تاثیر کاربرد روی و منگنز بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام کلزای پائیزه در گیلان
محورهای موضوعی : یافته های نوین کشاورزیانسیه فانی اخلاق 1 , جهانفر دانشیان 2
1 - کارشناس ارشد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تاکستان، گروه زراعت، تاکستان، ایران
2 - مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر- بخش تحقیقات دانه های روغنی کرج
کلید واژه: عملکرد, روی, کلزا, منگنز,
چکیده مقاله :
به منظور بررسی تاثیر روی و منگنز بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام کلزای پائیزه در گیلان، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1388 در مزرعه پژوهشی موسسه تحقیقات برنج کشور واقع در رشت اجرا گردید. در این آزمایش، عامل ها شامل استفاده از کود میکرو (ریز مغذی) در چهار سطح (سولفات روی، سولفات منگنز، توام سولفات روی و سولفات منگنز و عدم کاربرد آنها) و ارقام در سه سطح شامل 401Hyola، 308Hyolaو RGS003در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد اثر کود ریز مغذی و رقم بر ارتفاع گیاه، تعداد ساقه فرعی در گیاه، تعداد خورجین در ساقه اصلی، تعداد خورجین در ساقه های فرعی، تعداد دانه در خورجین ساقه اصلی، تعداد دانه در خورجین ساقه های فرعی، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک معنی دار شد. اثر متقابل تیمارهای آزمایشی فقط بر تعداد خورجین در ساقه های فرعی و تعداد دانه در خورجین ساقه اصلی معنی دار گردید. نتایج نشان داد که تیمار کاربرد سولفات روی به همراه سولفات منگنز در رقم هایولا 401 با میانگین 00/74 خورجین و 20/26 دانه، بیشترین تعداد خورجین در ساقه های فرعی و تعداد دانه در خورجین ساقه اصلی را به خود اختصاص داد.
In order to study the effects of Zinc and Manganese on yield and yield components winter canola varieties in Gilan, an experiment was carried out in Rice Research Institute of Iran, Rasht during 2009. The experiment was arranged in a randomized complete block design as factorial with three replications. In this experiment, factors include the use of micronutrient fertilizers in four levels (zinc sulfate, manganese sulfate, zinc sulfate and manganese sulfate mixture and their unapplication) and Varieties include in three levels Hyola 401, Hyola 308 and RGS003 were considered. The results showed that the effect of micronutrient fertilizers and variety on plant height, number of secondary branches per plant, number of pods per main stem, number of pods per secondary stems, number of seed per pod of main stem, number of seed per pod of secondary stems, seed yield and biologic yieldwere Significant. interaction the experimental treatments only on number of pods per secondary stems and number of seed per pod of main stem were Significant. The results showed that applying treatment Zinc Sulfate and Manganese Sulfate together in Hyola401 variety with average 74/00 pod and 26/20 seed have to most number of pods per secondary stems and number of seed per pod of main stem.
1- احمدی، م. و جاویدفر، ر. 1377. تغذیه ی گیاه روغنی کلزا . شرکت سهامی خاص توسعه ی کشت دانه های روغنی
2- اطلسیپاک، و. و مسگرباشی، م. 1385. تأثیر آرایش کاشت بر صفات مورفولوژیک، اجزا عملکرد و عملکرد در کانوپی سه رقم کلزای بهاره در منطقة اهواز. خلاصة مقالات نهمین کنگرة علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران. صفحه 17.
3- بهره ور، ح. ر.، مسلمی، ک. وبهمنیاز، م. ع. 1384. بررسی تاثیر عناصر غذایی آهن، روی، منیزیم و پتاسیم بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت 704 در دشت نازساری. چکیده مقالات نهمین کنگره علوم خاک ایران صفحه 268.
4- بهمرام، ر. ا. و فرجی، ا. 1381. تجزیه مرکب ارقام کلزا و بررسی روابط صفات مؤثر در عملکرد به روش رگرسیون چند متغیره و تجزیه علیت. چکیدة مقالات هفتمین کنگرة علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران. مرکز تحقیقات کشاورزی استان گلستان. صفحه 353- 352.
5- پاسبان اسلام، م.، شکیبا، م.، نیشابوری، م.، مقدم، م. و احمدی، م. 1380. اثرات کمبود آب روی میزان رشد و ظرفیت فتوسنتزی خورجین در کلزا. دانش کشاورزی، جلد 11 ، شماره یک، صفحه 95-83
6- جاهد، س.، شیرانی راد، ا. ح. و اردکانی، م. ر. 1383 . تاثیر تنش خشکی بر شاخص های رشد ارقام کلزا.
7- خوش نظر پرشکوهی، ر. 1378. بررسی سازگاری و مقایسة عملکرد ارقام و لاین های کلزا پایانامة کارشناسی ارشد اصلاح نباتات. دانشکدة کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج.
8- دهشیری، ع.، احمد، م. ر. و طهماسبی، ز. ا. 1379. عکس العمل ارقام کلزا به تنش آب، مجله علوم کشاورزی ایران، جلد 32، شماره 20.
9- دیندوست، ص.، رشدی، م.، یوسف زاده، س. وعلیزاده، ا.1386. تاثیر تنش خشکی و محلول پاشی عناصر ریز مغذی (روی، آهن، منگنز) بر خصوصیات کمی وکیفی آفتابگردان روغنی رقم هایسان33. چکیده مقالات دومین همایش منطقه ای کشاورزی و محیط زیست. دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوی صفحه 148.
10- رامئه، و. 1383. مقایسه عملکرد و دیگر خصوصیات مرتبط با عملکرد دانه در ارقام و هیبریدهای بهاره کلزا. خلاصه مقالات هشتمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران. 5-3 شهریور 1383. دانشگاه علوم کشاورزی دانشگاه گیلان. ص46.
11- ربیعی، م. 1379. بررسی اثرات کاشت برعملکرد و اجزاء عملکرد ارقام پائیزه به عنوان کشت دوم بعد از برنج در منطقه گیلان. پایان نامة کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج.
12- سلیم پور، س. ک.، میرزا شاهی، ع.، دریاشناس.، ع.، ملکوتی، م. ج. و رضایی، ح.1380. بررسی میزان روش مصرف سولفات روی در کلزا در صفی آباد دزفول. مجله خاک و آب (وِیژه نامه کلزا)، موسسه تحقیقات خاک و آب (12):92صفحه
13- ضیائیان، ع. و ملکوتی، م. ج. 1377. بررسی اثرات کودهای محتوی عناصر ریز مغذی و زمان مصرف آنها در افزایش تولید ذرت، مجله پژوهشی خاک و آب جلد 12. شماره 10(ویژه نامه مصرف بهینه کود) موسسه تحقیقات خاک و آب، تهران، ایران.
14- ضیائیان، ع. 1379. کالیبراسیون عناصر کم مصرف و بررسی نقش آنها بر افزایش عملکرد و غنی سازی گندم در خاکهای شدیداً آهکی استان فارس. رساله دکترای خاکشناسی واحد علوم تحقیقات دانشکاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
15- عالم خومرام، م. ح. 1382؛ گزارش نهایی طرح ملی بررسی سازگاری و مقایسه عملکرد ارقام پیشرفته کلزا در مناطق گرم جنوب کشور. شماره 142/82. موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر.
16- عزیزی، م. و سلطانی، ا. و خاوری خراسانی، س. 1378. کلزا: فیزیولوژی، زراعت، به نژادی. تکنولوژی زیستی(ترجمه). انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.
17- قاسمیان، و .1379. بررسی تاثیر عناصر ریز مغذی آهن و روی و منگنز بر کمیت و کیفیت بذر سویا در آذربایجان غربی، پایان نامه کارشناسی ارشد تربیت مدرس، 125صفحه.
18- قلی پور، ع.، گلخدانی، ک.، لطیفی، ن. و مقدم، م.1382. مقایسه رشد عملکرد دانه ارقام کلزا در شرایط دیم گرگان، مجله علوم کشاوری و منابع طبیعی، شماره اول، سال یازدهم. صفحه: 59-43
19- ملکوتی، م .ج.، بغوری، ا.، گلچین، ا. و رضاخانی، م. 1379. کودهای فسفاته ضروری انکارناپذیر در راستای نیل به کشاورزی پایدار (یادداشت فنی 2). نشریه علمی پژوهشی موسسه تحقیقات خاک و آب جلد 12. شماره 9. تهران، ایران.
20- ملکوتی، م. و طهرانی، م. 1378. نقش ریز مغذی ها در افزایش عملکرد و بهبود کیفیت محصولات، عناصر خرد با تأثیر کلان، انتشارات دانشگاه تربیت مدرس، 299 ص.
21- Algan, N. and Aygun, H. 2001. Correlation between yield and yield components in some winter rape genotypes in Turkish. The Journal of Ege university. Agriculthral Faculty. 38(1): 9-15
22- Baybordi, A., Malakouti, M. J. and Rezai, H. 2001. Effect of Zn, B and Mn with soil application and foliar application methods on seed yield of canola Miane. J. Water and soil sci. 12:158-169.(In Persian)
23- Cakmak, I. 2000. Possibel roles of zinc in protecting plant cells from damage by reactive oxygen species. New Physiol. 146: 185- 205.
24- Chay, P. and Thurling, N. 1989. Variation in pod length in spring rape and its effect on seed yield and yield components J. Agric Sci.(camb).113:139-147.
25- Day, A. D. and Intalap, S. 1970. Some effects of soil moisture on the growth of wheat. Agron. J. 62:27-29.
26- Dipenbrock, W. 2000. Yield analysis of winter oilseed rape (Brassica napus L.), a review. Field crop research, 67: 35- 49
27- Garnet, T. P. and Graham, R. D. 2005. Distribution and remobilization of iron and cupper in wheat. Annals of Botany.95:817-826.
28- Grant, C. A. and Bailelg, L. D. 2000. Fertlity management in canola production. Canada Journl.
29- Grawel, H. S. and Graham, R. 1999. Residual effect of subsoil zinc and oilseed rape genotype on the grain yield and distribution of zinc in wheat. Plant and Soil. 207: 29- 36.
30- Gregorie, T. 2007. Canola- High Temperature and Drought. http://www. ag.ndsu. edu. Accessed April.15.2007.
31- Hall, M. 2002. Mineral nutrition of higher plant. Academic press. P. 122-126.
32- Kherandish, M. 2000. study of effects of Zincsolate on soybean yield. Research center of oil seeds Company. Publisher Pp: 82-93.
33- Kimber, D. and Mcgregor, D. I. 1995. Brassica oilseeds production and utilization. CAB. International, UK.
34- Lindsay, W. L. and Norvell, W. A. 1978. Development of a DTPA soil test for zinc, iron, manganese and copper. Soil Sci. Soc. Am. J. 42, 421-428.
35- Malekoti, M. G. and Tehrani, M. M. 1999. Effects of Microelements on increase of yield and improve of quality. Crops. "Microelements with high effects.
36- Marschner, H. 1995. Mineral nutrition of higher plant. Academic press. P. 330-355.3
37- Masonic, A., Evacoli, A. and Mavoti, M. 1996. Spectral of leaves deficient in iron, sulphor, magnesium and manganese. Agronomy Journal. 88: 937- 943.
38- Rai, M., Kerkhi, S. A., Nagvi. P. A., Pandy, S. and Vashishta, A. K. 1993. Path anahysis for quality components in linseed . Indian. J. Genet. 53(4): 381-386.
39- Sana, M., Ali, A., Malhk, M. A., Saleem, M. F. and Rafia. 2003. Comparative yield potential and pil content of different canola cultivars (Brassica napus l.) Pakistan of agronomy. 2(1):1-7.
40- Sharma, P. N., chatterjee, C., Agrawala, S.C. and shrma, C. P. 1990. Variation in pod length in spring rape and its effect on seed yield and yield components J. Agric Sci.(camb).113:139-147.
41-Tandon, K. 1995. Micronutrients in soil, Crops, and fertilizer Development and consultation organization, new Dehli,India
42- Thalooth, M., Tawfik, M. and Magda Mohamed, H. 2006. A comparative study on the effect of foliar application of Zinc, Potassium and Magnesium on growth, yield and some chemical constituents of Mungbean plants growth under Water stress conditions. World J Agric Sci. 2: 37-46.
43- Tisdal, S. L. 1990. Soil fertilizers . hardiness and survival of winter rape and winter turnip rape. Department of plant Husbandry . sewedan.
44- Whitty, E. N. and Chambliss, C. G. 2005. Fertilization of Field and ForageCrops.NevadaStateUniversity Publication. 21pp.
45- Yari, L., Modares, M. A. and sorushzade, A. 2005. The effect of foliar application of Mn and Zn on qualitative characters in five spring safflower cultivars. J . Water soil sci. 18: 143-151.(In Persian)