نشانه شناسی عناصر عرفانی- اسطورهای در منطقالطیر
محورهای موضوعی : عرفان اسلامی
مریم پرورش
1
(دانشجوی دکتری گروه زبانشناسی،واحد علوم و تحقیقات قم،دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران.)
سیدعلی‌اصغر سلطانی
2
(دانشیار گروه زبانشناسی،دانشگاه باقرالعلوم، قم، ایران. نویسنده مسئول: aasultani@yahoo.com)
محمدجواد حجازی
3
(استادیار گروه زبانشناسی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران.)
کلید واژه: عرفان, عطار نیشابوری, سلوک, Semiology, Mystical Journey, منطقالطیر, Mystique, نشانه شناسی, Attar Nishaburi, Manṭiq-Al-Ṭayr,
چکیده مقاله :
نشانه شناسی به بررسی نشانه هایی می پردازد که در زبان و همچنین آثار ادبی به کارگرفته شده اند. مادۀ اصلی ادبیات، زبان است و زبان ساختاری یکپارچه از نشانه هاست. شاعر یا نویسنده به حکم اینکه از زبان برای بیان اندیشه خود کمک می گیرد، با نشانه های زبانی سروکار دارد. مقالۀ حاضر با شیوۀ تحلیلی- توصیفی سعی دارد نشانه شناسی عناصر عرفانی و اسطوره ای را در منظومۀ عرفانی منطق الطیر بررسی کند. بررسی حاضر به این نتیجه دست یافته است که عطار در منظومۀ خود، از پرندگان به عنوان نشانه ها و عناصری عرفانی و اسطوره ای برای بیان مفاهیم سلوک عرفان استفاده کرده است. مهم ترین این نشانه ها سیمرغ است که به عنوان پرنده ای اساطیری، در منظومۀ منطق الطیر عنصری نمادین و نشانه ای اسطوره ای در مفهوم حقیقت وجودی به کاررفته که هر سالک پس از طی مراحل سلوک عرفانی به آن دست می یابد. همچنین دیگر پرندگان نشانه هایی برای طیف راهبران راه عرفان هستند که در متن مقالۀ حاضر به تفصیل دربارۀ آن ها بحث شده است.
The semiology considers all the signs which are used in language and literary works. The main tool of literature is language and language is the united set of signs. The poet or writer deals with the language signs because of his/her usage of the language. This article tries to explore the semiology of mystique and mythological elements in Manṭiq-Al-Ṭayr by the analytical-descriptive method. The present research has concluded that Aṭṭār has used the birds as signs or mystique and mythological elements to express the concepts of mystique. The main important element is Simorgh which is used for the truth of the essence of God. Also, other birds are signs of the class of mystics
_||_