پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی: 1 (15)

دسترسی آزاد مقاله

1 - تاثیر پذیری حافظ از اثیر اخسیتکی
حسین اتحادی

حافظ ،شاعری است که بیشترین توجه وتأمل را به سخنوران پیش ازخود داشته، به طرق مختلف ازآثار آنان در شعر خود بهره برده است.یکی ازشاعرانی که با استناد به شواهد زیادی که دراین مقاله ذکر می شود،به طور قطع ویقین می توان گفت حافظ دیوان او را مطالعه کرده وبه اشعارش نظر داشته، اثی چکیده کامل

حافظ ،شاعری است که بیشترین توجه وتأمل را به سخنوران پیش ازخود داشته، به طرق مختلف ازآثار آنان در شعر خود بهره برده است.یکی ازشاعرانی که با استناد به شواهد زیادی که دراین مقاله ذکر می شود،به طور قطع ویقین می توان گفت حافظ دیوان او را مطالعه کرده وبه اشعارش نظر داشته، اثیر اخسیکتی شاعرتوانا و نامدار قرن ششم است. دراین پژوهش، نشان داده می شودکه،حافظ در زمینه های مختلفی ازشعر اثیر بهره برده است. این بهره ها، ازحدود اوزان و قوافی و ردیف ، تا استفاده از عبارات و تعبیرات و مضامین و معانی مختلف را، شامل می شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - عناصر جهان امروز در شعر مصطفی رحماندوست‌ و ناصر کشاورز
عاطفه جمالی سمیه رضایی سعیده رضازاده

استفاده از پدیده های جهان امروز در شعر کودکان ما به همان اندازه و یا شاید بیشتر از شعر بزرگسالان حائز اهمیت است. این پژوهش در پی آن است تا با بررسی آثاری از "مصطفی رحماندوست" و "ناصرکشاورز"، دو شاعر برجستۀ کودکانه‌سرا، به چندی و چونیِ عناصر و پدیده‌های دنیای امروز، در ش چکیده کامل

استفاده از پدیده های جهان امروز در شعر کودکان ما به همان اندازه و یا شاید بیشتر از شعر بزرگسالان حائز اهمیت است. این پژوهش در پی آن است تا با بررسی آثاری از "مصطفی رحماندوست" و "ناصرکشاورز"، دو شاعر برجستۀ کودکانه‌سرا، به چندی و چونیِ عناصر و پدیده‌های دنیای امروز، در شعرشان دست یابد. بدین روش که در ابتدا، کلماتی که برای نامگذاری این پدیده ها وضع شده اند، استخراج شده، و سپس چگونگی گنجاندن آنها در شعر دو شاعر، بررسی گردیده است. پس از مطالعه و بررسی 120 عنوان کتاب، این نتیجه حاصل شد که کشاورز بیش از رحماندوست به استفاده از این عناصر توجه نشان داده است. در اشعار بررسی شده، مضامین مربوط به عناصر زندگی معاصر، شامل عناصر مربوط به "وسایل نقلیّه"، "تکنولوژی و علوم جدید"، "لوازم و اسباب منزل" و "خوراکی" ها می‌شود، که بالاترین بسامد در اشعار رحماندوست، مربوط به مسائل تکنولوژی و دنیای رایانه‌ای اکنون است و در شعر ناصر کشاورز، لوازم مربوط به اسباب منزل و ابزار زندگی، از بسامد چشمگیری، نسبت به دیگر مؤلّفه‌ها برخوردار است. چگونگی به‌کارگیری این کلمات، در شعر هر دو شاعر، این‌گونه است که یا واژه را در معنای حقیقی خود آورده، یا معنی مجازی آن را مطمح نظر داشته، و به عبارتی به وسیلۀ این واژه ها تصویرپردازی کرده‌است، و از منظری دیگر، یا تعریف و توضیح این عناصر، هدف شاعر بوده، یا به اقتضای نیاز و برای القای آنچه در ذهن داشته، از این کلمات بهره گرفته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - جلوه‏ هاى آشنایى‏ زدایى در قصاید خاقانى
حسین حاجى&rlm; على&rlm;لو

در این جستار تلاش شده است زوایایى از هنر شاعرانه خاقانى براساس رویکرد صورتگرایى باز نموده شود. آنچه در این مقاله بدان رسیدیم بازگوى آن است که شاعر در بیان خود سعى داشته است که معانى جدید خلق کند و اگر هم ناچار به تکرار مضامین و مفاهیم گذشتگان بوده به زیورى دیگر از بیان، چکیده کامل

در این جستار تلاش شده است زوایایى از هنر شاعرانه خاقانى براساس رویکرد صورتگرایى باز نموده شود. آنچه در این مقاله بدان رسیدیم بازگوى آن است که شاعر در بیان خود سعى داشته است که معانى جدید خلق کند و اگر هم ناچار به تکرار مضامین و مفاهیم گذشتگان بوده به زیورى دیگر از بیان، کلام خود را آراسته است و آن را در هیأت الفاظ و واژه ها و تصویرسازى هاى بدیع به صورت دیگر نمایش داده که این جلوه گرى رنگارنگ را عمدتا در حوزه انواع هنجارگریزى ها مى توان دید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - شخصیت سودابه و سیندخت در شاهنامه مطالعه تطبیقى
ابراهیم ظاهرى عبده &rlm;وند سیدجمال&rlm; الدین مرتضوى

یکى از راه هاى شناخت زنان در هر جامعه، بررسى نگرش ادبیات بدانهاست. شاهنامه فردوسى، یکى از آثارى است که در این زمینه مى تواند نقش مهمى داشته باشد. هدف از نگارش این مقاله نیز تحلیل رفتارها و کنش هاى مختلف سودابه و سیندخت در شاهنامه بر اساس تیپ شخصیتى آن هاست. روش مورد است چکیده کامل

یکى از راه هاى شناخت زنان در هر جامعه، بررسى نگرش ادبیات بدانهاست. شاهنامه فردوسى، یکى از آثارى است که در این زمینه مى تواند نقش مهمى داشته باشد. هدف از نگارش این مقاله نیز تحلیل رفتارها و کنش هاى مختلف سودابه و سیندخت در شاهنامه بر اساس تیپ شخصیتى آن هاست. روش مورد استفاده در این پژوهش، روش تحلیل محتوا است. عمده نتایج پژوهش این بود که سودابه جزو شخصیت هاى "پرشور" است؛ به همین سبب براى رسیدن به قدرت هرگونه کارى انجام مى دهد؛ اما به سبب نگرش هاى مردسالارانه در جامعه همواره نگاه منفى نسبت به او وجود داشته است. سیندخت داراى ویژگى هاى اشخاص "از خود گذشته" است. اگر وى، فعالیت سیاسى انجام مى دهد، این نوع فعالیت او در جهت حمایت از افراد خانواده است نه به منظور قدرت طلبى؛ بنابراین رفتار او، الگوى یک زن خوب در جامعه مردسالار است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - کارکرد مقطعى نقاب مسیح(ع) در شعر آدونیس
کامران قدوسى

جستار حاضر به بررسى شیوه به کارگیرى "نقاب" به عنوان یک شگرد ادبى در برخى از اشعار آدونیس مى پردازد. نقاب که در حقیقت، گونه اى نوساخت از رمزگویى به حساب مى آید و مى تواند شاعر را در ارائه غیرمستقیم پیام خویش یارى کند، در متون ادبى کارکردهاى متنوعى یافته است که توجه به آن چکیده کامل

جستار حاضر به بررسى شیوه به کارگیرى "نقاب" به عنوان یک شگرد ادبى در برخى از اشعار آدونیس مى پردازد. نقاب که در حقیقت، گونه اى نوساخت از رمزگویى به حساب مى آید و مى تواند شاعر را در ارائه غیرمستقیم پیام خویش یارى کند، در متون ادبى کارکردهاى متنوعى یافته است که توجه به آن، براى درک پیام اصلى متن، مفید مى نماید. از سوى دیگر، نام مسیح(ع) به دلیل برخوردارى از مفاهیم رمزگونه فراوان، در بسیارى از آثار شعرى امروز مورد استفاده قرار گرفته و هر شاعر به فراخور اهداف خویش، معانى مختلفى را بر این نماد حمل کرده است. این نوشتار نیز با در نظر گرفتن روحیه رمزپردازى در شعر آدونیس، به بررسى نقاب نمادین مسیح(ع) در شعر او مى پردازد و انواع کارکردى نقاب مزبور را از نگاه وى مورد توجه قرار مى دهد. در این راستا، پس از معرفى نقاب و گونه هاى مختلف آن، به تحلیل و بررسى دو شعر از آدونیس که دربردارنده نقاب مسیح(ع) هستند پرداخته و سپس نقاب هاى مذکور را مورد واکاوى و رمزگشایى قرار مى دهیم؛ تا سرانجام با عینیت بخشیدن به مفاهیم ذهنى آدونیس، شیوه کارکرد این نوع نقاب را به عنوان ابزارى کارآمد براى ابلاغ پیام اصلى شاعر دریافت نماییم. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - نقد و بررسى ترجمه هدایت از متن فارسى میانه زند وهومن‏ یسن
سیمین&rlm; دخت گودرزى

کارهاى تحقیقى و ترجمه هاى هدایت از متون پهلوى کمتر مورد توجه و تحقیق قرار گرفته است. وى در این زمینه پیشرو بوده و آثار زیادى برجاى گذاشته که در این تحقیق یکى از آن ها با نام زندوهومن یسن در بوته نقد و بررسى قرار گرفته و با تنها ترجمه اى که پس از او به قلم محمدتقى راشد م چکیده کامل

کارهاى تحقیقى و ترجمه هاى هدایت از متون پهلوى کمتر مورد توجه و تحقیق قرار گرفته است. وى در این زمینه پیشرو بوده و آثار زیادى برجاى گذاشته که در این تحقیق یکى از آن ها با نام زندوهومن یسن در بوته نقد و بررسى قرار گرفته و با تنها ترجمه اى که پس از او به قلم محمدتقى راشد محصل به انجام رسیده، مقایسه مى شود. این متن با محتوایى اعتقادى، به باورهاى زرتشتیان درباره پایان جهان و چگونگى پیروزى نیکى بر بدى مربوط مى شود. بررسى و قیاس سطر به سطر ترجمه ها نشان مى دهد که هدایت تا چه میزان در معادل گزینى ها و رعایت نکات دستورى در انتقال مفاهیم موفق عمل کرده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - نقدى بر خوانش‏ ها و ترجمه‏ هاى دو سنگ‏ نبشته پهلوى
محسن نظرى

نقد بدخوانى ها و تصحیح اشتباهاتى که پژوهشگران در خوانش و ترجمه دو کتیبه پهلوى ساسانى مرتکب شده اند، انگیزه نوشتن این مقاله است. تلاش نویسنده بر این بوده است که در حدّ امکان با بهره گیرى نقّادانه از آثار پژوهشگران پیشین درباره این دو سنگ نبشته پهلوى، پیشنهادهایى بهتر پیش چکیده کامل

نقد بدخوانى ها و تصحیح اشتباهاتى که پژوهشگران در خوانش و ترجمه دو کتیبه پهلوى ساسانى مرتکب شده اند، انگیزه نوشتن این مقاله است. تلاش نویسنده بر این بوده است که در حدّ امکان با بهره گیرى نقّادانه از آثار پژوهشگران پیشین درباره این دو سنگ نبشته پهلوى، پیشنهادهایى بهتر پیش نهد و آن سخن به نبشتار درآمده را به درستى بازنمایاند. نتیجه این پژوهش، ارائه ترجمه اى است که بر پایه رعایت کامل اصول دستورزبان پهلوى استوار است. دو کتیبه بررسى شده، یکى سنگ نبشته اى است که به نام سنگ نبشته سلوک شناخته مى شود و دیگرى سنگ نبشته کردیر است در نقش رجب. پرونده مقاله

XML

فهرست مقالات