نگاهی به اشعار عرفانی ابن الکیزانی
محورهای موضوعی : عرفان اسلامی
امید ایزانلو
1
(استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه کوثر بجنورد، ایران. نویسنده مسئول: oizanloo@kub.ac.ir)
طاهره نوباغی
2
(کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث.)
کلید واژه: عشق, شعر, poetry, عرفان, love, Mystic, ابن الکیزانی, Ibn Alkizanie,
چکیده مقاله :
ابن الکیزانی، عارف و صوفی مصری قرن پنج هجری است. او به عنوان فقیه و عارف بر شعر نیز دستی داشته، اما فقط تعداد اندکی از اشعار او برجای مانده است. از آنجایی که شعر یکی از راه‌های بیان حقایق بیان ناپذیر عرفانی است سعی شده است در این پژوهش به روش توصیفی- تحلیل، اشعار ابن الکیزانی از این بُعد، مورد بررسی قرار گیرند. ویژگی های غالب اشعار عارفان همچون؛ استفاده از نماد و کنایه، استفاده از بحور شعری مشهور، اندک بودن تعداد اشعار، مبالغه، تشبیهات خاص و تقلید در اشعار او نیز به چشم می خورد. جدای از مضامین وعظ و ارشاد که در شعر او شاهد هستیم، عشقی که در اشعار خود به بیانش پرداخته، به سه دسته تقسیم می گردند؛ اشعاری که معشوق مؤنث است، اشعاری که معشوق مذکر است و اشعاری که معشوق جمع است. حضور معشوق مؤنث را در تمام اشعار عرفانی می توان یافت که نمودی از عشق الهی هستند. معشوق مذکر نیز می توان به نوعی بیانگر اعتقادات مذهبی باشد و قائل بودن ابن الکیزانی به تشبیه و تجسیم می تواند در این نوع نگرش او تأثیرگذار بوده باشد اما برای جمع آوردن معشوق توجیه خاصی نمی‌توان ذکر نمود. اما با این حال محتوای آنها یکیست؛ دوری و هجران و رنج معشوق، سختی عشق، اعراض معشوق و سرزنش دیگران.
Ibn Alkyzany was an Egyptian Sufi and live in the fifth century AH. He was Composing the poetry in addition to was Faqih an Sufi but only a few of his poems remain.The poetry is a way to discussing the Inexpressible fact of Mysticism and we effort to studing the Poetry of Ibn Alkizanie with this atitude by Descriptive -Analysis method.The dominant feature of his poetry that we can see in his poetry are; using of symbolism and metaphor, Using the famous meter of poem, the small number of poems, pretentiousness, Specific imagery and imitation.There are Preaching and Guidance and love the concept of his poetry but his love is to three kind. The poetries that beloved is Female or male or plural. We can see the presence of female beloved in all mystical poetry that is a manifestation of divine love. The beloved male can also be an expression of his religious beliefs; Tajsim and Tashbih, that effect at his atitude. But we can not have a logical reason for plural beloved But that's concept are similar; The distance of separation, Beloved suffering, Tough of love, Ditched of beloved and other's blame.
_||_