واکاوی اندیشه های عرفانی عطار نیشابوری

محورهای موضوعی : عرفان اسلامی

جعفر هواسی ¹ , سید احمد حسینی کازرونی ² , فرزانه یوسف قنبری ³

1 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد دزفول، دانشگاه آزاد اسلامی، دزفول، ایران.
2 - استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران.*نویسنده مسئوول: [e-mail]
3 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد دزفول، دانشگاه آزاد اسلامی، دزفول، ایران.

تاریخ دریافت : 1401/03/29 تاریخ پذیرش : 1401/03/29 تاریخ انتشار : 1401/04/01

کلید واژه: عطار, وحدت وجود, توبه, Attar, Repentance, Relaxation, paradox, Unity of Being, mystical thought, اندیشه عرفانی, تشبیه و تنزیه و تناقض,

چکیده مقاله :

شیخ فریدالدین عطار نیشابوری (618-540 ه.ق) آفریننده ی مثنوی های بزرگ عرفانی است. منطق الطیر، مصیبت نامه، الهی نامه و اسرار نامه عالی ترین آثار عطار نیشابوری هستند که اندیشه های عرفانی را با زبان رمز در خود جای داده اند. این مقاله با عنوان بررسی اندیشه های عرفانی عطار نیشابوری جهت وصول به اهداف به تبیین اقوال و آرای عطار نیشابوری در باب مسائل گوناگون عرفانی پرداخته است. وجود تناقض ها و پارادوکس های گوناگون، اندیشه ی عرفانی موتوا قبل ان تموتوا، داستان عرفانی شیخ صنعان، بحث توبه، تشبیه و تنزیه ذات اقدس الهی، وحدت وجود همه مباحث عرفانی نابی هستند که در آثار عطار مخصوصاً در چهار اثر ذکر شده به خوبی دیده می شوند. کوشش شده است با ذکر نمونه ها و شواهد شعری و ذکر ابیات و توضیح آن ها بحثی جامع به شیوه ی توصیفی و تحلیلی از این اندیشه ها و مباحث عرفانی ارائه شود.

چکیده انگلیسی:

Sheikh Farid Al-Din Attar Neishaburi (618-540 AH) is the creator of some mystical masnavis such as Mantiq Al-Tayr, Mosibat Nameh, Elahi Nameh and Asrar Nameh. These works contain his mystical thoughts in a mysterious language. This article focuses on the mystical thoughts of Attar and aims at explaining the views and opinions of Attar Neishabouri on various mystical issues. The existence of contradictions and paradoxes, the famous mystical thought of "Die before death", the mystical story of Sheikh San'an, the discussion of repentance, the likeness of the divine essence, the unity of the existence of all the mystical mysteries which are mentioned in the works of Attar, especially in the mentioned works. Attempts have been made to present a comprehensive discussion in the descriptive and analytical way of these mystical thoughts and topics, providing examples and poetic evidences and explaining them.