سبک‌شناسی قصاید ظهیرفاریابی

محورهای موضوعی : پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی

پروین بخردی ¹ , سیروس شمیسا ^{2 *} , عبدالرضا مدرس زاده ³

1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد کاشان، دانشگاه آزاد اسلامی، کاشان، ایران.
2 - استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کاشان، دانشگاه آزاد اسلامی، کاشان، ایران. (نویسنده مسؤول)
3 - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کاشان، دانشگاه آزاد اسلامی، کاشان، ایران.

تاریخ دریافت : 1401/05/05 تاریخ پذیرش : 1401/05/05 تاریخ انتشار : 1400/09/01

کلید واژه: شعر فارسی, سبک‌شناسی, قصیده, قرن ششم, ظهیرالدین فاریابی,

چکیده مقاله :

ظهیر فاریابی از شاعران قرن ششم است که در فاریاب (نزدیکی بلخ) زاده شد و پس از مهاجرت به نیشابور و چند شهر دیگر سرانجام در سال 598 ه.ق در تبریز درگذشت. آغاز زندگی ظهیر، همزمان با فتنه غزان بود. غزان بارها بلخ و دیگر شهرهای خراسان از جمله نیشابور را مورد حمله قراردادند. شاید مهاجرت ظهیر به جز کسب علم و ادب، دوری از فتنه‌ها باشد. آن زمان همچنین عصر کشمکش‌ خاندان‌هایی از خوارزمشاهیان، سلاجقه عراق و اتابکان بود. خاندان‌هایی که شکوه و بزرگی غزنویان و یا اقتدار سلجوقیان اول را نداشتند، شاعر برخوردار از صله‌هایی به مانند شاعران پیشین نبود و این موضوع بر شعر او سایه افکنده است. دیوان ظهیر 3790 بیت است که 2292 بیت آن از 81 قصیده است و 1498 بیت از دیگر قالب‌های شعری اوست. این پژوهش با بررسی قصاید از سه دیدگاه زبانی، ادبی و فکری و به روش توصیفی-تحلیلی انجام یافته است.

چکیده انگلیسی:

. Zahir Faryabi, was a sixth century A.H. poet born in Faryab(near Balkh) who immigrated to Neishabour and several other cities before his death in 598 AH in Tabriz. The beginning of Zahir's life coincided with the sedition of Ghoz that attacked Balkh and other cities in Khorasan. Thus Faryabi's immigration was not only due to a desire to seek literary knowledge but also for safety. That time there was families of Kharazmshahian, Iraqi Salajeghe and Atabakan who were not at all as powerful and glory as Ghaznavian and 1st Saljoughian, and poets had no honor and no reception. This was a matter which overshadowed poem’s of Zahir. Zahir ’s collection of poems consists of 3790 couplets of which 2292 couplets appear as 81 qaside (odes) and the remaining 1498 in other poetic forms. This article examines the texts from three perspectives: linguistic, literary, and intellectual by way of descriptive-analytical method.