الگوی روابط بین راهبردهای مقابله با تعارض و سرمایه اجتماعی با قصد و رفتار تسهیم دانش در بین دبیران متوسطه اول شهر اصفهان
محورهای موضوعی : فصلنامه مهارت های روانشناسی تربیتیفاطمه نیکبخت نصرآبادی 1 , فریبا کریمی 2
1 - کارشناسی ارشد، گروه علوم تربیتی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
2 - دانشیار گروه علوم تربیتی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
کلید واژه: تسهیم دانش, سرمایه اجتماعی, راهبردهای مقابله با تعارض, هنجارهای ذهنی,
چکیده مقاله :
هدف پژوهش، تبیین رابطه راهبردهای مقابله با تعارض و سرمایه اجتماعی با تسهیم دانش بین دبیران متوسطه اول انجام شد. از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش همبستگی می باشد. جامعه آماری را دبیران شهر اصفهان به تعداد2234 نفر تشکیل داد. با استفاده از جدول کرجسی و مورگان (1970) 327 نفر به روش تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه راهبردهای تعارض پوتنام و ویلسون (1994)، سرمایه اجتماعی لی و همکاران (2014) و رفتار تسهیم دانش چناماننی (2006)، قصد تسهیم دانش، هنجارهای ذهنی پیرامون تسهیم دانش و نگرش به تسهیم دانش بوک و همکاران (2005) بود که روایی صوری و محتوایی و روایی سازه آنها تایید و پایایی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 78/0 ، 83/0، 92/0 ، 90/0، 81/0 و87/0 برآورد شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای spss و Amos انجام شد. نتایج نشان داد بین سرمایه اجتماعی و ابعاد آن (شناختی، ساختاری، رابطه ای) با قصد تسهیم دانش رابطه مستقیم وجود داشت. بین استراتژی راهحلگرایی و قصد تسهیم دانش رابطه مستقیم و بین استراتژی عدم مقابله و قصد تسهیم دانش رابطه معکوس وجود داشت (p<0/01). بین استراتژی کنترل و قصد تسهیم دانش رابه معناداری مشاهده نشد. مدل تحلیل مسیر نشان داد راهبردهای مقابله با تعارض، ابعاد سرمایه اجتماعی، نگرش به تسهیم دانش و هنجارهای ذهنی بر قصد تسهیم دانش و قصد تسهیم دانش بر رفتار تسهیم دانش موثر بودند.
The purpose of the research was to explain the relationship between strategies for dealing with conflict and social capital with knowledge sharing among first secondary teachers. In terms of purpose, it is practical and in terms of method, it is correlation. The statistical population was 2234 teachers of Isfahan city. Using the table of Kerjesi and Morgan (1970), 327 people were selected by cluster random method. The research tools were the conflict strategies questionnaire of Putnam and Wilson (1994), social capital by Lee et al. (2014) and knowledge sharing behavior by Chenamanani (2006), intention to share knowledge, subjective norms around knowledge sharing and attitudes towards knowledge sharing by Bok et al. (2005). form and content validity and construct validity were confirmed and reliability was estimated using Cronbach's alpha coefficient 0.78, 0.83, 0.92, 0.90, 0.81 and 0.87 respectively. Data analysis was done using spss and Amos software. The results showed there was a direct relationship between social capital and its dimensions (cognitive, structural, relational) and the intention to share knowledge. There was a direct relationship between the strategy of solution orientation and the intention to share knowledge, and there was an inverse relationship between the strategy of non-confrontation and the intention to share knowledge (p<0.01). No significant difference was observed between control strategy and intention to share knowledge. The path analysis model showed that conflict coping strategies, dimensions of social capital, attitude towards knowledge sharing and subjective norms were effective on knowledge sharing intention and knowledge sharing intention on knowledge sharing behavior.
فصلنامه مهارت های روانشناسي تربيتي
دانشگاه آزاد اسلامي واحد تنكابن
سال پانزدهم، شماره اول، بهار 1403، پیاپی 57
صص 96-75
الگوی روابط بین راهبردهای مقابله با تعارض و سرمایه اجتماعی با قصد و رفتار تسهیم دانش در بین دبیران متوسطه اول شهر اصفهان
فاطمه نیکبخت نصرآبادی1، فریبا کریمی2*
1) کارشناسی ارشد، گروه علوم تربیتی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
2) دانشیار گروه علوم تربیتی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
*نویسنده مسئول: faribakarimi2005@yahoo.com
تاريخ دريافت مقاله 13/5/1402 تاريخ پذيرش مقاله 10/11/1402
چکیده
کلید واژگان: تسهیم دانش، سرمایه اجتماعی، راهبردهای مقابله با تعارض، هنجارهای ذهنی
مقدمه
در دنیای سازمان های امروز تسهیم دانش به اندازه ای اهمیت یافته است که بسیاری پذیرفته اند مدیریت دانش به تسهیم موثر دانش بستگی دارد. علم مدیریت، مدیریت دانش را به عنوان راهی برای استفاده بهینه از دانش معرفی کرده است. یکی از مهم ترین اولویت ها ی پژوهشگران مدیریت دانش، ایجاد انگیزه در افراد برای تسهیم دانش است. (لیوو همکاران1، 2008: 111). وادار کردن کارکنان به تسهیم آنچه یاد گرفته اند با پایگاه دانش همگانی سازمان یکی از مشکل ترین مسائلی است که سازمانها باید حل کنند. از یک طرف سازمان ها با انتقال بهترین روشهای انجام کار و به کارگیری دانش حاصل از یک تجربه به تجربه دیگری می تواند در پول و زمان صرفه جویی کنند. فناوری امر سازماندهی و اطلاع رسانی انواع معینی از اطلاعات را آسان نموده است. از طرف دیگر تسهیم دانش نه تنها وقت گیر است بلکه تهدیدی هم برای بقای فرد کارمند دیده می شود. چالش بزرگ این است که افراد متقاعد شوند که تسهیم دانش در نهایت هم برای سازمان و هم برای خود فرد نتیجه سودمندی خواهد داشت (وندی آر و همکاران ،1391: 30). تسهیم دانش به میزانی که یک فرد دانش خود را با سایر افراد، سازمان ها و یا گروه ها به اشتراک می گذارد گفته می شود (ازبیک2،2011). محققان بسياري از نظریه اقدام عقلایی که در سال 1980توسط آجزن و فیشبین3 ارائه شده به منظور بررسی رفتارهای تسهیم دانش استفاده نموده اند (اخوان و حسینی سرخوش، 1393: 1054). نظریه اقدام عقلایی بیانگر این است که رفتار هر فرد توسط قصد رفتاری او پیش بینی می شود که این قصد رفتاری به نوبه خود از طریق نگرش فرد نسبت به آن رفتار و هنجارهای ذهنی درباره آن تعیین می شود. هر نگرش و هنجار ذهنی تحت تاثیر مجموعه ای از باورها و اعتقادات مهم است. هر فرد ممکن است باورهای زیادی درباره ی یک رفتار داشته باشد اما او در آن واحد صرفا می تواند به تعداد نسبتا کمی از این باورها توجه داشته باشد. باورهای مورد توجه باورهای مهمی هستند که در بالاترین بخش از ذهن قرار دارند. پیش فرض نظریه رفتار عقلایی این است که انسان منطقی بوده و از اطلاعات موجود برای تشکیل باورها به طور نظام مند استفاده می کند. بعدها آجزن نظریه خود را با افزودن مولفه کنترل رفتاری درک شده به عنوان عامل پیش بینی دیگری برای قصد و رفتار بسط داد (بوک و همکاران4، 2005: 105). قصد به اشتراک گذاری دانش5 میزان باور هر فرد است که در رفتار تسهیم دانش موثر است (چو و همکاران6، 2008: 466). هنجار ذهنی پیرامون به اشتراک گذاري دانش7 نيز به برداشت فرد از نظرات افراد برای انجام یا عدم انجام رفتار اشاره دارد. به عبارت دیگر، هنجار ذهنی ادراکات مربوط به نظرات اجتماع برای انجام یا عدم انجام رفتار توسط فرد می باشد (دیبار8، 2006). نگرش به تسهیم دانش9 احساس کلی افراد در مورد مطلوب بودن یا مطلوب نبودن یک موضوع یا رفتار خاص می باشد (الیسون10، 2003). کانلی و کلوی11 (2003) رفتار تسهیم دانش را مجموعه ای شامل تبادل اطلاعات و یا کمک به دیگران می دانند. سازمان ها عموما به منظور انگیزش کارکنان به اشتراک دانش بر شیوه های کنترل نظارتی (مانند تعیین رفتارهای اشتراکی مطلوب و نمایش دانش به اشتراک گذاشته شده در سیستم مدیریت دانش) یا روش های پشتیبانی سازمانی تکیه می کنند (دانش فرد و ذاکری، 1389: 125).
مبانی نظری پژوهش
انتقال دانش و یادگیری سازمانی مستلزم برقراری ارتباطات اثربخش است. سرمایه اجتماعی شکلی از سرمایه است که سبب تسهیل در دسترسی به اطلاعات و منابع حیاتی به منظور ارتقاء عملکرد و استفاده مناسب از فرصت های محیطی می گردد (جانسون و همکاران12،2013: 233). سرمایه اجتماعی مفهوم جدیدی است که نقش حیاتی نسبت به سرمایه های انسانی و فیزیکی در سازمان ابفا می کند (احمدی و همکاران،1395: 3). چانگ سرمایه اجتماعی را همان ویژگی های سازمان های اجتماعی که شامل اعتماد، هنجارها و شبکه های اجتماعی بوده که می تواند از طریق تسهیل فعالیت های همکارانه، کارایی و اثربخشی جامعه را تقویت می کند می داند (علیخان گرگانی و مرادی، 1392، ص40). سامرفیلت و تیلور13 (2011) سرمایه اجتماعی از طریق مولفه هایی همچون اعتماد، مشارکت و همکاری در میان اعضاء سبب تسهیم دانش و ارتقا یادگیری سازمانی شده می شود (تورکینا و تای14، 2013: 112). سرمایه اجتماعی، شبکه روابط برخوردار شده توسط یک واحد فردی و اجتماعی و منابع داخل شبکه است که ناهاپیت و گوشال (1998) بر اساس تعامل میان اعضای در یک شبکه، به سه بعد ساختاری15، ارتباطی16 و شناختی17 تقسیم نمودند. سرمایه اجتماعی ساختاری الگوی کلی ارتباط بین اعضای نشان می دهد و سرمایه اجتماعی رابطه ای بر روابط خاص که اعضای با یکدیگر دارند، مانند احترام و دوستی، تمرکز دارد. سرمایه اجتماعی شناختی اشاره به زبان مشترک، کد و روایت ها دارد (لی و همکاران18، 2014: 191). از سوی دیگر سرمایه اجتماعی از مفاهیم نوینی است که نقش بسیار مهم تری نسبت به سرمایه فیزیکی و انسانی در سازمان ها و جوامع ایفا می کند. امروزه در جامعه شناسی و اقتصاد به تازگی در مدیریت و سازمان، مفهوم سرمایه اجتماعی به صورت گسترده ای مورد استفاده قرار گرفته است. سرمایه اجتماعی را مجموع منابعی می دانند که از طریق روابط برای کمک به تسهیل اقدامات موفقیت آمیز فردی و یا یک شرکت های بزرگ نتیجه می دهد. روابط محکم شخصی و شبکه های ارتباطی ایجادگر اطمینان و انتظارات و تقویت کننده هنجارها و معیارها هستند. این شبکه های روابط اجتماعی بر رفتار فردی و در نهایت، موفقیت سازمانی تاثیرگذار می باشند (دالکیر19،1392: 98). از سوی دیگر انتقال دانش در سطح خرد و کلان در میان افراد و سازمان ها، نیازمند تسهیل و تسریع است. درک اعضای تیم ازچگونگی تاثیرگذاری براهداف آنهابه وضوح برساختار تعاملات و موفقیت مدیریت تعارض تاثیر می گذارد خواهند بود (آیوکو20 ،174،2016)، که از جمله این عوامل تعارض می باشد. تعارض و درگیری یکی از پدیده هایی است که پیوسته در زندگی اجتماعی و سازمانی وجود داشته است (کشاورز،1397: 1). پوتنام و ویلسون (1982) راهبردهای مقابله با تعارض21 را مشتمل بر سه استراتژی بیان نمودند. استراتژی عدم مقابله22 شامل شیوه های سازش و اجتناب است که افراد از تعارضات اجتناب می کنند یا از خواسته ها خود به نفع طرف مقابل چشم پوشی می کنند. استراتژی راه حل گرایی23 ، شیوه های تشریک مساعی و مصالحه را در بر می گیرد که در آن فرد از طریق همکاری با طرف مقابل و ارائه راه حل، در جهت برطرف نمودن تعارض تلاش می کند و استراتژی کنترل24 همان شیوه رقابتی است (پیرزاده و علوی ، 1389: 31).
پژوهشگران بسیاری روابط سرمایه اجتماعی با تسهیم دانش و تعارض با تسهیم دانش را بررسی نموده اند. عسگری نژاد و قبادی (1398) در بررسی رابطه سرمایه اجتماعی با تمایل به تسهیم دانش ضمنی و آشکار پرستاران بیمارستان نمازی دریافتند که سرمایه اتجتماعی به صورت مستقیم با تمایل به تسهیم دانش ضمنی و به صورت غیر مستقیم با تمایل به تسهیم دانش آشکار رابطه دارد. شجاعی (1399) در پژوهشی با عنوام نقش تعدیل گر سرمایه اجتماعی بر رابطه مدیریت استعداد و تسهیم دانش در اداره آموزش و پرورش کازرون دریافت که رابطه معناداری بین سرمایه اجتماعی و تسهیم دانش در اداره آموزش و پرورش وجود دارد. کوهزاده و همکاران (2015) در پژوهشی با عنوان رابطه ی مدیریت تعارض با کسب و اشتراک گذاری کارکنان بانک های دولتی کردستان رابطه مثبت و معنی داری بین مدیریت تعارض و به اشتراک گذاری دانش وجود دارد. جلیلی و ناظم (2014) پیش بینی مدیریت دانش بر اساس تکنیک های حل تعارض در دانشگاه صنعتی امیرکبیر دریافتند که بین حل تعارض در مدیران با مدیریت دانش ارتباط معنادار وجود دارد. محمدنظامی و همکاران (2014) در تحقیقی با عنوان رابطه بین مدیریت تعارض و کسب و اشتراک دانش که این مطالعه به بررسی ارتباط بین تعارض (رابطه ای، رویه ای، شناختی و عاطفی)، و به دست آوردن و به اشتراک گذاری دانش در بانک های دولتی در شهرستان بیجار، ایران بررسی شده است دریافتند بین تعارض و به اشتراک گذاری دانش در بانک های دولتی در شهرستان بیجار رابطه ی مثبت معنادار وجود دارد. مهدوی و همکاران (1394) در پژوهش خود با عنوان نقش سرمایه اجتماعی در تسهیم دانش بین مدیران و کارشناسان ستادی جهاد دانشگاهی با استفاده از مدل معادلات ساختاری دریافتند که سرمایه اجتماعی بر تسهیم دانش تاثیر مثبتی دارد. همچنین نگرش و انتظارات در خصوص تسهیم دانش بر چگونگی تسهیم دانش اثر مثبت دارد. شهابی و محمودی (1393) در پژوهشی با عنوان بررسی نقش سرمایه اجتماعی و کنترل رفتاری به عنوان عوامل تاثیرگذار بر وضعیت تسهیم دانش ضمنی میان کارکنان : بانک ملی شهر کرمانشاه به این نتیجه رسیدند که سرمایه اجتماعی در قالب دو متغیر اعتماد مبتنی بر تمایل و ارزش مشترک بر قصد تسهیم دانش ضمنی تاثیر مثبت دارد. عبدشریفی و حکمت نیا (1392) در بررسی رابطه ی راهبردهای مدیریت تعارض با میزان گرایش به تسهیم دانش در بین دانشجویان مطالعه موردی دانشجویان دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی شیراز بین راهبردهای مدیریت تعارض و میزان تسهیم دانش رابطه ی مثبت و معناداری وجود دارد و راهبردهای تعارض پیش بینی کننده مثبت و معنادار تسهیم دانش است. لیفبور و همکاران25(2016) در پژوهشی با عنوان سرمایه اجتماعی و به اشتراک گذاری دانش در عملکرد شبکه های یادگیری دریافتند که تعامل اجتماعی و سرمایه اجتماعی شناختی رابطه ی مثبت و معناداری با اشتراک گذاری دانش مرتبط در شبکه های یادگیری دارد. سمرا و شعلان26 ( 2015) در پژوهشی با عنوان رابطه ی میان جو تسهیم دانش و انواع راهبرد حل تعارض (مطالعه موردی بین دانشجویان دانشگاه شارجه) به این نتیجه رسیدند که استفاده از سبک سازش، رقابت، همکاری سبک حل تعارض به درک مثبت از به اشتراک گذاری دانش مربوط است و بین سبک حل تعارض اجتناب و ادراک از به اشتراک گذاری دانش ارتباط معنی داری وجود نداشت. لی و همکاران27 (2014) در پژوهش خود با عنوان سرمایه اجتماعی، اشتراک گذاری اطلاعات و عملکرد در صنعت الکترونیک چین نشان دادند که هر یک از ابعاد سرمایه اجتماعی اثرات متفاوتی بر روی اشتراک گذاری اطلاعات و عملکرد دارد. سرمایه رابطه ای و سرمایه شناختی تاثیرات مثبت قابل توجهی در به اشتراک گذاری اطلاعات دارد. اما سرمایه ساختاری هیچ تاثیر مستقیم و مثبتی در به اشتراک گذاری اطلاعات ندارد. اما با تاثیر غیر مستقیم بر دو بعد سرمایه اجتماعی آن را تحت تاثیر قرار می دهد. گو و وانگ28 (2013 ) در پژوهشی با عنوان چگونه تعارض بر نیت به اشتراک گذاشتن دانش در تیم مجازی دانشجویان ارشد دانشگاهی از آمریکا تاثیر می گذارد دریافتند که بین تعارضات بین فردی و نگرش نسبت به اشتراک گذاری دانش رابطه منفی معنی دار بود. ولز29 (2013) در پژوهشی کیفی با عنوان تجربه ی تضاد محل کار بر روی اشتراک گذاری دانش بر روی جوامع دانشجوی در حال تمرین کار درمانی در آتن به این نتیجه رسیدند که تعارض اثرات فوری در به اشتراک گذاری دانش در جامعه دارد و اثرات منفی تعارض بر اشتراک دانش به خوبی نشان داده شد. در ابتدا تعارض تاثیر منفی بر روی اشتراک گذاری دانش داشت. اما پس از بحث و بیان تجارب شرکت کنندگان زمانی که با تعارض مواجه می شدند راه هایی برای اشتراک گذاری دانش پیدا کردند و تعارض اثر مثبت بر روی اشتراگ گذاری دانش داشت و درگیری فرصت تازه ای برای اشتراگ گذاری دانش به وجود آورد. واه و همکاران30 (2007) در پژوهشی تجربی با عنوان سرمایه اجتماعی و تسهیم دانش در سازمان های مبتنی دانش در یک موسسه آموزشی عالی (هیات علمی، مدیران و دانش آموزان) دریافتند، که ابعاد سرمایه اجتماعی اشتراک گذاری دانش را تحت تاثیر قرار می دهد و ابعاد سرمایه اجتماعی محرک اشتراک گذاری دانش است. افرادی که در انجام فعالیتهای کاری خود بسیار توانا هستند احتمال به اشتراک گذاری دانش کمتر است. چن31 (2011) در پژوهشی با عنوان عوامل موثر در رابطه تعارض و پاداش، و شهرت در به اشتراک گذاری دانش بین کارمندان در چین دریافت که بین تعارض با تسهیم دانش رابطه منفی وجود دارد.
با توجه به مطالب مطرح شده پیرامون اهمیت نقش تسهیم دانش در بین دبیران و لزوم توجه به راهبردهای مدیریت تعارض، همچنین توجه به اهميت سرمايه ي اجتماعي در پژوهش حاضر سعی شده است تاثير سرمایه اجتماعی و راهبردهای مقابله با تعارض با قصد و رفتار تسهيم دانش در بین دبیران متوسطه اول شهر اصفهان مشخص گردد. در این پژوهش رابطه این متغیرها با تسهیم دانش بر اساس تئوری عمل منطقی مورد توجه قرار گرفته است. از سویی دیگر با مرور سوابق داخلی و خارجی در ارتباط با متغیرهای پژوهش این نکته به دست آمد که پژوهشهای اندکی با این متغیرها در بین دبیران مدارس انجام شده است و این پژوهش می تواند به نوبه ی خود در غنی سازی پیشینه ی پژوهشهای این متغیرها نقش داشته باشد. اهمیت دیگر پژوهش حاضر در غنی سازی تحقیقات کم بررسی تسهیم دانش بر اساس نظریه عمل منطقی چون پژوهشی با عنوان مروری بر نظریه های کاربردی در مطالعات مربوط به رفتار اشتراک دانش حمیدی و نوشین فرد در سال 1398 است. به عبارت دیگر با توجه به اهمیت رفتار تسهیم دانش در سازمان و پیشبرد اهداف سازمانی پژوهشگر در جستجوی شناسايي تاثير احتمالی متغیرها بر روي هم است. از آنجایی که نهاد آموزش و پرورش عامل رشد هر کشوری است، پژوهش حاضر می تواند در بهینه سازی آموزش و پرورش نقش اساسی داشته باشد و به مدیران و مسئولان آموزش و پرورش کمک نماید با توجه به نقش سرمایه اجتماعی در موفقیت سازمانها و استفاده درست راهبردهای مقابله با تعارض به افزایش قصد تسهیم دانش در بین کارکنان توجه و آن را تقویت نمایند.
فرضیه هاي پژوهش عبارتند از:
1- بین سرمایه اجتماعی با قصد تسهیم دانش رابطه وجود دارد.
2- بین راهبردهای مقابله با تعارض (استراتژی راهحلگرایی، استراتژی کنترل، استراتژی عدم مقابله) با قصد تسهیم دانش رابطه وجود دارد.
3- راهبردهای مقابله با تعارض ، ابعاد سرمایه اجتماعی، نگرش به تسهیم دانش و هنجارهای ذهنی بر قصد تسهیم دانش و قصد تسهیم دانش بر رفتار تسهیم دانش تاثیر دارد.
روش شناسی
این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر روش گرد آوری اطلاعات از نوع تحقیقات کمی و غیر آزمایشی است و از نظر نحوه اجرا از نوع همبستگی است. جامعه آماری را کلیه دبیران دوره متوسطه اول شهر اصفهان به تعداد2234 درسال95-94 تشکیل دادند که 756 نفر مرد و 1478 نفر زن بودند. بر اساس جدول تعیین نمونه کرجسی و مورگان (1970) تعداد 327 نفر به عنوان گروه نمونه تعیین شد و تعداد 327 پرسشنامه در بین دبیران توزیع و پس از جمع آوری پرسشنامه و وارسی آن ها تعداد 15 پرسشنامه مخدوش و غیرقابل استفاده تشخیص داده شد و در نهایت 312 پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفت که درصد بازگشت پرسشنامه ها 41/95 % محاسبه شد. در این پژوهش از روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای استفاده شد که در مرحله اول از بین 6 ناحیه 3 ناحیه 2، 4، 6 به صورت تصادفی انتخاب شد و در مرحله دوم از بین مدارس نواحی تعدادی مدارس متوسطه اول انتخاب و با روش تصادفی طبقه ای بر حسب حجم ناحيه بین دبیران توزیع شد. از شش پرسشنامه قصد تسهیم دانش و هنجارهای ذهنی پیرامون تسهیم دانش و نگرش به تسهیم دانش بوک و همکاران (2005) و رفتار تسهیم دانش چناماننی (2006) و سرمایه اجتماعی لی و همکاران (2014) و پرسشنامه تعارض پوتنام و ویلسون (1994) استفاده شد. در این پژوهش روایی محتواي پرسشنامه ها از طریق مراجعه به متخصصین موضوعی، روایی صوری توسط چند نفر از پاسخگویان و روایی سازه از طریق تحلیل عاملی تاییدی، مورد تایید قرار گرفت و پایایی پرسشنامه ها بر حسب آلفای کرونباخ محاسبه گردید. پرسشنامه تسهيم دانش بوک و همکارانش (2005) دارای 16گویه با طیف 5 درجه ای لیکرت می باشد که نگرش به تسهیم دانش را در4 گویه و هنجار ذهنی پیرامون تسهیم دانش را در 6 گویه و قصد تسهیم دانش را در 5 گویه مورد بررسي قرار مي دهد. پایایی این پرسشنامه بر حسب آلفای کرونباخ به ترتیب 87/0 و81/0و90/0 محاسبه شد. پرسشنامه رفتار تسهیم دانش چناماننی (2006) رفتار تسهیم دانش را در7 گویه با طیف 7 درجه ای لیکرت اندازه گیری می کند، که پایایی این پرسشنامه توسط آلفای کرونباخ 92/0محاسبه گردید. پرسشنامه راهبردهای مقابله با تعارض پوتنام و ویلسون (1994) سه راهبرد راه حل گرایی ، کنترل و عدم مقابله را با طیف 7 درجه ای لیکرت اندازه گیری می کند. پایایی آنها به ترتیب توسط الفای کرونباخ 78/0 و 77/0 و 75/0 محاسبه گردید. پرسشنامه سرمایه اجتماعی لی و همکاران (2014) با 12 گویه با مقیاس7 درجه ای لیکرت شامل سه بعد ساختاری ، رابطه ای و شناختی است و پایایی این پرسشنامه برحسب آلفای کرونباخ 83/0 بدست آمد.
تجزیه و تحلیل یافته های حاصل از این پژوهش با استفاده از نرمافزارهای آماری 19SPSS و Amos23 انجام شد. برای تحلیل یافته ها از آزمون کولموگروف اسمیرنف جهت بررسی نرمالیتی، ضریب همبستگی پیرسون، مدل تحلیل مسیر استفاده شد.
یافته ها
جهت بررسی و اطمینان از نرمالیتی، از آزمون کولموگروف اسمیرنف استفاده شد که نتایج آزمون فرض آن در جدول (1) مشاهده میگردد.
[1] - liao et al
[2] - Ozbek
[3] - Ajzen & Fishbein
[4] - Bock et al.
[5] - Attitude toward knowledge sharing
[6] - Chow et al.
[7] - Subjective norm about knowledge sharing
[8] - Debar
[9] - Intention to share knowledge
[10] - Ellison
[11] - Connelly and Kelloway
[12] - Johson et al.
[13] - Sommerfeldta & Taylor
[14] - Turkina & Thai
[15] - Structural
[16] - Relationship
[17] - Cognitive
[18] - Li et al.
[19] - Dalkir
[20] - Ayoko
[21] - coping with conflicts
[22] - confrontational stratege
[23] - solution oriented
[24] - control stratege
[25] - Lefebvre et al.
[26] - Samra & Shaalan
[27] - Li et al.
[28] - Gu & Wang
[29] --Wells
[30] - Yue Wah at al
[31] - Chen
جدول 1. آزمون کلموگروف اسمیرنوف جهت بررسی نرمال بودن دادههای پژوهش
متغیرهای پژوهش | آماره | سطح معنی داری | توزیع نرمال |
راهبردهای مقابله با تعارض | 849/0 | 466/0 | دارد |
1- استراتژی عدم مقابله | 292/1 | 053/0 | دارد |
2- استراتژی راه حل گرایی | 973/0 | 301/0 | دارد |
3- استراتژی کنترل | 963/0 | 311/0 | دارد |
سرمایه اجتماعی | 789/0 | 562/0 | دارد |
1- سرمایه اجتماعی ساختاری | 388/1 | 052/0 | دارد |
2- سرمایه اجتماعی رابطهای | 277/1 | 076/0 | دارد |
3- سرمایه اجتماعی شناختی | 232/1 | 058/0 | دارد |
نگرش به تسهیم دانش | 047/1 | 076/0 | دارد |
هنجارهای ذهنی پیرامون تسهیم دانش | 312/1 | 064/0 | دارد |
قصد تسهیم دانش | 101/1 | 069/0 | دارد |
رفتار تسهیم دانش | 129/1 | 064/0 | دارد |
همانطور که نتایج جدول (1) نشان میدهد مقدار سطح معناداری در متغیرهای راهبردهای مقابله با تعارض، سرمایه اجتماعی و ابعاد آنها و نگرش به تسهیم دانش، هنجارهای ذهنی پیرامون تسهیم دانش، قصد تسهیم دانش و رفتار تسهیم دانش بالاتر از 05/0 بوده و بنابراین فرضیه صفر در این متغیرها در سطح اطمینان 95 درصد، مورد تایید قرار میگیرد و توزیع دادهها در متغیرهای پژوهش از توزیع نرمال پیروی میکنند.
فرضیه اول: بین سرمایه اجتماعی با قصد تسهیم دانش رابطه وجود دارد.
جدول 2. ضريب همبستگي بين متغیرهای سرمایه اجتماعی و ابعاد آن با قصد تسهیم دانش
متغير ملاك | قصد تسهیم دانش | |||
متغيرهای پيش بين | ||||
ضريب همبستگي | مجذور ضريب همبستگي | سطح معناداري | ||
سرمایه اجتماعی | 457/0** | 209/0 | 000/0 | |
|
|
|
| |
سرمایه اجتماعی ساختاری | 293/0** | 086/0 | 000/0 | |
سرمایه اجتماعی رابطهای | 271/0** | 073/0 | 000/0 | |
سرمایه اجتماعی شناختی | 338/0** | 114/0 | 000/0 |
یافته های جدول (2) نشان داد بین سرمایه اجتماعی (457/0=r)، سرمایه اجتماعی ساختاری (293/0=r)، سرمایه اجتماعی رابطهای (271/0=r) و سرمایه اجتماعی شناختی (338/0=r) با قصد تسهیم دانش در سطح اطمینان 95 درصد رابطه مستقیم وجود دارد. بر اساس ضریب تعیین(2r) 9/20 درصد از واریانس سرمایه اجتماعی و قصد تسهیم دانش مشترک بوده است. لذا فرضیه اول مبنی بر این که بین سرمایه اجتماعی و ابعاد آن با قصد تسهیم دانش رابطه معنادار وجود دارد، تأیید گردید.
فرضیه دوم: بین راهبردهای مقابله با تعارض (استراتژی راهحلگرایی، استراتژی کنترل، استراتژی عدم مقابله) با قصد تسهیم دانش رابطه وجود دارد.
1-3- مدل اول تحلیل مسیر: راهبردهای مقابله با تعارض بر قصد تسهیم دانش و قصد تسهیم دانش بر رفتار تسهیم دانش تاثیر معناداری دارد.
جدول 4. برآورد ضرایب رگرسیون (ضرایب استاندارد) مدل اول تحلیل مسیر
| ||||||
تاثیر مستقیم متغیر مستقل بر متغیر وابسته | اثر مستقیم | T-Value (نسبت بحرانی) | سطح معناداری | نتیجه فرضیه | ||
استراتژی عدم مقابله | <--- | قصد تسهیم دانش | 222/0- | 019/4- | 000/0 | تایید میشود |
استراتژی راهحلگرایی | <--- | قصد تسهیم دانش | 396/0 | 514/7 | 000/0 | تایید میشود |
استراتژی کنترل | <--- | قصد تسهیم دانش | 065/0 | 183/1 | 237/0 | تایید نمیشود |
قصد تسهیم دانش | <--- | رفتار تسهیم دانش | 627/0 | 207/14 | 000/0 | تایید میشود |
مجذور ضریب همبستگی چندگانه برای متغیرهای وابسته قصد تسهیم دانش و رفتار تسهیم دانش در مدل را نشان میدهد که 18/0 و 39/0 بدست آمده است که نشان میدهد که راهبردهای مقابله با تعارض، قادر به تبیین 18 % از واریانس متغیر وابسته قصد تسهیم دانش بوده است که درصد تبیین نسبتا خوبی میباشد، همچنین قصد تسهیم دانش قادر به تبیین 39 % از واریانس متغیر وابسته رفتار تسهیم دانش بود.
.
جدول5. مجذور ضریب همبستگی چندگانه در مدل
متغیر وابسته | ضریب همبستگی چندگانه |
قصد تسهیم دانش | 18/0 |
رفتار تسهیم دانش | 39/0 |
3- 2-مدل دوم تحلیل مسیر: ابعاد سرمایه اجتماعی بر قصد تسهیم دانش و قصد تسهیم دانش بر رفتار تسهیم دانش تاثیر معناداری دارد.
شكل (2) مدل دوم تحلیل مسیر با ضرائب رگرسیون استاندارد
3-3- مدل سوم تحلیل مسیر: نگرش به تسهیم دانش و هنجارذهنی پیرامون تسهیم دانش بر قصد تسهیم دانش و قصد تسهیم دانش بر رفتار تسهیم دانش تاثیر معناداری دارد.
با توجه به این فرضیه پژوهش، مدل سوم تحلیل مسیر به شکل (3) توسط نرمافزار AMOS23 مدلسازی گردید.
شكل (3) مدل سوم تحلیل مسیر با ضرائب رگرسیون استاندارد
ضرایب رگرسیونی آورده شده در جدول ذیل نشان دهنده موثر بودن یا نبودن هر مولفه است. در ستون اول مقدار ضریب اثر، سپس آماره T و در نهایت سطح معناداری گزارش شده است.
جدول 6. برآورد ضرایب رگرسیون (ضرایب استاندارد) مدل سوم تحلیل مسیر | ||||||||||||
تاثیر مستقیم متغیر مستقل بر متغیر وابسته | اثر مستقیم | T-Value (نسبت بحرانی) | سطح معناداری | نتیجه فرضیه | ||||||||
نگرش به تسهیم دانش | <--- | قصد تسهیم دانش | 420/0 | 384/8 | 000/0 | تایید میشود | ||||||
هنجارهای ذهنی پیرامون تسهیم دانش | <--- | قصد تسهیم دانش | 370/0 | 383/7 | 000/0 | تایید میشود | ||||||
قصد تسهیم دانش | <--- | رفتار تسهیم دانش | 627/0 | 207/14 | 000/0 | تایید میشود |
جدول 7. برآورد ضرایب اثر غیرمستقیم در مدل سوم تحلیل مسیر
تاثیر غیرمستقیم متغیر مستقل بر متغیر وابسته | اثر غیرمستقیم |
نگرش به تسهیم دانش <--- رفتار تسهیم دانش | 264/0 |
هنجارهای ذهنی پیرامون تسهیم دانش <--- رفتار تسهیم دانش | 233/0 |
جدول (8) مجذور ضریب همبستگی چندگانه برای متغیرهای وابسته قصد تسهیم دانش و رفتار تسهیم دانش در مدل را نشان میدهد که 50/0 و 39/0 بدست آمده است که نشان میدهد که نگرش به تسهیم دانش و هنجارذهنی پیرامون تسهیم دانش، قادر به تبیین 50 % از واریانس متغیر وابسته قصد تسهیم دانش بوده است که درصد تبیین نسبتا خوبی میباشد، همچنین قصد تسهیم دانش قادر به تبیین 39 % از واریانس متغیر وابسته رفتار تسهیم دانش بوده است.
جدول 8. مجذور ضریب همبستگی چندگانه در مدل
متغیر وابسته | ضریب همبستگی چندگانه |
قصد تسهیم دانش | 50/0 |
رفتار تسهیم دانش | 39/0 |
با توجه به این فرضیه پژوهش، مدل تحلیل مسیر کلی به شکل (4) توسط نرمافزار AMOS23 مدلسازی گردید.
ضرایب رگرسیونی آورده شده در جدول (9) نشان دهنده موثر بودن یا نبودن هر مولفه است. در ستون اول مقدار ضریب اثر، سپس آماره T و در نهایت سطح معناداری گزارش شده است.
جدول 9. برآورد ضرایب رگرسیون (ضرایب استاندارد) مدل کلی تحلیل مسیر
| ||||||||||||
تاثیر مستقیم متغیر مستقل بر متغیر وابسته | اثر مستقیم | T-Value (نسبت بحرانی) | سطح معناداری | نتیجه فرضیه | ||||||||
استراتژی عدم مقابله | <--- | قصد تسهیم دانش | 131/0- | 042/3- | 002/0 | تایید میشود | ||||||
استراتژی راهحلگرایی | <--- | قصد تسهیم دانش | 150/0 | 569/3 | 000/0 | تایید میشود | ||||||
استراتژی کنترل | <--- | قصد تسهیم دانش | 007/0 | 165/0 | 869/0 | تایید نمیشود | ||||||
سرمایه اجتماعی ساختاری | <--- | قصد تسهیم دانش | 127/0 | 997/2 | 003/0 | تایید میشود | ||||||
سرمایه اجتماعی رابطهای | <--- | قصد تسهیم دانش | 007/0- | 133/0- | 894/0 | تایید نمیشود | ||||||
سرمایه اجتماعی شناختی | <--- | قصد تسهیم دانش | 041/0 | 829/0 | 407/0 | تایید نمیشود | ||||||
نگرش به تسهیم دانش | <--- | قصد تسهیم دانش | 359/0 | 250/7 | 000/0 | تایید میشود | ||||||
هنجارهای ذهنی | <--- | قصد تسهیم دانش | 314/0 | 106/6 | 000/0 | تایید میشود | ||||||
قصد تسهیم دانش | <--- | رفتار تسهیم دانش | 630/0 | 406/13 | 000/0 | تایید میشود |
جدول (9) مجذور ضریب همبستگی چندگانه برای متغیرهای وابسته قصد تسهیم دانش و رفتار تسهیم دانش در مدل را نشان میدهد که 55/0 و 39/0 بدست آمده است که نشان میدهد که راهبردهای مقابله با تعارض، ابعاد سرمایه اجتماعی، نگرش به تسهیم دانش و هنجارهای ذهنی قادر به تبیین 55 % از واریانس متغیر وابسته قصد تسهیم دانش بوده است که درصد تبیین نسبتا بالایی میباشد، همچنین قصد تسهیم دانش قادر به تبیین 39 % از واریانس متغیر وابسته رفتار تسهیم دانش بوده است.
1-4 -بین نظرات پاسخگویان در مورد راهبردهای مقابله با تعارض، سرمایه اجتماعی و قصد تسهیم دانش با توجه به متغیر جنسیت تفاوت معناداری وجود دارد.
جهت بررسی این آزمون فرض از آزمون تی مستقل استفاده گردید.
جدول 10. آزمون تی گروههای مستقل بین کارکنان زن و مرد در استراتژی راهحلگرایی، استراتژی کنترل، استراتژی عدم
متغیر |
| آزمون لوین | آزمون تساوی میانگین ها | |||
F | معناداری | t | درجه آزادی | معناداری
| ||
استراتژی راهحلگرایی | با فرض مساوی بودن واریانسها | 252/0
| 616/0
| 229/0 | 168 | 819/0 |
با فرض مساوی نبودن واریانسها | 232/0 | 75/79 | 817/0 | |||
استراتژی کنترل | با فرض مساوی بودن واریانسها | 146/0
| 703/0
| 373/0- | 168 | 710/0 |
با فرض مساوی نبودن واریانسها | 360/0- | 01/73 | 720/0 | |||
استراتژی عدم مقابله | با فرض مساوی بودن واریانسها | 366/4
| 038/0
| 474/1 | 168 | 142/0 |
با فرض مساوی نبودن واریانسها | 623/1 | 73/94 | 108/0 | |||
سرمایه اجتماعی | با فرض مساوی بودن واریانسها | 618/0 | 432/0 | 084/1- | 310 | 279/0 |
با فرض مساوی نبودن واریانسها |
|
| 106/1- | 79/210 | 270/0 | |
قصد تسهیم دانش | با فرض مساوی بودن واریانسها | 264/0
| 608/0
| 405/1 | 310 | 161/0 |
با فرض مساوی نبودن واریانسها | 382/1 | 88/191 | 169/0 |
جدول (10) نتایج آزمون تی مستقل را نشان میدهد که در متغیر استراتژی عدم مقابله در آزمون لوین فرض برابری واریانسها در دو گروه زنان و مردان رد شد و فرض برابری واریانسها برقرار نمیباشد بنابراین از سطر دوم جهت بررسی معناداری تفاوت بر اساس جنسیت در این متغیر استفاده گردید. نتايج آزمون تی مستقل در جدول (11) نشان ميدهد که مقدار معناداری در متغیر استراتژی راهحلگرایی، استراتژی کنترل و استراتژی عدم مقابله بیشتر از 05/0 بدست آمد، بنابراین بین زنان و مردان در این متغیر تفاوت معنادار آماری وجود ندارد به طوری که استراتژی راهحلگرایی، استراتژی کنترل و استراتژی عدم مقابله در بین مردان و زنان برابر میباشد، همچنین مقادیر پی ولیو در دو متغیر سرمایه اجتماعی و قصد تسهیم دانش بزرگتر از 05/0 بدست آمده و بنابراین تفاوت معناداری در بین کارکنان زن و مرد در میانگین نمرات سرمایه اجتماعی و قصد تسهیم دانش وجود ندارد و میانگین این دو متغیر در بین کارکنان زن و مرد برابر میباشد.
2-4-بین نظرات پاسخگویان در مورد راهبردهای مقابله با تعارض، سرمایه اجتماعی و قصد تسهیم دانش با توجه به متغیر سن تفاوت معناداری وجود دارد.
جهت بررسی این آزمون فرض از آزمون تحلیل واریانس استفاده گردید.
جدول 11. تحليل واريانس چندراهه بين نمرات پاسخگويان در متغیر استراتژی راهحلگرایی، استراتژی کنترل، استراتژی عدم مقابله، سرمایه اجتماعی و قصد تسهیم دانش با توجه به متغير جمعیتشناختی سن
متغیرهای اصلی | مجموع مجذورات بین گروهی | درجه آزادي بین گروهی | ميانگين مجذورات بین گروهی | F | سطح معني داري |
استراتژی راهحلگرایی | 011/1 | 3 | 337/0 | 835/0 | 477/0 |
استراتژی کنترل | 387/0 | 3 | 129/0 | 198/0 | 898/0 |
استراتژی عدم مقابله | 393/2 | 3 | 798/0 | 696/1 | 170/0 |
سرمایه اجتماعی | 051/9 | 3 | 017/3 | 011/4 | 008/0 |
قصد تسهیم دانش | 125/10 | 3 | 375/3 | 303/5 | 001/0 |
نتايج مندرج در جدول (11) نشان ميدهد که مقدار پی-ولیو در متغیرهای سرمایه اجتماعی و قصد تسهیم دانش کمتر از 05/0 بدست آمده است بنابراین بين این دو متغیر با نظرات پاسخگويان برحسب سن تفاوت معناداری وجود دارد که در این مرحله با استفاده از آزمونهای تعقیبی گروههایی که باعث این اختلاف معنادار شدهاند، شناسایی میگردد، ولی در متغیر استراتژی راهحلگرایی، استراتژی کنترل و استراتژی عدم مقابله مقدار پی-ولیو 477/0 ، 898/0 و 170/0 بدست آمده که بزرگتر از 05/0 میباشد، بنابراین بین میانگین استراتژی راهحلگرایی، استراتژی کنترل و استراتژی عدم مقابله در گروههای مختلف سنی، تفاوت معناداری وجود ندارد.
با توجه به ستون مقدار معناداری جدول (12) و مشاهده مقدار 014/0 و مقایسه آن با 05/0= α نتیجه میشود که گروه سنی 50 سال به بالا با گروه سنی 30 تا 40 سال اختلاف معنادار دارند و انتظار میرود سرمایه اجتماعی در گروه سنی 50 سال به بالا بیشتر از سرمایه اجتماعی در گروه سنی 30 تا 40 سال باشد، به این صورت که به ترتیب بیشترین تفاوت معنادار بین سرمایه اجتماعی در گروه سنی 50 سال با سرمایه اجتماعی در گروه سنی 30 تا 40 سال میباشد.
جدول 12. نتایج آزمون توکی از حیث گروه سنی و متغیر سرمایه اجتماعی
فاصله اطمینان | مقدار معناداری | اختلاف میانگینها (I-J) | گروه سنی (J) | گره سنی (I) | |
حد بالا | حد پایین | ||||
621/0 | 286/0- | 450/0 | 3848/0 | زیر 30 سال | 50 سال به بالا |
199/1 | 096/0 | 014/0 | 6478/0* | 30 تا 40 سال | |
945/0 | 149/0- | 239/0 | 3980/0 | 41 تا 50 سال |
با توجه به ستون مقدار معناداری جدول (13) و مشاهده مقدار 042/0 و مقایسه آن با 05/0= α نتیجه میشود که گروه سنی 50 سال به بالا با گروه سنی 30 تا 40 سال اختلاف معنادار دارند و انتظار میرود قصد تسهیم دانش در گروه سنی 50 سال به بالا بیشتر از قصد تسهیم دانش در گروه سنی 30 تا 40 سال باشد، به این صورت که به ترتیب بیشترین تفاوت معنادار بین قصد تسهیم دانش در گروه سنی 50 سال با قصد تسهیم دانش در گروه سنی 30 تا 40 سال میباشد.
.
جدول 13. نتایج آزمون توکی از حیث گروه سنی و متغیر قصد تسهیم دانش
فاصله اطمینان | مقدار معناداری |
| اختلاف میانگینها (I-J) | گروه سنی (J) | گره سنی (I) | |
حد بالا | حد پایین |
| ||||
952/0 | 281/0- | 497/0 |
| 3357/0 | زیر 30 سال | 50 سال به بالا |
127/1 | 012/0 | 042/0 |
| 5199/0* | 30 تا 40 سال | |
672/0 | 334/0- | 821/0 |
| 1691/0 | 41 تا 50 سال |
شکل (5) میانگین سرمایه اجتماعی را در گروههای مختلف سنی نشان میدهد، همانطور که در شکل مشاهده میگردد، بیشترین سرمایه اجتماعی مربوط به گروه سنی پنجاه سال به بالا و کمترین سرمایه اجتماعی مربوط به گروه سنی 30 تا 40 سال میباشد.
شکل 5. مقایسه میانگین سرمایه اجتماعی بر اساس گروههای سنی
شکل (6) میانگین قصد تسهیم دانش را در گروههای مختلف سنی نشان میدهد، همانطور که در شکل مشاهده میگردد، بیشترین قصد تسهیم دانش مربوط به گروه سنی پنجاه سال به بالا و کمترین قصد تسهیم دانش مربوط به گروه سنی 30 تا 40 سال میباشد.
شکل 6. مقایسه میانگین قصد تسهیم دانش بر اساس گروههای سنی
جهت بررسی این آزمون فرض از آزمون تحلیل واریانس یک طرفه استفاده گردید.
جدول 14. تحليل واريانس چندراهه بين نمرات پاسخگويان در متغیر استراتژی راهحلگرایی، استراتژی کنترل، استراتژی عدم مقابله، سرمایه اجتماعی و قصد تسهیم دانش با توجه به متغير جمعیتشناختی سابقه خدمت
متغیرهای اصلی | مجموع مجذورات بین گروهی | درجه آزادي بین گروهی | ميانگين مجذورات بین گروهی | F | سطح معني داري |
سرمایه اجتماعی | 923/6 | 2 | 461/3 | 575/4 | 011/0 |
قصد تسهیم دانش | 311/5 | 2 | 655/2 | 085/4 | 018/0 |
استراتژی راهحلگرایی | 839/1 | 3 | 613/0 | 182/1 | 318/0 |
استراتژی کنترل | 649/0 | 3 | 216/0 | 213/0 | 887/0 |
استراتژی عدم مقابله | 403/3 | 3 | 134/1 | 701/1 | 169/0 |
نتايج مندرج در جدول (14) نشان ميدهد که مقدار معناداری در متغیرهای سرمایه اجتماعی و قصد تسهیم دانش کمتر از 05/0 بدست آمده است بنابراین بين این دو متغیر با نظرات پاسخگويان برحسب سابقه خدمت تفاوت معناداری وجود دارد که در این مرحله با استفاده از آزمونهای تعقیبی گروههایی که باعث این اختلاف معنادار شدهاند، شناسایی میگردد، ولی در متغیر استراتژی راهحلگرایی، استراتژی کنترل و استراتژی عدم مقابله مقدار سطح معناداری 318/0 ، 887/0 و 169/0 بدست آمده که بزرگتر از 05/0 میباشد، بنابراین بین میانگین استراتژی راهحلگرایی، استراتژی کنترل و استراتژی عدم مقابله در گروههای مختلف سابقه خدمت، تفاوت معناداری وجود ندارد.
با توجه به جدول (15) در خصوص آزمون همگونی واریانسها و تایید فرض برابری واریانسها با استفاده از آزمونهای پست هاک و روش معروف توکی، گروه سابقه خدمتی که باعث این تفاوت شده است مشخص گردید.
جدول 15. آزمون لوین جهت بررسی همگونی واریانسها
مقدار معناداری Sig | درجه آزادی دوم | درجه آزادی اول | آماره لون | متغیر | ||
069/0 | 309 | 2 | 701/2 | سرمایه اجتماعی | ||
246/0 | 309 | 2 | 407/1 | قصد تسهیم دانش |
با توجه به ستون مقدار معناداری جدول (16) و مشاهده مقدار 008/0 و مقایسه آن با 05/0= α نتیجه میشود که گروه سابقه خدمت 20 سال به بالا با گروه سابقه خدمت 10 تا 20 سال اختلاف معنادار دارند و انتظار میرود سرمایه اجتماعی در گروه سابقه خدمت 20 سال به بالا بیشتر از سرمایه اجتماعی در گروه سابقه خدمت 10 تا 20 سال باشد، به این صورت که به ترتیب بیشترین تفاوت معنادار بین سرمایه اجتماعی در گروه سابقه خدمت 20 سال به بالا با سرمایه اجتماعی در گروه سابقه خدمت 10 تا 20 سال مشاهده گردید.
جدول 16. نتایج آزمون توکی از حیث گروه سابقه خدمت و متغیر سرمایه اجتماعی
فاصله اطمینان | مقدار معناداری | اختلاف میانگینها (I-J) | سابقه خدمت (J) | سابقه خدمت (I) | |
حد بالا | حد پایین | ||||
478/0 | 149/0- | 433/0 | 1644/0 | زیر 10 سال | 20 سال به بالا |
618/0 | 074/0 | 008/0 | 3467/0* | 10 تا 20 سال |
با توجه به ستون مقدار معناداری جدول (17) و مشاهده مقدار 013/0 و مقایسه آن با 05/0= α نتیجه میشود که گروه سابقه خدمت 20 سال به بالا با گروه سابقه خدمت 10 تا 20 سال اختلاف معنادار دارند و انتظار میرود قصد تسهیم دانش در گروه سابقه خدمت 20 سال به بالا بیشتر از قصد تسهیم دانش در گروه سابقه خدمت 10 تا 20 سال باشد، به این صورت که به ترتیب بیشترین تفاوت معنادار بین قصد تسهیم دانش در گروه سابقه خدمت 20 سال به بالا با قصد تسهیم دانش در گروه سابقه خدمت 10 تا 20 سال مشاهده گردید.
جدول 17. نتایج آزمون توکی از حیث گروه سابقه خدمت و متغیر قصد تسهیم دانش
فاصله اطمینان | مقدار معناداری | اختلاف میانگینها )I-J( | سابقه خدمت )J( | سابقه خدمت )I( | |
حد بالا | حد پایین | ||||
415/0 | 165/0- | 568/0 | 1252/0 | زیر 10 سال | 20 سال به بالا |
557/0 | 053/0 | 013/0 | 3053/0* | 10 تا 20 سال |
بحث و نتیجه گیری
هدف پژوهش تبیین رابطه الگوی راهبردهای مقابله با تعارض و سرمایه اجتماعی با تسهیم دانش بود. فرضیه اول مبنی بر این که بین سرمایه اجتماعی و ابعاد آن با قصد تسهیم دانش رابطه معنادار وجود دارد، تأیید شد. این یافته ها با نتایج مناقی (2015) مبنی بر رابطه بین بعد ساختاری و شناختی و رابطه ای با تسهیم دانش همخوانی دارد. همچنین با نتایج شهابی و محمودی (1393) و مهدوی و همکاران (1394) مبنی بر رابطه مثبت سرمایه اجتماعی و تسهیم دانش همخوانی دارد. با نتایج لیفبورو و همکاران (2016) مبنی بر رابطه ی مثبت سرمایه اجتماعی شناختی با تسهیم دانش و با یافته های لی و همکاران(2014) مبنی یر رابطه ی بعد رابطه ای و شناختی با تسهیم دانش همخوانی داشت. سرمایه اجتماعی یکی از سرمایه های ضروری برای سازمان ها است. سرمایه اجتماعی موجب یکپارچگی در میان اعضا می شود. بعد ساختاری سرمایه اجتماعی بر ساختارهایی که می تواند به تعامل های سازمان کمک نماید یا عواملی که باعث پیوند افراد می شود اشاره دارد. بعد شناختی نیز که اشاره به ارزشهای مشترک در میان اعضای سازمان دارد. سازمانی که اعضای آن با یکدیگر ارتباطات مناسبی داشته باشند اعتماد بین اعضا بیشتر می گردد. اعتماد اجتماعی مهم ترین رکن سرمایه اجتماعی و اولین گام برای شکل گیری ارتباطات بین فردی می شود. اعتماد کارکنان به هم سبب می شود افراد با یکدیگر صادق و صمیمی باشند. یکپارچگی جو سازمان شرایطی را برای کارکنانش فراهم می کند که اعضا برای موفقیت سازمان خود را جز یک گروه به هم پیوسته می دانند. این به هم پیوستگی و اعتماد سبب پیوند های متقابل اجتماعی بین اعضا می گردد و اعضا تمایل دارند برای جلوگیری از گسستگی سازمان هر آن چه را دارند در اختیار سایرین قرار دهند و ترسی از دادن اطلاعات به دیگران ندارند بدین ترتیب تسهیم اطلاعات بین افراد بیشتر می گردد.
نتایج به دست آمده از فرضیه دوم نشان داد ضریب همبستگی بین استراتژی راهحلگرایی و استراتژی عدم مقابله با قصد تسهیم دانش معنادار بود. یعنی بین استراتژی راهحلگرایی و قصد تسهیم دانش و استراتژی عدم مقابله و قصد تسهیم دانش رابطه معنیدار وجود داشت. لذا فرضیه دوم مبنی بر این که بین راهبردهای مقابله با تعارض با قصد تسهیم دانش رابطه معنادار وجود دارد، در خصوص رابطه متغیرهای استراتژی راهحلگرایی با قصد تسهیم دانش رابطه مستقیم و استراتژی عدم مقابله با قصد تسهیم دانش رابطه معکوس، تأیید شد و بین استراتژی کنترل و قصد تسهیم دانش رابطه معناداری مشاهده نشد. نتایج پژوهش با یافته های کوهزاده و همکاران (2015) محمدنظامی و همکاران (2014) عبدشریفی و حکمت نیا (1392) و که دریافتند رابطه معنی داری بین تعارض و به اشتراک گذاری دانش وجود دارد همخوانی داشت. با پژوهش سمرا و شعلان (2015) که یافتند بین سبک حل تعارض اجتناب و ادراک از به اشتراک گذاری دانش ارتباط معنی داری وجود نداشت و هی (2009) که دریافته بود تعارض تاثیری بر تسهیم دانش ندارد همخوانی نداشت . یافته ها حاکی از آن است که با افزایش راهبرد راه حل گرایی در حل تعارضات سازمان تسهیم دانش بین کارکنان افزایش یافته است، اما با استفاده از راهبرد عدم مقابله یعنی سازش و یا اجتناب از حل آن تسهیم دانش بین کارکنان کاهش یافته است. با توجه به این که تعارض یکی از مهم ترین مسائل در سطح سازمان می باشد و تمام روابط انسانی و کاری به طریقی تحت تاثیر تعارض قرار می گیرد، اگر به خوبی مدیریت گردد به عبارتی از راهبردهای مناسب برای مدیریت تعارض استفاده گردد نه تنها مانعی برای پیشبرد اهداف سازمان نخواهد بود بلکه موجبات تغییر و تحولات رو به جلوی آن را فراهم می آورد. راهبرد راه حل گرایی به عنوان راهبردی موثرتر و البته پیچیده تر از راهبرد عدم مقابله (اجتناب یا سازش) می باشد. هنگامی که کارکنان در حل تعارضات سازمانی از راهبرد راه حل گرایی استفاده می کنند نتایج مثبت تعارض برای سازمان آشکار می گردد، در این هنگام کارکنان تلاش خواهند کرد هماهنگی بین اعضا از بین نرود و ارتباط بین کارکنان بهتر شود ، به این ترتیب بین کارکنان اعتماد بیشتری حاصل می شود و تمایل به تسهیم دانش خود با دیگران خواهند داشت
یافته های مدل تحلیل مسیر نشان داد از بین راهبردهای مقابله با تعارض استراتژی عدم مقابله و استراتژی راه حل گرایی، از بین ابعاد سرمایه اجتماعی سرمایه اجتماعی ساختاری و همچنین نگرش به تسهیم دانش و هنجارهای ذهنی بر قصد تسهیم دانش تاثیر داشت و قصد تسهیم دانش بر روی رفتار تسهیم دانش تاثیر داشت. روابط دوستانه بین کارکنان و ارتباطات کاری آنان سبب می شود که افراد انگیزه و تمایل بیشتری به در اختیار گذاشتن آنچه خود می دانند با سایرین پیدا کنند بدین ترتیب بر قصد تسهیم دانش موثر می باشد. افرادی که در تعارضات سازمانی می کوشند تا راه حل های مشکلات را در نظر گرفته و بهترین راه را برای حل تعارض خود با دیگران انتخاب کنند، تمایل دارند به تبادل اطلاعات بپردازند تا بدین صورت بهترین راه را انتخاب کنند. در حالی که افرادی که سعی می کنند از تعارض دوری کنند یا با آن سازش کنند تمایل چندانی به تبادل اطلاعات ندارند. تاثیر مثبت بین هنجارهای ذهنی و قصد تسهیم دانش نشان داد که هر اندازه هنجارهای ذهنی، یعنی مجموعه باورها، و ارزش های شخصی افراد که متاثر از هنجارهای جامعه است، مطابق و همسو با فعالیت های تسهیم دانش باشد، فرد قصد و نیت بیشتری برای شروع یک رفتار از خود نشان می دهد و انتظار می رود چنین فردی با نیت بیشتر و مصمم تر به رفتار تسهیم دانش بپردازد. عموما رفتار به دنبال قصد آن اتفاق می افتد و بدون قصد رفتاری اتفاق نخواهد افتاد.
با توجه به نتایج فرضیه اول پیشنهاد می شود: برای بالا بردن سرمایه اجتماعی، فعالیتهای گروهی و تیمی را از اولویت کاری خود قرار دهند. با توجه به نقش پاداش در افزایش سرمایه اجتماعی کارکنان با تشویق و تمجید از تسهیم کنندگان دانش در جلسات رسمی و ترفیع و مواردی از این قبیل به ترغیب تسهیم دانش بین کارکنان بپردازند. با تقویت روابط اجتماعی از طریق برگزاری جلسات و فراهم کردن امکانات فناوری که یک عامل مهم در تبادل دانش بین دبیران است، تمایل تسهیم دانش را در سازمان بهبود بخشند.
با توجه به یافتن رابطه بین راهبرد های تعارض (راه حل گرایی و عدم مقابله) با قصد تسهیم دانش به مدیران آموزش و پرورش پیشنهاد می گردد: با برگزاری دوره های ضمن خدمت استراتژی های حل تعارض در سازمان آگاهی مدیران و دبیران را در این زمینه افزایش داده تا آنان بتوانند از راهبردهای حل تعارض مانند راه حل گرایی به موقع و بیشتر استفاده نمایند، رسالت سازمان برای کلیه دبیران با استفاده از راههای مختلف مانند استفاده بروشور و... روشن شود تا تعارضات ناسالم سازمانی بین آنان کمتر شده و بدین ترتیب میزان تسهیم دانش بین آنان تقویت شود، به مدیران با توجه به نقش الگویی آنان و دبیران آموزش و پرورش توصیه می گردد از راهبرد راه حل گرایی در تعارضات سازمانی خود استفاده کنند، با برگزاری کارگاه های آموزشی تمرین حل تعارض دبیران را با اثرات مطلوب و نامطلوب راهبردهای مختلف تعارض آشنا کنند.
از آنجایی که بین نگرش به تسهیم دانش و قصد آن رابطه وجود داشت برای تقویت این نگرش می توان به گسترش ارائه تجارب کارکنان پرداخت و با تکریم آنها عوامل انگیزشی لازم را در کارکنان به وجود آورد.
منابع
اخوان پیمان، حسینی سرخوش سیدمهدی (1394). بررسی عوامل انگیزشی و سازمانی موثر بر شکل گیری رفتار تسهیم دانش میان کارکنان (مطالعه موردی در یک مرکز تحقیق و توسعه صنعتی). پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات ، 30(4) : 1083-1051
بهمنیاری حمید، موغلی علیرضا، دانشور بهاره، معصومی رحیم. (1394). بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و مدیریت دانش در دانشگاه علوم پزشکی شیراز. مجله دانشگاهی یادگیری الکترونیکی. 6(2): 52-40
تابلی حمید، نجفیان مهدی، لسانی مهدی، (1392). رفتارسازمانی با رویکرد اسلامی. تهران: آذین مهر
پروست گیلبرت، روب استفان، رومهاردت کای.(1385). مدیریت دانش. مترجم حسینی خواه علی. چاپ اول. تهران : نشر یسطرون
پیرزاده آفرین، علوی سیدبابک.(1389). رابطه هوش هیجانی مدیران و سبک مدیریت تعارض کارکنان در شرکت های کوچک و متوسط. علوم مدیریت ایران،5(20): 27-48
حسن زاده محمد، علیپورایرانق سکینه، زندیان فاطمه. 1392. رابطه سرمایه اجتماعی و تسهیم دانش در مراکز ملی اطلاعات کشور. تعامل انسان و اطلاعات. 1(1): 43-27
حقیقی محمدعلی ، علیپورمحمدحسین، علی بیکی بهنام. (1391). مدیریت تعارض و استرس. چاپ اول. تهران: انتشارات ترمه
دالکیر د. (1392). مدیریت دانش در تئوری و عمل .ترجمه زرگرپور ح، بریمانی ح، زرآبادی پور س. تهران: پندارپارس شرکت مدیریت پروژه های نیروگاهی ایران
دانش فرد ک،ذاکری م. (1389). مدیریت دانش مبانی ، فرایندها و کارکردها. تهران: معاونت پژوهشی دانشگاه آزاداسلامی
سیدصدری ا. (1389). شناسایی موانع تسهیم دانش در شرکت پالایش نفت اصفهان. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده علوم اداری واقتصاد دانشگاه اصفهان
شعبانی درکی بختیار ، آهنچیان نرگس .(1385). رهبری دانشگاهی وسرمایه اجتماعی : رویکردی جامعه شناختی به مدیریت آموزش عالی ، اندیشه های نوین تربیتی ،2 (3/4): 58-39
شهابی مریم، محمودی میمند محمد.(1393). بررسی نقش سرمایه اجتماعی و کنترل رفتاری به عنوان عوامل تاثیرگذار بر وضعیت تسهیم دانش ضمنی میان کارکنان : بانک ملی شهر کرمانشاه. پژوهش های مدیریت منابع سازمانی ،4(4): 153-137
عبدشریفی فاطمه، حکمت نیا فرشته.(1392). بررسی رابطه ی راهبردهای مدیریت تعارض بامیزان گرایش به تسهیم دانش :(مطالعه موردی دانشجویان دانشکده علوم تربیتی وروانشناسی دانشگاه شیراز، کنفرانس مدیریت چالشها وراهکارها ، شیراز
عطار سعید.(1389). بنیادهای نظری سرمایه اجتماعی(بررسی وضعیت سرمایه اجتماعی در ایران). چاپ اول. یزد: انتشارات دانشگاه یزد
علیخان گرگانی روح الله، مرادی حسین. (1392). مقدمه ای بر سرمایه اجتماعی (مفاهیم وکاربردها). تهران: آذرخش
غفاری غلامرضا. (1390). سرمایه اجتماعی و امنیت نظامی. چاپ اول. تهران: انتشارات جامعه شناسان
قلیچلی بهروز، عزتی نوید، رحمتی حسین، (1399)،رهبری دانش محور و تسهیم دانش، مطالعات مدیریت راهبردی، 11(43): 79-63
کرامتی محمدرضا، میرکمالی سیدمحمد ،رفیعی محسن.(1388). رابطه هوش هیجانی با استراتژیهای مدیریت تعارض . اندیشه های نوین تربیتی، 5(3): 110-98
کرد نوقابی رسول، اشکان مریم، میرزایی رافع مهدی.(1390). رابطه بین هوش هیجانی وسبک مدیریت تعارض مدیران در مدارس راهنمایی و متوسطه استان های خراسان رضوی، شمالی و جنوبی. اندیشه های نوین تربیتی، 7(2): 52-33
مهدوی موسی، تقی پور حمیدرضا، طریقی حسینی حمید. (1394). نقش سرمایه اجتماعی در تسهیم دانش بین مدیران و کارشناسان ستادی جهاد دانشگاهی. پژوهش های مدیریت منابع انسانی، 7(1): 158-137
وندی آر. بوکوویتز ، روث ال ویلیامز. (1391). مدیریت دانش کاربردی. ترجمه کشاورزی علی حسین، رضائیان علی. تهران: سمت.
Ahmad, FARHAD & Karim, MUhamin. (2019). Impacts of knowledge sharing: a review and directions for future research. Journal of Workplace Learning.
Bock Gee-Wee, Smut Rebort-W, Kim Yung-G, Lee Jee-N.(2005). Behavioral Intention Formation in Knowledge Sharing: Examining the Roles of Extrinsic Motivators, Social-Psychological Forces, and Organizational Climate. MIS Quarterly Special Issue on Information Technologies and Knowledge Management, 29(1): 87-111
Chenamaneni A.(2006). Determinants of knowledge sharing behaviors: developing and testing an integrated theoretical model. For the degree of philosopy the university of Texas at Arlington
Chen Z. (2011).The interactive effects of relationship conflict, reward, and reputation on knowledge sharing. Social Behavior and Personality Journal, 39(10): 1378-1394
Choi K, Poon S,Davis G. (2008). Effects of knowledge management strategy on organizational performance : A complentarity theory-based approach Omega: 36(2): 235-251
Chow w.s, Chan L.SH. (2008). Social network, social trust and shared goals in organizational knowledge sharing. Information Management 45 (2008) 458–465
Connelly, C.E. and K. Kelloway, 2003. Predictors of employees‟ perceptions of knowledge sharing cultures. Leadership & Organizational Development, 24(5/6): 294-301.
Debarr K.A. (2004). A review of current health education theories debar. Californian Health Promotion. 2(1): 74-87
Ellison s. (2003). Nurses attitude toward Family presence during resuscitative efforts and invasive procedures. Journal of Emergency nursing,29(6):515-521
GU L,Wang J. (2013). Conflicts may impact intention to share knowledge in a virtual team. Information systems, 14(2): 79-86
Jalili P,Nazem F. (2014). Prediction of knowledge management based on the conflict resolution techniques and its dimensions at Amirkabir university of technology. Indian Journal of
Fundamental and Applied Life Sciences International Journal , 4 (S4): 2378-2385
Jambrek, I, Penić I. (2008). Upravljanje ljudskim potencijalima u poduzećima – ljudski faktor,
motivacija zaposlenika, kao najbitniji čimbenici uspješnosti poslovanja poduzeća, Zbornik Pravnog fakulteta Sveučilišta u Rijeci, 29 (2), pp. 1181-1206
Johson S, Schnatterly K, Hill A.(2013). Board composition beyond independence:
Socailcapital , Human capital and demographics. Journal of management, 39(1):232-262
Kerejci R.V,Morgan D.W.(1970). Determining sample size for research activities. Education Psychological measurement.30: 607- 610
Kouhzadi F,Mohammadkarimi Y,Allah Dahi M. (2015). Relationship conflict management in the acquisition and sharing of knowledge workers. 5(6): PP. 58-74
Lin,H.(2007).Effects of Extrinsic AND Intrinsic Motivation ON Employee Knowledg Sharing Intention. Journal of Information Science,33(2):135-149
Li Y, Ye F , Sheu CH.(2014).social capital, information sharing and performance Evidence from China. Production Management International Journal of Operations ,34 ( 11): 1440-1462
Li, G; Yang X, Huang S.( 2014،). Effects of social capital and community support on online community members' intention to create user-generated content, Journal of electronic comerce research , 15(3): 190-199
Lefebvre V.M, Sorenson D, Henchion M, Gellynck X. (2016). Social capital and knowledge sharing performance of learning networks. Information Management ,36 (4): 570–579
Martinez R, Jand F, Ruiz P. (2012). Knowledge acquisition's mediation of social capital-firm innovation. Knowledge management,16(1):61-76
Mohammadnezamy E, Mahdieh O, Fatemi A.2014. The relationship between conflict management and the acquisition and sharing of knowledge. Pinnacle Research Journals .Arth prabandh: A Journal of Economics and Management.3(3),9-29, Online ISSN : 2278-0629
Monaghi T.(2015). The Relationship between knowledge management and social Capital in Developing countries (case study: Kurdistan province Industrial Towns). Scientific Research and Development 2 (6): 238-244
Olan, F., Arakpogun, E. O., Suklan, J., Nakpodia, F., Damij, N., & Jayawickrama, U. (2022). Artificial intelligence and knowledge sharing: Contributing factors to organizational performance. Business Research, 145, 605-615.
Ozbek A. (2011). Empowered employee s knowledge sharing behavior. International business and management studies,2:69-76
peng lin CH. (2011). Modeling job effectiveness and its antecedents from a sociai capital perspective: Asurvey of virtualteams within business organization. Journal of computers in Human Behavior.27(2): 915-923
Rivera JC,Ortiz LV, Flores FR. (2009).Overcoming cultural barriesrs for knowledge sharing Knowledge Management, 31(5): 257-270
Samra R-A,Shaalan k. (2015).The Relationship Between Knowledge Sharing Climate and Conflict esolution Styles. Springer International Publishing Switzerland 2015. LNBIP 224: 176–189
Turkina E, Thai M.T.T. (2013) "Social capital, networks, trust and immigrant entrepreneurship: a cross‐country analysis", Journal of Enterprising Communities: People and Places in the Global Economy, 7 ( 2): 108 – 124
Tiwari, S. P. (2022). Emerging Technologies: Factors Influencing Knowledge Sharing. World Journal of Educational Research.
Sommerfeldt Taylor M. (2011). A social capital approach to improving public relations’ efficacy:Diagnosing internal constraints on external communication. Public Relations Review, 37(2011): 197-206
Wah Ch.Y,Menkhoff T,Loh B,Evers H.D.(2007). Social Capital and Knowledge Sharing in Knowledge-Based Organizations: An Empirical Study.International journal of knowledge management, 3(1): 29-48
Walls W-D. (2013). The experience of workplace conflict on knowledge sharing in occupational therapy student communities of practice. A Dissertation Submitted to the Graduate Faculty of The University of Georgia in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree Doctor Education .Athens, Georgia
Quarterly Journal of Educational Psychology Skills
Islamic Azad University Tonekabon Branch
Vol. 15, No. 1, spring 2024, No 57
The pattern of relationships between conflict coping strategies and social capital with knowledge sharing intention and behavior among primary school teachers in Isfahan city.
Fateme Nikbakht Nasrabadi 1, Fariba Karimi 2*
1) M.A, Department of Educational Sciences, Isfahan Branch (Khorasgan), Islamic Azad University, Isfahan, Iran
2) Associate Prof, Department of Educational Sciences, Isfahan Branch (Khorasgan), Islamic Azad University, Isfahan, Iran
This research was conducted with the aim of explaining the relationship between strategies for dealing with conflict and social capital with knowledge sharing among primary school teachers. In terms of practical purpose and in terms of correlation method, it is structural equation model type. The statistical population of the research was made up of 2234 teachers of the districts of Isfahan city. Using the table of Karjesi and Morgan (1970), 327 people were selected by cluster random method. The tools used in the research are 6 Putnam and Wilson conflict strategies questionnaire (1994) with 30 items, Lee et al.'s social capital questionnaire (2014) with 12 items and Chennamanni's (2006) knowledge sharing behavior with 7 items, knowledge sharing intention with 5 items, norms Mindfulness about knowledge sharing with 6 items and attitudes towards knowledge sharing Bok et al. (2005) with 5 items, whose formal and content validity and construct validity were confirmed and the reliability of questionnaires using Cronbach's alpha coefficient was 0.78 and 83. 0, 0.92, 0.90, 0.81 and 0.87 were estimated. Data analysis was done using Kalmogorov Smironov test, Pearson correlation coefficient and path analysis using spss and Amos software. The results showed that there was a direct relationship between social capital and its dimensions (cognitive, structural, relational) with the intention to share knowledge (p<0.01). There was a direct relationship between the strategy of solution orientation and the intention to share knowledge, and there was an inverse relationship between the strategy of non-confrontation and the intention to share knowledge (p<0.01). No significant relationship was observed between control strategy and intention to share knowledge. The path analysis model showed that conflict coping strategies, dimensions of social capital, attitudes towards knowledge sharing and subjective norms were effective on knowledge sharing intention and knowledge sharing intention on knowledge sharing behavior. Keywords: knowledge sharing, social capital, conflict coping strategies, mental norms
|
|