بررسی اثرات آرایش کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام مختلف سویا
محورهای موضوعی : یافته های نوین کشاورزی
اعظم پیلور
1
(دانش آموخته کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس)
مرتضی مبلغی
2
(عضو هیات علمی گروه زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس)
حمیدرضا مبصر
3
(استادیار گروه زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائم شهر)
کلید واژه: سویا, رقم, فاصله بین ردیف, فاصله روی ردیف و عملکرد,
چکیده مقاله :
این آزمایش به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی درسه تکرار در سال 1389 اجراشد. فاصله بین ردیف در سه سطح (30، 40 و 50 سانتی متر)، فاصله روی ردیف در دو سطح (5 و10 سانتی متر) و رقم در سه سطح (j.k، b.p و 033) در نظر گرفته شد. نتایج آزمایش نشان داد که بیشترین عملکرد دانه مربوط به رقم 033 و کمترین آن مربوط به رقم j.k به دست آمد. با افزایش تراکم به علت رقابت درون گونه ای و رسیدن نور کمتر به قسمت های تحتانی پوشش گیاهی، صفات ارتفاع بوته، فاصله اولین غلاف تا سطح زمین، تعداد دانه در ساقه اصلی، تعداد دانه در ساقه فرعی، تعداد غلاف در ساقه اصلی، وزن 100 دانه ساقه اصلی، وزن غلاف ساقه اصلی و عملکرد دانه افزایش یافت به گونه ای که با کاهش فاصله بین ردیف و روی ردیف عملکرد دانه به ترتیب به میزان (40/170، 29/180 گرم بر مترمربع) افزایش یافت. همچنین صفات ارتفاع بوته، فاصله اولین غلاف تا سطح زمین، تعداد دانه در ساقه اصلی،تعداد غلاف در ساقه اصلی، تعداد دانه در غلاف ساقه اصلی، وزن غلاف ساقه اصلی و عملکرد دانه بیشترین مقدار را در رقم 033 نشان داد. بیشترین عملکرد دانه تحت تاثیر متقابل رقم×فاصله بین ردیف مربوط به رقم 033 و فاصله بین ردیف 30 سانتی متر و کمترین آن مربوط به رقم b.p و فاصله بین ردیف 40 سانتی متر می باشد و همچنین بیشترین عملکرد دانه تحت تاثیر متقابل رقم × فاصله روی ردیف مربوط به رقم 033 و فاصله 5 سانتی متر و کمترین آن مربوط به رقم b.p و فاصله 10 سانتی متر به دست آمد. بیشترین عملکرد دانه تحت تاثیر متقابل فاصله بین ردیف × فاصله روی ردیف در تراکم 5×30 سانتی متر و کمترین آن مربوط به تراکم 10×40 سانتی متر مشاهده شد.
In order to investigate the effect of planting arrangment on agronomical traits of different soybean cultivars, an experiment was carried out at split factorial in randomized complete block design with three replications at Islamic Azad University of Chalous, Iran in 2010. Between plants distance in three levels (30, 40 and 50 cm), between row distance in two levels (5 and 10 cm) and three cultivars including JK, BPJ and 033 was the evaluated factors. Results showed that the most grain yield was produced for var. 033 and least grain yield was obtained for var. JK. With increase of plant density, case of intra-competition and lowest light recived by canopy, therefore plant height, lowest pod height, seed number per main stem, seed number per sub stem, pod number per main stem, 1000 seed weight per main stem, pod weight per main stem and grain yield had been increased. With decreased of plant and row distance grain yield was incrased equal 170.40 and 180.29 g.m-2. As well as, plant height, lowest pod height, seed number per main stem, pod number per main stem, pod weight of main stem, and grain yield were maximum for var. 033. The most of grain yield was observed at interaction of var. 033 and plant distance of 30 cm and the least of grain yield were produced at interaction of var. BPJ with plant distance of 40 cm. As well as, the maximum grain yield was obtained at interaction of var. 033 with row distance of 5 cm and the minimum of grain yield was observed at interaction of var. BPJ and row distance of 10 cm. The most grain yield was produced at interaction of 30×5 cm2 and the least grain yield was obtained at interaction of 40×10 cm2.
1- Abel, G. H. 1961. Response of soybean to date of planting in the Imperial Valley of California. Agron. 1. 53: 95 - 98.
2- Beatty K. D., Eldridge, L. and Simpson, A. M. 1982. Soybean response to different planting patterns and dates. Agron. 1. 74: 859 - 862.
3- Board, R. E., Kamal, M. and Harville, B. G. 1992. Temporal importance of greater light interception to increased yield in narrow row soybean. Agron. J. 84: 575 - 579.
4- Copper, R. L. 1981. Development of short - statures soybean cultivars. Erop Sciences 12: 233 - 239.
5- Devlin D. L., Fjell, D. L., Shroyerl, P., Gordon, W. B., Marsh, D. H., Maddux, L. D., Martin, V. L. and Duncan, S. R. 1995. Row spacing and seeding rates for soybean in low and high yielding environments. J. Prod. Agric. 8: 215 - 222.
6- Egli, D. B. 1988. Plant density and soybean yield. Crop sci. 28: 977 - 980.
7- Egli, D.B., Guffy, R. D. and Heitholt, J. J. 1987. Faetors associated with reduced yield of delayed planting of soybean. J. Agric.Crop Sci. 159: 176 - 185.
8- Glenn, R., Bowers, James., Rabb, L., lanny, O., Ashlok, A. and Jodith, B. 2000. Row spacing in the early soybean production systm. Agronomy Jornal. 92: 524 - 537.
9- Heatherly, L. G. 1988. Planting date, row spacing, and irrigation effects on soybean grown on clay soil. Agron. J. 80: 227 - 231.
10- Herbert, S. J. and Litehfield, G.V. 1984. Growth response of short - season soybean to varieties in row spacing and density. Field crop research 9: 3/4. 163 - 171.
11- Hezarjaribi, A. 1382. Evaluation of different lines and varieties of soybean by yield comparison experiments. Final report of Golestan Agricultural Research Center. 13 pages
12- Kashiri, M. 1381. Response of summer cultured soybeans to different row distance and plant density. MSc Thesis in Agronomy, University of Agriculture and Natural Resources of Gorgan, 77 pages
13- Khajepour, M. 1382. Industerial plant production. Sanati Esfahan University Press.
14- Mohamadi, A., Aliari, H., Shakiba, M. R., Valizadeh, M., Zehtab Salmani, S. and Alipour, A. 1383. Effect of palnt density on yield of seed, oil and protein in second culture of soybean after harvesting of Brassica napous in Bonab. Proceeding of IIX Agronomy and Plant Improvement Congress. Novin Press, 483 pages
15- Nazeri, M., Zarghami, R., Ghoushchi, F. and veisi, S. 1385. Investigation of early varieties production of soybeans at different times and densities in Golestan province. MSc Thesis, Varamin Islamic Azad University Press.
16- Parker, M. B., Machant, W. H. and Mullinix, B. J. 1981. Date of planting and row spacing effects on four soybean cultivars. Agron. J. 73: 759 - 627.
17- Rnjbar, G. 1366. Effect of time of culture on yield components of soybean varieties in Esfahan. MSc Thesis in Agronomy. Sanati Esfahan University Press.
18- Sharikian, M. A. and Babaian Jelodar, N. A. 1379. Effect of plant population density on yield, Yield component and quality of soybean seed. Journal of Agricultural Sciences and Natural Resources. Vol. 12, 3-8
19- Taylor, H. M. 1980. Soybean growth and yield as affected by row spacing and by seasonal water supply. Agron. J. 72: 543 - 547.