تداعی معانی و آفات آن در مثنوی مولوی

محورهای موضوعی : زبان و ادبیات فارسی

محمّدرضا ضیاء ¹

1 -

تاریخ دریافت : 1391/11/03 تاریخ پذیرش : 1392/03/16 تاریخ انتشار : 1391/05/01

کلید واژه: مثنوی, مولوی, تداعی معانی, منطق, حکایت,

چکیده مقاله :

چکیده مثنوی مولوی دارای شیوه‌های مختلف بیانی است، که ما در ابتدای مقاله بعضی از آن‌ها را بررسی می‌کنیم. یکی از اصلی‌ترین این شیوه‌ها، تداعی معانی است. در این شیوه بسط سخن به گونه‌ای است که مؤلف با یادآوری موضوعات جدید به صورت سلسله وار به دنبال آن‌ها می‌رود. دربارۀ محاسن این شیوه در کتاب‌هائی که دربارۀ مثنوی نوشته شده، صحبت شده است، ولی ما در این نوشته می‌کوشیم نشان دهیم که گاه این شیوه به یکدستی منطقی کلام مولوی آسیب رسانده و او را از محتوای بحث اصلی‌اش دور نموده و گاه رشتۀ سخن را گسسته و در مواردی به پریشانی منطقی در مثنوی انجامیده است.

منابع و مأخذ:

منابع

1. پاینده، حسین (1389)، داستان کوتاه در ایران، جلد دوم، داستان‌های مدرن. تهران: نیلوفر.

2. جعفری، محمد تقی. (بی تا)، مولوی و جهان بینی‌ها. تهران: بعثت.

3. زرین کوب، عبدالحسین (1378)، سرّ نی. 2ج. چ هفتم. تهران: علمی

4. عطار نیشابوری، فریدالدین (1386)، اسرار نامه. مقدمه، تصحیح و تعلیقات محمدرضا شفیعی کدکنی. چ دوم. تهران: سخن.

5. فروزانفر، بدیع الزّمان (1376)، احادیث و قصص مثنوی. تهران: امیر کبیر .

6. زمانی، کریم (1381)، شرح جامع مثنوی معنوی. کریم زمانی. ج یکم. چ چهارم. تهران: اطلاعات.

7. ــــــــــــ (1380)، شرح جامع مثنوی معنوی. کریم زمانی. ج دوم .چ هشتم. تهران: اطلاعات.

8. همایی، جلال الدّین (1373)،. تفسیر مثنوی مولوی .(دژ هوش ربا). چ پنجم. تهران: هما .