سیر تطوّر دیدگاه‌های شفیعی‌کدکنی در نقد شعر معاصر (با تکیه بر خصیصه‌های روش پژوهشی ایشان)

محورهای موضوعی : پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی

حسین قربانپور آرانی ¹ , عباس شاه علی رامشه ²

1 - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کاشان
2 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کاشان (نویسندۀ مسئول)

تاریخ دریافت : 1401/02/25 تاریخ پذیرش : 1401/02/25 تاریخ انتشار : 1400/05/01

کلید واژه: شعر معاصر, شاعران, شفیعی‌کدکنی, تطوّر دیدگاه, جریان شعر,

چکیده مقاله :

تطوّر و دگردیسی در اندیشه‌ و آرای هر پژوهشگر در طول دوران تحقیقات علمی امری ناگزیر و مسلماً مسیری رو به کمال است. دکتر شفیعی‌کدکنی از پژوهشگران ادبیات عرفانی و ادبیات شعر معاصر ایران خود نیز همواره در آثارش از نوعی تطوّر در دیدگاه‌ها و حتی گاهی تناقض در آرای خود خبر می دهد. در این پژوهش با بررسی چهار خصیصه‌ بی‌پروایی و قاطعیت، احتیاط علمی، طنز در بیان و مبالغه در بیان همراه با ذکر نمونه‌ها در روش پژوهشی ایشان؛ سیر دگردیسی آراء وی را در باب مهمترین جریان‌ها (جریان شعر نو نیمایی، جریان شعر منثور و جریان شعر حجم) و مهمترین شاعران (نیمایوشیج، سهراب سپهری، مهدی اخوان ثالث، فروغ فرخزاد و احمد شاملو) نشان داده شده است. به طور کلّی در مواردی لحن ستایش‌گونه یا مخالف‌گونه و طعن‌آمیز وی در مورد جریان یا شاعری ثابت باقی مانده است و در مواردی این آراء در طول زمان تغییر کرده است.

چکیده انگلیسی:

Every researcher 's idea and thought change during scientific researches is inevitable and certainly is a route to perfection .Dr. Shafiee Kadkani is one of the researchers in the field of modern poem and mystical literature in Iran .He always speaks about change in viewpoints and even sometimes speaks about contrast in ideas in his works .In this paper ,we study four following features : decisiveness and audacity , scientific caution ,satire in locution ,and exaggeration in locution .Then we present some examples about his methodology . His ideas change has been presented in the most important processes (Nima new poem,prosaic poem and Hajm poem ) and the most important poets (Nima, Sohrab Sepehri,Mahdi Akhavan Thaleth ,Forogh Farohkzad and Ahmad Shamloo).Generally , in some cases ,his laudatory , opposite and ironical tone about a process or a poet has stayed constant , and in some cases, these ideas have changed.