بررسی تاثیر کاربرد کودهای زیستی و منابع شیمیایی نیتروژن و فسفر بر صفات زراعی و درصد روغن در آفتابگردان
محورهای موضوعی : یافته های نوین کشاورزینورعلی ساجدی 1 , حمید مدنی 2 , محمد میرزاخانی 3
1 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، گروه زراعت و اصلاح نباتات، اراک، ایران
2 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، گروه زراعت و اصلاح نباتات، اراک، ایران
3 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فراهان، گروه زراعت و اصلاح نباتات، فراهان، ایران
کلید واژه: عملکرد دانه, آفتابگردان, درصد روغن, کودهای زیستی, کودهای شیمیایی,
چکیده مقاله :
به منظور بررسی اثرات تلقیح دو گانه کود های بیولوژیک با سطوح مختلف ازت و فسفر بر خصوصیات زراعی آفتابگردان، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک اجرا شد. عوامل مورد آزمایش شامل نیتروکسین در دو سطح بدون تلقیح و با تلقیح به صورت بذر مال، بارور 2 در دو سطح بدون تلقیح و با تلقیح به صورت بذرمال و کود های شیمیایی در چهار سطح بدون مصرف، 150 کیلوگرم نیتروژن+ 75 کیلوگرم فسفر، 100 کیلوگرم نیتروژن+ 50 کیلوگرم فسفر و 50 کیلوگرم نیتروژن+ 25 کیلوگرم فسفر بود. نتایج این تحقیق نشان داد که با مصرف 100 کیلوگرم نیتروژن+ 50 کیلوگرم فسفر در هکتار عملکرد دانه و درصد روغن نسبت به شاهد 11و 8/2% افزایش نشان دادند. با کاربرد توام نیتروکسین و بارور 2 عملکرد دانه نسبت به شاهد 18% افزایش یافت. بیشترین درصد روغن معادل 38/46 از اثر متقابل 100 کیلوگرم نیتروژن+ 50 کیلوگرم فسفر در هکتار توام با کاربرد نیتروکسین حاصل شد. بیشترین عملکرد دانه معادل 71/4599 کیلوگرم در هکتار از تیمار150 کیلوگرم نیتروژن+ 75 کیلوگرم فسفر توام با کاربرد نیتروکسین و بارور 2 حاصل شد که با تیمار100 کیلوگرم نیتروژن + 50 کیلوگرم فسفر و کاربرد نیتروکسین با عملکرد معادل 10/4371 کیلوگرم در هکتار اختلاف معنی داری نشان نداد. به طور کلی نتایج نشان داد با مصرف100 کیلوگرم نیتروژن+ 50 کیلوگرم فسفر توام با کاربرد کود های زیستی نیتروکسین و بارور2 می توان به عملکرد قابل قبولی دست یافت.
In order to assessment of the effects of dual inoculation of bio-and chemical fertilizers on agronomical traits and oil percentage in sunflower, a field experimentl was carried out as factorial based on complete randomized block design with three replicates in the research station of Islamic Azad University- Arak Branch, Iran in 2011. Experimental factors were Nitroxin in two levels of with and without seed inoculation, Barvar 2 in two levels of with and without seed inoculation N and P fertilizers in four levels of control(without application of fertilizer), 150 kg ha-1 N +75 kg ha-1 P, 100 kg ha-1 N +50 kg ha-1 P, 50 kg ha-1 N +25 kg ha-1 P. Results showed that application of 100 kg ha-1 N +50 kg ha-1 P increased grain yield and oil percentage by 11 and 2.8% as compared with control respectively. Seed inoculation with biofertilizers increased grain yield by 18% as compared with control. Maximum of oil percentage equal 46.38% was obtained from interaction effects 100 kg ha-1 N +50 kg ha-1 P and seed inoculation with Nitroxin. the highest grain yield equal 4599.71 kg ha-1 was obtained from 150 kg ha-1 N +75 kg ha-1 P along with biofertilizers, that with treatment of 100 kg ha-1 N +50 kg ha-1 P and seed inoculation of Nitroxin with grain yield equal 4371.10 kg ha-1 was not significant. In general seems that application of 100 kg ha-1 N +50 kg ha-1 P along with Nitroxin and Barvar 2 can obtain acceptable yield.
1- الماسی، م. ت. و شیرانی راد، ا. ح. 1384. باکتری های محرک رشد گیاه (PGPR) و مکانیسم تأثیر آنها بر رشد و عملکرد گیاهان "مجله رویش پایدار،سال پنجم ،شماره اول ،صفحه ٤٠-٤٢.
2- درزی، م. ت.، قلاوند، ا.، رجالی، ف. و سفیدکن، ف. ١۳٨٥.بررسی کاربرد کودهای زیستی بر عملکرد و اجزا عملکرد گیاه دارویی رازیانه"، فصلنامه علمی-پژوهشی تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، جلد ٢٢، شماره٤، صفحه ٢٩٢-٢٧۶.
3- خاورزی، ک. و ملکوتی، م. ج.1380. ضرورت تولید صنعتی کود های بیولوژیک در کشور. سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج وزارت جهاد کشاورزی. موسسه تحقیقات خاک و آب کشور.
4- رحیم زاده ابیازنی، م.، وزان، س.، ملبوبی، م. ع. و مدنی، ح. 1385. تاثیر باکتری های P5, P7, P13همراه با مقادیر مختلف کود شیمیایی فسفر در جذب عناصر فسفر، روی، نیتروژن و عملکرد کمی و کیفی سورگوم علوفه ای در منطقه ساوه. نهمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران. دانشگاه تهران. پردیس ابوریحان. صفحه 94.
5- Adesemoye, A., Torbert, H. and Kloepper, J. 2009. Plant growth-promoting Rhizobacteria allow reduced application rates of chemical fertilizers. Microbial Ecology, 58 (Suppl 4): 921-929.
6- Anonymous, A. 2006. Available in URLL: http://www. Greenbiotech-co. Com/pro.asp?
7- Ashrafuzzaman, M., Hossein, F. A., Razi Ismail, M., Anamul Hoque, M. D., Zahurul Islam, M., Shahidullah, S. M. and Meon, S. 2009. Efficiency of plant growth-promoting rhizobacteria (PGPR) for the enhancement of rice growth. African Journal of Biotechnology, Vol. 8(7), 1247-1252.
8- Ehteshami, S. M. R. 2008. Effect of phosphate biofertilizers on quantitative and qualitative indices of grain corn (Zea mays L.) under water deficit stress. Ph.D Thesis, TarbiatModarresUniversity, Tehran, Iran.
9- Farzana Y, Saad ROS, Kamaruzaman S, 2009. Growth and storage root development of Sweet potato inoculated with rhizobacteria under glasshouse conditions. Australian Journal of Basic and Applied Sciences, 3 (Suppl 2): 1461-1466.
10- Gehan G. Mostafa and A. A. Abo-Baker, 2010. Effect of Bio- and Chemical Fertilization on Growth of Sunflower (Helianthus annuus L.) at South Valley Area. Asian Journal of Crop Science, 2: 137-146.
11- Gutierrez-Manero, F. J., Ramos-Solano, B., Probanza, A., Mehouachi, J., Tadeo, F. R. and Talon, M- 2001. The plant-growth-promoting Rhizobacteria Bacillus pumilus and Bacillus licheniformis produce high amounts of physiologically active gibberellins. Plant Physiology, 111: 206–211.
12- Kader, M. A., M. H. Mian and M. S. Hoque. 2002. Effect of Azotobacter inoculant on the yield and nitrogen uptake by wheat.Department of soil science, BagladeshAgriculturalUniversity, Mymensigh. Bagladesh. Vol 2 (4), pp: 251-261.
13- Mahfouz .S.A. and M.A. Sharaf-Eldin, )2007(, “Effect of mineral vs. biofertilizer on growth, yield, and essential oil content of fennel (Foeniculum vulgare Mill)”, Int. Agrophysics, 21, 361-366.
14- Mandal, A., Patra, A. K., Sinjh, D., Swarup, A. and Ebhin Masto, R. 2007. Effect of long-term application of manure and fertilizer on biological and biochemical activities in soil during crop development stage.Bioresource Technology, 98: 3585-3592.
15- Mehnaz, S., Weselowski, B., Aftab, F., Zahid, S., Lazarovits, G. and Iqbal, J. 2009. Isolation, characterization, and effect of fluorescent pseudomonads on micropropagated sugarcane. Canadian Journal of Microbiology, 55 (Suppl 8): 1007–1011.
16- Niemira, B. A., Safir, G. R., Hammerschmidt, R. and Bird, G. W. 1995. Production of prenuclear minitubers of potato with peat-based arbuscular mycorrhizal fungal inoculum. Agronomy Journal, 87: 942-946.
17- Razi, H. and Asad, M. T. 1998. Evaluation of variation of agronomic traits and water stress tolerant in sunflower conditions. Agricultural and Natural Resources Sciences. 2: 31-43.
18- Saharan, B. S. and Nehra, V. 2011. Plant Growth Promoting Rhizobacteria: A Critical Review. Life Sciences and Medicine Research, Vol. 21: 1-28.
19- Saleem, M. 2007. Perspective of plant growth promoting rhizobacteria (PGPR) containing ACC deaminase in stress. Agriculture, 34: 635-648.
20- SalehRastin, N. 2004. Sustainable management from viewpoint soil biology. Necessity of biofertilizers industrial production in Iran (Proceeding of papars, second publications). Eds: Khavazi, K., Asadi Rahmani, H., and Malakouti, M. J. pp. 5-32. Water and Soil Research Institute, Agricultural Research and Education Organization, Ministry of Agriculture, 439p.
21- Singh, S. K. and Gupta, V. K. 2005. Influence of farm yard, nitrogen and bio-fertilizer on growth, tuber yield of potato under rain-fed condition in East Khasi hill district of Meghalaya.Indian Journal. Agricultureal Science Digest. Vol: 25, Issue: 4.
22- Swedrzynska, D. and A. Sawicka. 2000. Effect of inoculation with Azospirillum brasilenseon development and yielding of maize (Zea mays ssp. SaccharataL.) under different cultivation conditions. Polish Journal of Enviromental Studies. P: 505-509.
23- Tilak, K. V. B. R., Ranganayaki, N., Pal, K. K., De, R., Saxena, A. K., Shekhar Nautiyal, Shlipi Mittal, C., Tripathi, A. K. and Johri, B. N. 2005. Diversity of plant growth and soil health supporting bacteria. Current Science. 89: 136-150.
24- YousefiRad, M. 2007. Effects of mycorrhizal fungi and phosphate solubilizing bacteria on tolerance to salinity of barley cultivars. Ph.D Thesis, Islamic AzadUniversity, Science and Researches Branch.