مطالعه اثرات محلول پاشی آهن، روی و منگنز بر خصوصیات کمی و کیفی گندم هامون در منطقه سیستان
محورهای موضوعی : یافته های نوین کشاورزیعباسعلی حسین آبادی 1 , محمّد گلوی 2 , مصطفی حیدری 3
1 - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه آزاد بیرجند
2 - عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل
3 - عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل
کلید واژه: عملکرد دانه, گندم, عناصر ریزمغذی, خصوصیات کیفی,
چکیده مقاله :
به منظور بررسی اثر محلول پاشی عناصر ریز مغذی آهن، روی و منگنز بر عملکرد کمی و کیفی گندم رقم هامون آزمایشی بصورت بلوک های کامل تصادفی درچهار تکرار در سال زراعی82-1383 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زابل انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی عبارت از آهن، روی، منگنز، آهن + روی، آهن + منگنز، روی + منگنز، آهن + روی + منگنز و شاهد (بدون محلول پاشی) بودند. نتایج نشان داد با بکار گیری و مصرف عناصر ریز مغذی عملکرد دانه افزایش یافت اما این افزایش از لحاظ آماری معنی دار نبود. در بین عناصر ریز مغذی، بیشترین تاثیر مربوط به سولفات روی بود به طوری که عملکرد دانه از 4534 کیلو گرم در هکتار به 4888 کیلو گرم در هکتار رسید. استفاده از عناصر ریزمغذی به صورت مجزا و یا ترکیبی بجز در مورد درصد نیتروژن دانه، تاثیر معنی داری بر درصد عناصر فسفر و پتاس دانه نیز نداشتند. نتایج نشان داد عناصر ریزمغذی تنها از طریق بهبود شرایط رشد و تاثیر بر اجزای عملکرد دانه تا حدی می توانند عملکرد دانه و کیفیت دانه را افزایش دهند.
To determine the effects of Fe, Zn and Mn micronutrients on the quantitative and qualitative yield of wheat (cv. Hamoon), an experiment was conducted at Agricultural and natural resources research center of Sistan during 2003-4. Using RCBD with four replications. Treatments were Fe, Zn, Mn, Fe+Zn, Fe+Mn, Zn+Mn, Fe+Zn+Mn and control (no micronutrients). The results showed foliar application of these micronutrients increase grain yield but did not have significantly effect on it. However mean comparison indicated that Zn application increased total grain yield from 4334 to 4888 kg/ha. Foliar application of micronutrients expects % N had not significantly effects on the %P and %K content of seeds. The results indicate that micronutrient had not significantly effects on grain yield but by improving condition for growth and yield components they can increase quality and quantities of yield.
1- سدری، م. ج.، و ملکوتی، م. ج. 1377. بررسی تأثیر مصرف آهن، روی و مس در بهبود خصوصیات کمی و کیفی گندم، مجله خاک و آب، نشریه علمی و پژوهشی مؤسسه تحقیقات خاک و آب جلد 12، شماره 5، تهران ، ایران.
2- ملکوتی، م. ج.، ثواقبی، غ.، و بلالی، م. 1378. نقش مصرف عناصر ریز مغذی در غنی سازی دانه ،آرد و سبوس گندم و کاهش اسید فیتیک در راستای ارتقاء سلامتی جامعه. نشریه فنی شماره 237، نشر آموزش کشاورزی معاونت تات وزارت جهاد کشاورزی.
3- ملکوتی، م. ج.، و داوودی، م.1381. روی در کشاورزی (عنصر فراموش شده در چرخه حیات گیاه، دام و انسان، انتشارات وزارت جهاد کشاورزی.
4- ملکوتی، م. ج.، و لطف اللهی، ا. 1378. نقش روی در افزایش کمی و کیفی محصولات کشاورزی و بهبود سلامتی جامعه، نشر آموزش کشاورزی، وزارت کشاورزی، کرج، ایران.
5- ملکوتی، م. ج.، و مجیدی، ع. 1377. بررسی اثرات مقادیر و منابع روی بر عملکرد و توازن تغذیه ای گندم پاییزه، مجله علوم خاک و آب، جلد 17 شماره 2.
6- Hemantaranja,A., and Gray. O. K. 1988. Iron and zinc fertilization with reference to the grain quality of Triticum eastivum L, J. Plant Nutro 11:1439-1450.
7- Mohamad,W., Iqbal, M. M., and Shal, S. M. 1990. Effect of foliar application zinc and iron on yield of wheat (cv.pak-81).Sarhad. J.of Agric 6:615-618.
8- Moussavi-Nik, M., Rengel, Z., Hollamby, G. J., and Ascher, J. 1997. Seed manganese content ismor important than Mn fertilization for wheat, growth under Mn deficient conditions. plant nutrition for sustaiable food production and environ,4: 267-268.
9- Sadana, U. S., and Nayyar. V. K. 1991. Response of wheat on manganese deficient soils to the methods and rates of manganese sulphate-application. fertilizer News,No.36,pp.55-7.
10- Yilmaz, A., Kiz, H. E., Torun, B., Gulekin, I., Karanlk, S., Bagci, A., and Cakmak, I. 1997. Effects of different zink application methods on grain yield and zinc concentration in wheat cultivars grown on zinc deficient calcareous soils. J. Plant Nutr, 20:461-471.