تولید محتوای رسانه‌های جمعی بر اساس ویژگی‌های شخصیتی و یادگیری افراد برای ارتقای سواد رسانه‌ای

محورهای موضوعی : مدیریت رسانه

تقوی کولیوند ¹ (دانشجوی دکتری مدیریت رسانه، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران)
مژده ربانی ² (استادیار، گروه مدیریت صنعتی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران، (نویسنده مسئول)،)
نجمه سدرپوشان ³ (استادیار، گروه مشاوره، واحد خمینی شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران)

تاریخ دریافت : 1400/03/20 تاریخ پذیرش : 1401/03/21 تاریخ انتشار : 1400/11/01

کلید واژه: شبکه‌های اجتماعی, یادگیری, تولید محتوا, ویژگی‌های شخصیتی,

چکیده مقاله :

زمینه: بر اساس یافته‌های به دست آمده تیپ شخصیتی افراد بر میزان توجه آن‌ها به رسانه‌ها و سطح یادگیری تأثیرگذار است؛ بنابراین یکی از دلایلی که رسانه‌های جمعی گوناگون تأثیرات متفاوتی بر مخاطبین مختلف دارند، تفاوت ویژگی‌های شخصیتی افراد است. لذا چنانچه بتوان متناسب با ویژگی‌های شخصیتی و یادگیری افراد محتوا تولید نمود، می‌توان امیدوار بود تأثیر بیشتری بر آن‌ها گذاشته و زمینه شکوفایی آن‌ها را فراهم کرد.روش: در این تحقیق به روش میکس متد، ضمن بررسی تفاوت شخصیتی و یادگیری افراد که از طریق پرسش‌نامه به دست آمده و با مصاحبه از صاحب‌نظران و فعالان رسانه و روانشناسی، مدل مفهومی تولید محتوای رسانه‌های جمعی بر اساس ویژگی‌های شخصیتی و یادگیری افراد ترسیم شده است.یافته‌های تحقیق: مهم‌ترین یافته‌های این پژوهش عبارتند از:1- مؤلفه توافق‌پذیری با سبک یادگیری تجربه عینی رابطه معکوس دارد. 2- مؤلفه روان‌نژندی با سبک یادگیری مشاهده تأملی رابطه دارد و همچنین مؤلفه‌های برون‌گرایی - درون‌گرایی و مسئولیت‌پذیری با سبک یادگیری مشاهده تأملی رابطه معکوس دارند. 3- الگوی مطلوب تولید محتوا در تحقیق حاضر به شکل مدل پارادایمی نمایش داده شده است. در مدل پارادایمی ارتباط عواملی موجب به وجود آوردن پدیده محوری شده و برای آن پدیده راهبردهایی ارائه می‌شود که در نهایت اجرای آن‌ها پیامدهای مطلوبی را در پی خواهد داشت.نتیجه‌گیری: با در نظر گرفتن ویژگی‌های شخصیتی و یادگیری افراد می‌توان محتوای متناسب رسانه‌های جمعی را تولید کرد و بدین وصف با ارتقای قدرت درک، تحلیل و کشف معانی پیام، سواد رسانه‌ای جامعه را ارتقاء داد.

چکیده انگلیسی:

Base: according to achievements, People type of personality effect to their noticing to media and their level of learning. So one of the reasons that media has different effects to different people, is people differences of personality. Therefore, if content can be produced based on the attribute of personality and learning, could be hopeful to be more affective. Condition of social media producing content based on the attribute of personality and learning.Material and method: In this research with mixed method, the difference of people personality and learning is gained by questionnaires and conceptual model is figured by interviewing active men and women in media and psychology.Research achievement: The most important achievements of this research are:1- Agreeableness has an inverse relation with learning method of objective experience. 2-Psychoneurosis has a relation with learning method of view reflection and there is an inverse relation between extraversion-introversion, responsibility and learning method of view reflection. 3- In this research, the ideal pattern of producing content is showing as a paradigmatic model. In this model the relation between some items creates pivotal phenomenon and some strategies are offered, which can create ideal conclusions.Conclusion: With noticing to people attribute of personality and learning, can produce applicative content in social media and therefore, with raising potency of understanding, can increase media literacy.

منابع و مأخذ:

الزامی، عصمت.، میرکمالی، سیدمحمد. و ابراهیم دماوندی، مجید. (1394). "بررسی رابطه سبک‌های رهبری مدیران با یادگیری سازمانی در مدارس"، اندیشه‌های نوین تربیتی، دروه 1(3)، صص. 45-64.

بابایی، محمود. و فهیمی‌فر، سپیده. (1392). "ویژگی‌های رسانه‌های نوین در الگوهای ارتباطی"، مطالعات ملی کتابداری و سازمان‌دهی اطلاعات، دوره 24(4)، صص. 191-192.

بهادری، علی. (1397). "پژوهش کیفی داده بنیاد، کدگذاری و اهمیت، مراحل و شیوه اجرای آن در کارورزی دانشگاه فرهنگیان"، دو فصلنامه راهبردهای نوین تربیت‌معلمان، دوره 4(5)، صص. 69-86.

جوادی‌پور، علی. و هاشم‌نژاد ابرسی، فاطمه. (1396). "بررسی تأثیر میزان استفاده از رسانه‌های جمعی بر میزان اعتماد دانشجویان دانشگاه آزاد قائم‌شهر"، مشارکت توسعه اجتماعی، دوره 3(5)، صص. 111-126.

حبیبی، مهدی. (1392). "رسانه شناسی"، دانشگاه جامع علمی کاربردی بیرجند، صص. 1-129.

جسینی، مصطفی. (1390). "شخصیت شناسی و ارتباط مؤثر"، مطالعات توسعه اجتماعی – فرهنگی، دوره 1(3)، صص. 8-11.

حق‌شناس، مریم. (1393). "نقش رسانه‌های جمعی در نشر الکترونیکی، کتاب مهر، دوره 13(7)، صص. 7-15.

خجسته باقرزاده، حسین. (1396). "الگوهای هنجاری تولید محتوای رسانه‌ها: راهبرد ایجاد مزیت رقابتی"، مطالعات فرهنگ - ارتباطات، دوره 18(37)، صص. 194-213.

دوستی شکیب، مرجان. و انصاری، غلامرضا. (1395). "بازاریابی محتوا"، کنفرانس بین‌المللی نخبگان مدیریت.

رافضی، زهره. و رضایی، مریم. (1397). "رابطه ویژگی‌های شخصیتی و استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی: مدل پنج عاملی"، پژوهش‌های کاربردی روانشناسی، دوره 9(2)، صص. 31-44.

رحیم پور، سعید.، حاجی‌لو، نادر. و بشرپور، سجاد. (1398). "پیش‌بینی بهزیستی روان‌شناختی دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی (بر اساس ابعاد چشم‌انداز زمان): نقش میانجی امید به زندگی"، مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، دوره 18(7)، صص. 89- 117.

رضاپور، رویا. و انتصاری فومن، غلامحسین. (1395). "رابطه میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی باشخصیت خودشیفته و احساس مثبت نسبت به همسر در زنان استفاده کننده از شبکه‌های اجتماعی"، کنگره بین‌المللی علوم تربیتی و روانشناسی و سبک زندگی سالم، مرکز توانمندسازی مهارت‌های اجتماعی و فرهنگی جامعه.

https://www.civilica.com/BSLH01-BSLH01-106html

رضایی، اکبر. (1395). "شخصیت و رویکردهای یادگیری به عنوان پیش‌بینی‌های عملکرد تحصیلی دانشجویان"، روانشناسی تربیتی، دوره 12(13)، صص. 27-40.

روشندل اربطانی، طاهر. (1386). "چیستی مدیریت رسانه"، فصلنامه مطالعاتی و تحقیقاتی وسایل ارتباط جمعی، دوره 18(2)، صص. 14-32.

سیف، علی‌اکبر. (1390). "روانشناسی پرورشی نوین"، تهران: نشردوران، صص. 255-282.

طاهریان، مریم.، دلاور، علی.، رسولی، محمدرضا. و عقیلی، سیدوحید. (1397). "رابطه استفاده از شبکه‌های اجتماعی باهوش شناختی، هوش هیجانی، خلاقیت و ویژگی‌های شخصیتی در کاربران"، مطالعات رسانه‌های نوین، دوره 4(15)، صص. 258-286.

ظهیری‌نیا، مصطفی.، رستگار، یاسر. و هادی، سیما. (1397). "ارائه یک مدل پارادایمی از مراجعه زنان به فالگیر در زاهدان"، فصلنامه شورای فرهنگی – اجتماعی زنان و خانواده، دوره 20(79)، صص. 115-142.

علیخانی، محمدحسین. و کریمی، زهره. (1396). "آموزش سواد رسانه‌ای در مدارس"، رشد آموزش فنی حرفه‌ای و کارودانش، دوره 12(3)، صص. 47-59.

علیزاده، رقیه. و عبدلی سلطان احمدآبادی، جواد. (1394). "تأثیر آموزش سواد رسانه‌ای بر مهارت‌های تفکر انتقادی دانش‌آموزان"، کنفرانس بین‌المللی پژوهش در علوم و تکنولوژی، http://side.ir

علی بیگی، امیرحسین.، اطهری، زهرا. و گراوندی، شهیر. (1390). "ارتباط سبک یادگیری با ابعاد شخصیتی دانش‌آموزان مراکز آموزش کشاورزی استان کرمانشاه"، پژوهش در نظام‌های آموزشی، دوره 12(5)، صص. 71-87.

غدیری، فرهاد.، عبدالمحمدی، کریم. و ابراهیم‌زاده، خوشدوی. (1399). "نقش پنج عامل بزرگ شخصیت و سازگاری اجتماعی در پیش‌بینی تعلل‌ورزی آموزشی دانش‌آموزان"، مطالعات آموزشی و آموزشگاهی، دوره 6(23)، صص. 118-135.

فتحی نجفی، طاهره. و لطیف‌نژاد رودسری، رباب. (1395). "مشاهده در رویکرد گرندد تئوری: یک مطالعه موردی"، مجله تحقیقات کیفی در علوم سلامت، دوره 5(2)، صص. 221-229.

فرح‌نیا، الهام. و سلیمانی، مهران. (1393). "نقش ویژگی‌های شخصیتی و طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه در  پیش‌بینی سلامت روان دانش‌آموزان"، مجله مطالعات ناتوانی، دوره 4(4)، صص. 33-42.

فرهنگی، علی‌اکبر. و رستگار، امیر. (1394). "تحلیل محتوای رسانه: یک رویکرد پژوهشی"، رسانه، دوره 26(3)، صص. 121-142.

فرهنگی، علی‌اکبر.، کروبی، مهدی. و صادق‌وزیری، فراز. (1394). "نظریه داده بنیاد کلاسیک: شرح عوامل تولید نظریه مرکز ثقلی هویت برند توریسم سلامت ایران"، مدیریت بازرگانی، دوره 7(3)، صص. 145-162.

قدسی، احقر.، محمودی، داود. و فتحی ورنوسفادرانی، لیلا. (1399). "بررسی سبک‌های یادگیری دانش‌آموزان متوسطه برای انتخاب مناسب‌ترین سبک"، رهبری و مدیریت آموزشی، دوره 13(54)، صص. 69-89.

کرسول، جان. وکلارک، ویکی پلانو. (1398). "روش‌های پژوهش ترکیبی"، ترجمه: علیرضا کیامنش و جاوید سرایی، تهران، آییژ، صص. 80-160.

گل‌نوری، فرزاد.، سهرابی، محمدکریم. و یغمایی، فرزین. (1393). "پیش‌بینی خصوصیات شخصیتی کاربران شبکه‌های اجتماعی آنلاین با استفاده از RBF شبکه عصبی"، اولین کنفرانس ملی مهندسی برق دانشگاه آزاد اسلامی واحد لنگرود

https://www.civilica.com/ICEES01- ICEES01-120html

معتمدی، عبداله.، ابراهیمی قوام، صغری.، اعظمی، یوسف.، چوپان، حامد. و دوستیان، یونس. (1393). "مقایسه سبک‌های یادگیری، سبک‌های مطالعه و مدیریت زمان در دانشجویان ممتاز و غیر ممتاز"، روانشناسی تربیتی، دوره 10(33)، صص. 1-22.

مهدی‌زاده، سیدمحمد. (1391). "مصرف فرهنگی و رسانه‌ای و مخاطبان فعال"، رسانه، دوره 23(4)، صص. 25-26.

مهرابی، امیرحمزه.، خنیفر، حسین.، امیری، علی نقی.، زارعی متین، حسن. و جندقی، غلامرضا. (1390). "معرفی روش‌شناسی نظریه داده بنیاد برای تحقیقات اسلامی"، مدیریت فرهنگ سازمانی، دوره 29(23)، صص. 5-30.

میر، امیرمحمود.، فتاحی، سمیه. و نصیری، جلال‌الدین. (1396). "پیش‌بینی ابعاد شخصیتی یادگیرندگان در محیط یادگیری الکترونیکی با استفاده از ماشین بردار دوقلو کم‌ترین مربعات"، دومین کنفرانس بین‌المللی دانش بنیان در مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات، صص. 5-13.

میرسعید قاضی، علی. (1381). "مخاطب شناسی و افکارسنجی در رسانه‌های جمعی"، تهران: آن، صص. 7-9.

نامی، کلثوم.، قلاوندی، حسن. و حسین‌پور، علی. (1393). "نقش ویژگی‌های شخصیتی دانشجویان بر سبک یادگیری آنان در دانشگاه علوم پزشکی بندرعباس"، مجله راهبردهای توسعه در آموزش پزشکی، دوره 1(2)، صص. 48-59.

نصری، صادق. و خورشید، علیرضا. (1391). "بررسی ارتباط چندگانه ویژگی‌های شخصیتی و سبک‌های یادگیری دانش‌آموزان"، مجله روانشناسی مدرسه، دوره 12(34)، صص. 104-123.

نصیری، بهاره.، بخشی، بهاره. و هاشمی، سیدمحمود. (1391). اهمیت آموزش سواد رسانه‌ای در قرن بیست و یکم"، مطالعات رسانه‌ای، دوره 7(18)، صص. 149-158.

ودودی، الهه. و دلاور، علی. (1394). "بررسی تأثیر شبکه اجتماعی مجازی در تغییر ویژگی‌های شخصیتی جوانان"، روانشناسی تربیتی، دوره 11(35)، صص. 43-65.

Cao, Chon. & Meng, Qian. (2020). “Exploring personality traits as predictors of achievement and global competence among Chinese university students: English learning motivation as the moderation”, learning and individual differences, Vol. 77(3), PP. 132-149.

Choi, Tae Rang., Lun Sung, Yong., Ah Lee, Jung. & Marina Choi, Sejung. (2017). “Get behind my selfies the Big five traits and social networking behaviors through selfies”, Personality and Industrial Defferences, Vol. 109(45), PP. 98-101.

Choi, Tae Rang., Lun Sung, Yong., Ah Lee, Jung. & Marina Choi, Sejung. (2017). “The relationship between learning and study strategies and big five personality traits among junior university student teachers”, Personality and Industrial Differences, Vol. 102(35), PP. 232-241.

Cubillar, Pillar., Ibanez, Diaz- Martin, Cristina., & Belen Perez-Toregroza. (2018). “Social networks and Childhood. New agents of socialization”, Social and Behavioral Sciences, Vol. 37(2), PP. 64-69.

De caso Fuertes, Anna Maria., Blanco Fernandes, Jana., Rebaque Gomes, Alfredo. & Gaecia Pascal, Rocio. (2020). “Relationship between personality and academic motivation in education degrees students”, Education Science, Vol. 10(3), PP. 327-341.

Ji, Yang., Wang, Guang-Ji. & Zhu, Zhuo -Hong. (2014). “Online social networking behaviors among Chinese younger and older adolescent: The influences of age, gender, personality and attachment style”, Computers in Human Behavior, Vol. 41(1), PP. 394-402.

Kietsman, Jan.H., Hermkens, Kristopher., Carthy, MC.I. & Silverester, Brono.S. (2011). “Social media? Get serious understanding the functional of understanding and responding to different social media activities”, Business Horizons, Vol. 54(3), PP. 241-251.

Kim, Jieun., Lee, Ahreum. & Ryu, Hokyowang. (2013). “Personality and its effects on learning Performance: Design guidelines for an adaptive and e-learning system based on a user model”, International journal of Industrial Ergonomics, Vol. 43(2), PP. 450-461.

O connor, Kathlean. M, & Gladston, Eric. (2017). “Beauty and social capital: Being attractive shapes social networks”, Social Networks, Vol. 52(1), PP. 42-47.

Therese Whitty, Monica., Doodson, James., Creese, Sadie. & Hodgese, Duncan. (2016). “A picture tells a Thousand words: What Facebook and Twitter images convey about our personality”, Personality and Industrial Differences, Vol. 62(3), PP. 121-126.

Zhoa, Z., Feng, Z.S., Wang, Q., Huang, J.Z. & Williams, G.J. (2012). “Topic oriented community Detection through social subjects and link analysis”, Knowledge –Based Systems, Vol. 26(3), PP. 164-173.

 

Cao, Chon. & Meng, Qian. (2020). “Exploring personality traits as predictors of achievement and global competence among Chinese university students: English learning motivation as the moderation”, learning and individual differences, Vol. 77(3), PP. 132-149.

Choi, Tae Rang., Lun Sung, Yong., Ah Lee, Jung. & Marina Choi, Sejung. (2017). “Get behind my selfies the Big five traits and social networking behaviors through selfies”, Personality and Industrial Defferences, Vol. 109(45), PP. 98-101.

Choi, Tae Rang., Lun Sung, Yong., Ah Lee, Jung. & Marina Choi, Sejung. (2017). “The relationship between learning and study strategies and big five personality traits among junior university student teachers”, Personality and Industrial Differences, Vol. 102(35), PP. 232-241.

Cubillar, Pillar., Ibanez, Diaz- Martin, Cristina., & Belen Perez-Toregroza. (2018). “Social networks and Childhood. New agents of socialization”, Social and Behavioral Sciences, Vol. 37(2), PP. 64-69.

De caso Fuertes, Anna Maria., Blanco Fernandes, Jana., Rebaque Gomes, Alfredo. & Gaecia Pascal, Rocio. (2020). “Relationship between personality and academic motivation in education degrees students”, Education Science, Vol. 10(3), PP. 327-341.

Ji, Yang., Wang, Guang-Ji. & Zhu, Zhuo -Hong. (2014). “Online social networking behaviors among Chinese younger and older adolescent: The influences of age, gender, personality and attachment style”, Computers in Human Behavior, Vol. 41(1), PP. 394-402.

Kietsman, Jan.H., Hermkens, Kristopher., Carthy, MC.I. & Silverester, Brono.S. (2011). “Social media? Get serious understanding the functional of understanding and responding to different social media activities”, Business Horizons, Vol. 54(3), PP. 241-251.

Kim, Jieun., Lee, Ahreum. & Ryu, Hokyowang. (2013). “Personality and its effects on learning Performance: Design guidelines for an adaptive and e-learning system based on a user model”, International journal of Industrial Ergonomics, Vol. 43(2), PP. 450-461.

O connor, Kathlean. M, & Gladston, Eric. (2017). “Beauty and social capital: Being attractive shapes social networks”, Social Networks, Vol. 52(1), PP. 42-47.

Therese Whitty, Monica., Doodson, James., Creese, Sadie. & Hodgese, Duncan. (2016). “A picture tells a Thousand words: What Facebook and Twitter images convey about our personality”, Personality and Industrial Differences, Vol. 62(3), PP. 121-126.

Zhoa, Z., Feng, Z.S., Wang, Q., Huang, J.Z. & Williams, G.J. (2012). “Topic oriented community Detection through social subjects and link analysis”, Knowledge –Based Systems, Vol. 26(3), PP. 164-173.

متن کامل:



تاریخ اصلاح:20/5/1400

تولید محتوای رسانه‌های جمعی بر اساس ویژگی‌های شخصیتی و یادگیری افراد برای ارتقای سواد رسانه‌ای

زمینه: بر اساس یافته‌های به‌دست‌آمده تیپ شخصیتی افراد بر میزان توجه آن‌ها به رسانه‌ها و سطح یادگیری تأثیرگذار است؛ بنابراین یکی از دلایلی که رسانه‌های جمعی گوناگون تأثیرات متفاوتی بر مخاطبین مختلف دارند، تفاوت ویژگی‌های شخصیتی افراد است. لذا چنانچه بتوان متناسب با ویژگی‌های شخصیتی و یادگیری افراد محتوا تولید نمود، می‌توان امیدوار بود تأثیر بیشتری بر آن‌ها گذاشته و زمینه شکوفایی آن‌ها را فراهم کرد.

روش: در این تحقیق به روش میکس متد، ضمن بررسی تفاوت شخصیتی و یادگیری افراد که از طریق پرسشنامه به‌دست‌آمده و با مصاحبه از صاحب‌نظران و فعالان رسانه و روانشناسی، مدل مفهومی تولید محتوای رسانه های جمعی بر اساس ویژگی‌های شخصیتی و یادگیری افراد ترسیم‌شده است.

یافته‌های تحقیق: مهم‌ترین یافته‌های این پژوهش عبارت‌اند از:

- مؤلفه توافق پذیری با سبک یادگیری تجربه عینی رابطه معکوس دارد.

- مؤلفه روان‌نژندی با سبک یادگیری مشاهده تأملی رابطه دارد و همچنین مؤلفه‌های برون‌گرایی– درون‌گرایی و مسئولیت‌پذیری با سبک یادگیری مشاهده تأملی رابطه معکوس دارند.

- الگوی مطلوب تولید محتوا در تحقیق حاضر به شکل مدل پارادایمی نمایش داده‌شده است. در مدل پارادایمی ارتباط عواملی موجب به وجود آوردن پدیده محوری شده و برای آن پدیده راهبردهایی ارائه می‌شود که درنهایت اجرای آن‌ها پیامدهای مطلوبی را در پی خواهد داشت.

نتیجه‌گیری: با در نظر گرفتن ویژگی‌های شخصیتی و یادگیری افراد می‌توان محتوای متناسب رسانه‌های جمعی را تولید کرد و بدین وصف با ارتقای قدرت درک، تحلیل و کشف معانی پیام، سواد رسانه‌ای جامعه را ارتقاء داد. 

واژه‌های کلیدی: تولید محتوا/ شبکه‌های اجتماعی/ ویژگی‌های شخصیتی/ یادگیری

 

 

 

 

 

                                                        

 

 

مقدمه:

رسانه‌های جمعی¹ امروزه به یک منبع شکل‌گیری واقعیت‌های اجتماعی در جوامع تبدیل‌شده‌اند. رسانه‌ها مسئول بخش اعظم مشاهدات و تجربه‌هایی هستند که ما از طریق آن‌ها درک خود را از جهان پیرامون و نحوه عملکرد آن سامان می‌بخشیم. درواقع بخش عمده‌ای از نگرش ما به دنیا، ریشه در پیام‌های رسانه‌ای دارد که از پیش‌ساخته شده‌اند. (حق‌شناس، 1393) از طرفی دیگر، رسانه‌ها به تصورات افراد از محیط شکل می‌دهند. آن‌ها می‌توانند با ارائه تصویری زشت یا زیبا از جامعه میزان اعتماد در بین مخاطبان خود را افزایش یا کاهش دهند. درنهایت اینکه رسانه‌های ارتباط‌جمعی به‌عنوان یکی از عوامل جامعه‌پذیری نقش موثری در نهادینه کردن ارزش‌ها و هنجارها در بین مخاطبان خوددارند. (جوادی پور و دیگران، 1396)

بر همین اساس، محیط سراسر رقابتی سپهر ارتباطی¹ و رسانه‌ای ایجاب می‌کند تا رسانه‌هایی که می‌خواهند پیشرو و متفاوت باشند، در چگونگی محتوای ارائه‌شده به مخاطبان تجدیدنظر نمایند. ازاین‌رو مسئله مهم امروز رسانه‌ها، رسیدن به الگوی جدید و مناسبی برای تهیه و تولید محتوای اثرگذار در این سپهر پرآشوب است. بی‌شک این مهم در سازمان‌های رسانه‌ای نیز که به‌شدت در محیط پویا و پیچیده‌ای قرارگرفته‌اند، صدق می‌کند. (خجسته باقر زاده، 1396) در این میان درحالی‌که شاهد روند روبه رشد مخاطبان این رسانه‌ها هستیم و قبول این واقعیت که فناوری‌های نوین در کنار ایجاد فرصت‌ها، می‌توانند به تهدید نیز تبدیل شوند شناخت ابعاد گوناگون و آگاهی از تأثیرات آن‌ها امری ضروری به نظر می‌رسد.

درواقع می‌توان گفت، ارتباطات امروزی و الگوی انتقال و تبادل اطلاعات در رسانه‌های نوین جمعی، به سمت ارتباطات میان فردی از نوع چهره به چهره سوق داده‌شده است. پیشرفت‌های حوزه‌های زیرساختی، نرم‌افزاری و سخت‌افزاری موجب تکامل کیفیت ارتباطات شده و نه‌تنها وضعیت انتقال اطلاعات در رسانه را تغییر داده است، بلکه از ارتباط مبتنی بر پیام‌های متنی عبور کرده و خود را در شکل کامل چندرسانه‌ای- تعاملی به رخ کشیده‌اند. (بابایی و دیگران، 1392)

اما رسانه‌های جمعی بیشتر از هر چیز دیگری با انسان‌ها سروکار دارند و برای شکل‌گیری آن‌ها مخاطب شناسی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در نظر گرفتن مخاطبان به معنی پاسخ به این سؤالات است: چه کسانی، چگونه از این رسانه‌ها استفاده می‌کنند؟ تعداد، نوع، طول عمر فعال و ادبیات آن‌ها چگونه است؟ بر این اساس در ادامه این سؤالات مطرح می‌شود که با توجه به نوع مخاطب، چه نوع پیامی باید منتقل شود و چگونه می‌توان بیشترین تأثیر را در مخاطب داشت؟

نباید از این امر غفلت ورزید که یکی از دیدگاه‌های مهم در حوزه مدیریت رسانه، مدیریت معنی و محتواست. این دیدگاه توجه خود را از شکل و سازمان رسانه‌ها به موضوع کار و محتوای آن‌ها معطوف می‌کند. اگر اثربخشی را به‌عنوان مهم‌ترین مؤلفه در توفیق مدیریت بدانیم، آن چیزی نیست جز میزان دستیابی به اهداف سازمان. در مورد یک سازمان رسانه‌ای امر مسلم این است که اهداف متعددی را در جامعه دنبال می‌کند که با نگاه ژرف می‌توان هدف غایی این‌گونه سازمان‌ها را در اثرگذاری مطلوب و نفوذ در نگرش‌ها و از آن طریق تغییر در رفتار مخاطبان خلاصه کرد و این هدف محقق نمی‌گردد مگر اینکه محتوایی که به مخاطبان عرضه می‌شود، محتوای غنی و موثری باشد. (روشندل اربطانی، 1386)

هم‌زمان با رشد رسانه‌های جمعی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین پدیده‌های جهان معاصر، مفهوم مخاطب جایگاه خاصی پیدا کرد و کانون توجه دانشمندان علم ارتباطات را به خود جلب نمود تا آنجا که به‌تدریج، یکی از شاخه‌های پژوهش‌های ارتباطی را به خود اختصاص داد و نظریه جدید «ارتباطات مخاطب محور» را به ارمغان آورد. (میرسعیدقاضی، 1381: 7) از طرفی دیگر مخاطبان فعال، مخاطبانی هستند که با توجه به مجموعه ویژگی‌های فردی، اجتماعی و فرهنگی قدرت معناسازی و درک متون رسانه‌ای و مقاومت در برابر معانی مرجح پیام رادارند. (مهدی زاده، 1391)

در دنیایی که ما زندگی می‌کنیم و بشر در ادامه عصر ماشین وزندگی شهرنشینی وارد عصر ارتباطات شده است، بی‌شک نیاز به شناسایی دقیق‌تر ابعاد شخصیتی انسان‌ها بیش‌ازپیش احساس می‌شود و در این راستا قطعاً شناخت انسان و پتانسیل‌های درونی او بدون درک و شناسایی جنبه‌های مختلف شخصیتی او محقق نخواهد شد. (حسینی،1390)

اما شخصیت² موضوعی پیچیده است و درروش های مختلف تفکر، احساس و رفتار افراد نشان داده می‌شود. جنبه‌های قابل‌مشاهده شخصیت به‌عنوان سر نخ در نظر گرفته می‌شوند و وظیفه متخصصین و روانشناسان شخصیت این است که مانند کنار هم قرار دادن قطعات یک پازل، این سرنخ‌ها را کنار هم قرار داده تا تصویر روشن و صحیحی از شخصیت فرد شکل دهند. (رحیمی و دیگران، 1398)

این در حالی است که سواد رسانه‌ای به معنای مجموعه مهارت‌ها، نگرش‌ها و دانش‌های لازم به‌منظور درک و فهم و استفاده از انواع مختلف رسانه‌هاست که طی آن اطلاعات از یک فرستنده به یک گیرنده انتقال می‌یابد و محتوای آن می‌تواند در قالب تصاویر، صوت و متن باشد. (حسین زاده و دیگران، 1389)

سازمان‌ها و مؤسساتی که در زمینه سواد رسانه‌ای فعالیت می‌کنند مانند یونسکو³، کمیسیون اروپایی⁴ و پارلمان اروپایی⁵ درباره چهار زمینه در خصوص مهارت‌های رسانه‌های موردنیاز سواد رسانه‌ای توافق دارند که شامل توانایی در چهار زمینه دسترسی، تحلیل، ارزیابی و تولید خلاق خلاصه‌شده است. این چهار زمینه را می‌توان «توانایی دسترسی و استفاده از رسانه‌ها»، «تحلیل و ارزیابی»،«تولید و ارتباط با پیام‌های رسانه‌ای» و«تفکر انتقادی » نامید. (علیخانی، 1396) از سویی دیگر یکی از ابزارهای مقابله با«قدرت نرم » و«جنگ رسانه‌ای » آموزش سواد رسانه‌ای و اولویت دادن سواد رسانه‌ای به‌عنوان مهارتی حیاتی برای شهروندان در قرن 21 است. سواد رسانه‌ای می‌تواند پادزهری باشد در مقابل هژمونی رسانه‌ای و شهروندان را در مواجهه با محتوای پیام‌های رسانه‌ای واکسینه نماید. (نصیری و دیگران، 1391)

بدین وصف مسئله اصلی تحقیق حاضر این است که با شناسایی انواع تیپ‌های شخصیتی، نقشی که هرکدام از این ویژگی‌های شخصیتی می‌توانند در یادگیری افراد از رسانه‌های جمعی داشته باشند را موردتوجه قرار دهد و درنهایت بر اساس رابطه ذکرشده، یک الگوی مطلوب تولید محتوا با تأکید بر هدف ارتقای سواد رسانه‌ای و متناسب با ویژگی‌های شخصیتی و یادگیری افراد ارائه دهد.

پیشینه تجربی

برای به سرانجام رساندن این پژوهش، تحقیقات محققانی چون بیگی و همکاران (1390)، نصری و خورشید (1391)، نامی و همکاران (1393)، گل نوری و همکاران (1393)، معتمدی و همکاران (1393)، فرح نیا و همکاران (1393)، ودودی و دلاور (1394)، الزامی و همکاران (1394)، رضا پور و همکاران (1395)، رضایی (1395)، میر و همکاران (1396)، خجسته باقر زاده (1396) طاهریان و همکاران (1397)، رافضی و همکاران (1397)، قدسی و همکاران (1399) و درنهایت غدیری و همکاران (1399) مورد بررسی قرار گرفت. به‌طورکلی نتایج این تحقیقات نشان‌دهنده این بود که شخصیت بیان‌کننده عوامل مهمی مانند سلامت روحی و جسمی، روابط اجتماعی و کارایی فرد در محیط‌های مختلف است؛ اما دارندگان هرکدام از تیپ‌های شخصیتی، سبک‌های یادگیری خاص خود رادارند. افراد بیشتر دانش، توانایی و شایستگی‌های خود را از طریق یادگیری کسب می‌کنند و انسان‌ها ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود را دارا هستند؛ بنابراین، تفاوت‌های قابل‌توجهی در روش یادگیری اطلاعات افراد وجود دارد. از طرفی دیگر می‌توان تمام یافته‌های روانشناسان در حیطه تیپ‌های شخصیتی و سبک‌های یادگیری را در حوزه فضای مجازی و رسانه‌های جمعی موردبررسی قرارداد. دانشمندان دریافته‌اند که شبکه‌های اجتماعی بر ویژگی‌های شخصیتی افراد تأثیر می‌گذارند. برخی شبکه‌های اجتماعی آنلاین، شخصیت افراد را از طریق جمع‌آوری علایق و ترجیحات آن‌ها و همچنین فعالیت آن‌ها در شبکه‌های اجتماعی ضبط و ذخیره می‌کنند. چراکه این اطلاعات می‌تواند در بازاریابی هدف‌دار به آن‌ها کمک کند و یکی از جوانب این بازاریابی تولید محتواست. در کنار تحقیقات داخلی، پژوهش‌های خارجی نیز موردبررسی قرار گرفتند. زانگینگ زوا⁶ و همکاران (2012) در تحقیق خود به این نتیجه رسیدند که تشخیص اجتماع یک موضوع مهم در تحلیل شبکه‌های اجتماعی است و روش تشخیص اجتماع موضوع گرا را پیشنهاد کردند که خوشه‌بندی اشیای اجتماع و تحلیل لینک‌ها را باهم ترکیب می‌کرد و ارزیابی روش پیشنهادی آن‌ها نشان داد که عناوین استفاده‌شده در شبکه‌های اجتماعی به‌اندازه لینک‌ها اهمیت دارند. جان اچ کیتزمن2 و همکاران (2011) بیان کردند که استفاده مصرف‌کنندگان اینترنت از محتوای آن نشان می‌دهد که رسانه‌های اجتماعی در حال حاضر می‌توانند تأثیر قابل‌توجهی بر شهرت یک شرکت، انجام امور خریدوفروش و حتی برای زنده ماندن داشته باشند. این در حالی است که مدیران از این قالب‌های رسانه‌ای اجتناب می‌ورزند. جیون کیم3 و همکاران (2013) پیشرفت‌های سیستم‌های یادگیری ریشه در سبک‌های یادگیری دارند که به‌صورت مستقیم با ویژگی‌های شخصیتی افراد ارتباط دارند. یانگ جی گانگ⁷ و همکاران (2014) به این نتیجه رسیدند که رفتارهای خصوصی و رازگونه با فعالیت‌های عمومی و برخط مردم ارتباط دارند. استفاده‌های پنهان چینی‌ها از شبکه‌های اجتماعی و افشای حریم خصوصی در سایت‌های شبکه‌های اجتماعی توسط آن‌ها، تحت تأثیر سن، جنس و سبک ارتباطی‌شان قرار دارد. تی رنگ چوی5 و همکاران (2015) نیز در تحقیق خود به این نتیجه رسیدند که بین پنج ویژگی بزرگ شخصیتی و استفاده از سلفی‌ها در شبکه‌های اجتماعی رابطه وجود دارد.

 مونیکا درز ویتی⁸ وهمکاران (2016) اذعان داشتند که بین عکس‌های پروفایل و تیپ شخصیتی افراد رابطه وجود دارد. به‌طور مثال افرادی که امتیاز بالاتری در برون‌گرایی گرفتند بیشتر دوست داشتند که عکس پروفایلی را انتخاب کنند که خودشان را شامل شود. پیلار ایبانزکوبیلار⁹ و همکاران (2017) با انجام تحقیق بر روی کاربران فضای مجازی به این نتیجه رسیدند که امروزه کودکان کاربران اصلی وب 2،0 هستند و این امر ضرورت تحقیق در زمینه سودمندی و خطرات شبکه‌های اجتماعی را بیشتر می‌کند. آن‌ها همچنین در تحقیق دیگری (2017) به بررسی رابطه بین راهبردهای یادگیری و پنج عامل بزرگ شخصیتی پرداختند و درنهایت به این نتیجه رسیدند که توجه به ویژگی‌های شخصیتی دانشجویان برای پیاده‌سازی و نفوذ بیشتر تعلیم و تربیت انفرادی لازم است. کاتلین ام اوکونور¹⁰واریک گلدستون¹¹(2018) نیز در تحقیق خود به این نتیجه رسیدند که جذابیت موقعیت‌های بهتری را فراهم می‌کند و کسانی که جذابیت بیشتری دارند، نسبت به کسانی که جذابیت کمتری دارند از موقعیت‌های شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ای متفاوت‌تری برخوردارند. در مقاله دیگری دیکاسو فارتز¹² و همکاران (2020) به این نکته اشاره‌کرده‌اند که پس از گذشت دهه‌ها اندیشمندان به این نتیجه رسیدند که انگیزه یک عامل درونی است که تحت تأثیر پنج عامل بزرگ شخصیتی است و بر سبک و میزان یادگیری دانش آموزان تأثیر دارد و درنهایت کوچان¹³ و همکاران (2020) در مقاله خود به این موضوع پرداخته‌اند که دانش آموزان با تفاوت‌های شخصیتی دارای سبک‌های یادگیری متفاوتی هستند که توجه به آن‌ها می‌تواند در رفتار جهانی آن‌ها تأثیرگذار باشد.

روش‌شناسی

در این تحقیق از شیوه میکس متد (آمیخته یا ترکیبی) استفاده‌شده است. بدین‌صورت که تفاوت‌های شخصیتی و یادگیری افراد از رسانه های جمعی از طریق دو پرسشنامه پنج عاملی شخصیت نئو (Big five) و سبک‌های یادگیری کلب (LSI) سنجیده شده و پس از تجزیه‌وتحلیل آماری که از طریق نرم‌افزار SPSS انجام‌شده است. در این بخش از تحقیق جامعه آماری دانشجویان دکتری دانشگاه آزاد یزد به تعداد کل 441 نفر بودند که با کمک نمونه‌گیری تصادفی ساده تعداد 210 نفر به سؤالات پرسشنامه‌ها پاسخ دادند. از نتایج به‌دست‌آمده مرحله اول، سؤالات مصاحبه طراحی‌شده و پس از پرسش از صاحب‌نظران و فعالان رسانه و روانشناسی، کدگذاری داده‌های جمع‌آوری‌شده به سه شکل کدگذاری آزاد، محوری و انتخابی و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها به‌وسیله نرم‌افزار MAXQDA انجام‌شده و درنهایت مدل پارادایمی تحقیق و الگوی مطلوب تولید محتوای رسانه‌های جمعی بر اساس ویژگی‌های شخصیتی و یادگیری افراد ترسیم‌شده است.

ضمن اینکه در این تحقیق طرح پژوهشی مورداستفاده «طرح تبیینی متوالی QUAN qual » می‌باشد که مراحل آن به شرح ذیل ارائه می‌گردد:

تحلیل داده ها- qual

جمع آوری داده ها –  qual

مشخص کردن نتایج برای پیگیری

نتایج- quan

تحلیل داده ها- quan

جمع آوری داده ها- quan

 

 

تفسیر QUAN     qual

 

نتایج- qual

 

 

 

در این طرح برای ترکیب داده‌ها از روش اتصال داده‌ها استفاده‌شده است. بدین شکل که داده‌های جمع‌آوری‌شده از روش کمی به داده‌های کیفی متصل می‌شوند یا به‌عبارتی‌دیگر داده‌های کمی منجر به داده‌های کیفی می‌شوند.

طرح تبیینی متوالی روش‌های ترکیبی اغلب دو مرحله دارد: مرحله کمی که توسط مرحله کیفی دنبال می‌شود. در این طرح نخست پژوهشگر داده‌های کمی را جمع‌آوری و تحلیل می‌کند، سپس به‌صورت متوالی در مرحله دوم داده‌های کیفی را جمع‌آوری و تحلیل می‌کند که به بیان و تبیین نتایج حاصل از پژوهش‌های کمی کمک می‌کند. منطق این رویکرد آن است که داده‌های کمی و تحلیل‌های بعدی آن درکی کلی از مسئله پژوهش فراهم می‌سازد. (کرسول، جان و کلارک، ویکی پلانو، 1398)

اما بخش موردتوجه مقاله حاضر مربوط به بخش دوم تحقیق است که از روش‌شناسی کیفی با رویکرد نظریه زمینه‌ای¹⁴ یا داده بنیاد استفاده کرده است. هدف این روش، تولید یک نظریه در قالب مجموعه‌ای از فرضیه‌های مربوط به هم است که از طریق مقایسه مستمر داده‌ها به‌دست‌آمده و بسیار انتزاعی است. درواقع پژوهشگرانی که از روش داده بنیاد استفاده می‌کنند، به‌جای استفاده از داده‌ها برای آزمون نظریه، از داده‌ها برای ایجاد نظریه استفاده می‌کنند. (فرهنگی، 1394) پاول می‌گوید: «نظریه داده بنیاد روشی است که نظریه‌ها، مفاهیم، فرضیه‌ها و قضایا را طی یک فرایند منظم، به‌جای استنتاج از پیش‌فرض‌های قبلی، سایر پژوهش‌ها یا چارچوب‌های موجود، به‌صورت مستقیم از داده‌ها کشف می‌کند.»(مهرابی، 1390) این روش با طراحی و تدوین پرسش‌های تحقیق شروع می‌شود و به جمع‌آوری داده‌ها از طریق مشاهده، مصاحبه، فیلم، عکس، اسناد تاریخی و ... می‌پردازد. در ادامه کدگذاری داده‌های جمع‌آوری‌شده در سه مرحله باز، انتخابی و محوری صورت می‌گیرد. در مرحله چهارم نوشتن یادداشت‌های تحلیلی و درنهایت نگارش و تدوین نظریه انجام می‌شود. (بهادری، 1397) می‌توان گفت رسالت مهم گرندد تئوری، پی بردن به زوایای پنهان یک فرایند اجتماعی است که در بستر اجتماع شکل می‌گیرد. از طریق این روش با انجام مشاهده دقیق و غرق شدن در پدیده موردنظر با لنز کنجکاوانه تحقیق کیفی، می‌توان به شکل‌گیری فرایند نهفته در روابط انسانی پی برد. (فتحی نجفی، 1395) به همین دلیل در پژوهش حاضر از این روش استفاده‌شده است. نمونه‌گیری در این بخش از پژوهش به‌صورت نظری و هدفمند بود، لذا تعداد 12 نفر از اساتید حوزه ارتباطات، رسانه و روانشناسی مورد مصاحبه قرار گرفتند و این مصاحبه‌ها تا مرحله اشباع نظری ادامه پیداکرده و بعد از انجام هر مصاحبه، گفتگوی ضبط‌شده آن تبدیل به متن شده و مورد تحلیل قرارگرفته است. در فرایند تحلیل داده‌ها از تحلیل خط به خط برای کدگذاری باز استفاده شد و هم‌زمان با توسعه مفاهیم و انتزاعی شدن آن‌ها، مراحل کدگذاری محوری و گزینشی نیز بر روی متن اجرا شد. در این پژوهش تنها باکسانی مصاحبه انجام شد که رضایت کامل برای مصاحبه داشتند و جهت جلب اعتماد آن‌ها، اطلاعاتی نظیر موضوع پژوهش، هدف، شیوه انجام تحقیق، تضمین گمنامی و رازداری و نحوه گزارش تحقیق در اختیار آن‌ها قرارداد شد. برای حفظ معیار گمنامی از اسامی مستعار استفاده شد و برای حفظ معیار رازداری از انتشار اطلاعات خصوصی مشارکت‌کنندگان جلوگیری شد. قابلیت اعتماد یافته‌های پژوهش به روش تماس طولانی با محیط پژوهش و مشاهده مستمر در میدان تحقیق، تبادل‌نظر همتایان، کفایت مراجع، توصیف غنی و تائید مشارکت‌کنندگان مورد تائید واقع شد. تائید پایایی تحقیق نیز با رعایت اصول و نکات مصاحبه، مطلوبات کامل رخدادها و پیاده‌سازی آنان انجام گرفت.

یافته‌ها

در ابتدای پژوهش جهت بررسی میزان و نحوه استفاده جامعه آماری از رسانه‌های جمعی پرسشنامه‌ای مقدماتی بین آن‌ها توزیع شد. درمجموع 254 نفر از جامعه آماری به سؤالات این پرسشنامه پاسخ دادند و نتایج حاصل از این پرسشنامه نشان داد که:

82 درصد از مخاطبین اینترنت را پرکاربردترین رسانه اجتماعی می‌دانند. 53 درصد از پاسخ‌دهندگان بین 2 تا 5 ساعت وقت خود را در شبانه‌روز صرف استفاده از رسانه‌های جمعی می‌کنند. موضوعات اجتماعی، آموزشی و فرهنگی با 23، 19 و 15 درصد بیشترین موضوعات موردعلاقه مخاطبین هستند. قالب محتوایی ویدئو با 39 درصد و انیمیشن و موشن گرافی با 2 درصد به ترتیب بیشتر و کمتر از سایر قالب‌های محتوایی نظر مخاطبین را جلب می‌کنند.

در مرحله بعد پرسشنامه‌های پنج عاملی شخصیت نئو و سبک‌های یادگیری کلب بین دانشجویان دکتری دانشگاه آزاد یزد توزیع شد، درمجموع 210 نفر پاسخگوی این پرسشنامه‌ها بودند و تحلیل‌های آماری بیانگر این بود که:

مؤلفه توافق پذیری با ضریب همبستگی 288/0- با سبک یادگیری تجربه عینی رابطه معکوس دارد. مؤلفه روان‌نژندی با ضریب همبستگی 150/0 با سبک یادگیری مشاهده تأملی رابطه دارد و همچنین مؤلفه‌های برون‌گرایی– درون‌گرایی و مسئولیت‌پذیری به ترتیب با ضریب همبستگی 377/0- و 222/0- با سبک یادگیری مشاهده تأملی رابطه معکوس دارند. رابطه مؤلفه توافق پذیری با سبک یادگیری مفهوم‌سازی انتزاعی، مثبت و معنی‌دار بود (001/0>P). رابطه مؤلفه برون‌گرایی– درون‌گرایی با سبک یادگیری آزمایشگری فعال، مثبت و معنی‌دار بود (001/0>P). همچنین رابطه مؤلفه توافق پذیری با سبک یادگیری آزمایشگری فعال، معکوس و معنی‌دار بود (05/0>P).

در ادامه با 12 نفر از متخصصین حوزه رسانه و روانشناسی مصاحبه شد و با تحلیل و بررسی دقیق و خط به خط متون به‌دست‌آمده از مصاحبه‌های تحقیق، مفاهیم، تم‌های فرعی، تم‌های اصلی و درنهایت تم نهایی، طی یک فرایند دقیق و طولانی مفهوم‌پردازی شدند. درنتیجه این فرایند تم نهایی «عدم تولید محتوای شخصیت و یادگیری محور رسانه‌های جمعی» از 20 تم اصلی، 191 تم فرعی و 389 مفهوم برساخته شد. (به علت محدودیت حجم مقاله جدول فرایند استخراج هسته پژوهش حذف شد) در ادامه یافته‌های به‌دست‌آمده در دو بخش خط داستان و مدل پارادایمی ارائه می‌شود.

خط داستان

برای فهم بهتر فرایندهای طی شده برای به دست آمدن مقوله هسته در این تحقیق عناصر اصلی مدل پارادایمی و مقولات اصلی در قالب خط داستان توضیح داده‌شده‌اند.

شرایط علی

در این پژوهش سیاست‌های جهانی و سیاست‌های داخلی به‌عنوان شرایط علی در نظر گرفته‌شده‌اند. جهانی‌شدن و تلاش کشورهای توسعه‌یافته برای تسلط فرهنگی بر کشورهای توسعه‌نیافته و به وجود آمدن استعمار نو و همچنین سیاست‌های غلط یا ناقص کشورهای درحال‌توسعه و توسعه‌نیافته درمجموع زمینه استفاده از رسانه‌ها را در راستای اهداف جهانی‌شدن فراهم کرده است.

مصاحبه‌شونده سوم مطلب را این‌گونه تشریح می‌کند:

در جامعه ما که حاکمیت دینی و ایدئولوژیک وجود دارد، سیاست نظام ما مبتنی بر مسائل دینی است و هنجارها و ارزش‌ها تبلیغ می‌شوند، تولید محتوا باید منطبق بر ارزش‌ها و هنجارهای حاکم بر جامعه باشد و آنچه این نظام برای آن ایجادشده است.

مصاحبه‌شونده هفتم نیز این‌گونه استدلال می‌کند:

به اعتقاد بنده محتوای فعلی رسانه‌ها در راستای تأمین اهداف سیاسی است که ایجادکنندگان و توسعه‌دهندگان آن‌ها به دنبالش هستند. مثلاً برای نظام بین‌الملل یا به تعبیر داخلی برای استکبار جهانی، رویکرد انقلابی و ساختارشکن عامل مزاحم کار هستند؛ بنابراین باید قدرت فهم و تحلیل افراد سرکوب شود.

پدیده محوری

عدم تولید محتوای شخصیت و یادگیری محور به‌عنوان پدیده محوری اصلی و همچنین رویکردهای مختلف روان‌شناختی وتولید محتواهای بی‌ارزش به‌عنوان زیر مقوله‌های آن در نظر گرفته‌شده‌اند. وجود مکتب‌ها و رویکردهای مختلف روانشناسی که زمینه تشتت آراء را فراهم کرده‌اند و تولید محتواهای باری به هر جهت، درمجموع موجب عدم توجه به تفاوت‌های فردی افراد و عدم تولید محتوای شخصیت و یادگیری محور شده‌اند.

مصاحبه‌شونده چهارم در این رابطه بیان می‌کند:

احتمالاً افراد باشخصیت‌های مختلف باید نوع ارتباطشان با رسانه‌ها متفاوت باشد؛ اما آیا کمیت ارتباطی در آن‌ها متفاوت است یا کیفیت ارتباط آن‌ها متفاوت است؛ یعنی زمان کمتر یا بیشتری می‌گذارند؟ یا محتواهای خاصی با موضوعات محتوایی خاصی یا مدل‌های محتوایی متفاوتی را ترجیح می‌دهند؟

مصاحبه‌شونده یازدهم نیز این‌گونه به پدیده می‌پردازد:

مطالب و محتواهای زیاد و متنوع ولی درعین‌حال به‌شدت سطحی و کم‌عمق در رسانه‌های جمعی وجود دارد.

راهبردها

در تحقیق حاضر استانداردهای تولید محتوا، بهبود سیاست‌های داخلی، فنون اقناع، خلاقیت و تفکر به‌عنوان راهبرد در نظر گرفته‌شده‌اند که هرکدام جای بحث و تبادل‌نظر بسیار دارند. عواملی که هرکدام چه در حوزه رسانه و ارتباطات و چه در حوزه روانشناسی حائز اهمیت بسیار هستند.

مصاحبه‌شونده هفتم نیز دراین‌باره این‌گونه توضیح می‌دهد:

الآن در فضای مجازی جریانی اتفاق افتاده به اسم mass customization یعنی سفارشی‌سازی انبوه، یعنی شما یک کالایی را fit خودتان یعنی tailor made خیاط‌دوز تهیه کنید؛ یعنی فیت یک فرد یک کالایی را تولید کنید و در اختیارش قرار دهید. صنایعی که در دنیا در حال تولید محتوا هستند این تیپی محتوا تولید نمی‌کنند ولی این تیپی توزیع می‌کنند.

مصاحبه‌شونده دهم نیز چنین راه‌حلی ارائه می‌کند:

این هم می‌تواند بد نباشد که دبیرستان‌ها، دانش آموزان و رشته‌های آن‌ها مشخص است. ویژگی‌های شخصیتی‌شان را بررسی کنیم و روی آن‌ها سرمایه‌گذاری کنیم. مثلاً کسانی که برون‌گرا و به دنبال تجارب تازه هستند، چیزها و محتواهای پررنگ و لعاب را دوست دارند. موقع تولید محتوا باید به این مسئله توجه کنیم. محتوا خشک و کسل‌کننده و یکنواخت نباشد در قالب فیلم، رنگ، صدا، موسیقی و آهنگ باشد تا این افراد را به خودش جذب کند.

شرایط زمینه‌ای

تفاوت‌های پلتفرمی، تفاوت‌های کاربران، ارتباط کاربران با رسانه و همچنین عوامل دموگرافیک به‌عنوان شرایط زمینه‌ای مدنظر پژوهش حاضر هستند.

مصاحبه‌شونده سوم در این رابطه این‌گونه توضیح می‌دهد:

رسانه‌های گوناگون، عرصه‌های مختلفی هستند که به‌احتمال‌زیاد و نزدیک به قطعیت محتواهایشان با یکدیگر متفاوت است و در یک فضا سیر نمی‌کنند.

مصاحبه‌شونده هشتم نیز این‌گونه تصریح می‌کند:

این رسانه‌ها به نظرم دامن‌گیر همه هستند. ولی نوع رسانه برای افراد مختلف متفاوت است. به نظرم افرادی که دنبال هیجان هستند، شاید بیشتر به سمت اینستاگرام بروند و یا حتی افراد درون‌گرا. یا اگر شاخص روان‌نژندی در افراد بالا باشد. این امر قابل‌تعمیم به سایر رسانه‌ها نیز هست.

شرایط مداخله‌گر

ارزش‌ها، علایق و عوامل موفقیت در این پژوهش به‌عنوان شرایط مداخله‌گر مدنظر هستند.

مصاحبه‌شونده چهارم این‌گونه بیان می‌کند:

به نظرم ارزش‌های فردی خیلی مؤثر هستند. مثل زمانی که چادر اجبار می‌شود عده‌ای از آن‌طرف بوم می‌افتند، در مورد تلگرام هم وقتی فیلترینگ می‌شود ممکن است عده‌ی خاصی باارزش‌های خاصی دوباره به سمت آن برگردند و یک واکنش گروهی و اجتماعی را برانگیزند

مصاحبه‌شونده سوم بیان می‌کند:

همه حوزه‌های عمل‌کننده اول باید ذائقه و شخصیت سنجی کنند. شما تا علایق و ذائقه افراد را متوجه نشوید، نمی‌دانید چه چیزی را باید برایشان تولید کنید و این‌یک امر بدیهی است. باید شناختی از شخصیت‌ها، علایق، بینش‌ها و واکنش‌های افراد داشته باشیم.

پیامدها

تربیت انسان، یادگیری یادگیری و افزایش سواد رسانه‌ای از پیامدهای مدل پارادایمی این تحقیق هستند.

مصاحبه‌شونده دوازدهم این‌گونه توضیح می‌دهد:

با مباحث روانشناسی و اصول پرورشی و تربیتی کارها را پیش ببریم. اولویت این است که تربیت انسان در تمام برنامه‌ها در نظر گرفته شود در قالب کلیپ، متن، موسیقی و...

مصاحبه‌شونده چهارم این‌گونه تصریح می‌کند:

رسانه‌های اینترنتی بیشتر کسانی را جذب می‌کند که حواس پنج‌گانه‌شان باید درگیر شود و از طرفی دیگر دستی هم بر آتش داشته و استفاده از این فضا را بلد باشند.

مدل پارادایمی پژوهش: عدم تولید محتوای شخصیت و یادگیری محور

مدل فرایندی تحقیق ارائه‌دهنده جریان فرایندها و فعالیت‌هایی است که در جریان تحقیق اتفاق افتاده است و به روشن شدن روابط میان یک پدیده، علل، پیامدها و استراتژی‌هایی که در آن حضور دارند، کمک می‌کند. این مدل در حقیقت در خدمت تسهیل، کشف ویا ساخت این روابط میان پدیده‌ها، مفاهیم و مقولات است (ظهیری نیا، 1397) و شامل 5 بخش شرایط علی، شرایط زمینه‌ای، شرایط مداخله‌گر، راهبردها و پیامدها می‌باشد. در مرکز این مدل نیز پدیده قرار دارد که فعالیت‌ها حول محور آن شکل می‌گیرند. در پژوهش حاضر پدیده موردبررسی «عدم تولید محتوای شخصیت و یادگیری محور» است که از زاویه دید متخصصین حوزه رسانه و روانشناسی موردبررسی قرارگرفته، در بخش خط داستان توضیحات لازم بیان‌شده و در شکل 1 به‌صورت تصویری نمایش داده‌شده است.

 

 

 

 

 

 

                                                شکل 1: مدل پارادایمی پژوهش

شرایط علی

 

 

 

 

پدیده

 

شرایط زمینه‌ای ایایزمینه ای

 

شرایط مداخله گر گر

 

 

 

 

 

راهبردها

 

 

 

پیامدها

 

 

 

بحث و نتیجه‌گیری

در پژوهش حاضر تولید محتوای رسانه‌های جمعی، ویژگی‌های شخصیتی و یادگیری و استفاده از این متغیرها جهت افزایش سواد رسانه‌ای کاربران مورد بررسی و واکاوی قرار گرفت. جامعه هدف پژوهش در بخش اول دانشجویان دکتری دانشگاه آزاد یزد و در بخش دوم اساتید و خبرگان حوزه ارتباطات، رسانه و روانشناسی بودند. فرایندهای طی شده برای استخراج مقوله هسته یعنی «عدم تولید محتوای شخصیت و یادگیری محور» و تأثیر آن بر «سواد رسانه‌ای» افراد را می‌توان توسط یک طرح‌واره نظری که در شکل 2 نمایش داده‌شده است، به بهترین شکل ممکن نمایش داد. بر اساس نظریه کارل گوستاو یونگ (1875- 1961) تیپ شخصیتی مصرف‌کنندگان رسانه‌های جمعی، با پرسش 4 سؤال اصلی چگونه اشخاص انرژی می‌گیرند؟ نوع اطلاعاتی که طبیعتاً به آن توجه می‌کنند چه هستند؟ چگونه انسان‌ها تصمیم می‌گیرند؟ و چگونه می‌خواهیم دنیایمان را سازمان‌دهی کنیم؟ به 8 دسته برون‌گرا، درون‌گرا، حسی، شمی، احساسی، تأملی، ملاحظه کننده و قضاوت کننده تقسیم می‌شود. (حسینی، 1390) (زمانی، 1397) که در پرسشنامه پنج عاملی شخصیتی نئو در قالب 5 مؤلفه مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. البته حائزیم هرکدام از این ویژگی‌های شخصیتی، سبک‌های یادگیری خاص خود رادارند. (سیف، 1390) (علی بیگی و همکاران، 1390) بر اساس نتایج به‌دست‌آمده در پژوهش حاضر، مؤلفه توافق پذیری با ضریب همبستگی 288/0- و سطح معنی‌داری 001/0 با سبک یادگیری تجربه عینی رابطه معکوس دارد. این بدین معناست که هر چه فرد توافق پذیرتر باشد گرایش کمتری به سبک یادگیری تجربه عینی دارد. مؤلفه روان‌نژندی با ضریب همبستگی 150/0 و سطح معنی‌داری 030/0 با سبک یادگیری مشاهده تأملی رابطه دارد. بدین معنا که هرچقدر رگه‌های روان‌نژندی در فرد قوی‌تر باشد گرایش او به سبک یادگیری مشاهده تأملی بیشتر است. این در حالی است که مؤلفه‌های برون‌گرایی– درون‌گرایی و مسئولیت‌پذیری به ترتیب با ضریب همبستگی 377/0- و 222/0- و همچنین سطح معنی‌داری 001/0 با سبک یادگیری مشاهده تأملی رابطه معکوس دارند. با این تفسیر که هرچقدر فرد گرایش‌های درون‌گرایی- برون‌گرایی و همچنین مسئولیت‌پذیری قوی‌تری داشته باشد گرایش کمتری به سبک یادگیری مشاهده تأملی دارد. مؤلفه توافق پذیری با ضریب همبستگی 277/0 و سطح معنی‌داری 001/0 با سبک یادگیری مفهوم‌سازی انتزاعی رابطه مثبت و معنی‌داری دارد. بدین تفسیر که هرچه فرد توافق پذیرتر باشد، گرایش بیشتری به سبک یادگیری مفهوم‌سازی انتزاعی دارد. مؤلفه برون‌گرایی– درون‌گرایی با ضریب همبستگی 240/0 و سطح معنی‌داری 001/. با سبک یادگیری آزمایشگری فعال رابطه مثبت و معنی‌داری دارد. بدین معنی که هر چه فرد در مؤلفه برون‌گرایی– درون‌گرایی قوی‌تر باشد، گرایش بیشتری به سبک یادگیری آزمایشگری فعال دارد. از طرفی دیگر مؤلفه توافق پذیری با ضریب همبستگی 176/0 – و سطح معنی‌داری 011/0 با سبک یادگیری آزمایشگری فعال رابطه معکوس دارد. بدین شرح که هر چه فرد توافق پذیرتر باشد گرایش کمتری به سبک یادگیری آزمایشگری فعال دارد. (نامی و همکاران، 1393)(رضایی، 1395)

بنابراین میزان توجه، دریافت و واکنش افراد در مقابل رسانه‌های جمعی با یکدیگر متفاوت است. ضمن اینکه در تحقیق حاضر در میان عناصر مختلف رسانه‌های جمعی به تولید محتوا توجه شده است و نظر محققین بران بوده که تولید محتوای رسانه‌های جمعی متناسب با ویژگی‌های شخصیتی و یادگیری افراد می‌تواند زمینه‌ساز ارتقای سواد رسانه‌ای آن‌ها باشد.

 

شکل 2: طرح‌واره نظری پژوهش

آزمایشگری فعال

تجربه عینی

مشاهده تاملی

مفهوم سازی انتزاعی

 

 

 

 

درون گرا-برون گرا

 

روان نژندی

مهارت های استفاده از رسانه

 

توافق پذیری

مهارت فهم انتقادی رسانه

 

وجدانی بودن

                

تجربه پذیری

مهارت تولید رسانه ای

 

 

 

اما بحث اصلی پژوهش حاضر ارتقای سواد رسانه‌ای است که در 3 بخش مهارت‌های استفاده از رسانه، مهارت فهم انتقادی رسانه و مهارت تولید پیام رسانه موردبررسی قرارگرفته است. (شریفی و همکاران، 1397)(نصیری و همکاران، 1391) یوسف شکرخواه (1386) در تعریف سواد رسانه‌ای می‌گوید: «سواد رسانه‌ای آمیزه‌ای از تکنیک‌های بهره‌وری مؤثر از رسانه‌ها و کسب بینش و درک برای تشخیص رسانه‌ها از یکدیگر است.»(حسین زاده و محمدی استانی، 1386) بر این اساس تکنیک‌ها و مهارت‌های استفاده از رسانه یک بخش از سواد رسانه‌ای است که به خاطر نیاز به پرورش و هماهنگی حواس پنج‌گانه و تمرین‌های عملی با ویژگی‌های شخصیتی برون‌گرایی و تجربه پذیری و همچنین سبک‌های یادگیری تجربه عینی و آزمایشگری فعال همخوانی دارند و ازآنجاکه ویژگی‌ها و سبک‌های ذکرشده تحت تأثیر عناصر رسانه‌ای توزیع، عناصر شکلی و عناصر سنجش اثربخشی محتوا هستند، می‌توان با تقویت این بخش‌ها توانایی افراد را در استفاده از رسانه‌های مختلف بالا برد. این یافته تحقیق با نتایج پژوهش انجام‌شده توسط جوادی پور و هاشم نژاد ابرسی (1396) همخوانی دارد. دومین مهارت از سواد رسانه‌ای، مهارت فهم انتقادی رسانه است که با درک و بینش افراد و میزان پرورش تفکر نقاد در آن‌ها رابطه دارد. ازآنجاکه تیپ‌های شخصیتی درون‌گرا، وجدانی بودن و روان‌نژند و همچنین سبک‌های یادگیری مشاهده تأملی و مفهوم‌سازی انتزاعی، افرادی متفکر هستند و بیشتر تحت تأثیر عناصر ذاتی پیام و بخشی از عناصر شکلی پیام قرار دارند، با تمرکز بر این بخش‌ها می‌توان تفکر انتقادی را در دارندگان این تیپ‌های شخصیتی تقویت کرد. این یافته با نتایج تحقیق انجام‌شده توسط علیزاده و عبدلی سلطان احمدی (1394) در یک راستا قرار دارند. البته همه انسان‌ها دارای تفکر و درک و بینش هستند و در مقابل رسانه‌ها نیازمند تفکر انتقادی می‌باشند. پس آموزش همگانی سواد رسانه‌ای می‌تواند در افزایش مهارت‌های رسانه‌ای کلیه تیپ‌های شخصیتی مؤثر باشد که این امر با تحقیق انجام‌شده توسط علیخانی و کریمی (1396) همخوانی دارد. آخرین مهارت از سواد رسانه‌ای، مهارت تولید محتواست که با توجه به تغییر و تحولاتی که طی سال‌های اخیر در رسانه‌های جمعی صورت گرفته، امروزه شاهد این هستیم که تقریباً تمامی مصرف‌کنندگان و کابران رسانه‌های جمعی می‌توانند خود تولیدکننده محتوا برای این رسانه‌ها باشند. با آموزش سواد رسانه‌ای به افراد جامعه و توجه به ابعاد خاصی که نقطه حساس هرکدام از تیپ‌های شخصیتی و سبک‌های یادگیری هستند، می‌توان امیدوار بود که در آینده محتوای تولیدی توسط افراد جامعه از غنای بیشتر برخوردار بوده و استانداردتر باشند. این یافته با نتایج تحقیق انجام‌شده توسط دوستی شکیب و انصاری (1395) همخوانی دارد.

 

 

 

 

 

منابع

الزامی، عصمت، میرکمالی، سیدمحمد وابراهیم دماوندی، مجید (1394). بررسی رابطه سبک‌های رهبری

             مدیران با یادگیری سازمانی در مدارس. اندیشه‌های نوین تربیتی، 1(3): 45-64.

بابایی، محمود و فهیمی فر، سپیده (1392). ویژگی‌های رسانه‌های نوین در الگوهای ارتباطی. مطالعات

              ملی کتابداری و سازمان‌دهی اطلاعات، 24(4):191-192.

بهادری، علی (1397). پژوهش کیفی داده بنیاد، کدگذاری و اهمیت، مراحل و شیوه اجرای

              آن در کارورزی دانشگاه فرهنگیان. دو فصلنامه راهبردهای نوین تربیت‌معلمان

              ،4(5): 69-86.

جوادی پور، علی و هاشم نژاد ابرسی، فاطمه (1396). بررسی تأثیر میزان استفاده از رسانه‌های جمعی بر

             میزان اعتماد دانشجویان دانشگاه آزاد قائم‌شهر. مشارکت توسعه اجتماعی، 3(5): 111-126.

حبیبی، مهدی (1392). رسانه شناسی. دانشگاه جامع علمی- کاربردی بیرجند:1-129.

جسینی، مصطفی (1390). شخصیت شناسی و ارتباط مؤثر. مطالعات توسعه اجتماعی- فرهنگی.1(3):8-11.

حق‌شناس، مریم (1393). نقش رسانه‌های جمعی در نشر الکترونیکی. کتاب مهر، 13(7): 7-15.

خجسته باقر زاده، حسین (1396). الگوهای هنجاری تولید محتوای رسانه‌ها: راهبرد ایجاد مزیت

            رقابتی. مطالعات فرهنگ- ارتباطات، 18(37): 194-213.

دوستی شکیب، مرجان و انصاری، غلامرضا (1395). بازاریابی محتوا، کنفرانس بین‌المللی نخبگان مدیریت.

رافضی، زهره و رضایی، مریم (1397). رابطه ویژگی‌های شخصیتی و استفاده از شبکه‌های اجتماعی

           مجازی: مدل پنج عاملی. پژوهش‌های کاربردی روانشناسی، 9(2): 31-44.

رحیم پور، سعید، حاجی لو، نادر و بشرپور، سجاد (1398). پیش‌بینی بهزیستی روان‌شناختی دانشجویان

          دانشگاه محقق اردبیلی (بر اساس ابعاد چشم‌انداز زمان): نقش میانجی امید به زندگی. مجله

          علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان،18(7): 89- 117.

رضاپور، رؤیا و انتصاری فومن، غلامحسین (1395). رابطه میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی باشخصیت

          خودشیفته و احساس مثبت نسبت به همسر در زنان استفاده‌کننده از شبکه‌های اجتماعی. کنگره

           بین‌المللی علوم تربیتی و روانشناسی و سبک زندگی سالم، مرکز توانمندسازی مهارت‌های اجتماعی

           و فرهنگی جامعه. https://www.civilica.com/BSLH01 - BSLH01 -106html

رضایی، اکبر (1395). شخصیت و رویکردهای یادگیری به‌عنوان پیش‌بینی‌های عملکرد تحصیلی

           دانشجویان. روانشناسی تربیتی، 12(13):27- 40.

روشندل اربطانی، طاهر (1386). چیستی مدیریت رسانه. فصلنامه مطالعاتی و تحقیقاتی وسایل ارتباط‌جمعی

           ، 18(2): 14-32.

سیف، علی‌اکبر (1390). روانشناسی پرورشی نوین. تهران: نشردوران:255-282.

طاهریان، مریم، دلاور، علی، رسولی، محمدرضا و عقیلی، سید وحید (1397). رابطه استفاده از شبکه‌های

            اجتماعی باهوش شناختی، هوش هیچانی، خلاقیت و ویژگی‌های شخصیتی در کاربران. مطالعات

            رسانه‌های نوین، 4(15): 258-286.

ظهیری نیا، مصطفی، رستگار، یاسر و هادی، سیما (1397). ارائه یک مدل پارادایمی از مراجعه زنان به فالگیر

           در زاهدان. فصلنامه شورای فرهنگی – اجتماعی زنان و خانواده،20(79):115-142.

علیخانی، محمدحسین و کریمی، زهره (1396). آموزش سواد رسانه‌ای در مدارس، رشد آموزش فنی حرفه

           ای و کارودانش. 12(3): 47-59.

علیزاده، رقیه وعبدلی سلطان احمدآبادی، جواد (1394). تأثیر آموزش سواد رسانه‌ای بر مهارت‌های تفکر

           انتقادی دانش آموزان. کنفرانس بین‌المللی پژوهش در علوم و تکنولوژی.http://side.ir

علی بیگی، امیرحسین، اطهری، زهرا و گرا وندی، شهیر (1390). ارتباط سبک یادگیری با ابعاد

             شخصیتی دانش آموزان مراکز آموزش کشاورزی استان کرمانشاه.  

             پژوهش در نظام‌های آموزشی،12(5):71-87.

غدیری، فرهاد، عبدالمحمدی، کریم و ابراهیم زاده، خوشدوی (1399). نقش پنج عامل بزرگ شخصیت و

             سازگاری اجتماعی در پیش‌بینی تعلل ورزی آموزشی دانش آموزان. مطالعات آموزشی و

             آموزشگاهی، 6(23):118-135.

فتحی نجفی، طاهره و لطیف نژاد رودسری، رباب (1395).   مشاهده در رویکرد گرندد  تئوری:

              یک مطالعه موردی. مجله تحقیقات کیفی در علوم سلامت، 5(2):221-229.

فرح نیا، الهام و سلیمانی، مهران (1393). نقش ویژگی‌های شخصیتی و طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه در

            پیش‌بینی سلامت روان دانش آموزان. مجله مطالعات ناتوانی، 4(4): 33-42.

فرهنگی، علی‌اکبر و رستگار، امیر (1394). تحلیل محتوای رسانه: یک رویکرد پژوهشی، رسانه،26(3):

           121-142.

فرهنگی، علی‌اکبر، کروبی، مهدی و صادق وزیری، فراز (1394). نظریه داده بنیاد کلاسیک: شرح عوامل

          تولید نظریه مرکز ثقلی هویت برند توریسم سلامت ایران. مدیریت بازرگانی، 7(3): 145- 162.

قدسی، احقر، محمودی، داود و فتحی ورنوسفادرانی، لیلا (1399). بررسی سبک‌های یادگیری دانش آموزان

          متوسطه برای انتخاب مناسب‌ترین سبک. رهبری و مدیریت آموزشی،13(54): 69-89.

کرسول، جان وکلارک، ویکی پلانو (1398). روش‌های پژوهش ترکیبی. ترجمه: علیرضا کیامنش و جاوید

         سرایی، تهران: آییژ:80-160.

گل نوری، فرزاد، سهرابی، محمد کریم و یغمایی، فرزین (1393). پیش‌بینی خصوصیات شخصیتی کاربران

          شبکه‌های اجتماعی آنلاین با استفاده  از RBF شبکه عصبی. اولین کنفرانس ملی مهندسی برق

          دانشگاه آزاد اسلامی واحد لنگرود.https://www.civilica.com/ICEES01- ICEES01-120html

معتمدی، عبدالله، ابراهیمی قوام، صغری، اعظمی، یوسف، چوپان، حامد و دوستیان، یونس (1393).   

         مقایسه سبک‌های یادگیری، سبک‌های مطالعه و مدیریت زمان در دانشجویان ممتاز و غیر ممتاز.

         روانشناسی تربیتی، 10(33): 1-22.

مهدی زاده، سید محمد (1391). مصرف فرهنگی و رسانه‌ای و مخاطبان فعال. رسانه، 23(4): 25-26.

مهرابی، امیرحمزه، خنیفر، حسین، امیری، علی نقی، زارعی متین، حسن و جندقی، غلامرضا (1390).

          معرفی روش‌شناسی نظریه داده بنیاد برای تحقیقات اسلامی. مدیریت فرهنگ‌سازمانی، 29(23)

          : 5-30.

میر، امیرمحمود، فتاحی، سمیه و نصیری، جلال‌الدین (1396). پیش‌بینی ابعاد شخصیتی یادگیرندگان در

          محیط  یادگیری الکترونیکی با استفاده از ماشین بردار دوقلو کمترین مربعات. دومین کنفرانس

          بین المللی دانش‌بنیان در مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات:5-13.

میرسعید قاضی، علی (1381). مخاطب شناسی و افکار سنجی در رسانه‌های جمعی. تهران: آن: 7-9.

نامی، کلثوم، قلاوندی، حسن و حسین پور، علی (1393). نقش ویژگی‌های شخصیتی دانشجویان بر سبک

          یادگیری آنان  در دانشگاه علوم پزشکی بندرعباس. مجله راهبردهای توسعه در آموزش

          پزشکی،1(2): 48-59.

نصری، صادق، خورشید، علیرضا (1391). بررسی ارتباط چندگانه ویژگی‌های شخصیتی و سبک‌های 

          یادگیری دانش آموزان. مجله روانشناسی مدرسه، 12(34):104-123.

نصیری، بهاره، بخشی، بهاره و هاشمی، سید محمود (1391). اهمیت آموزش سواد رسانه‌ای در قرن

          بیست و یکم. مطالعات رسانه‌ای، 7(18): 149-158.

ودودی، الهه و دلاور، علی (1394). بررسی تأثیر شبکه اجتماعی مجازی در تغییر ویژگی‌های شخصیتی

           جوانان. روانشناسی تربیتی، 11(35): 43-65.

Cao,Chon and Meng, Qian(2020)” Exploring personality traits as predictors of

               achievement and global competence among Chinese university students: English

               learning motivation as the moderation”learning and individual

              differences,77(3):132-149.  

Choi, Tae Rang, Lun Sung, Yong, Ah Lee, Jung and Marina Choi, Sejung. (2017).” Get behind 

               my selfies the Big five traits and social networking behaviors through selfies”

               Personality and Industrial Defferences,109(45):98-101.                    

Choi, Tae Rang, Lun Sung, Yong, Ah Lee, Jung and Marina Choi, Sejung. (2017).”The

              relationship between learning and study strategies and big five personality traits

              among junior university student teachers”,Personality and Industrial

              Differences,102(35):232-241.

Cubillar, Pillar, Ibanez, Diaz- Martin, Cristina, and Belen Perez-Toregroza. (2018).” Social

              networks and Childhood. New agents of socialization”, Social and Behavioral Sciences,

              37(2):64-69.

De caso Fuertes, Anna Maria , Blanco Fernandes ,Jana , Rebaque Gomes, Alfredo , Gaecia

             Pascal, Rocio(2020)”relationship between personality and academic motivation in

             education degrees students”, Education Science ,10(3),327-341.

Ji,Yang , Wang, Guang-Ji and Zhu, Zhuo -Hong.(2014).”Online social networking behaviors

             among Chinese younger and older adolescent :The influences of age, gender,

             personality and attachment style”,Computers in Human Behavior,41(1): 394-402.

Kietsman, Jan.H, Hermkens, Kristopher, Carthy,MC.I and Silverester, Brono.S.(2011).” Social

             media?Get serious understanding the functional of understanding and responding to

             different social media activities,Business Horizons, 54(3):241-251.

Kim, Jieun , Lee,Ahreum and Ryu, Hokyowang.(2013).” Personality and its effects on learning

             Performance: Design guidelines for an adaptive and e-learning system based on a user

             model”, International journal of Industrial Ergonomics,43(2):450-461.

O connor, Kathlean.M, and Gladston, Eric. (2017).” Beauty and social capital: Being attractive

             shapes social networks, Social Networks,52(1):42-47..

Therese Whitty, Monica, Doodson, James, Creese, Sadie and Hodgese, Duncan.(2016).”A

             picture tells a Thousand words: What Facebook and Twitter images convey about our

             personality”. Personality and Industrial Differences,62(3):121-126.

Zhoa, Z, Feng, Z.S, Wang.Q, Huang, J.Z, and Williams, G.J. (2012).’ Topic oriented community

             Detection through social subjects and link analysis .Knowledge –Based

             Systems,26(3):164-173.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

[1] 1-Social Media

2-Communication Sphere

[2] 1-Personality

[3] 1-UNESCO

[4] 2-European Committee

[5] 3- European Parliament

[6] 1-Zhongying Zhoa

[7] 2- Jan H.Kietsmann

3- Jieun Kim

4- Yang J. Guang

5- Tae Rang Choi

 

[8]  

[9] 1-Monica Therese Whitty

2-Pillar Ibanez Cubillar

3-Katheleen.M.O cono

4-Eric Gladston

5- De caso Fuertes   

6- Cao Chon

 

[10]  

[11]  

[12]  

[13]  

[14] 1-Grounded Theory

---

[1]  

---