سیاستگذاری شهری و مسئله تغییرات ساختارهای جمعیتی، با تاکید بر روندهای سالمندی جمعیت، مورد مطالعه کلانشهر تهران

سمیه رضائی حاجیده ¹ ( دانشجوی دکتری گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. )
مجید شمس ² ( استاد گروه جغرافیای دانشگاه ازاد ملایر )
یوسفعلی زیاری ³ ( دانشیار گروه جغرافیای دانشگاه ازاد تهران مرکز )

تاریخ ارسال : 1401/02/24 تاریخ تایید : 1401/07/12

کلید واژه: شهر تهران, تحلیل مضمون, سیاستگذاری شهری, ساختارهای جمعیتی, سالمندی جمعیت,

چکیده مقاله :

چکیده
یکی از مسائل عمده جمعیتی عموما در کشورهای جهان ازجمله کشورهای جهان سوم مسئله سالخوردگی جمعیت و پیامدهای ناشی از آن است که در حال حاضر کشور ایران نیز مرحله انتقال ساختار سنی جمعیت از جوانی به سالخوردگی را تجربه می کند. با اینکه جمعیت سالمند سهم کمی از جمعیت کشور را به خود اختصاص داده است اما فزونی سرعت رشد جمعیت سالمند در مقایسه با رشد جمعیت کل کشور و پیش بینی افزایش تعداد و سهم سالخوردگان جمعیت 60 سال و بالاتر در سالهای آتی لزوم توجه به این گروه را موردتاکید قرار می دهد. این پژوهش از لحاظ روش گردآوری داده‌ها، توصیفی و از جهت شیوه اجرا، پیمایشی بود. در بخش کیفی با استفاده از رویکرد تحلیل مضمون، ابعاد و مولفه های سیاستگذاری شهری و مسئله تغییرات ساختارهای جمعیتی، با تاکید بر روندهای سالمندی جمعیت شناسایی گردید و پژوهشگر با استفاده از روش کیفی به طراحی یک الگو جهت سیاست گذاری شهری پرداخت است. در بخش کمی جهت اعتبارسنجی جامعه آماری این پژوهش مدیران و کارشناسان ارشد برنامه ریزی شهری در شهر تهران بودند که با استفاده از معادله کوکران، تعداد نمونه‌های مورد بررسی برابر با 175 نفر ارزیابی‌شد. برای تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش نیز نرم‌افزار Smart-PLS3 و SPSS22 مورد استفاده قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که الگوی سیساتگذاری شهری دارای اعتبار می باشد و نتایج نشان داد که وضعیت برنامه ریزی شهری با در نظر گرفتن روندهای سالمندی جمعیت با میانگین 18/2 به طور معناداری پایین تر از حد متوسط (3) قرار دارد.

چکیده انگلیسی :

One of the major demographic issues in general in the world is the ncluding third world countries, is the issue of population aging and its consequences. At present, Iran is also experiencing the stage of transition of the age structure of the population from youth to old age. Although the elderly population has a small share of the country's population, but the growth rate of the elderly population compared to the overall population growth and the increase in the number and share of the elderly population 60 years and older in the coming years need to pay attention to this group. Emphasizes. This research was descriptive in terms of data collection method and survey in terms of implementation method. In the qualitative section, using the approach of content analysis, the dimensions and components of urban policy and the problem of changes in population structures, with emphasis on population aging trends were identified and the researcher used a qualitative method to design a model for urban policy. In a small part to validate the statistical population of this study, the managers and senior experts of urban planning in Tehran were that using Cochran's equation, the number of samples was evaluated equal to 175 people. Smart-PLS3 and SPSS22 software were used to analyze the research findings. The results showed that the urban policy model is valid and the results showed that the situation of urban planning considering the aging trends of the population with an average of 2.18 is significantly lower than the average (3).