نگاهی تطبیقی به آراء ژان- ژاک روسو و جان استوارت میل در خصوص مفهوم آزادی

محورهای موضوعی : اندیشه سیاسی

خشایار بوربوری ¹ (دانشجوی دکتری تخصصی علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج)
حسینعلی نوذری ² (دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج)
رضا شیرزادی ³ (عضو هیئت علمی گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج)

تاریخ دریافت : 1398/03/25 تاریخ پذیرش : 1400/06/06 تاریخ انتشار : 1400/06/01

کلید واژه: آزادی, میل, قرارداد اجتماعی, روسو, وضع طبیعی, مفهوم آزادی,

چکیده مقاله :

آزادی یکی از ارزشمندترین کلماتی است که تا به امروز در اذهان بشر نقش بسته است. آزادی مهم ترین شاخص کرامت انسانی و جایگاه والای انسانی است. بسیاری از متفکران سیاسی بر این باورند که بهره مندی از ارزش و هویتی به نام آزادی بزرگترین شاخص کرامت و هویت انسان و عدم دسترسی به آزادی جانمایه اصلی هویت حیوانی انسان است. از همین روست که روسو اندیشمند فرانسوی بردگی و استعمار را مخالف طبع انسان دانسته و ترک آزادی را مساوی با ترک انسانیت دانسته است. نام روسو اغلب به آرمان گریِ خردگریز از طبیعتِ خالص، وحشی و انسان طبیعی ابتدایی ارتباط دارد. اما فراتر از همه اینها او فیلسوف سیاسی پیچیده ای است که شکل معینی از دولت را مطرح می کند که پیش شرط آزادی انسان در چارچوب یک جامعه مدرن است. وی تاکید دارد که انسان در صورتی انسان است که آزاد باشد و این آزادی است که زمینه کمال وی را فراهم می سازد. جان استوارت میل از دیگر اندیشمندان غربی اذعان می دارد که عدم آزادی به مثابه نبود عقل است و از این لحاظ میان آزادی و عقلانیت رابطه تنگاتنگی ترسیم می نماید و غیبت آزادی را به مثابه رهایی از عقل می داند.

چکیده انگلیسی:

Freedom is one of the most valuable words that have existed in human minds up to now. Freedom is the most important index of human dignity and nobility. Many of the political thinkers believe that enjoying a value and identity called freedom is the greatest index of human dignity and identity and lack of access to freedom is the major feature of animal identity of man. This is why Rousseau, the French thinker, has considered the slavery and colonialism to be against human nature and has equaled the lack of freedom to the lack of humanity. Rousseau`s is often associated with the irrational idealism of pure and savage nature as well as the primary nature of human being. However, beyond all features, he is a complicated political philosopher who has offered a determinate form of government which is the prerequisite of human freedom within the framework of a modern society. He insists that man is a man when he is free since this freedom provides the ground for his perfection. John Stuart Mill is another western thinker claiming that the lack of freedom is equal to the lack of reason. Hence, he states that there is a close relationship between the freedom and rationality. He regards the lack of freedom as the lack of reason.