نقش سفالینه‌ها در بازتاب عرفان حزین لاهیجی

محورهای موضوعی : عرفان اسلامی

خاطره اسماعیل زاده ¹ (دانشجوی دکترای گروه زبان و ادبیّات فارسی واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر، ایران.)
رامین صادقی نژاد ² (استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر، ایران. *نویسندۀ مسئول: [e-mail])
مریم محمّدزاده ³ (استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر، ایران.)

تاریخ دریافت : 1401/03/29 تاریخ پذیرش : 1401/03/29 تاریخ انتشار : 1401/04/01

کلید واژه: Illustration, تصویرسازی, اصطلاحات عرفانی, حزین لاهیجی, thematic, سفالینه‌ها, pottery, مضمون‌پردازی, mystical idioms, Hazin-e-Lahiji,

چکیده مقاله :

عرفان، از ارکان اساسی ادبیّات فارسی و ادبیّات عرفانی از شاخه های اصلی آن است؛ از این رو شاعران، چه آن ها که به معنای واقعی، عارف بوده اند و چه کسانی که تظاهر به تصوّف کرده اند؛ اصطلاحات عرفانی را در شعر خود به کاربرده اند. ویژگی اصلی سبک هندی، تصویرسازی است. یکی از قابل دسترس ترین عناصر در زندگی مردم که شاعر می تواند با آن به تصویرسازی دست بزند سفالینه ها می باشند. حزین لاهیجی با بهره گیری از سفالینه ها و گره زدن آن با اصطلاحات عرفانی، تصاویر پویا و مضامین انتقادی- اجتماعی مؤثّری را به منظور تشویق مخاطب به روی آوردن به عشق و حقیقت، توبیخ زاهد برای ترک ریاکاری و نفاق و درنهایت روشنگری مردم خلق کرده که بیانگر اهمیّت بالای سُفالینه ها در بازتاب عرفان حکیم لاهیجی است. بسامد بالای این تصاویر و مضامین در دیوان حزین به اندازه ای زیاد است که از آن می توان به عنوان مشخّصۀ سبک شخصی شعر حزین یادکرد.

چکیده انگلیسی:

Mysticism in one of the main pillars of persian literature and mystical literature is one of its basic branches; hence poets, whether those who were literally mystic or those who were pretending to mysticism, have used mystical terms in their poems. The main feature of Indian style is the illustration. One of the palpable and accessible element in public life of the most people that poet can do illustration with it, is pottery. Hazin-e-Lahiji by using potteries and tying it with mystical terms has created dynamic imagery and critical- social contents in order to engourage the audionces to turn to love, truth, reproach the ascetic to quit the hypocrisy, discord and finally enlighten the people that shows the hight importance of pottery in reflecting the mysticism of Hakim Lahiji. The high frequency of this images and contents in Lahiji's Divan is big enough to known as a characteristic of his personal style.