مقایسه تطبیقی صفحه خانگی وب‌سایت کتابخانه‌های ده دانشگاه برترآسیا و ایران بر اساس ویژگی‌های ساختاری و محتوایی
محورهای موضوعی : دانش شناسی
میترا قیاسی
1
(دکترای علوم کتابداری و اطلاع رسانی و عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل)
صفیه طهماسبی لیمونی
2
(دانشجوی دکترای علوم کتابداری و اطلاع رسانی و عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل)
سید علی اصغر رضوی
3
(عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحدبابل و دانشجوی دوره دکترای دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران)
کلید واژه: ایران, کتابخانه‌های دانشگاهی, وبسایتها, دانشگاه‌ها و مدارس عالی, آسیا,
چکیده مقاله :
هدف پژوهش: تعیین ویژگی‌های ساختاری و محتوایی وب‌سایت کتابخانه‌های ده دانشگاه برتر در آسیا و ایران و مقایسه آنها با یکدیگر است. روش‌شناسی پژوهش: روش این پژوهش پیمایشی ـ تطبیقی است. ابزار پژوهش سیاهه وارسی محقق ساخته است. جامعه آماری مورد مطالعه شامل وب‌سایت کتابخانه‌های ده دانشگاه برترایران و ده دانشگاه برتر آسیا به تأیید سایت وبومتری است. یافته‌های پژوهش: بین ویژگی‌های ساختاری وب‌سایت کتابخانه‌های ده دانشگاه برتر ایران و آسیا در هیچ موردی تفاوت معنی‌دار مشاهده نشد. بین ویژگی‌های محتوایی وب‌سایت کتابخانه‌های ده دانشگاه برتر ایران و آسیا در سه مورد شامل معرفی برنامه‌های آینده کتابخانه (02/0=p) و وجود خدمات رزرو و امانت به صورت پیوست (02/0=p) تفاوت معنی‌دار وجود دارد. بین دسته‌بندی محتوایی و ارجاع به منابع الکترونیکی بین وب‌سایت کتابخانه‌های دانشگاه‌های برتر ایران وآسیا تفاوت قابل ملاحظه‌ای وجود ندارد. نتیجه‌گیری: از نظر ساختاری اگرچه تفاوت معنی‌داری وجود ندارد اما ضعف عمده وب‌سایت‌های ایرانی نسبت به همتایان آسیایی مورد بررسی در وجود موتور جستجو در صفحه اول است. از نظر محتوایی ضعف عمده وب‌سایت‌های ایرانی مورد بررسی نسبت وب‌سایت‌های آسیایی عدم وجود "فهرست مشترک موضوعی" در وب‌سایت‌های ایرانی است. در کل تفاوت‌های محتوایی بین وب‌سایت‌های مورد بررسی بیش از تفاوت‌های ساختاری است اما تفاوت‌های محتوایی و ساختاری موجود بین وب‌سایت‌های کتابخانه‌های مورد بررسی در ایران و آسیا درحد معنی‌دار نبودند.
Purpose: Home page is a gateway website to enter its content. Hence, the correctness of its structure is very important. In this information highway, the website of university library is very important to search general and special information. The aim of this research is to analyze structural and content features of home pages (in the university libraries web site of Asia and Iran top universities. Methodology: The method of this research is survey one and its type is content analysis. It is a researcher made check list as a research tool. The population consists of the libraries web sites of ten top universities which include respectively(Tehran university, Isfahan university of medical sciences,Isfahan university of technology,Ferdowsi university of Mashhad, Tehran university of medical sciences, Sharif university of technology, Fars university of medical sciences, shiraz university, Mashhad university of medical sciences and Amir Kabir university of technology ) and ten top universities in Asia (Tokyo university, national Taiwan university, Kyoto university, university of Hong Kong, university of Tsukuba in Japan, national university of change king, Kan university, the Chinese university of Hong Kong, Tsinghua university and Nagoya university. Findings: show that the structural feature of the most libraries web sites in the top universities is the same. There were three differences in content features including the introducing the libraries future programs (p=0.02), Reservation services and the attachment of library loan service. There were not considerable differences between the studied websites in content categorizing and reference to electronic resources. Conclusion: There were not structurally meaningful differences among the websites. In comparison among the Iranian websites and Asian ones, the Iranian websites are weak in search engines in the first page and the lake of “subject union catalogue”. Totally, the weaknesses of content were more than the structure
ایلخانی، شکوفه (1379). کارآیی اطلاعات منتشرشده در صفحات خانگی در مراکز تحقیقاتی وپژوهشی شهر تهران.پایان نامه کارشناسی ارشد.دانشگاه آزاد اسلامی،واحد تهران شمال، تهران.
بابایی، محمود(1382). طراحی وب‌سایت کتابخانه‌ها:روشها وسازوکارها. مجله الکترونیکی مرکز اطلاعات ومدارک علمی ایران (نما)، 2(1)
تلوال، مایکل(1390). مقدمه ای بر وب سنجی: شیوه‌های مطالعه کمی وب برای علوم اجتماعی. ترجمه حمید رضا جمالی مهمویی با همکاری عباس رجبی. تهران: چاپار.
سه دهی، مریم؛ رضاقلی، زینب(1388). مطالعه تطبیقی وب‌سایت‌های کتابخانه‌های دانشگاه امریکا، انگلیس،کانادا، استرالیا، ژاپن و ایران به منظور ارائه پیشنهاداتی در جهت ارتقا کیفیت وب‌سایت‌های کتابخانه‌ای دانشگاهی. مجموعه مقالات وب‌سایت کتابخانه‌های دانشگاهی.همایش منطقه‌ای وب‌سایت کتابخانه‌های دانشگاهی، آذر ماه. (ص. 145ـ163). تهران: کتابدار.
فتاحی، رحمت ا...؛ حسن زاده، محمد (1384). مطالعه و ارزیابی شیوه‌های سازماندهی اطلاعات در وب‌سایت کتابخانه‌های دانشگاهی. مجموعه مقالات همایش‌های انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران. تهران: انجمن کتابداری واطلاع‌رسانی ایران، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.ج. 2.
فرج پهلو، عبدالحسین؛ صابری، مریم (1384). ویژگی‌های ساختاری و محتوایی صفحات خانگی کتابخانه‌های دانشگاهی ایران در مقایسه با صفحات خانگی کتابخانه‌های دانشگاهی کشورهای آمریکا، کانادا و استرالیا. پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات، 21(2)، 1ـ24.
فرج پهلو، عبدالحسین؛ صابری، مریم (1387). بررسی ویژگی‌های ساختاری ومحتوایی مطرح در طراحی وب‌سایت‌های کتابخانه‌های دانشگاهی ایران ازدیدگاه کاربران و متقاضیان ایران طراح این وبسایتها. پیام کتابخانه، 14(4)، 107ـ126.
کومار، کریشنا(1374). روش‌های پژوهش در کتابداری و اطلاع رسانی. ترجمه فاطمه رهادوست، باهمکاری فریبرز خسروی. تهران: کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.
نوشین فرد، فاطمه؛ نیکزاد، مهسا (1388). بررسی ویژگی‌های ساختاری و محتوایی وب‌سایت‌های کتابخانه‌های دانشگاه‌های آزاد اسلامی ایران. مجموعه مقالات وب‌سایت کتابخانه‌های دانشگاهی.همایش منطقه‌ای وب‌سایت کتابخانه‌های دانشگاهی، آذرماه. (ص. 165ـ178).تهران: کتابدار.
Agingo b. (2000) .Library web sites at historically black colleges and unirers:tyes .college and research library , (1) , 30-3
Huizing ,E.K.R.E.(2000). He content and design of website:an empirical stuely electronic rersion. Informeytion and anagment, 37(3), 123-134.
Rabbins,s.s.F Stylianou,A. (2003). Global corporate websiteis:an empiri cal in vestigation of content and desing electronic version. Infor Nalj Onmod managment, 40(3), 205-212.
Raward, R. (2001). Academic library website design principles: development of checklist. Australia:Australian Academic and Reasearch Library, 32(2), 123-136.