی. بی تا، جهان مسلح، جهان گرسنه، ترجمه هرمز همایون پور، تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.
برتراند، راسل. 1357ش، چرا مسیحی نیستم، ترجمه عبدالعلی دستغیب، تهران: مرکز نشر سپهر.
بهار، مهدی. 1357ش، میراث خوار استعمار، تهران: امیرکبیر.
جعفری، محمدتقی، ترجمه و تفسیر نهج البلاغه، جلد اول و دوم، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
جوادی آملی، عبدالله، 1372- 1362ش، تفسیر موضوعی قرآن، هشت جلد، قم: اسراء.
داوری اردکانی، رضا. 1387ش، انقلاب اسلامی و وضع کنونی عالم، چاپ دوم،تهران: انتشارات مرکز فرهنگی علامه طباطبایی.
راغب اصفهانی. 1393ق، معجم مفردات الفاظ القرآن، تحقیق ندیم مرعشلی، تهران: مکتبة الم‍رت‍ض‍وی.
روسو، ژان ژاک. 1395ش، قراردادهای اجتماعی، ترجمه غلامحسین زیرک زاده، چاپ ششم، تهران: قاصدک صبا.
سبحانی، جعفر، 1402ق، معالم النبوة فی القرآن الکریم، بیروت: دار الأضواء للطباعة والنشر والتوزیع.
سبحانی، جعفر1383ش، منشور جاوید قرآن، ده جلد، قم: مؤسسه امام صادق.
شوادران، بنجامین. 1354ش، خاورمیانه نفت و کشورهای بزرگ، ترجمه عبدالحسین شریفیان، تهران: شرکت سهامی کتاب‌های جیبی.
صبحی، صالح. 1361ش، مباحثی در علوم قرآن، ترجمه محمد علی لسانی فشارکی، تهران: نشر احسان.
صدر، محمدباقر. 1359ش، خلافت انسان و گواهی پیامبران، ترجمه دکتر جمال موسوی، تهران: روزبه.
طباطبایی، علامه محمد حسین. 1367ش، تفسیر المیزان، ترجمه ناصر مکارم شیرازی و دیگران، قم: بنیاد علمی و فرهنگی علامه طباطبایی.
علومی، رضا. 1348ش، اصول علوم سیاسی، جلد اول، تهران: انتشارات مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی.
عنایت، حمید. 1384ش، اندیشه سیاسی در اسلام معاصر، ترجمه بهاء الدین خرمشاهی، تهران: خوارزمی.
قرشی، علی اکبر. 1352ش، قاموس قرآن، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
الکسیس، کارل. 1348ش، انسان موجود ناشناخته، ترجمه پرویز دبیری، چاپ پنجم، تهران: مهرافروز.
مطهری، احمد و غلامرضا کاردان. 1361ش، علم پیامبر و امام در قرآن، قم: مؤسسه در راه حق.
مطهری، مرتضی. 1368ش، مقدمه‌ای بر جهان بینی اسلامی، قم: صدرا.
مطهری، مرتضی. 1373ش، نبوت، چاپ اول، قم: صدرا.
مطهری، مرتضی. 1378ش، پیرامون انقلاب اسلامی، چاپ 16، تهران: صدرا.
معین، محمد. 1342ش، فرهنگ فارسی، چاپ سوم، تهران: امیرکبیر.
مکارم شیرازی، ناصر و همکاران. 1356- 1352ش، تفسیر نمونه، تهران: دار الکتب الإسلامیه.
منصوری، جواد. 1361ش، ویژگی‌های امپریالیسم، تهران: حزب جمهوری اسلامی.
منصوری، جواد. 1365ش، نظری به سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران: امیرکبیر.
الهی، همایون. 1363ش، دیکتاتوری کارتل‌ها، تهران: امیرکبیر.
_||_References:
Holy Quran
Nahj al-Balaghah, translation and concise description of Nasser Makarem Shirazi and others.
Ibn Babawiyyah, Ali ibn al-Husayn (known as Sheikh Saduq). 1982, Beliefs with the margins of Sheikh Mofid, Tehran: Islamic Books House.
Ibn Sina. 1984, allusions and punishments, translation and description by Dr. Hassan Malekshahi, Tehran: Soroush.
Assyrian, Darius. 2015, Political Encyclopedia, 24th Edition, Tehran: Morvarid Publications
Imam Khomeini. 1991, Sahifa Noor, Tehran: Center for Cultural Documents of the Islamic Revolution.
Brandt, Willie, The Armed World, The Hungry World, translated by Hormoz Homayounpour, Tehran: Islamic Revolution Publishing and Education Organization.
Bertrand Russell. 1978, Why I am not a Christian, translated by Abdolali Dastghib, Tehran: Sepehr Publishing Center.
Bahar, Mehdi. 1978, The Inheritor of Colonialism, Tehran: Amirkabir.
Jafari, Mohammad Taghi, Translation and Interpretation of Nahj al-Balaghah, Volumes I and II, Tehran: Islamic Culture Publishing Office.
Javadi Amoli, Abdullah, 1372-1362, thematic interpretation of the Qur'an, eight volumes, Qom: Esra '.
Davari Ardakani, Reza 2008: The Islamic Revolution and the Current State of the World, Second Edition, Tehran: Allameh Tabatabai Cultural Center Publications.
Ragheb Isfahani. 1393, Dictionary of Quranic words, research by Nadim Marashli, Tehran: Al-Murtadhawi School.
Rousseau, Jean-Jacques. 2016, Social Contracts, translated by Gholam Hossein Zirakzadeh, sixth edition, Tehran: Ghasedak Saba.
Sobhani, Ja'far, 1402, Ma'alim al-Nabawah fi al-Quran al-Karim, Beirut: Dar al-Adwa 'for printing, publishing and distribution.
Sobhani, Jafar 1383, Eternal Charter of the Quran, ten volumes, number: Imam Sadegh Institute.
Schwadran, Benjamin. 1975, Middle East Oil and Big Countries, translated by Abdolhossein Sharifian, Tehran: Pocket Books Company.
Subhi, Saleh. 1982, Discussions in Quranic Sciences, translated by Mohammad Ali Lisani Fesharaki, Tehran: Ehsan Publishing.
Sadr, Mohammad Baqir 1980, The Caliphate of Man and the Testimony of the Prophets, translated by Dr. Jamal Mousavi, Tehran: Roozbeh.
Tabatabai, Allama Mohammad Hussein 1988, Tafsir Al-Mizan, translated by Nasser Makarem Shirazi and others, Qom: Allameh Tabatabai Scientific and Cultural Foundation.
Olumi, Reza 1348, Principles of Political Science, Volume One, Tehran: Publications of the Institute of Social Studies and Research.
Enayat, Hamid. 2005, Political Thought in Contemporary Islam, translated by Bahauddin Khorramshahi, Tehran: Kharazmi.
Ghorashi, Ali Akbar. 1973, Quran Dictionary, Tehran: Islamic Bookstore.
Alexis, Carl. 1348, The unknown human being, translated by Parviz Dabiri, fifth edition, Tehran: Mehrafrooz.
Motahari, Ahmad and Gholamreza Kardan. 1982, The Knowledge of the Prophet and the Imam in the Qur'an, Qom: Institute for the Right.
Motahari, Morteza 1989, Introduction to the Islamic Worldview, Qom: Sadra.
Motahari, Morteza 1994, Prophecy, first edition, Qom: Sadra.
Motahari, Morteza 1999, On the Islamic Revolution, 16th Edition, Tehran: Sadra.
Moin, Mohammad 1963, Farhang-e Farsi, third edition, Tehran: Amirkabir.
Makarem Shirazi, Nasser et al. 1356- 1352, exemplary interpretation, Tehran: Islamic Books House.
Mansoori, Javad 1982, Characteristics of Imperialism, Tehran: Islamic Republic Party.
Mansoori, Javad 1986, A Review of the Foreign Policy of the Islamic Republic of Iran, Tehran: Amirkabir.
Elahi, Homayoun. 1984, The Dictatorship of the Cartels, Tehran: Amirkabir.