تعیین فرایند زیست روش‌های پژوهش در پایان‌نامه‌های علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاه‌های دولتی ایران از سال 1384-1388

محورهای موضوعی : دانش شناسی

علی شرفی ¹ (کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی کتابخانه مرکزی دانشگاه شاهد)
مهدی علیپور حافظی ² (استادیار علم اطلاعات و دانش ‌شناسی و معاون پژوهشی ایرانداک)
علی جلالی دیزجی ³ (استادیار گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی تهران)

تاریخ دریافت : 1390/12/12 تاریخ پذیرش : 1391/05/25 تاریخ انتشار : 1392/09/01

کلید واژه: فرایند زیست پایان‌نامه‌ها, روش‌های پژوهش, پایان‌نامه‌های علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی,

چکیده مقاله :

هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین فرایند زیست روش های پژوهش پایان نامه های علوم کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه‌های دولتی ایران از سال 1384- 1388 است. روش پژوهش: این پژوهش کاربردی، و از روش تحلیل محتوا، برای تعیین گرایشات روش های پژوهشی پایان نامه ها استفاده کرده است. جامعه مورد مطالعه 292 پایان نامه علوم کتابداری و اطلاع رسانی نوشته شده از سال 1384-1388 در دانشگاه های دولتی ایران می باشد. پایان نامه ها از لحاظ روش پژوهش نیز در 10 نوع روش پژوهشی تفکیک شده‌اند. گردآوری اطلاعات با استفاده از فیش برداری بر مبنای فهرست کنترل انجام شده است. تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزارهای EXCEL و SPSSانجام شده است. یافته ها: بر اساس یافته های پژوهش 81/42 درصد از کل پایان نامه ها از روش پژوهش پیمایشی، 01/13 درصد از روش پژوهش تحلیل محتوا، 30/11 درصد از روش پژوهش تحلیل استنادی، 22/8 درصد از روش پژوهش پیمایش توصیفی، 51/6 درصد از روش پژوهش کتابخانه‌ای، 45/4 درصد از روش پژوهش پیمایش مقایسه ای، 11/4 درصد از روش پژوهش پیمایش تحلیلی، 77/3 درصد از روش پژوهش پیمایش ارزشیابی، 40/2 از روش پژوهش توصیفی، 05/2 درصد از روش پژوهش توصیفی تحلیلی، 68/0 درصد از روش پژوهش تجربی و 68/0 درصد از پایان نامه ها از روش پژوهش طراحی سیستم استفاده کرده‌اند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که گرایش روش پژوهشی غالب در پایان نامه های علوم کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه‌های دولتی ایران مربوط به روش پژوهش پیمایشی، و ضعیف ترین گرایش مربوط به روش های پژوهشی تجربی و طراحی سیستم می باشد.

چکیده انگلیسی:

Objective: This research aimed to determine the research methods life process of Library and Information Science dissertations and thesis in the Governmental Universities of Iran submitted during 2005- 2009. Methodology: Content analysis method has been used this research. Statistical population contains the 292 dissertations in the10 Governmental Universities of Iran. Data were collected by checklists and analyzed by Excel and SPSS software’s. Findings: Findings showed that 42.81 percent of dissertations, used survey research methods, 13.01 percent content analysis, 11.30 percent citation analysis, 8.22 percent descriptive survey, 6.51 percent library research, 4.45 percent comparative survey, 4.11 percent analytic survey, 3.77 percent evaluative survey, 2.40 percent descriptive, 2.05 percent analytic descriptive, 0.68 percent system design, and remaining 0/68 percent of dissertations used of the experimental research methods. Conclusion: The results show that prevailing research method in the Library and Information Science thesis is related to survey research methods, and weakest trend are related to system design and experimental research methods.

منابع و مأخذ:

Akrami, R. (1992).Evaluationofresearchmethods ofMasterThesesLibrary in the years1976-1991, at the Universities of Tehran, Iran University of MedicalSciences,Shiraz.M.SThesis, Library and information science, University of Medical Sciences, Tehran. [In Persian]

Aliyu, Y.; Abba, T. (2009). Analytical Study of Master of Library Science Dissertations at the University of Maiduguri, Nigeria.Library Philosophy & Practice,11(1), 1-6.

Azaranfar, J. (2006). Content analysisof LIS dissertations of inside andoutsidegraduatesinthe IranianInformation and DocumentationCenterin the years1999-2003.M.S Thesis, Library and information science, Islamic Azad University, North Tehran Branch,Tehran. [In Persian]

Hossein Panah, A. (2007). Survey of subject and research method trends of master's thesis LIS in the governmental universities of Tehran from 2000-2006. M. S thesis , Library and information science, Tehran University, Tehran. [In Persian] 

Jarvelin, k.& vakkari. P. (1993).Evaluation of library and information science 1965-1985: A content Analysis of journal Articles. Information processing and Managment. 19(1),129-144.

MohsenzadehQuarim, A. (2002). Experimental determination of the equation of environmental issues and research methods in Iranian LIS theses until the end of 2002.M.A. Thesis, Library and information science, Tehran University, Tehran [In Persian]

Seyyedin, S. M.; Bobolhvayjy, F. (2009). Content Analysis of Library and Information Science Master's Thesis, Islamic Azad University, North Tehran Unit, Tehran Science and Research Science and Research, Hamadan andAhvaz in the years 1993-2007.Payameh ketabkhaneh, 15 (1), 95-121. [In Persian]

Shabani, A.;  Saadat, R.. (2009). ResearchSeminar and writing proposal in Library and information science.Tehran. Chapar. [In Persian].

Yeoh Hai, Loon(2005). An Analysis of Research Publications In Library & Information Science in Malayisa. Master of Library and Information Science.Faculty of Computer Science and Information Technology University of Malaya Kuala Lumpur.