تبین مراحل حصول عادت‌ستیزی در اشعار عرفانی ابن‌فارض

محورهای موضوعی : عرفان اسلامی

شهلا نوروزی‌راد ¹ (دانشجوی دکترای تخصصی زبان و ادبیات عرب، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران)
ناصر حسینی ² (استادیار گروه زبان و ادبیات عرب، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران. نویسنده مسئول: [e-mail])
اردشیر صدرالدینی ³ (استادیار گروه زبان و ادبیات عرب، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران.)

تاریخ دریافت : 1402/10/01 تاریخ پذیرش : 1402/10/01 تاریخ انتشار : 1402/10/01

کلید واژه: ابن‌فارض, Ibn Al-farez, اشعار عرفانی, Mystical Journey, mystical poems, سیر و سلوک عرفانی, عادت‌ستیزی, anti-habituation,

چکیده مقاله :

در ادبیات عرفانی، عموماً قدم گذاشتن در راه طریقت با خروج از عادات روزمره محقق می شود. مهمترین اصلی که جهان بینی عارفان بر آن استوار است عادت ستیزی و ترک عادت های موروثی و نگاه کهن به هستی و خالق آن است، این خصیصه بارز به عارفان نوعی ویژگی منحصربه فرد در نگرش عرفانی آنان بخشیده و حجم عظیمی از شعرهای شاخص و خصیصه عارفان را نیز به وجودآورده است. هدف از این تحقیق نیز، تبیین مراحل حصول عادت ستیزی از نگاه ابن فارض در اشعار عرفانی وی است که با روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که از دیدگاه ابن فارض عادت ستیزی با مراقبه حاصل می شود که مراقبه نیز یکی از مهمترین تمرین های سلوک در بسیاری از نحله های عرفانی است. ابن فارض در پی غبارروبی از مفاهیم و پدیده هاست، به گونه ای که با شناخت صفات جمال الهی، دیده مخاطبان را به روی واقعیات پشت غبار نشسته، بازنماید و از خواب غفلت و تقلید بیدارشان کند.

چکیده انگلیسی:

In mystical literature, generally stepping into the mystic path is achieved by quitting the everyday habits. The most important principle on which the world view of mistics is based is anti-habituation, abandoning innate habits and an archaic view of the cosmos and its creator, this distinctive feature has given mystics a unique mystical attitude and it has also created a huge volume of outstanding poems and mystic attitudes. The purpose of this research is to explore, using descriptive-analytical method, the stages of gaining anti-habit from Ibn al-Farez’s view in his mystical poems. The findings of this research indicate that in Ibn al-Farez’s view anti-habituation is achieved through meditation and that meditation is one of the essential Soluk (spiritual journey) practices in many mystical schools. Ibn al-Farez is trying to unveil concepts and phenomena, in a manner that through understanding attributes of divine beauty, opens up the audience’s eyes to veiled realities and awaken them from the sleep of negligence and imitation.