بررسی میزان توجه به مؤلفه های حقوق بشر در کتب تعلیمات اجتماعی دوره راهنمایی

محورهای موضوعی : فصلنامه مهارت های روانشناسی تربیتی

عباس قلتاش ¹ , مسلم صالحی ² , پریسا فرخی نژاد ³

1 - عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت
2 - عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت
3 - کارشناس ارشد برنامه ریزی درسی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت

تاریخ دریافت : 1389/02/11 تاریخ پذیرش : 1389/06/30 تاریخ انتشار : 1389/09/01

کلید واژه: حقوق بشر, کتاب درسی, تعلیمات اجتماعی, دوره راهنمایی,

چکیده مقاله :

این پژوهش با هدف بررسی میزان توجه به مؤلفه های حقوق بشر در کتب درسی تعلیمات اجتماعی دوره راهنمایی ایران انجام شده است. در این پژوهش از روش توصیفی جهت مشخص نمودن مؤلفه های حقوق بشر و از روش تحلیل محتوا به منظور بررسی و تحلیل کتب درسی تعلیمات اجتماعی دوره راهنمایی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش در بخش تحلیل محتوا، کتب درسی تعلیمات اجتماعی دوره راهنمایی بوده که کل جامعه، برای مطالعه انتخاب شده است. ابزار جمع آوری اطلاعات، سیاهه های تحلیل محتوای کتب درسی بود که پس از مطالعه مبانی نظری و بسترهای قانونی و بر اساس طرح پیشنهادی، تهیه و تدوین شد و روایی آن توسط متخصصان علوم تربیتی و جامعه شناسی تعیین شد. واحد تحلیل، جملات مندرج در متن کتب درسی بوده است. مهم ترین یافته های این پژوهش عبارت بودند از اینکه به حقوق بشر در مجموع به میزان 46/22 درصد در پایه اولراهنمایی، 32/32 درصد در پایه دوم راهنمایی، 08/52 درصد در پایه سوم راهنمایی، 23/19درصد به بعد شناختی، 34/7 درصد به بعد عاطفی و 65/10 درصد به بعد عملکردی در کتب درسی تعلیمات اجتماعی دوره راهنمایی توجه شده که بیشترین میزان توجه مربوط به بعد شناختی در ارتباط با مؤلفه های حقوق بشر بوده است.

چکیده انگلیسی:

The aim of this study was to study of consideration rate to human rights in social studies textbooks of middle school in Iran. In this research descriptive method for determining the components of human rights and content analyzing method to study and analyze of textbooks of social studies in middle school was used. The sampling frame of research in content analyzing section was social studies textbooks in middle school. Collecting tools of information were, textbook content analyzing lists that according to proposal gathered and edited after studying theoretical bases and legal beds, had been qualified by curriculum experts and socialists. The analyzing unit was the printed sentences in the body of textbooks. The most important findings of this research including to human rights totally attention 22/46% to first in middle school, 32/32% to second grade in middle school, 52/08% to third grade in middle school, 19/23% to cognitive dimension, 7/34% to sentimental dimension and 10/65% to functional dimension, that the maximum attention related to cognitive dimension was about the authors of human rights.