بررسی نگرش کاربران کتابخانههای دانشگاهی در زمینه ارائه خدمات عمومی الکترونیکی در کتابخانههای دانشگاهی
محورهای موضوعی : دانش شناسی
محمد حسن زاده
1
(دکترای علوم کتابداری و اطلاع رسانی عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس مدیر گروه ترویج علم مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور)
سمانه کریمی
2
(دانشجوی کارشناسی ارشد علوم کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه تربیت مدرس)
کلید واژه: نگرش, کتابخانه های دانشگاهی, خدمات عمومی الکترونیکی, مرجع الکترونیکی, اطلاع رسانی الکترونیکی, امانت الکترونیکی,
چکیده مقاله :
هدف : فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطاتی، افق هایی نوین به سوی رفع محدودیت های سیستم های تعاملی سنتی ایجاد کرده است. ارائه خدمات عمومی کتابخانه ها (مرجع، اطلاع رسانی و امانت) با استفاده از تسهیلات الکترونیکی از کاربردهای بهینه این فناوری ها محسوب می شود. روش شناسی : پژوهش کاربردی حاضر به روش تحلیلی توصیفی با هدف بررسی دیدگاه کاربران کتابخانه های دانشگاهی در زمینه ارائه این نوع خدمات در کتابخانه ها، انجام گرفت. نتیجه گیری : جامعه پژوهشی با نمونه گیری تصادفی از دانشجویان دانشگاههای مختلف شهر تهران انتخاب شد و پرسشنامه محقق ساخته مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که میزان شناخت دانشجویان از انواع خدمات عمومی الکترونیکی زیر متوسط و نگرش کلی دانشجویان مختلف تهران برای ارائه چنین خدماتی مثبت و سطح تحصیلی در نوع نگرش آنها بی تاثیر بود. .روابط مثبت معناداری بین این نگرش دانشجویان و میزان شناخت و میزان استفاده آنها از خدمات مزبور وجود دارد.
Objective: Information and communication technologies have created new horizons to eradicatethe limitations of traditional interactive systems. Providing electronic public services in librariesis one of the optimum applications of these technologies. This applied research, investigated theattitude of users of academic libraries in providing electronic public services in academiclibraries.Methodology: To achieve the objectives, descriptive- analytical method is used.The researchcommunity was selected by stratified random sampling among Tehran university students, usingresearcher made questionnaire.Findings: The results showed that the amount of cognitions of the students about the variouskinds of electronic public services was below the average. General attitude of the students of thedifferent universities in Tehran to provide such services was positive, and their education level inthis kind of attitude was ineffective.Conclusion: There was a significant positive correlation between the students’ use of electronicpublic services and the amount of their cognition about these services, and also between theirattitude and cognition about the aforementioned services.
اکرمیابرقوئی، صفیه(1387). نیازسنجی و امکانسنجی ارائه خدمات مرجع الکترونیکی در کتابخانه مرکزی دانشگاه یزد. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی. دانشگاه الزهراء.
حیدری، غلام.1383. بررسی وضعیت خدمات تحویل مدرک و امانت بین کتابخانهای در ایران. علوم اطلاع رسانی20(1و2)13- 27.
خسروی، مریم و امیرحسین عبدالمجید.1386. بررسی وضعیت خدمات امانت بین کتابخانهای.علوم و فناوری اطلاعات23(1و2)127-151. http://jist.irandoc.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1-43&sid=1&slc_lang=fa بازیابی 17 مهر 1389.
سبزی پور، مجید(1386). ارزیابی خدمات مرجع الکترونیکی در وب سایت کتابخانه دانشگاههای دولتی شهر تهران و امکان سنجی بهبود وضعیت موجود. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی. دانشگاه تهران.
فدائی، غلامرضا و فاطمه فهیم نیا(1386). طرح ایجاد نظام اشاعهگزینشی اطلاعات برای اعضای هیأت علمی دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران.
فدائی، غلامرضا و مجید سبزی پور(1386). ارزیابی خدمات مرجع الکترونیکی در وب سایت کتابخانه دانشگاههای دولتی شهر(گزارشی از پیشرفت کار یک طرح پژوهشی). کتابداری و اطلاع رسانی43(11). بازیابی 17مهر 1389.
http://www.aqlibrary.org/index.php?module=TWArticles&file=index&func=view_pubarticles&did=583&pid=10
لطفی،ماهرخ(1386)، خدمات عمومی. دایره المعارف کتابداری و اطلاع رسانی. (نسخه آنلاین) بازیابی 23 دی 1388.
مهراد، جعفر و سارا نعمت اللهی(1382). امکانسنجی ارائه خدمات اشاعه اطلاعات گزینشی به اعضاءهیئت علمی دانشگاه شیراز در کتابخانه منطقه ای علوم و تکنولوژی از طریق پست الکترونیکی: ارائه الگوی مفهومی. فصلنامه کتابداری و اطلاع رسانی34(2).
N.S. Harinarayana, N. Vasantha Raju (1983). Web 2.0 features in university library web sites, Electronic Library, 28 (1), 69 – 88.
http://www.emeraldinsight.com/journals.htm?articleid=1839509&show=html
Retrieved October 13,2010.
Wiley, Lynn & Tina E. Chrzastowski (2005). The impact of electronic journals on interlibrary lending: a longitudinal study of statewide interlibrary loan article sharing in Illinois, Library Collections, Acquisitions, & Technical Services, 29,364-381. Retrieved October 31,2010.
Eun-Ja Shin, Young-Seok Kim, (2002) "Restructuring library organizations for the twenty-first century: the future of user-oriented services in Korean academic libraries", Aslib Proceedings, 54(4), 260 – 266. Retrieved October 31,2010.
http://www.emeraldinsight.com/journals.htm?articleid=863962&show=abstract
M. Burden, John A. Lord, (1993) "The new automated circulation system for the University of Surrey Library", Program: electronic library and information systems, 11 (3), 101 – 112. http://www.emeraldinsight.com/journals.htmarticled=1670923&show=abstract. retrieved October 9, 2010.
Pomerantz, Jeffery & Lili Luo, (2006) "Motivations and ses: Evaluating virtual reference service from the users perspective", Library & Information Science Research 28, 350- 373. retrieved October 31, 2010. http://www.sciencedirect.com/science?_ob=ArticleURL&_udi=B6W5R-4KM46ST-1&_user=1399990&_coverDate=11%2F30%2F2006&_alid=1520977577&_rdoc=1&_fmt=high&_orig=search&_origin=search&_zone=rslt_list_item&_cdi=6577&_sort=r&_st=13&_docanchor=&view=c&_ct=4&_acct=C000052576&_version=1&_urlVersion=0&_userid=1399990&md5=63d804c75904fbbac3ade3da86ab925c&searchtype=a
Dee, Cheryl & Maryellen Allen, (2006) "A Survey of the Usability of Digital Reference Services on Academic Health Science Library Web Sites", the Journal of Academic Librarianship. 32(1), 69-78. Retrieved October 27, 2010