سنجش شاخصهای توسعه یافتگی در استانهای کشور طی سال های 1383 تا 1388
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای
جواد اطاعت
1
(دانشیار علوم سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران)
عبدالرضا شجاعی نسب
2
(کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران)
کلید واژه: ایران, توسعه یافتگی, سیاستگذاری دولت, برنامه های پنج ساله,
چکیده مقاله :
واقعیت این است که هر چند اجرای برنامههای پنج ساله توسعه در ایران از سال 1368 تا سال 1388 با توفیقاتی همراه بوده است؛ اما نتیجه اجرای برخی برنامهها، موجب بروز عدم تعادلهای منطقهای در بسیاری از مناطق جغرافیایی کشور (بویژه مناطق مرکزی در قیاس با مناطق پیرامونی)، شده و این اتفاق، نه تنها کیفیت زندگی مردمان کشور را به شدت کاهش داده، بلکه باعث بروز مسائل زیادی در حوزههای مختلف شده است. از جمله برنامههای یاد شده میتوان به برنامه چهارم کشور اشاره کرد که به دلیل ضعف و ناکارآمدی روشهای مدیریتی، موجب گسترش ناپایداری در بسیاری از بخشهای کشور شده است. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی و با بهرهگیری از شاخصهای مختلف توسعه (شاخصهای اقتصادی– زیربنایی و اجتماعی–فرهنگی) به منظور مقایسه سطح توسعهیافتگی استانهای کشور انجام شده است. گردآوری دادهها به صورت کتابخانهای بوده و در تحلیل دادهها از مدل تاکسونومی عددی استفاده شده است. در طراحی نقشههای موضوعی نیز از نرمافزار GIS بهره گرفته است. نتایج تحقیق نشان میدهد که: ارزیابی فرآیند توسعه در استانهای مختلف ایران به صورت تطبیقی بیانگر عدم توازن توسعهیافتگی در آنها بوده و شکاف توسعه در برنامه چهارم توسعه در مقایسه با برنامه سوم نه تنها ترمیم نشده؛ بلکه روند افزایشی نیز داشته است.