بررسی اثر زمان، روش آبیاری و الگوی کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام سیبزمینی در منطقه جیرفت
محورهای موضوعی : یافته های نوین کشاورزی
سیدعبدالرضا نجفی‌موسوی
1
(کارشناس ارشد زراعت و مدیرعامل شرکت سهامی کشت و صنعت جیرفت)
کلید واژه: آبیاری بارانی, سیب زمینی, آبیاری قطرهای, الگوی کاشت, عملکرد غده, زمان آبیاری,
چکیده مقاله :
این آزمایش با استفاده از کرت های خرد شده نواری در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در اراضی کشت و صنعت جیرفت در سال زراعی 88 – 1387 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل روش آبیاری به عنوان عامل عمودی در 2 سطح شامل آبیاری بارانی و قطره ای و زمان آبیاری به عنوان عامل افقی اصلی در دو سطح شامل آبیاری شبانه و روزانه و الگوی کاشت در 3 سطح به عنوان عامل افقی فرعی شامل فاصله ی بین ردیف های کاشت 75 سانتی متر با فاصله بین بوته ها 20 سانتی متر، فاصله ردیف ها 70 سانتی متر با فاصله بین بوته ها 5/21 سانتی متر و فاصله بین ردیف ها 65 سانتی متر و فاصله بین بوته ها 23 سانتی متر و ارقام سیب زمینی به عنوان عامل فرعی فرعی در 2 سطح شامل ارقام ورگو و سانته بود. نتایج نشان داد روش آبیاری بر عملکرد غده سیب زمینی و راندمان مصرف آب در سطح آماری 1% اختلاف معنی داری را نشان داد و اثر آن بر تعداد غده و متوسط وزن غده در سطح 5% معنی دار شد. زمان آبیاری فقط بر عملکرد غده و راندمان مصرف آب در سطح آماری 5% اثر معنی داری را نشان داد. همچنین اثر الگوی کاشت بر عملکرد غده، وزن بیوماس و راندمان مصرف آب از لحاظ آماری در سطح 1% معنی دار شد. اثر ارقام بر تمام صفات اندازه گیری شده در سطح 1% معنی دار بود. حداکثر عملکرد غده سیب زمینی از روش آبیاری قطره ای به میزان 14/50 تن در هکتار حاصل شد که نسبت به روش آبیاری بارانی 37/22 تن در هکتار افزایش محصول داشت. آبیاری روزانه در مقایسه با آبیاری شبانه از عملکرد بالاتری برخوردار بود. بالاترین عملکرد سیب زمینی از رقم سانته با روش آبیاری قطره ای و زمان آبیاری روزانه و الگوی کاشت فاصله ی بین ردیف ها 65 سانتی متر و فاصله ی بین بوته ها 23 سانتی متر، معادل 47/55 تن در هکتار بود که همین تیمار برای منطقه مناسب می باشد.
To find the most suitable planting time, irrigationmethod, plant pattern and their effect on tuber yield of potato varieties,strip split plot experiment was done in a complete randomized block design withthree replicates in Jiroft, Iran in2008-2009 planting season. Treatments were irrigation method at vertical factorin two level sprinkle and dripping irrigation, planting time an main: horizonin two levels night and day irrigation plant pattern an lateral horizon factorin three level planting row intervals 75cm and plant interval 20cm,planting row intervals 70cm and planting interval 21.5cmandplanting row intervals 65cm and plant interval 23cmand finally potato varieties were lateral factor in two levels, Vergo andSante. Results showed that irrigation method had significant effect on tuberyield and water was efficiency at 0.01 and on tuber number and tuber meanweight at 0.05 also on plant pattern had significant effect. Tuber yield,biomass weight and water use efficiency at 0.01 Variety effect on all elementswas significant at 0.01. Treatment of drip irrigation method had the most tuberyield with 50014 Kg/h which it was more than sprinkle irrigation method with22037 Kg/h. Day irrigationhad more yield in comparison with highirrigation. The treatment of sante variety with trickle and day irrigation andplant pattern of 65×23cm, had the most yield with 5547 kg/h and itis recommended for this region.
1- باغانی، ج. 1388. آرایش کاشت و مقادیر آب در زراعت سیبزمینی با آبیاری قطرهای در مشهد. مجله آب و خاک (علوم و صنایع کشاورزی)، جلد 23، شماره 1، ص 159 – 153.
2- رفیع، م. 1382. بررسی تأثیر دور و میزان آبیاری بر عملکرد کل و قابل فروش و اجزای عملکرد ارقام سیبزمینی، مجله علمی کشاورزی، جلد 30، شماره 1، ص 36 – 27.
3- زارع ابیانه، ح.، م. کزازی، د. ظفری و پ. زمانی. 1386. اثرات آبیاری بارانی و آبیاری جویچهای بر روی بیماری خال سیاه، رشد ثانویه و عملکرد پنج رقم سیبزمینی در منطقه همدان، پژوهش کشاورزی آب، خاک و گیاه در کشاورزی، جلد هفتم، شماره سوم، صفحه 31 – 38.
4- سیادت، س. ع.، س. ا. هاشمی دزفولی، س. صادقزاده حمایتی، م. ولیزاده، ق. نورمحمدی و ق. فتحی. 1379. اثر الگوی کاشت و تراکم بوته بر روی عملکرد و برخی ویژگیهای ریختشناسی غده سه رقم سیبزمینی در منطقه اردبیل، مجله علوم کشاورزی، 16 (12): 111 – 91.
5- شیری جناقرد، م.، ا. توبه، ر. ا. زکریا، ق. ن. قنبلانی و ب. د. مسجدلو. 1386. تأثیر سطوح مختلف آبیاری قطرهای و الگوهای مختلف کشت بر عملکرد و اجزای عملکرد سیبزمینی رقم آگریا، پژوهش و سازندگی، شماره 75، ص 157 – 149.
6- موسوی فضل، ح. و ف. فائزنیا. 1382. اثر تنش رطوبتی بر رشد و عملکرد دو رقم سیبزمینی. مجموعه مقالات یازدهمین همایش کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران، ص 294 - 273.
7- سیادت، س. ع.، س. ا. هاشمی دزفولی، س. صادقزاده حمایتی، م. ولیزاده، ق. نورمحمدی و ق. فتحی. 1379. اثر الگوی کاشت و تراکم بوته بر روی عملکرد و برخی ویژگیهای ریختشناسی غده سه رقم سیبزمینی در منطقه اردبیل، مجله علوم کشاورزی، 16 (12): 111 – 91.
8- میرزائی، ی. 1384. بررسی اثرات مقادیر کود پتاسیم بر عملکرد ارقام سیبزمینی (طرح استمرار تولید) در منطقه جیرفت. گزارش نهایی مرکز تحقیقات کشاورزی جیرفت.
9- Darwish, T., Atallah, T., Elkhath, M. and Hajasan, S. 2002. Impact of irrigation and fertigation on leaching and soil – ground water contamination in Lebanon. 17th wcss, 14 – 21 Agust, Thailand.
10- Opena, G. B. and Porter, G. A. 1999. Soil management and supplemental irrigation effects on potato. II. Root growth, Agron. J. 91: 426 – 431.
11- Erdem, T., Erdem, H. Orta and Okursoy, H. 2006. Water yield relationships of potato under different irrigation methods and regimes – sci. Agric., 63 (3): 226 – 231.
12- Nagaz, K., Toumi, I., Masmoudi, M. M. and Mechlia, N. B. 2008. Comparative effects of drip and furrow irrigation with saline water on the yield and water use efficiency of potato (Solanum tuberosum L.), Agricultural Journal 3 (4): 272 – 277.
13- Kiziloglu, F. M., Sahin, U., Tunc, T. and Diler, S. 2006. The effect of deficit irrigation on potato evapotranspiration and tuber yield under cool season and semiarid climatic conditions, Journal of Agronomy, 5 (2): 284 – 288.
14- Mahmood, S. 2005. A study of planting method spacing on the yield of potato using TPS, Asian Journal of Plant Sciences, 4 (2): 102 – 105.
15- Fabeiro, C., Martin D. S. and Juan, D. 2001. Yield and size of deficit irrigated potatoes. Agric Water Manage. 48: 255 – 266.
16- Moon, K., Lim, H. H. C. and Hyun, H. N. 2006. water use efficiency of potato between sprinkler and drip irrigation systems under field condition 18th world congress of soil science . july 9 – 15 (2006) , philadel phia , penncylvania , usa .
17- Onder, S., ealiskan, M. E., onder, D. and caliskan, S. 2005. Different irrigation methods and water stross effects on potato yield and yield components. Agricultural water management. 43 (1): 43 -86.
18- Singh. N., Sood, M. C. and S L x L, S. 2005. E valuation of potato based cropping sequences under drip, sprinkler and furrow methods of irrigation. Potato, j ournal 2005. 32 (3/4): 145 – 146.