تحلیل مؤلّفه‌های مکتب رمانتیسم در منظومه‌های غنایی «زهره و منوچهر» ایرج‌میرزا و «ایرج و هوبره» قاسم لاربن
محورهای موضوعی : فصلنامه تخصصی زبان و ادبیات فارسی
عارف کمرپشتی
1
(گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران)
مریم سلیمان پور
2
(کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی،آموزگار)
کلید واژه: رمانتیسم, ادبیّات غنایی, زهره و منوچهر, ایرج‌میرزا, ایرج و هوبره, قاسم لاربن,
چکیده مقاله :
ایران عصر مشروطه هم‌سو با تحوّلات اجتماعی ـ اقتصادی و گذار از سنّت به تجدّد از نظر ادبی در کنار دیگر گرایش‌ها، متأثّر از مکتب رمانتیسم است. این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی منظومه‌های زهره و منوچهر ایرج‌میرزا و ایرج و هوبره قاسم لاربن آخرین منظومه‌های غنایی ادبیات کلاسیک فارسی را از منظر رمانتیسم بررسی نموده و به این سؤال پاسخ می‌دهد که کدام منظومه و با چه مؤلّفه‌هایی به رمانتیسم گرایش دارد؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد مؤلّفه‌های رمانتیسم با وجود هم‌زمانی پیدایش آن در عصر مشروطه و این تصوّر که در زهره و منوچهر برجسته خواهد بود؛ در ایرج و هوبره نمود بیشتری دارد. رمانتیسم احساسی ایرج و هوبره با بیان آزادانة خواسته‌ها در قلمرو اخلاق، نمود یافته و هیجان و احساسات منظومه با فراز و فرود داستان روایتی از عشق، شادی، غم، آرزو، تقاضا، بی‌تابی و تعجّب و شگفتی است. رمانتیسم اجتماعی با جنبة حماسی منظومه و اندیشه‌های ناسیونالیستی مرتبط است. شخصیّت‌های اساطیری، سفرهای خیالی و بسامد استعاره نیز از مؤلّفه‌های رمانتیسم منظومة لاربن است