تجلی از منظر ابن عربی و بازتاب آن در اشعار شاه قاسم انوار

محورهای موضوعی : عرفان اسلامی

علا جنید ¹ , سیدعلی قاسم زاده ² , رضا سمیع زاده ³

1 - دانشجوی دکتری ادبیات عرفانی، دانشگاه بین المللی امام خمینی، ایران. (تبعه سوری)
2 - عضو هیأت علمی و دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه بین المللی امام خمینی، ایران. نویسندة مسئول: [e-mail]
3 - عضو هیأت علمی و استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه بین المللی امام خمینی، ایران.

تاریخ دریافت : 1399/10/06 تاریخ پذیرش : 1399/10/06 تاریخ انتشار : 1399/10/01

کلید واژه: ابن عربی, شعر عرفانی, Ibn Arabi, تجلی, Mystical Poetry, epiphany, شاه قاسم انوار, Shah Qasim Anwar,

چکیده مقاله :

تجلی، یکی از مهم ترین مباحث عرفان ابن عربی است. اهمیت این مؤلفۀ عرفانی در این است که از پایه‌های اساسی اندیشة وحدت وجود محسوب می شود و پرداخت هنری این مفهوم در آثار عرفای ایرانی اسلامی متأثر از همین نگرش است. در این جستار به شیوۀ توصیفی- تحلیلی، ضمن تبیین نگرش ابن عربی نسبت به انواع تجلی و بازخوانی گسترۀ نفوذ اندیشۀ نظری ابن عربی در عرفان و تصوف، تلاش شده است به منظور کشف سرچشمۀ فکری- نظری اشعار شاه قاسم انوار، چگونگی بازتاب و تأثیر الگو و مفهوم تجلی از منظر ابن عربی در اشعار شاه قاسم انوار واکاوی گردد. از نتایج این پژوهش بر می آید که یکی از کلیدواژه‌های فهم آرای عرفانی شاه قاسم انوار، توجه به معنا و مفهوم تجلی و کشف سرچشمة دیدگاه او در باب تجلی است. بسامد فراوان و گوناگونی انواع تجلی در اشعار عرفانی شاه قاسم انوار ضمن تأیید تأثر او از ابن عربی گواه این نکته است که بن مایة معارف و تجارب عرفانی منعکس شده در اشعار شاه قاسم انوار، تلفیقی از آرای عرفای متقدم از جمله اندیشة ابن عربی است.

چکیده انگلیسی:

Epiphany or Manifestation is one of the most important topics in Ibn Arabi's mysticism. The importance of this mystical component is that it is one of the basic foundations of the idea of unity of existence, and The artistic payment of this concept in the works of Iranian-Islamic mystics is influenced by this attitude. In this paper, explaining Ibn Arabi's attitude towards various manifestations and re-reading the scope of the influence of Ibn Arabi's theoretical thought in mysticism and Sufism, the writers made an attempt to discover the intellectual-theoretical source of Shah Qasim Anwar's poems in a descriptive-analytical manner and tried to find out how the pattern and concept of manifestation is reflected and influenced from Ibn Arabi's point of view in Shah Qasim Anwar's poems should be investigated. The results of this study show that one of the key words for understanding the mystical views of Shah Qasim Anwar is to pay attention to the meaning and concept of manifestation and discover the source of his view on manifestation. Frequency and variety of manifestations in the mystical poems of Shah Qasim Anwar while confirming his influence on Ibn Arabi, It shows that the basis of mystical knowledge and experiences reflected in the poems of Shah Qasim Anwar is a combination of the views of earlier mystics, including the thought of Ibn Arabi.